Tỷ giá hối đoái hay còn được gọi là tỷ giá trao đổi ngoại tệ hoặc tỷ giá. Đây là tỉ lệ trao đổi giữa đồng tiền của hai quốc gia. Tỉ giá hối đoái chính là giá cả đồng tiền của một quốc gia này được tính thông qua đồng tiền của một quốc gia khác.
Tỉ giá hối đoái là lượng đồng tiền của nước khác mà một đơn vị tiền tệ của nước này có thể mua ở một thời điểm nhất định.
Ví dụ: 1 USD = 23.000 Việt Nam đồng (VND), nghĩa là giá của USD được biểu thị thông qua VND và 1 USD có giá là 23.000 VND.
Phân loại tỷ giá hối đoái
Hiện nay trên thị trường đang có rất nhiều cách phân loại tỷ giá hối đoái khác nhau. Mỗi cách phân loại sẽ dựa vào những đặc điểm riêng biệt.
Có các cách phân loại tỷ giá hối đoái sau:
Dựa vào đối tượng xác định tỷ giá
Theo cách phân loại này sẽ có 2 loại tỷ giá hối đoái như sau:
- Tỷ giá hối đoái chính thức: Do Ngân hàng Nhà nước xác định và công bố. Dựa trên tỷ giá này thì các ngân hàng thương mại hay các đơn vị tín dụng sẽ tính được tỷ giá mua vào, bán ra, hoán đổi của một cặp tiền tệ.
- Tỷ giá hối đoái thị trường: Được xác định dựa trên mối quan hệ cung cầu của thị trường ngoại hối.
Dựa vào giá trị của tỷ giá
- Tỷ giá hối đoái danh nghĩa: Tỷ giá hiện tại của một loại tiền tệ mà không tính đến yếu tố lạm phát.
- Tỷ giá hối đoái hoán thực: Tỷ giá hiện tại của một đồng tiền tệ có tính đến yếu tố lạm phát.
Dựa vào phương thức chuyển ngoại hối
- Tỷ giá điện hối: là tỷ giá chuyển ngoại hối bằng điện. Tỷ giá này thường được niêm yết tại các ngân hàng và là cơ sở để xác định các loại tỷ giá khác.
- Tỷ giá thư hối: là tỷ giá chuyển ngoại hối bằng thư. Thông thường thì tỷ giá thư hối sẽ thấp hơn so với tỷ giá điện hối.
Dựa vào thời điểm giao dịch ngoại hối
- Tỷ giá mua: Tỷ giá mà ngân hàng chấp nhận mua ngoại hối
- Tỷ giá bán: Tỷ giá mà ngân hàng đồng ý bán ngoại hối ra
Thông thường để đảm bảo lợi nhuận cho các ngân hàng thì tỷ giá bán bao giờ cũng sẽ lớn hơn tỷ giá mua.
Dựa vào kỳ hạn thanh toán
- Tỷ giá giao ngay: là tỷ giá do các tổ chức tín dụng niêm yết tại thời điểm giao ngay hoặc do 2 bên đưa ra thỏa thuận. Việc thanh toán bắt buộc phải thực hiện trong vòng 2 ngày kể từ ngày cam kết.
- Tỷ giá kỳ hạn: là tỷ giá do tổ chức tín dụng tự tính hoặc thỏa thuận giữa 2 bên. Tuy nhiên tỷ giá này phải đảm bảo nằm trong biên độ quy định về tỷ giá kỳ hạn của Ngân hàng nhà nước.
Cách tính tỉ giá hối đoái
Phương pháp xác định tỷ giá hối đoái là cách thức hình thành tỷ giá hối đoái. Mỗi quốc gia ở mỗi thời kỳ sẽ có những phương pháp xác định tỷ giá hối đoái khác nhau. Tuy nhiên đều được xác định thông qua 2 phương pháp cơ bản là: tiếp cận thị trường tài sản và tiếp cận thị trường tiền tệ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái
Tỷ giá hối đoái trên thị trường ngoại hối biến động phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau. Sau đây chúng tôi tổng hợp cho bạn một số yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái như tỉ lệ lạm phát, lãi suất, nợ công…
