Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện từng nói sau này ông mất đi, điều quan trọng ông để lại không phải là những tác phẩm văn học, triết học này nọ mà chính là bài vè dạy thở chỉ với 12 câu của ông.
Trong 10 năm điều trị bệnh lao ở Pháp (1942-1952), Nguyễn Khắc Viện phải lên bàn mổ bảy lần, cắt bỏ tám xương sườn và hơn một lá phổi. Là một bác sĩ, “vật lộn” với đủ loại thuốc men và máy móc kỹ thuật của một nền y học hiện đại, ông nhận rõ nếu chỉ dựa vào Tây y, ông không thể trở về hoạt động với cộng đồng. Từ đó, trên cơ sở nghiên cứu yoga, khí công của Ấn Độ, Trung Quốc, ông đã hình thành phương pháp tập luyện, trước hết để tự cứu mình. Nguyễn Khắc Viện về nước năm 1963, trong suốt hơn 30 năm sau đó (ông mất năm 1997), ông đã hoàn thành một khối lượng lớn công việc được đánh giá là “những di sản đồ sộ”.
Bài tập thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện
Bài tập thở của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện là sự tổng hợp của khí công, thiền, yoga, tai chi, dưỡng sinh của phương Đông từ ngàn xưa qua cái nhìn bằng sinh lý học hô hấp hiện đại của một bác sĩ. Chính nhờ phương pháp thở này, ông đã sống thêm được 50 năm nữa sau khi đã cắt bỏ hoàn toàn lá phổi bên trái và một phần ba lá phổi bên phải.
Ở VN, bài tập thở đã được bác sĩ Nguyễn Khắc Viện đúc kết thành một bài vè cho dễ nhớ:
“Thót bụng thở ra
Phình bụng thở vào
Hai vai bất động
Chân tay thả lỏng
Êm, chậm, sâu, đều
Tập trung theo dõi
Luồng ra luồng vào
Bình thường qua mũi
Khi gấp qua mồm
Đứng, ngồi hay nằm
Ở đâu cũng được
Lúc nào cũng được”.
Thở khi đi bộ:
Phương pháp này kết hợp giữa tập thở với đi bộ, thích hợp cho người cao tuổi. Đây là phương pháp vừa đơn giản vừa phù hợp với điều kiện sinh hoạt của người cao tuổi. Trong khi đi bộ, kết hợp với thở bụng êm dịu và sâu theo công thức:
– 4 bước hít vào, nhớ phình bụng ra;
– 2 bước ngừng thở;
– tiếp theo 8 bước thở ra, thót bụng lại.
Đi nhanh hay chậm, quãng đường ngắn hay dài tùy khả năng sức khỏe mỗi người. Việc tập luyện sẽ phát huy tác dụng tốt hơn khi đi bộ ở nơi thoáng khí, trong lành, người tập có tinh thần thư thái, thoải mái.
Thở 4 thì bằng nhau:
Thì 1: hít vào từ từ và nhẹ nhàng bằng mũi, hít sâu, êm dịu kéo dài đến mức có thể chịu được, đồng thời phình bụng ra.
Thì 2: nín thở giữ hơi, thời gian bằng khi hít vào.
Thì 3: thở ra từ từ, êm nhẹ và kéo dài, đồng thời bụng thót vào hết cỡ, thời gian bằng thì 1.
Thì 4: nín thở, thời gian bằng thì 1. Lúc mới tập, người tập có thể đếm 1, 2, 3, 4, 5 ở mỗi thì. Sau tăng thời gian lên bằng cách đếm đến 7, 8, 9, 10.
Cái khó của phương pháp này là phải hít vào đến mức tối đa, lại nín thở kéo dài, sau đó mới thở ra từ từ, ít người tập có đủ sức nín thở lâu như thế mà cơ bắp vẫn thả lỏng, nét mặt bình thản thoải mái. Người tập cần tập từ từ, nâng dần thời gian mỗi thì thở lên đến mức tối đa.
Việc tập hít thở đúng mỗi ngày kết hợp với một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý sẽ mang đến cho bạn một sức khỏe tuyệt vời để có thể học tập, làm việc và tận hưởng cuộc sống!
Tầm quan trọng của việc hít thở đối với cuộc sống con người
Thở đúng sẽ đưa được lượng ôxy hữu ích vào phổi càng nhiều càng tốt và tống ra được càng nhiều càng tốt khí CO2, giảm bớt được khối không khí độc trong đáy phổi. Làm được điều đó khiến người tập tăng đáng kể việc chuyển hóa máu đen thành máu đỏ, tăng cường ôxy, nguồn sống cho con người.
Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện từng tâm sự, trong lúc nhiều người giảng bài, nói chuyện, hội họp,… thấy uể oải, hụt hơi, thì một người chỉ còn hai phần ba lá phổi như ông lại vẫn ung dung, thư thái. Ông bật mí, những buổi hội họp dông dài, vô bổ, ông chỉ ngồi… thở. Cũng chính nhờ thở đúng cách mà ông không bị stress, không bị mệt.
Bài tập thở 10-20-40
Hôm nay, xin giới thiệu một bài tập khác cũng rất hiệu quả:
Có nghĩa là, thở cực kỳ quan trọng
Hôm nay, xin giới thiệu một bài tập khác cũng rất hiệu quả:
- Hít vào trong 5 giây phần bụng phồng ra.
- Giữ trong vòng 20 giây.
- Thở ra bằng mũi trong 10 giây.
Bạn có thể nâng số lần lên dần dần.
Đạt được đến nhịp 10-40-20 là bạn đã đặt chân vào thế giới hít thở của các thiền sư thông tuệ Ấn Độ .
Đừng cố gắng quá sức. Ngạt thở chết luôn. Thử mỗi ngày hít thở như vậy 3 lần (vào sáng sớm, trưa và trước khi ngủ), mỗi lần 10 phút. Bạn sẽ cảm thấy nguồn năng lượng của mình cuộn chảy và tâm hồn bình an.
Cách hít thở vừa nêu là cách đơn giản nhất giúp mọi người mau chóng cải thiện sức khỏe.