SKKN Sử dụng phần mềm Storyline 3 trong việc thiết kế bài giảng E Learning bộ môn Vật lí 12
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education
ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
- Vai trò của Công nghệ thông tin (CNTT) trong cuộc sống hiện nay là không
thể phủ nhận. CNTT được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới và hầu hết trong tất cả
các lĩnh vực. Ngày nay từ các em bé, các thanh thiếu niên đến những người có tuổi
đều đã tiếp cận với máy tính và công nghệ thông tin. Có muôn vàn lý do: họ học, sử
dụng CNTT để vượt qua các kỳ thi trong trường học, họ sử dụng để cải thiện cơ hội
việc làm và thăng tiến, họ sử dụng đơn giản là do họ muốn nghe nhạc, xem phim,
chat với bạn bè nước ngoài v..v.. Nói chung, CNTT đã trở thành công cụ không thể
thiếu với mỗi cá nhân trong xã hội hiện đại. Nhận thức được điều đó, Bộ Giáo Dục
đã khuyến khích tất cả các thầy cô giáo các cấp ứng dụng CNTT trong dạy học nhằm
đổi mới phương pháp dạy và học. Đồng thời, CNTT chính thức được sử dụng trong
tất cả các bậc học từ tiểu học và có mặt trong tất cả các kỳ thi quan trọng như thi
chuyển cấp, thi trung học phổ thông quốc gia…để ra đề thi, tổng hợp số liệu, lưu hồ
sơ văn phòng, trường học…. Là một giáo viên Vật lí, tôi luôn trăn trở làm sao để đổi
mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng dạy học đặc biệt là đối với học sinh
cuối cấp 12, giúp các em vượt qua kỳ thi quan trọng nhất đó là thi THPT quốc gia
trong giai đoạn toàn xã hội đang nhiễm dịch và việc đi học tập trung càng khó khăn. - Học sinh THPT Nguyễn Khuyến nói chung và học sinh khối 12 nói riêng
đều mong muốn có một mùa thi đạt kết quả tốt trong khi toàn xã hội còn phải căng
sức ra chống dịch bệnh, do đó phần lớn thời gian các em sử dụng là học online ở nhà
và không phải học sinh nào cũng hứng thú với việc ngồi nghe và làm theo yêu cầu
của giáo viên trong những tiết học trực tuyến. Mặt khác, ảnh hưởng của đường truyền
internet khi lớp học có số lượng đông đã làm tiết học thường xuyên bị ngắt quãng.
Với sự nỗ lực không ngừng của Ban Giám Hiệu, đội ngũ giáo viên nói chung của
toàn trường và tổ nhóm chuyên môn Vật lý, cá nhân tôi đã tham gia soạn giảng bài
học E – Learning nhằm cung cấp một phương pháp khác để tiếp cận kiến thức cho
các em. Và cùng với tinh thần vượt khó đại dịch của các em, các em đã đạt kết quả
đáng khích lệ trong các kỳ thi chất lượng trong năm học cũng như trong kì thi THPT
quốc gia. (Xếp thứ 3 toàn tỉnh trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2020 – 2021). Khi
phân tích kết quả thi THPT tôi thấy hầu hết các em đã dành điểm ở những câu cơ
bản, nhưng còn yếu ở câu khó như những câu cần nhiều đến kỹ năng tính toán, phân
tích bản chất hoặc câu cần có thuật toán riêng để giải. Trước tình hình đó tôi xác
định trong năm học này, bên cạnh duy trì các câu cơ bản, tôi cần đầu tư trang bị cho
các em kiến thức về những câu có độ khó lớn hơn để giúp các em nâng cao điểm số
và cần đưa vào rèn luyện cho các em cả ba khối với cách truyền tải khác có ứng
dụng công nghệ thông tin trong khi các em vẫn còn phải đang học online dài. Một
trong những phương pháp có ứng dụng CNTT đó chính là soạn bài giảng E –
Learning. Tôi đã báo cáo chuyên đề về phương pháp soạn bài giảng E–Learning tại
tổ nhóm chuyên môn và đã tham gia dự thi “Thiết kế bài giảng điện tử E- Learning”
năm học 2021 – 2022 do Sở Giáo dục tỉnh Nam Định tổ chức và cũng đã đạt được
giải Ba toàn tỉnh. Bài giảng cũng đã nhận được sự quan tâm và đánh giá cao từ các
đồng nghiệp, học sinh và các em học sinh trong cộng đồng mạng. Từ báo cáo chuyên
đề và bài giảng thực tế đó, tôi muốn tiếp tục phát triển lên và tổng hợp thành sáng
2
kiến kinh nghiệm với mong muốn chia sẻ được kinh nghiệm soạn giảng bài giảng E
– Learning áp dụng trong tất cả các môn học với đông đảo giáo viên trong tỉnh nhà. - CNTT không chỉ quan trọng trong thiết kế bài giảng E-learning mà xét về
lâu dài nó còn vô cùng quan trọng đối với việc đổi mới phương pháp dạy và học của
giáo viên và học sinh. Hiện nay, nhiều học sinh tham gia sử dụng máy tính và khai
thác internet chưa nhằm vào công việc học tập. Nhưng nếu có một bài học mà khuyến
khích các em tương tác trực tiếp, tìm hiểu kiến thức trực tiếp như đang học với thầy
cô giáo trên lớp thì có lẽ các em sẽ dễ dàng nhớ kiến thức đó lâu hơn, ứng dụng làm
bài tốt hơn. Và rõ ràng, công việc sử dụng máy tính, điện thoại của các em ở nhà sẽ
có ích hơn như: không sa đà vào game hoặc các văn hoá phẩm đồi truỵ khác. Khi
các em khai thác được một bài giảng, sẽ có đường dẫn để các em tiếp cận với một
bài giảng mới, kiến thức mới. Hoặc ngay đối với giáo viên chúng ta, việc thiết kế
được bài giảng E – learning cũng giúp giáo viên tự tin hơn trong việc ứng dụng
CNTT để đổi mới phương pháp dạy học. Hơn nữa, CNTT giúp cho cộng đồng giáo
viên, học sinh kết nối gần gũi nhau hơn, dễ chia sẻ và trao đổi hơn trong học tập và
cuộc sống. - Nhận thức được tầm quan trọng của việc ứng dụng Công nghệ thông tin
trong giảng dạy, tôi đã tìm hiểu và mạnh dạn ứng dụng thiết kế bài giảng E – learning
cho bộ môn Vật lí để giảng dạy. Đó là lý do tôi chọn đề tài:
“SỬ DỤNG PHẦN MỀM STORYLINE 3 TRONG VIỆC
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG E – LEARNING BỘ MÔN VẬT LÍ 12”
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP.
- Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến kinh nghiệm.
Môn Vật lí là một bộ môn thực nghiệm, học sinh cần phải quan sát các hiện
tượng diễn ra, sau đó hình thành lý thuyết, công thức có liên quan, và cuối cùng là
làm thí nghiệm để kiểm chứng. Tuy nhiên, đối với phần kiến thức của khối 10 và
khối 11, khi các em học về Vật lí cổ điển thì học sinh có thể quan sát được hiện
tượng như: cơ học Newton, quang, lực, quãng đường …. Còn đối với phần kiến thức
Vật lí 12 khi các hiện tượng không diễn ra trước mắt, các hiện tượng xảy ra với
những chuyển động của những hạt, phần tử rất nhỏ thì nhiều học sinh lại gặp khó
khăn. Ví dụ như khi dạy chương sóng và nói về các phần tử vật chất dao động, tôi
thường phải vẽ trên bảng và ví dụ 1, 2 điểm trên sóng để mô tả dao động của chúng.
Khi dạy bài sóng dừng, để nói về điểm nút và điểm bụng là luôn luôn cố định, còn
sóng vẫn lan truyền thì nhiều học sinh cũng gặp khó. Các chương sau như chương
hạt nhân, chương lượng tử ánh sáng cũng là một vấn đề mới mẻ với các em trong
việc hình dung ra hiện tượng.
Để giải quyết vấn đề về hiện tượng Vật lí, tôi cũng đã thiết kế bài giảng điện
tử trên PowerPoint để mô phỏng lại các hiện tượng vật lí mà các em khó tưởng tượng
để các em có thể hiểu được hiện tượng, từ đó mới tiếp cận được các công thức của
bài. Tuy nhiên, khó khăn ở đây là bài giảng trên lớp thì phải đến tiết Vật lí mới được
học, và khi triển khai học tập trên lớp thì mất khá nhiều thời gian như chuẩn bị công
cụ hỗ trợ: máy tính, ti vi hoặc máy chiếu …. Đặc biệt là trong thời gian đầu năm
3
học, toàn tỉnh nói riêng và cả nước nói chung các em học sinh các cấp đều phải nghỉ
ở nhà do dịch bệnh. Do đó, khả năng hiểu hiện tượng Vật lí (nhất là đối với học sinh
khối 12) thật sự là một trở ngại lớn.
Vì vậy, để các em có thể tự học, tự nghiên cứu được ở nhà hoặc ở bất cứ nơi
đâu nhưng vẫn có thể tương tác được với bài học một cách chủ động, tương tác được
với giáo viên như trả lời trực tiếp các câu hỏi gợi mở đến bài học của giáo viên, tôi
đã nghĩ đến phương pháp E-Learning. Phương pháp E – learning nó không phải là
một bài giảng điện tử như chúng ta vẫn đang thiết kế trên Powerpoint để giảng dạy
trực tiếp ở trên lớp, nó cũng không giống như những bài giảng được quay lại để phát
trên truyền hình hoặc các kênh sóng trên youtube. Đây thực sự là phương pháp hữu
hiệu cho học sinh và cả giáo viên (đặc biệt là trong mùa dịch).
Tôi đã tìm hiểu và nghiên cứu để thiết kế bài giảng E – Learning Vật lí 12
bằng phần mềm Storyline 3. Trước khi quyết định sử dụng phần mềm này, tôi cũng
đã thử sức qua rất nhiều phần mềm để chế tạo bài giảng E – learning nhưng tôi nhận
thấy từ LectureMarker, Violet hay mạnh hơn như IspringSuite cũng hay bị lỗi. Có
thể gặp lỗi trong khi thiết kế bài giảng, có thể lại gặp lỗi khi xuất bản bài giảng…do
có rất nhiều những cài đặt khác nhau trên máy tính để phục vụ cho việc thiết kế bài
giảng, và chúng thường xung đột lẫn nhau nên dẫn đến lỗi. Phần mềm Storyline 3
sinh ra chỉ chuyên dùng để thiết kế bài giảng điện tử E – Learning. Hay nhất là nó
là một phần mềm chạy độc lập, nó có thể cho chèn vào một file Powerpoint hoặc
cũng có thể xuất ra Powerpoint, do đó nó không hề bị mắc các lỗi như các phần mềm
nêu trên. Mặt khác, giao diện làm việc của Storyline 3 lại rất giống với PowerPoint
– một ứng dụng rất quen thuộc với giáo viên. - Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến.
2.1. Khái niệm – đặc điểm của bài giảng E – learning.
Bài giảng E-Learning là sản phẩm được tạo ra từ các công cụ tạo bài giảng
điện tử, có khả năng tích hợp đa phương tiện gồm video, hình ảnh, đồ họa, hoạt hình,
âm thanh, …, và tuân thủ một trong các chuẩn SCROM, AICC, HTML5…
Trong những gần đây, E – learning đang trở thành một phương pháp học tập
được rất nhiều người tin tưởng lựa chọn. E – learning là một trong những phương
pháp học trực tuyến có sử dụng kết nối mạng Internet để phục vụ học tập. Thông
qua hệ thống E – learning, người học có thể tham khảo các tài liệu học, đồng thời có
thể trao đổi với giáo viên mà không cần phải gặp trực tiếp. Nói cách khác, hệ thống
E – learning giống như một môi trường học tập bao gồm các công nghệ lưu trữ và
truyền tải dữ liệu. Nhờ đó, người học có thể tương tác với nhau trực tiếp ngay trên
hệ thống đào tạo trực tuyến.
E-learning được hoàn chỉnh dựa trên công nghệ thông tin và truyền thông, bao
gồm: Công nghệ mạng, thiết kế – kỹ thuật đồ hoạ, các phép tính, công nghệ chuyển
động, kỹ thuật mô phỏng,… Phương pháp E-learning, các phần mềm tao bài giảng
E – learning hướng tới đối tượng chính là học sinh. Vì vậy, nó được thiết kế và phát
triển phù hợp hoàn toàn với khả năng sử dụng của học sinh. Các công cụ làm bài
giảng có khả năng hỗ trợ giáo viên trong việc truyền bá hình ảnh, âm thanh, chữ viết
khi giảng dạy trực tuyến. Học sinh có thể tham khảo các tài liệu hoặc trao đổi trực
4
tiếp với giáo viên thông qua hệ thống giáo dục trực tuyến E-learning để việc tiếp thu
kiến thức trở nên hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, hệ thống học tập trực tuyến này còn
cho phép các cơ quan, nhà trường có thể quản lý và xử lý mọi thông tin nhanh chóng,
thuận tiện và hiện đại hơn ( Hệ thống quản lí LMS )
E-learning đang được sử dụng rộng rãi, và có xu hướng phát triển nhanh chóng
trong tương lai gần. Rất nhiều nước trên thế giới đã và đang phát triển phương thức
học tập này và đã rất thành công. Chính vì thế, đối với các trung tâm, tổ chức giáo
dục thì đây là một yếu tố không thể thiếu được trong nền kinh tế tri thức.
2.2. So sánh bài giảng e-Learning với các hình thức bài giảng khác.
So với các hình thức dạy học truyền thống, dạy học trên truyền hình hay dạy
học trên các slide PowerPoint thì bài giảng E – Learning có ưu điểm vượt trội hơn.
Cụ thể:
- Thời gian và không gian học không bị giới hạn: Học sinh có thể học tập mọi
lúc, mọi nơi và không cần phải đến lớp theo một khung giờ cố định. Điều này giúp
học sinh có thể tự điều chỉnh và quản lý thời gian học của mình một cách hợp lý
nhất. - Sự hấp dẫn của bài giảng: Bài giảng E-learning trở nên sống động và thú vị
hơn khi được kết hợp với âm thanh, hình ảnh hoặc những tình huống trò chơi khởi
động, vận dụng, tổng kết bài học độc đáo, hấp dẫn. Điều này không chỉ giúp mang
lại những cái nhìn trực quan cho người học mà còn kích thích họ tương tác với bài
học. - Nâng cao khả năng giảng dạy, quản lý học sinh của giáo viên, của Nhà
trường thông qua hệ thống đào tạo trực tuyến ( mọi thông tin đều được lưu tự động
trên máy chủ ). - Nâng cao sự tự giác, chủ động học tập của học sinh: Do E-learning không
rào cản về địa lý và thời gian, chính vì vậy học sinh có thể linh động sắp xếp thời
gian học tập cho phù hợp. Học sinh sẽ tự chủ động tham gia học và lên kế hoạch học
tập linh động và hiệu quả. Đồng thời nó cũng cho phép học sinh tiếp cận không giới
hạn nguồn tài nguyên, các tài liệu có sẵn trên hệ thống.
2.3. Phần mềm Storyline 3.
2.3.1. Storyline 3 là gì?
Trong thời điểm CNTT bùng nổ thì hiện nay, có rất nhiều các phần mềm được
ứng dụng, sử dụng để thiết kế bài giảng điện tử như LectureMaker, Violet, Adobe
Presenter, IspringSuite…v..v. Mỗi phần mềm đều có những ưu điểm và thế mạnh
vượt trội của nó. Quan trọng là đáp ứng chuẩn quốc tế về E-Learning là SCORM,
AICC, HTML5 ….
Qua tìm hiểu, nghiên cứu, thực hành và sử dụng một số phần mềm để làm
giáo án áp dụng trong giảng dạy, tôi thấy phần mềm Articulate Storyline 3 có nhiều
ưu điểm tốt và dễ sử dụng nên tôi quyết định chọn phần mềm Articulate Storyline 3
để thiết kế bài giảng E – Learning của mình. Storyline 3 là một ứng dụng chạy độc
5
lập (không phải là ứng dụng chạy trên nền tảng PowerPoint), nhưng nó cũng cho
phép xuất bài bài giảng điện tử từ file PowerPoint.
Hình 1: Giao diện phần mềm StoryLine 3
2.3.2. Ưu điểm của phần mềm StoryLine 3 - StoryLine 3 có giao diện thân thiện (giống giao diện PowerPoint), dễ sử
dụng, chạy độc lập và là một phần mềm thiết kế bài giảng E-Learning chuyên nghiệp. - Là một công cụ soạn thảo mạnh mẽ, trực quan cho phép chỉnh sửa hình ảnh
và video dễ dàng, nhanh chóng đồng thời có thể điều khiển được theo ý muốn trong
quá trình học. - Cho phép tạo ra sự tương tác 2 chiều: Học sinh có thể tương tác trực tiếp với
bài học để tiếp thu kiến thức tốt hơn. - StoryLine 3 cho phép tạo hình động, tạo quizzes với nhiều hình thức khác
nhau, ghi lại màn hình cùng với vô vàn hiệu ứng slideshow khác. - Cho phép giáo viên có thể sử dụng lại các bài giảng đã thiết kế, xây dựng từ
trước trên các phần mềm khác để “nhúng” vào bài giảng trên Articulate Storyline .
2.3.3. Một số chức năng chính của phần mềm.
File + New: Tạo 1 bản mới - Open: Mở 1 bản đang thiết
kế dở - Import: Cho phép chèn:
PowerPoint, câu hỏi nhanh
hoặc 1 file Storyline khác … - Translation: Cho phép xuất
file dưới các định dạng khác:
Word …
6 - Save, save As: ch
ức năng
ghi, lưu … - Print: cho phép in trang.
- Publish: Cho phép đóng gói
bài gi
ảng.
Home + New Scene: cho phép m
ở 1
Scene m
ớ
i - Preview: Cho phép xem
trư
ớc
Insert + Có các ch
ức năng chèn hình
ảnh, âm thanh, video … như
PowerPoint. - Chèn bi
ểu tư
ợng: Button,
chèn câu h
ỏi tr
ắc nghi
ệm các
d
ạng: Hotspot …
Slides Cho phép tùy ch
ỉnh các hi
ệu
ứng trên Slide đang thi
ết k
ế
.
Design Cho phép cài đ
ặt đ
ịnh d
ạng,
background cho bài.
Transition Là các hi
ệu
ứng chuy
ển slide
(gi
ống PowerPoint)
Các ch
ế
đ
ộ xem
trư
ớ
c
Cho phép xem trư
ớc bài
gi
ảng trên máy tính, máy tính
b
ảng hay đi
ện tho
ại (d
ọ
c,
ngang)…
Triggers + Đây là ph
ần hi
ển th
ị các
thao tác c
ủa bài thi
ết k
ế: t
ất c
ả
các Triggers, hi
ệu
ứng và các
Layers. - Khác v
ới PowerPoint là
Storyline s
ẽ có th
ể
t
ạo ra các
Layers con cùng 1 lúc.
7
Slide làm
việc - Là phần làm việc chính
- Mọi thiết kế sẽ hiển thị trên
Timeline làm việc (có thể
chỉnh theo ý muốn của giáo
viên thiết kế)
2.3.4. Đóng gói sản phẩm
Storyline 3 cho phép chúng ta xuất bản bài giảng ra nhiều định dạng chuẩn E
– learning như: Web (HTML5), SCORM dùng cho hệ thống LMS, vào đĩa CD, xuất
ra dưới dạng Word …
Tuy nhiên, để thể hiện ưu việt của phần mềm, tôi thường chỉ xuất bản bài dạy
dưới dạng Web – nhằm chia sẻ rộng rãi tới học sinh hơn, hoặc dạng chuẩn SCORM.
2.4. Thực trạng dạy học E-Learning trên thế giới và ở Việt Nam
Tại các nước phát triển như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc…, E – Learning đã được
triển khai với quy mô sâu rộng với rất nhiều tính năng đi kèm với khóa học. Ở đó,
họ rất linh hoạt trong việc học và thanh toán chi phí học tập. Ngoài ra nền tảng
Internet, công nghệ hỗ trợ cho việc học trực tuyến là rất tốt.
Tại Việt Nam, việc học trực tuyến mới chỉ bắt đầu phát triển trong một số năm
gần đây và vẫn chưa được áp dụng một cách đồng đều ở các địa phương.
Bộ giáo dục và đào tạo cũng đã tiến hành thành lập một ngân hàng các bài
giảng E – Learning các môn học của các khối, lớp trên trang https://igiaoduc.vn/
nhằm hướng đến xây dựng một kho học liệu số. Tuy nhiên, để tiến hành được việc
học trực tuyến qua bài giảng E-learning thì chúng ta cần rất nhiều công sức và thời
gian, đồng thời xây dựng hệ thống internet với băng thông rộng được triển khai tới
tất cả các trường học….
2.5. Xây dựng, thiết kế bài giảng E – learning bằng phần mềm Storyline 3
2.5.1. Cài đặt và Crack phần mềm Storyline 3
Bước 1: Tải phần mềm Storyline 3 về máy tính và giải nén.
Tôi đã cài một số phiên bản Sroryline. Tuy nhiên đến Storyline 3 này là tôi
thấy ưng ý nhất. Vì vậy đã đưa lên driver cá nhân để lưu giữ lại:
https://drive.google.com/drive/folders/1gZwbxlXBcM_JY-FjVfSzB2BdbaVNBAd?usp=sharing
8
Bước 2: Vào biểu tượng Storyline 3, chuột phải và chọn Run as administrator
Bước 3: Tick vào ô I agree … và Install Now rồi đợi cho nó chạy.
Bước 4: Khởi động phần mềm:
Bấm vào Finish Kick đúp vào biểu tượng trên màn hình
Bước 5: Crack phần mềm - Khi chưa Crack, phần mềm chỉ được
dùng 30 ngày - Tắt phần mềm đi sau đó tiến hành
Crack: Coppy toàn bộ các file có trong
Foder Crack rồi Paste toàn bộ theo
đường dẫn sau: This PC → Windows 10
(C 🙂 → Program Files (x86) →
Articulate → Storyline 3
9
Bước 6: Hoàn tất cài đặt. Khởi động lại phần mềm sau khi Crack.
2.5.2. Xây dựng kịch bản bài giảng.
Đây là công việc đầu tiên trước khi thiết kế bài giảng E – Learning.
Bước 1: Do có thể Import PowerPoint vào
trong Storyline nên ta có thể sử dụng bài giảng
đã thiết kế sẵn nhằm tiết kiệm thời gian. Tuy
nhiên, tôi lựa chọn cách tạo bài mới để không
phải chỉnh sửa nhiều
hoặc
Bước 2: Chỉnh sửa nội dung cơ bản cho từng
slide. Chèn logo trường học, hình ảnh giáo
viên, màu sắc nền và giao diện
Bước 3: Biên tập. Cụ thể là đưa video và âm
thanh vào bài. Ví dụ âm thanh thuyết minh bài
giảng; đưa gói câu hỏi bài tập tương tác (quiz),
câu hỏi khảo sát và có thể ghép tệp âm thanh
đã ghi sẵn sao cho phù hợp và logic.
10
Bước 4: Xem lại, đóng gói, xuất bản bài giảng.
2.5.3. Chuẩn bị tư liệu cho bài giảng.
Để bắt tay vào thiết kế, tôi đã tìm tòi và chuẩn bị những tư liệu cần thiết cho
bài giảng của mình. Tư liệu đó là tất cả những âm thanh, hình ảnh, video, thí nghiệm
… hay đó là các phần mềm chỉnh sửa để hỗ trợ tạo ra âm thanh … Mặt khác, đây là
bài giảng mà học sinh sẽ học trực tuyến, do đó sẽ liên quan đến vấn đề bản quyền.
Vì vậy tất cả các tư liệu tôi khai thác trên Internet đều p
Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: