“Gấu ăn trăng” là cách gọi dân gian của hiện tượng nguyệt thực một phần.

Người xưa nhìn thấy nguyệt thực đều cho rằng Mặt mặt trăng bị gấu trời ăn mất. Thực ra xảy ra nguyệt thực là do Mặt trăng di chuyển đến phần bóng của Trái đất mà hình thành. Khi toàn bộ Mặt trăng đi vào trong vùng bóng của Trái đất là nguyệt thực toàn phần, nếu chỉ có một phần đi vào vùng bóng, thì gọi là nguyệt thực một phần hay chính là hiện tượng “gấu ăn trăng”.

Nguyệt thực một phần có thể xuất hiện trước và sau hiện tượng nguyệt thực toàn phần, khi các thiên thể đang tiến gần hoặc sau khi vừa hình thành trạng thái thẳng hàng.
Trong một năm, có khoảng hai lần nguyệt thực và mỗi lần đều xảy ra vào lúc trăng tròn (tức là ngày 15 âm lịch), về thời gian có thể duy trì khoảng hai giờ.