SKKN Một số biện pháp quản lý và tổ chức các hoạt động bồi dưỡng giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục Thực hiện chương trình GDPT 2018
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education
ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Chương trình GDPT 2018 được xây dựng theo mục tiêu phát triển phẩm
chất và năng lực HS thông qua những kiến thức cơ bản, thiết thực, hiện đại. Nói cách
khác, giáo dục không phải để truyền thụ kiến thức mà nhằm giúp HS giải quyết các
vấn đề học tập, thực tiễn đời sống nhờ vận dụng hiệu quả và sáng tạo kiến thức đã
học. Với yêu cầu như vậy, đòi hỏi mỗi CBQL nhà trường phải thay đổi phương pháp
và tư duy quản lý; GV phải thay đổi tư duy, phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt
động dạy và học.
Chương trình GDPT 2018 được áp dụng bắt đầu đối với cấp tiểu học từ năm
học 2020-2021, cấp THCS từ năm học 2021-2022 và cấp THPT từ năm học 2022-
2023. Hướng tới mục tiêu thực hiện thành công chương trình mới Bộ GD&ĐT,
UBND tỉnh Nam Định, Sở GD&ĐT Nam Định đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo,
hướng dẫn về công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV.
Bồi dưỡng, phát triển đội ngũ nhà giáo vừa là mục tiêu, vừa là động lực phát
triển nhà trường. Tăng cường xây dựng đội ngũ nhà giáo một cách toàn diện theo
hướng chuẩn hóa là nhiệm vụ vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa mang tính chiến
lược lâu dài nhằm thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục. Đội ngũ GV
là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định thành công của công cuộc đổi
mới GDPT.
Bộ GD&ĐT và Sở GD&ĐT Nam Định đã tổ chức một số khóa bồi dưỡng
thường xuyên, các khóa BDCM cho GV THPT trên địa bàn tỉnh Nam Định. Tuy
nhiên, với nhiều sự thay đổi và thời gian tập huấn ngắn nên chưa đáp ứng đủ được
nhu cầu học tập của GV, đặc biệt là khâu thực hành sư phạm.
Trước bối cảnh đó, nhận thức được tầm quan trọng của việc bồi dưỡng GV,
Trường THPT Nguyễn Huệ đã đặc biệt quan tâm đến việc phát triển đội ngũ CBQL,
GV nhằm chuẩn bị tốt nhất cho việc thực hiện chương trình GDPT 2018 bắt đầu áp
dụng cho cấp THPT từ năm học 2022 – 2023.
3
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP
| 1. | Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 1.1. Tồn tại khách quan |
1.1.1. Những tồn tại hạn chế của chương trình GDPT 2006
Chương trình GDPT hiện hành (2006) còn nghiêng về trang bị kiến thức lý
thuyết, chưa thật sự thiết thực, chưa coi trọng kỹ năng thực hành, kỹ năng vận dụng
kiến thức; chưa đáp ứng các yêu cầu về mục tiêu giáo dục đạo đức, lối sống.
Hình thức tổ chức giáo dục chủ yếu là dạy học trên lớp, chưa coi trọng việc
tổ chức các hoạt động xã hội, hoạt động trải nghiệm. Phương pháp giáo dục và đánh
giá chất lượng giáo dục nhìn chung còn lạc hậu, chưa chú trọng dạy cách học và phát
huy tính chủ động, khả năng sáng tạo của HS.
Quan điểm tích hợp và phân hoá chưa được quán triệt đầy đủ; các môn học
được thiết kế chủ yếu theo kiến thức các lĩnh vực khoa học, chưa thật sự coi trọng
yêu cầu về sư phạm; một số nội dung của một số môn học chưa đảm bảo tính hiện
đại, cơ bản, còn nhiều kiến thức hàn lâm.
Những tồn tại trên gắn liền với các quan điểm và PPDH của GV và phương
pháp học tập của HS chưa phù hợp với tinh thần đổi mới của chương trình GDPT
2018
1.1.2. Cơ sở vật chất, thiết bị thí nghiệm phục vụ giảng dạy
Diện tích nhà trường còn quá hẹp, không có sân chơi bãi tập. Cơ sở vật chất
chưa đồng bộ và hiện đại; phương tiện, thiết bị, dụng cụ phục vụ dạy và học còn
thiếu, một số thì quá cũ, không đồng bộ. Các phòng SHCM không đủ điều kiện, đáp
ứng yêu cầu đổi mới sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học,
phục vụ công tác hội thảo, dạy học thể nghiệm. Không có nhà đa năng, sân chơi, bãi
tập và các điều kiện thiết yếu khác cho dạy và học, nhất là việc thực hiện CT GDPT
2018.
Hiệu quả và tần suất sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật phục vụ dạy
học chưa cao, chủ yếu do GV thật sự chưa làm hết trách nhiệm trong dạy học, thói
quen ”giảng chay”, giảng lý thuyết còn khá phổ biến trong GV bộ môn; mặt khác kỹ
năng sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại của GV còn chưa theo kịp yêu cầu.
Việc thường xuyên bổ sung những thiết bị mới đáp ứng yêu cầu nâng cao
4
chất lượng DH còn hạn chế, nguyên nhân chủ yếu do khả năng đảm bảo kinh phí
cho yêu cầu giảng dạy môn học còn hạn hẹp. Một số thiết bị, đồ dùng dạy học chất
lượng còn hạn chế nên ảnh hưởng đến hiệu quả dạy học.
1.2.Tồn tại chủ quan
1.2.1. Công tác chỉ đạo, quản lý hoạt động chuyên môn
Công tác chỉ đạo, quản lý hoạt động tổ chuyên môn đổi mới SHCM còn
chưa phát huy hết năng lực của tổ chuyên môn trong hoạt động bồi dưỡng GV
Việc quản lý hoạt động dạy học của CBQL, tổ nhóm trưởng các bộ môn theo
định hướng phát triển năng lực HS chưa thật sâu sát, quản lý đổi mới PPDH, KTĐG đã
được quan tâm nhưng kết quả chưa cao.
Kinh nghiệm trong lãnh đạo quản lý của đội ngũ tổ trưởng chuyên môn chưa nhiều.
Đánh giá chất lượng chuyên môn của GV còn mang tính động viên.
Quản lý việc xây dựng kế hoạch bài dạy, chuẩn bị lên lớp và thực hiện giờ dạy trên
lớp của GV của Hiệu trưởng chưa thật chặt chẽ, chưa thường xuyên, còn nặng về hình
thức.
Công tác quản lý và sử dụng cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật dạy học,
thiết bị thí nghiệm,… của cán bộ QLGD và GV chưa được đánh giá cao.
1.2.2. Thực trạng hoạt động dạy học của GV
Một số ít GV, nhân viên chưa thực sự đáp ứng yêu cầu giảng dạy và công
tác; khả năng chuyên môn hạn chế. Một bộ phận nhỏ cán bộ, GV, nhân viên chậm
đổi mới, hiệu quả giáo dục chưa cao.
Nhiều GV chưa chưa nhận thức đầy đủ vai trò, trách nhiệm của mình
trước yêu cầu đổi mới giáo dục, chưa chủ động tự học, tự bồi dưỡng nâng cao
nghiệp vụ và năng lực chuyên môn, chưa thực sự sáng tạo trong cách làm.
Một số GV vẫn còn tâm lí dựa dẫm vào sự giúp đỡ của tổ, nhóm chuyên môn
trong thực hiện đổi mới hoặc an phận, chưa ý thức việc đổi mới là vấn đề sống còn
của giáo dục hiện nay.
Chất lượng đội ngũ chưa đồng đều trong từng bộ môn và giữa các bộ
môn.
Trình độ Ngoại ngữ, Tin học của một số cán bộ quản lý và nhiều GV còn hạn
chế nên việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, giảng dạy chưa cao.
5
Những yếu kém, hạn chế trên, cùng với các khó khăn, thách thức đang đặt ra
cho nhà trường trong quá trình xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ GV, đáp ứng
yêu cầu đổi mới giáo dục – thực hiện chương trình GDPT 2018.
2. Mô tả giải pháp sau khi tạo ra sáng kiến
2.1. Cơ sở để đề xuất giải pháp
– Dựa trên yêu cầu của chương trình GDPT 2018
– Đảm bảo tính pháp chế
– Đảm bảo tính thực tiễn
– Đảm tính kế thừa
– Đảm bảo tính khả thi
– Đảm bảo tính đồng bộ
2.2. Các giải pháp
2.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý và GV về sự cần thiết phải
BDCM đáp ứng chương trình GDPT 2018
2.2.1.1. Mục tiêu
Giúp CBQL và GV nhận thức rõ sự thay đổi của chương trình GDPT 2018
so với chương trình hiện hành. Đổi mới GDPT chủ yếu tập trung vào việc thay đổi
mục tiêu chương trình, nội dung, phương pháp, kiểm tra, đánh giá từ truyền đạt kiến
thức sang tổ chức hướng dẫn, định hướng phát triển NL của HS, dạy học tích hợp,
trải nghiệm. Từ việc nhận thức được sự đổi mới đó làm CBQL và GV tự nảy sinh
nhu cầu phải BDCM mới đáp ứng được yêu cầu của chương trình mới.
2.2.1.2.Biện pháp thực hiện
Ban giám hiệu xây dựng kế hoạch, lộ trình nghiên cứu chương trình GDPT
2018 và chương trình các môn học và hoạt động giáo dục:
– Phân tích chương trình GDPT tổng thể 2018
– Các tổ, nhóm chuyên môn Phân tích chương trình môn học.
Tổ chuyên môn thực hiện dưới hình thức: Báo cáo chuyên đề về chương trình
tổng thể, chương trình môn học trong các buổi SHCM cấp tổ, bộ môn.
Các buổi SHCM có sự tham gia của lãnh đạo nhà trường. Sau buổi sinh hoạt
các tổ, nhóm phải nộp biên bản, hồ sơ chuyên đề về Ban giám hiệu để kiểm tra, đánh
giá.
6
Tổ chức cho toàn CBQL, GV nhà trường tham gia một số khóa học dạy học
tích cực của tiến sĩ Trần Khánh Ngọc “Vì một triệu người thầy hạnh phúc và truyền
cảm hứng” trong hai tuần học online. Các buổi nói chuyện với bốn chuyên đề “Vai
trò và giá trị của Nghề giáo trong thời đại 4.0”, “Sứ mệnh người thầy – Giáo dục
bằng tình yêu thương”, “Dạy học phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh”,
“Sử dụng hiệu quả các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực”
| Hình 1: CBQL, GV nhà trường tham gia một số khóa học dạy học tích cực của tiến sĩ Trần Khánh Ngọc |
7
2.2.1.3.Một số hình ảnh kết quả và đã đạt được
| Bảng kết quả khảo sát về sự cần thiết của việc BDCM cho GV để chuẩn bị thực hiện chương trình THPT 2018 + Đối tượng khảo sát: Giáo viên Trường THPT Nguyễn Huệ + Số lượng khảo sát: 50 GV | |||||||||
| TT | Nội dung | Đánh giá | |||||||
| Rất cần thiết | Cần thiết | thường Bình | Không thiết cần | ||||||
| SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | ||
| 1 | Việc cần thiết phải thay đổi chương trình GDPT | 35 | 70% | 10 | 20% | 5 | 5% | 0 | 0% |
| 2 | Việc tổ chức BDCM chuẩn bị chương trình mới | 42 | 84% | 8 | 16% | 0 | 0% | 0 | 0% |
| 3 | Tổ chức bồi dưỡng các PPDH hiện đại | 40 | 80% | 5 | 10% | 5 | 10% | 0 | 0% |
| 4 | Tổ chức bồi dưỡng đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá | 42 | 84% | 5 | 10% | 3 | 6% | 0 | 0% |
Qua kết quả phiếu khảo sát cho kết quả phần lớn GV cho rằng việc BDCM
để chuẩn bị cho chương trình THPT 2018 là rất cần thiết và mong muốn được nhà
trường, Sở Giáo dục tổ chức các lớp BDCM.
Các tổ chuyên môn đã chủ động tổ chức các buổi SH chuyên môn phân tích
chương trình môn học
8
| Hình 2: Phân tích chương trình chủ đề Động học – Vật lý 10 của bộ môn Vật lý tháng 9/2021 |
.
| Hình 3: Phân tích chương trình chủ đề Động lực học – Vật lý 10 của bộ môn Vật lý tháng 10/2021 |
9
2.2.2. Đổi mới quản lý hoạt động BDCM cho GV tiếp cận chương trình
GDPT 2018
2.2.2.1. Mục tiêu
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động BDCM cho GV theo tiếp cận năng
lực trong bối cảnh chuẩn bị triển khai Chương trình GDPT ban hành năm 2018
Giúp đội ngũ tổ trưởng chuyên môn và GV nâng cao trình độ chuyên môn,
cập nhật các kiến thức và kỹ năng cơ bản cần thiết cho việc dạy học, giáo dục nhằm
phát triển được phẩm chất và năng lực của học sinh theo tinh thần của chương trình
mới.
2.2.2.2. Biện pháp thực hiện
2.2.2.2.1.Thành lập Ban tổ chức, chỉ đạo quản lý hoạt động BDCM cho GV
Việc thành lập Ban tổ chức, chỉ đạo quản lý hoạt động BDCM cho GV nhằm
thực hiện chức năng quản lý hoạt động bồi dưỡng GV một cách bài bản hơn, chặt
chẽ hơn, có chiều sâu, có hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục; chủ động
trong công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng GV thông qua việc xây dựng kế hoạch
bồi dưỡng GV.
| Ban tổ chức, chỉ đạo quản lý hoạt động BDCM Trường THPT Nguyễn Huệ | |||
| TT | Họ và tên | Chức vụ | Chức vụ ban |
| 1 | Nguyễn Thị Thu Thủy | Hiệu trưởng | Trưởng ban |
| 2 | Bùi Thị Nụ | Phó hiệu trưởng | Phó ban |
| 3 | Phạm Văn Trung | Phó hiệu trưởng | Phó ban |
| 4 | Ngô Thị Thanh Nhàn | TT tổ Toán – Tin | Ủy viên |
| 5 | Cao Thị Thu | TT tổ Văn – Sử | Ủy viên |
| 6 | Lưu Minh Huệ | TT tổ Ngoại ngữ – Địa – GDCD | Ủy viên |
| 7 | Phạm Văn Dinh | TT tổ Lý – Hóa – Công nghệ | Ủy viên |
| 8 | Mai Minh Hoa | TT tổ Sinh – Thể | Ủy viên |
Nhiệm vụ của Ban tổ chức, chỉ đạo:
1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng GV:
– Xác định nhu cầu bồi dưỡng của GV
– Xác định nội dung bồi dưỡng
10
– Xác định hình thức tổ chức bồi dưỡng
– Xác định thời gian tổ chức hoạt động bồi dưỡng GV
– Huy động các nguồn lực cho hoạt động bồi dưỡng GV
2. Tổ chức chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng GV: Tổ chức, chỉ đạo thực
hiện kế hoạch là bước kế tiếp sau khi lập kế hoạch, nhằm đưa kế hoạch trở thành
hành động thực tế. Khi tổ chức thực hiện cần lưu ý các vấn đề sau:
Phân công, phân nhiệm rõ ràng. Khi được phân công đúng chức năng, quyền
hạn, đúng nhiệm vụ của từng bộ phận, từng cá nhân thì việc thực hiện kế hoạch sẽ
hiệu quả, đúng tiến độ. Trước khi phân công nhiệm vụ, Hiệu trưởng cần nêu rõ mục
tiêu của kế hoạch, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và quyền lợi của
các bộ phận liên quan để mỗi cá nhân, từng bộ phận nhận thức rõ được nhiệm vụ
của mình để phối hợp tốt với nhau trong quá trình thực hiện kế hoạch.
Theo dõi, chỉ đạo sâu sát trong quá trình cấp dưới thực hiện kế hoạch để đảm
bảo các hoạt động bồi dưỡng diễn ra đúng hướng, đúng tiến độ và các bộ phận có
liên quan phối hợp có hiệu quả với nhau.
2.2.2.2.2.Tăng cường công tác tự bồi dưỡng cho GV
Căn cứ vào mục đích bồi dưỡng và nhu cầu cần bồi dưỡng, yêu cầu tất cả
GV xây dựng kế hoạch tự bồi dưỡng để xác định nội dung tự bồi dưỡng, cập nhật
những nội dung mới của Bộ về dạy học theo chương trình GDPT 2018 theo tiếp cận
năng lực. Nội dung tự bồi dưỡng GV tập trung chủ yếu vào các nội dung:
– Bồi dưỡng xây dựng kế hoạch dạy học theo chương trình GDPT 2018
– Bồi dưỡng đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động dạy học
– Bồi dưỡng đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra đánh giá
– Bồi dưỡng trình độ ngoại ngữ – tin học
– Bồi dưỡng việc tổ chức nghiên cứu khoa học, viết, báo cáo SKKN
– Bồi dưỡng kỹ năng nghề nghiệp: kỹ năng dạy học, kỹ năng giáo dục, kỹ
năng xử lý tình huống, kỹ năng giao tiếp…
2.2.2.2.3. Kiểm tra, đánh giá kết quả quản lý hoạt động bồi dưỡng GV
Công tác kiểm tra đánh giá chiếm vai trò quan trọng trong công tác quản lý.
11
Công tác kiểm tra đánh giá được thực hiện liên tục trong suốt quá trình quản lý nhằm
điều chỉnh từng hoạt động cho phù hợp với mục tiêu của kế hoạch và tình hình thực
tế, từ đó, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và nâng cao hiệu quả công việc.
Giúp lãnh đạo nhà trường có thêm những thông tin đầy đủ hơn về đội ngũ
GV để thấy được những mặt tích cực hoặc hạn chế về quy chế chuyên môn, đạo
đức nghề nghiệp, từ đó, phát huy mặt mạnh của đội ngũ GV hoặc kịp thời uốn nắn,
nhắc nhở, điều chỉnh và khắc phục những hạn chế đó.
Giúp tổ, nhóm chuyên môn, nhà trường có cơ sở khoa học để xếp loại, phân
loại GV, từ đó có kế hoạch bồi dưỡng, phát triển đội ngũ hoặc điều động, thuyên
chuyển, bổ nhiệm, giải quyết chế độ đối với GV không đáp ứng được yêu cầu về
chuyên môn, nghiệp vụ.
Giúp cho mỗi GV thấy được mặt mạnh, mặt yếu để xác định phương hướng,
có kế hoạch phấn đấu vươn lên để hoàn thiện bản thân và đáp ứng yêu cầu của nhà
trường.
2.2.2.2.4.Tổ chức, đánh giá, phân loại GV theo định kỳ
Các nhà trường để đảm bảo ổn định và phát triển, trước hết phải xác định
ĐNGV đóng vai trò quan trọng. Do vậy, việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch về
ĐNGV chính là công tác kế hoạch hoá phát triển nguồn nhân lực của các cấp QL.
Xây dựng được một ĐNGV đủ về số lượng, đồng bộ và cân đối về cơ cấu, đảm bảo
chất lượng theo các tiêu chí của các tiêu chuẩn về chuẩn nghề nghiệp để đủ sức thực
hiện nội dung chương trình và kế hoạch GD. Đồng thời thực hiện kế hoạch chuẩn
hoá ĐN theo quy định của Bộ GD&ĐT; Dự báo được những biến động về nhân sự
có thể xảy ra trong thời gian từ 3 đến 5 năm về số lượng GV: GV được bổ nhiệm,
GV chuyển đi, số GV nghỉ hưu để có kế hoạch bổ sung điều chỉnh kịp thời.
Thông qua công tác bồi dưỡng GV là cơ sở khoa học giúp CBQL thực hiện
tốt chức năng QL phát triển nguồn nhân lực trong nhà trường nhằm đảm bảo đủ về
số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng được củng cố và nâng cao giúp các nhà trường
ổn định và phát triển bền vững.
Trong quá trình xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển GV cũng cần chú
trọng tới vấn đề tuyển chọn; tổ chức kiểm tra đánh giá và bồi dưỡng GV theo quan
12
điểm chuẩn hoá.
2.2.7.3. Một số hình ảnh và kết quả đã đạt được
Việc đổi mới quản lý hoạt động BDCM cho GV theo tiếp cận chương trình
GDPT 2018 tại trường THPT Nguyễn Huệ giúp nhà trường thay đổi căn bản chất
lượng giáo dục đào đào tạo trong vài năm gần đây. Thể hiện qua kết qua các kết quả
và thành tích mà nhà trường đã đạt được:
+ Kết quả tuyển sinh vào 10 năm 2022 có điểm chuẩn đứng đầu toàn tỉnh
+ Kết quả thi Tốt nghiệp THPT năm 2022 có điểm trung bình trên một bài
thi đứng thứ 12 toàn tỉnh
| Hình 4: Bộ trưởng bộ GDĐT tặng Bằng khen của vì đã có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập” năm học 2020 -2021 |
2.2.3. Bồi dưỡng CBQL, GV nhằm nâng cao chất lượng, nội dung và hình
thức sinh hoạt tổ chuyên môn theo định hướng phát triển năng lực HS
2.2.3.1. Mục tiêu
Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn, GV về mục
đích, ý nghĩa và giúp họ hiểu rõ sự cấp thiết của việc SHCM theo hướng đổi mới là
góp phần nâng cao kết quả học tập của HS.
Bảo đảm SHCM theo hướng đổi mới được thực hiện một cách hiệu quả và
13
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; nhằm đưa hoạt động SHCM theo hướng đổi mới
trở thành một hoạt động ổn định, có chiều sâu.
2.2.3.2. Biện pháp thực hiện
2.2.3.2.1. Bồi dưỡng nhận thức chuyên môn cho cán bộ quản lý, tổ trưởng
chuyên môn, GV về SHCM theo hướng đổi mới
1) Bồi dưỡng nhận thức chuyên môn cho cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên
môn về quản lý SHCM theo hướng mới: Hiệu trưởng tạo điều kiện để cán bộ quản
lý, tổ trưởng chuyên môn tham gia các lớp học về nghiệp vụ quản lý; Cung cấp các
văn bản chỉ đạo của cấp trên; định hướng, tư vấn cho tổ trưởng chuyên môn trong
việc xây dựng kế hoạch, tổ chức, phân công thực hiện SHCM theo hướng lấy HS
làm trung tâm; Hiệu trưởng tham gia sinh hoạt tổ chuyên môn để nắm bắt thông tin
và kịp thời hỗ trợ tổ trưởng chuyên môn trong quá trình điều hành, đồng thời giải
đáp những vướng mắc của GV
2) Bồi dưỡng nhận thức chuyên môn cho GV về SHCM theo hướng đổi mới:
Hiệu trưởng cập nhật các văn bản chỉ đạo, tài liệu SHCM theo hướng lấy HS làm
trung tâm và phổ biến kịp thời đến từng GV thông qua tổ trưởng chuyên môn, qua
thư điện tử; Căn cứ vào tình hình thực tiễn, nhu cầu của GV và của đơn vị, hiệu
trưởng lập kế hoạch bồi dưỡng kĩ năng dạy minh họa và dự giờ dựa trên phân tích
hoạt động học của HS cho GV; Mời chuyên gia hoặc phân công tổ trưởng chuyên
môn, GV có năng lực làm báo cáo viên về các kĩ năng SHCM dựa trên phân tích
hoạt động học của HS; về các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực; hướng dẫn
sử dụng các thiết bị hiện đại phục vụ tiết dạy; Tổ chức thao giảng để GV có cơ hội
chia sẻ kinh nghiệm, phân tích hoạt động học, các biểu hiện tâm lí của HS, những
điều HS học được và chưa học được, thảo luận tìm kiếm biện pháp khắc phục; Kiểm
tra, đánh giá kết quả đạt được của GV bằng cách tham gia các buổi SHCM, dự giờ
tiết dạy hằng ngày để xem GV đã vận dụng được những gì sau khi đã tổ chức thảo
luận, rút kinh nghiệm, kiểm tra giáo án; Khuyến khích, động viên, tạo điều kiện
thuận lợi để GV tự học, tự nghiên cứu nhằm biến quá trình bồi dưỡng, đào tạo thành
nhu cầu của chính bản thân GV.
2.2.3.2.2. Bồi dưỡng CBQL, GV lập kế hoạch SHCM theo hướng đổi mới
1) Thực hiện xây dựng kế hoạch SHCM theo hướng đổi mới, kế hoạch phải
14
đảm bảo cấu trúc:
+ Căn cứ thực hiện kế hoạch: Phần này cần trình bày các căn cứ pháp lí, cơ
sở lí luận, cơ sở thực tiễn để quản lý SHCM theo hướng đổi mới.
+ Mục tiêu: Hiệu trưởng xác định mục tiêu của nhà trường cần đạt trong hoạt
động chuyên môn tương ứng với từng giai đoạn, mục tiêu này phải phù hợp với điều
kiện của các nguồn lực trường đang sở hữu và đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
+ Nội dung và biện pháp thực hiện: Hiệu trưởng lựa chọn những nội dung
công việc cần thực hiện dựa trên các hướng dẫn của Phòng GD-ĐT và nhu cầu của
GV, HS của trường.
+ Phân công thực hiện: Đối với từng nội dung công việc, hiệu trưởng phải
dự kiến phân công bộ phận, tổ khối thực hiện sao cho phát huy được nguồn nhân lực
sẵn có của đơn vị.
+ Thời gian thực hiện: Hiệu trưởng dự kiến các công việc cần làm trong từng
tháng, chú ý đến các chủ điểm của tháng, kế hoạch thời gian năm học để chủ động
hơn trong việc thực hiện.
+ Kinh phí thực hiện: Kinh phí dành cho SHCM trong mỗi trường còn thấp.
Thông thường, kinh phí chỉ dành cho GV phụ trách dạy minh họa, kinh phí dành cho
việc trang bị đồ dùng dạy học không đáng kể.
2) Trường quản lý tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch SHCM theo hướng đổi
mới theo từng tháng: Tổ trưởng chuyên môn dự thảo kế hoạch SHCM của tổ, trình
hiệu trưởng xem xét, phê duyệt, thực hiện điều chỉnh, bổ sung trước khi tiến hành.
Kế hoạch thông thường gồm:
+ Xác định nhu cầu học tập, năng lực của HS: Tổ trưởng chuyên môn và GV
trong tổ phải hiểu được đối tượng HS của lớp mình nói riêng, tổ mình nói riêng cần
hình thành, phát triển những năng lực nào từ đó xác định môn học và bài dạy.
+ Lựa chọn bài dạy minh họa: Các tổ xác định được nội dung phù hợp với
đối tượng HS, mục tiêu cần đạt của bài, giúp HS hình thành những kiến thức, kĩ năng
gì, từ đó lựa chọn hình thức tổ chức, phương pháp, kĩ thuật dạy học và thiết bị dạy
học tương ứng nhằm phát huy được tính chủ động, sáng tạo của HS.
+ Phân công GV dạy minh họa, chuẩn bị các phương tiện dạy học, đề nghị
15
hỗ trợ từ các bộ phận có liên quan: Căn cứ vào giáo án đã thiết kế, tổ trưởng chuyên
môn phân công: GV dạy minh họa; GV hỗ trợ chuẩn bị đồ dùng, phương tiện dạy
học; đề xuất với hiệu trưởng nhân sự chuẩn bị phòng họp để dự giờ tiết dạy minh
họa.
+ Dự kiến nội dung thảo luận: Đây là nội dung có ý nghĩa quyết định chất
lượng trong SHCM theo hướng đổi mới, người chủ trì phải dự kiến được các nội
dung sẽ thảo luận nhằm đạt được mục tiêu; – Đánh giá kết quả đạt được, rút kinh
nghiệm cho các buổi sinh hoạt tiếp theo.
2.2.3.2.3. Cải tiến việc tổ chức thực hiện SHCM theo hướng đổi mới
1) Hiệu trưởng xây dựng quy chế làm việc, quy chế SHCM và quy chế phối
hợp trong đó quy định nhiệm vụ của từng bộ phận, từng cá nhân:
+ Hiệu trưởng: điều hành công việc chung.
+ Phó hiệu trưởng: tham mưu cho hiệu trưởng, cùng với hiệu trưởng quản
lý hoạt động SHCM theo hướng đổi mới và chịu trách nhiệm trước hiệu trưởng về
nhiệm vụ được phân công.
+ Thư viện: cung cấp tài liệu, sách giáo khoa, sách tham khảo cho GV, HS
phục vụ cho hoạt động SHCM theo hướng đổi mới.
+ Thiết bị: hỗ trợ các tổ chuyên môn, GV, HS đồ dùng dạy học cần thiết; +
Kế toán, thủ quỹ: dự trù kinh phí cho hoạt động SHCM theo hướng đổi mới, được
cân đối từ các nguồn kinh phí của trường.
+ Tổ trưởng chuyên môn: xây dựng kế hoạch, phân công, điều hành hoạt
động SHCM theo hướng đổi mới của tổ, và của trường khi được hiệu trưởng phân
công; báo cáo, thống kê khi hiệu trưởng yêu cầu.
+ GV: tham gia thiết kế, lên tiết dạy minh họa, dự giờ, thảo luận cùng với
các thành viên khác trong tổ, trong trường.
2) Xây dựng đội ngũ tổ trưởng chuyên môn đủ năng lực:
+ Có thể nói, tổ trưởng chuyên môn là “cánh tay nối dài” của hiệu trưởng,
giúp hiệu trưởng thực hiện nhiệm vụ giáo dục của trường. Vì vậy, tổ trưởng chuyên
môn vừa giỏi chuyên môn, vừa có năng lực quản lý điều hành hoạt động của tổ sẽ
hỗ trợ rất nhiều cho công tác quản lý chuyên môn cũng như quản lý nhà trường của
16
hiệu trưởng. Muốn thế, hiệu trưởng phải thật khách quan và minh bạch, phát huy
dân chủ trong việc lựa chọn đối tượng, từ những người được tập thể tin tưởng và
tín nhiệm.
+ Có kế hoạch BDCM, nghiệp vụ cho đội ngũ này.
+ Tăng cường đối thoại để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, tư vấn, hỗ trợ tổ
trưởng chuyên môn giải quyết những vấn đề vướng mắc, tồn đọng trong khi điều
hành hoạt động SHCM theo hướng đổi mới của tổ.
2.2.3.2.4. Đẩy mạnh công tác lãnh đạo thực hiện SHCM theo hướng đổi mới
1) Tổ chức lớp tập huấn cho cán bộ, tổ trưởng chuyên môn, GV trong trường
các kiến thức, kĩ năng về SHCM theo hướng đổi mới dưới nhiều hình thức như mời
báo cáo viên hoặc những người có năng lực báo cáo; tổ chức các buổi nói chuyện
chia sẻ kinh nghiệm của những tổ chuyên môn, GV thực hiện tốt; phối hợp với các
đơn vị trong cụm chuyên môn thực hiện các buổi SHCM theo hướng lấy HS làm
trung tâm để tổ trưởng chuyên môn, GV được học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm lẫn nhau.
2) Đưa vào quy chế chi tiêu nội bộ các mức phí cao nhất có thể dành cho
SHCM theo hướng đổi mới nhằm tạo động lực làm việc cho những người tham gia
và để tăng hiệu quả của hoạt động SHCM theo hướng đổi mới. Hiệu trưởng cần kịp
thời động viên và khen thưởng những tập thể, cá nhân thực hiện tốt và có nhiều đóng
góp cho SHCM theo hướng đổi mới trong các buổi họp cơ quan, sơ kết, tổng kết,
tuyên dương trên bảng thông tin, trang web của đơn vị.
3) Chỉ đạo phó hiệu trưởng chuyên môn cập nhật thường xuyên các văn bản
chỉ đạo, các hướng dẫn mới có liên quan, cụ thể hóa và hướng dẫn, giải thích thật
cụ thể, tường minh đảm bảo GV hiểu và thực hiện đúng, đẩy mạnh việc nghiên cứu
các văn bản đó trong các buổi SHCM của trường, của tổ.
2.2.3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá việc thực hiện SHCM theo
hướng đổi mới
1) Hiệu trưởng căn cứ kế hoạch SHCM theo hướng đổi mới và các văn bản
pháp quy về công tác kiểm tra xây dựng các tiêu chí kiểm tra, đưa xuống cán bộ
quản lý, tổ trưởng chuyên môn, GV trong trường bàn bạc, thảo luận, thống nhất.
Việc xác định tiêu chí, quy định kiểm tra sẽ giúp cho hoạt động này mang tính toàn
diện, khách quan, công bằng.
17
2) Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra: kế hoạch kiểm tra sẽ giúp cho
hoạt động kiểm tra thực hiện khoa học, nền nếp, không tự phát, tùy tiện.
3) Thu thập thông tin kiểm tra thông qua việc thực hiện các biện pháp và
hình thức kiểm tra khác nhau: hiệu trưởng kiểm tra SHCM theo hướng đổi mới
bằng cách tham dự sinh hoạt chung với các tổ, dự giờ GV, kiểm tra biên bản SHCM.
4) Sau khi thực hiện kiểm tra, hiệu trưởng đánh giá mức độ thực hiện nhiệm
vụ của các bộ phận, cá nhân, hiệu quả đạt được so với mục tiêu ban đầu trong kế
hoạch, phân tích nguyên nhân thật cặn kẽ, từđó tiến hành điều chỉnh các sai lệch,
phổ biến những kinh nghiệm hay, đạt kết quả cao trong SHCM theo hướng đổi mới
đến toàn thể cán bộ quản lý, GV trong trường để áp dụng.
Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: