Mỗi vùng miền trên nước ta sẽ có những phong tục và hoạt động ngày Tết khác nhau, tạo nên đặc trưng rất riêng cho dịp lễ quan trọng này. Tuy nhiên, dù bạn đang ở đâu thì các hoạt động sau đây chắc chắn không thể thiếu trong những ngày đầu năm mới. Đó chính là một trong những yếu tố tạo sự gắn kết mọi vùng miền và giúp duy trì những truyền thống tốt đẹp của người dân Việt Nam.

Trước Tết thường làm gì?

Đối với nhiều người, những hoạt động diễn ra trước Tết không chỉ là quá trình chuẩn bị mà còn mang đến cảm giác rộn ràng háo hức rất đặc biệt. Dù bạn ở vùng miền nào thì hoạt động ngày Tết truyền thống vẫn không thể thiếu những việc sau:

Mua sắm Tết

Tết là dịp lễ lớn nhất trong năm tại Việt Nam. Vào thời điểm này, hầu hết các cơ quan, doanh nghiệp cũng như các đơn vị kinh doanh đều tạm nghỉ để mọi người được sum vầy bên gia đình. Do đó, các hoạt động mua sắm Tết cần được thực hiện trước khi chợ và siêu thị đóng cửa để có sự chuẩn bị đầy đủ nhất cho những ngày này.

Mùng 1 Tết Âm lịch 2023 năm Qúy Mão sẽ là vào ngày Chủ Nhật 22/1 dương lịch. Do đó, từ giữa đến cuối tháng 12 năm Nhâm Dần nhà nhà đã bắt đầu lên kế hoạch cho việc mua sắm Tết.

Có khá nhiều thứ phải sắm sửa để chuẩn bị cho ngày Tết như các vật dụng trang trí nhà cửa, bánh kẹo mời khách, đồ cúng lễ, hộp quà tết… Đây là hoạt động không thể thiếu trong văn hóa Việt, mang đến không khí đầy rộn ràng trong những ngày cận Tết.

Mời bạn tham khảo 10 cách chọn quà tết 2023 ý nghĩa nhất!

Dọn dẹp, trang trí nhà cửa

Trong các hoạt động ngày Tết điển hình chắc chắn không thể bỏ qua việc dọn dẹp, trang trí nhà cửa. Ai cũng mong muốn năm mới mọi thứ đều mới mẻ khang trang để vạn sự hanh thông, gặp nhiều may mắn.

Do đó, nhà nhà đều dành những ngày cuối năm để tổng vệ sinh nhà cửa, bàn thờ gia tiên và trang trí bằng những loại hoa khác nhau như hoa đào, hoa mai hay chậu quất… Một số vùng còn dựng cây nêu, treo câu đối đỏ,… giúp ngày Tết thêm phần rộn ràng, cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng.

Bày mâm ngũ quả

Bày mâm ngũ quả là một trong những hoạt động ngày Tết không thể thiếu của hầu hết mọi gia đình Việt. Quan niệm dân gian cho rằng Tết là dịp ông bà tổ tiên sẽ về sum vầy với con cháu nên ngoài việc dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, mâm ngũ quả phải luôn được chuẩn bị chu đáo để bày biện trên bàn thờ gia tiên.

Mỗi vùng miền sẽ có những ước định riêng về các loại trái cây bày trên mâm. Chẳng hạn như Tết miền Bắc sẽ chọn 5 loại quả với 5 màu sắc khác nhau tượng trưng cho ngũ hành, miền Nam sẽ ưu tiên các loại quả như mãng cầu, đu đủ, dừa và xoài để cầu mong sung túc, may mắn sẽ đến trong năm mới. Mỗi vùng miền đều có phong tục bày trí mâm ngũ quả khác nhau tuy nhiên đều mang ý nghĩa cầu mong cho một năm mới hạnh phúc và may mắn.

Gói bánh chưng

Trong tuổi thơ của rất nhiều người Việt, được cùng gia đình gói bánh chưng và trông nồi bánh mỗi dịp Tết trở thành ký ức sâu sắc và đầm ấm không thể nào quên. Cứ đến 29, 30 Tết, cả gia đình lại được quây quần bên nhau, cùng làm ra những chiếc bánh dâng ông bà tổ tiên hoặc thân tặng người thân trong gia đình đã trở thành hoạt động không thể thiếu, giúp phong vị Tết càng thêm đậm đà.

Cúng tất niên

Theo phong tục Việt Nam, cứ đến ngày 30 Tết là các gia đình lại chuẩn bị một mâm cơm cúng để tạ ơn trời đất và những người đã khuất phù hộ cho một năm suôn sẻ cũng như cầu mong một năm mới tốt đẹp hơn. Việc này nhằm đánh dấu kết thúc một năm cũ và mời ông bà tổ tiên, những người đã khuất về chung vui Tết cùng con cháu.

Đây là hoạt động ngày Tết không thể thiếu ở bất cứ vùng miền nào, là dịp để người thân trong gia đình tụ họp, cùng nhau dùng bữa cơm cuối năm và trò chuyện về những điều đã qua.

Cúng Ông Táo

Theo quan niệm dân gian, ngày 23 tháng Chạp hằng năm là ngày Ông Táo phải về trời để báo cáo những việc đã xảy ra trong một năm ở mỗi gia đình.

Theo đó, các gia đình sẽ dọn dẹp bếp núc sạch sẽ, cúng cá chép để Ông Táo cưỡi về trời với hy vọng năm mới sẽ tiếp tục được phù hộ cho gia đạo bình an. Cá chép sau khi cúng sẽ được thả về với sông hồ, cũng là cách để thể hiện tấm lòng từ bi bác ái của người Việt.

Đón Giao Thừa

Vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, người Việt thường có thói quen bày mâm cúng để đón Giao Thừa.

Đây là tục lệ đã có từ lâu đời, nhằm cầu mong may mắn, bình an cho năm mới. Ngoài ra, tùy vùng miền mà mọi người có thể đi hái lộc đầu năm, đến viếng các đền chùa hoặc cùng gia đình chờ xem bắn pháo hoa với mong muốn một năm mới hạnh phúc, an yên.

Trong dịp Tết thường làm gì?

Theo quan niệm dân gian, thời gian xông đất đầu năm được tính từ giao thừa. Ai đến nhà đầu tiên chính là người xông đất của gia đình. Điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến may mắn, tài lộc trong năm tới của gia chủ. Đó cũng là lý do nhiều gia đình nhờ người hợp tuổi đến xông đất vào dịp năm mới. Ngoài ra, nhiều gia đình cũng tự xông đất cho mình bằng cách về nhà sau giao thừa kèm cành lộc cầu may.

Xông đất

Theo quan niệm dân gian của ông cha ta, ai là người bước vào nhà đầu tiên sau giao thừa được coi là người xông đất cho gia chủ. Chủ nhà sẽ tìm hiểu Tết 2023 là năm con gì và tìm người hợp tuổi với chủ nhà để mời họ tới xông đất.

Mời bạn tham khảo thêm Cách chọn tuổi xông nhà năm 2023

Việc làm này là một trong những phong tục truyền thống của người Việt, thường những nhà kinh doanh – doanh nhân sẽ rất chú trọng. Nó mang một ý nghĩa rằng người đó sẽ mang lại mọi điều may mắn và bình an cho gia đình.

Đi chùa hái lộc

Đây là một trong những hoạt động gần như không thể thiếu mỗi khi Tết đến. Mỗi gia đình thường tụ họp lại, cùng nhau lên chùa hái lộc, xem quẻ đầu năm và cầu bình an, sức khỏe cho gia đình. Đi chùa hái lộc đầu năm thường sẽ diễn ra vào đêm giao thừa hoặc mùng 1 Tết.

Đi chùa đầu năm cũng là hoạt động ngày Tết quen thuộc của nhiều gia đình. Mọi người thường ăn mặc trang trọng, đến đền chùa thắp nhang niệm phật để tâm hồn được thanh tịnh, mong cầu sức khỏe và hạnh phúc cho gia đình. Đây là hoạt động tâm linh ý nghĩa, đã được tiếp nối qua rất nhiều thế hệ.

Tảo mộ

Tết là dịp để mọi người trong gia đình sum vầy, đoàn tụ với nhau sau một năm làm lụng vất vả, xa gia đình họ hàng làng xóm và cũng là dịp để gia đình có thể đi tảo mộ, viếng thăm mộ và thắp nén nhang cho ông bà tổ tiên. Đây là hoạt động thể hiện lòng kính trọng và tưởng nhớ đến người đã khuất.

Thăm nhà, chúc Tết, lì xì cho người thân, bạn bè

Hoạt động này diễn ra xuyên suốt trong những ngày Tết. Ông bà ta có câu “mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” ngụ ý rằng 3 ngày Tết đầu năm là thời gian dành cho ông bà, cha mẹ, những bậc thầy cô và bạn bè xung quanh ta.

Thường thì chúng ta sẽ đến thăm nhà và mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì cho con cháu trong gia đình, đem quà cáp đến tặng cho thầy cô, các sếp hoặc đồng nghiệp trong công ty, cùng nhau nhâm nhi ly rượu vang đón chào một năm mới khởi sắc và êm ấm.

Xuyên suốt những ngày Tết, tục lệ lì xì và chúc Tết người thân bạn bè là một trong những hoạt động trong ngày Tết ý nghĩa mà mọi người đều gìn giữ. Sau một năm bận rộn, đây chính là dịp để mọi người ghé thăm nhau, gửi những phong bao lì xì với lời cầu chúc may mắn, bình an đến con cháu và những người lớn tuổi trong gia đình.

Hóa vàng

Về các hoạt động trong ngày Tết, tục hóa vàng cũng là một trong những nghi lễ không thể thiếu. Thông thường, từ mồng 3 đến mồng 10 tháng Giêng, các gia đình sẽ đốt vàng mã để tiễn ông bà, tổ tiên về trời. Ngoài ra, lễ hóa vàng cũng được xem là lễ nghênh đón thần tài về với gia đình, cầu mong một năm mới làm ăn thuận lợi, tài lộc tấn tới.