Trong cuộc sống hiện đại quá vội vã này, đôi khi chúng ta cần chậm lại, sống chậm lại để cảm nhận mọi thứ xung quanh, để thực sự là sống thay vì tồn tại. Chúng tôi xin giới thiệu bài thơ Slow down Mummy của tác giả Rebekah.Knight, người dịch Amy Dương.
“Bất cứ ai yêu thích âm nhạc hơn tiếng ồn, niềm vui hơn lạc thú, tâm hồn hơn vàng bạc, công việc sáng tạo hơn chuyện kinh doanh, đam mê hơn trò khờ dại, sẽ không thể tìm thấy một mái nhà trong thế giới tầm thường của chúng ta.” – Herman Hesse.
CHẬM LẠI MẸ ƠI!
Chậm lại mẹ ơi, không cần phải vội, Chậm lại mẹ ơi, có gì mà rối? Chậm lại mẹ ơi, hãy pha một tách trà. Chậm lại mẹ ơi, hãy đến và dành thời gian với con.
Chậm lại mẹ ơi, chúng ta hãy mang ủng ra ngoài đi dạo, hãy đá vào đống lá, mỉm cười và khúc khích chuyện trò.
Chậm lại mẹ ơi, mẹ trông mệt mỏi quá, Hãy đến ngồi, rúc vào chăn và nghỉ ngơi với con chốc lát.
Chậm lại mẹ ơi, chén bát bẩn có thể đợi, Chậm lại mẹ ơi, cùng chơi đùa, nướng bánh nào!
Chậm lại mẹ ơi! Con biết mẹ làm việc rất nhiều, nhưng mẹ ơi, đôi khi thật tuyệt khi mẹ dừng lại.
Hãy ngồi với chúng con một chút, Lắng nghe ngày của chúng con.
Tận hưởng những khoảnh khắc quý giá, Bởi vì tuổi thơ của chúng con sẽ không mãi ở đây…
Kỹ thuật lặp lại ngắt quãng là một phương pháp tuyệt vời cho những người học đang gặp khó khăn với việc ghi nhớ. Đây là kỹ thuật gia tăng thời gian giữa những lần ôn tập để khai thác hiệu ứng tâm lý ngắt quãng.
Kỹ thuật lặp lại ngắt quãng là gì?
Lặp lại ngắt quãng (tiếng Anh: Spaced repetition) là kỹ thuật gia tăng thời gian giữa những lần ôn tập để khai thác hiệu ứng tâm lý ngắt quãng (spacing effect.)
Spaced repetition sẽ là một cách đặc biệt để học sinh có thể tối ưu hóa thời gian. Hay luôn duy trì được thái độ hào hứng, sự tập trung trong quá trình học. Giúp học sinh giải quyết vấn đề trong quá trình thu nhận kiến thức.
Năm 1985, nhà tâm lý học Hermann Ebbinghaus đã là tìm ra quy luật của trí nhớ, theo đó trong điều kiện không có sự ôn tập hay gợi nhớ, hầu hết thông tin mà một người học được sẽ mất đi một vài ngày sau đó. Hình bên dưới là Đường cong quên lãng được Ebbinghaus tổng hợp từ các thí nghiệm của ông.
Có thể thấy, đường cong này đặc biệt dốc ở những ngày đầu tiên sau khi người học tiếp nhận thông tin, đồng nghĩa với việc lượng kiến thức còn đọng lại trong trí nhớ của họ suy giảm đáng kể. Tuy nhiên, sau một khoảng thời gian, độ dốc của đường giảm dần và người học vẫn nhớ được một phần nhỏ thông tin.
Ebbinghaus tiến hành thử nghiệm phương pháp “Lặp lại ngắt quãng” bằng cách nhớ một danh sách các từ cho đến khi thuộc làu và không xem lại danh sách. Khi Ebbinghaus không còn nhớ từ nào trong danh sách nữa, ông học lại các từ này và so sánh với đường cong quên lãng của lần trước. Kết quả là hiệu quả ghi nhớ trong lần thứ hai được cải thiện đáng kể. Biểu đồ bên dưới mô tả hiệu suất lưu trữ qua mỗi lần lặp lại thông tin.
Như vậy, khi một người có ý thức ghi nhớ những kiến thức đã học bằng cách đều đặn ôn tập chúng trong nhiều lần, khả năng mà những kiến thức đó được đưa vào bộ nhớ dài hạn của họ tăng lên đáng kể. Cách tiếp cận này chính là phương pháp “Lặp lại ngắt quãng”.
Pierce J. Howard, tác giả của cuốn sách The Owner’s Manual for the Brain (Hướng dẫn sử dụng não bộ) giải thích là:
Các công việc liên quan đến các chức năng thần kinh cao cấp, ví dụ như phân tích và tổng hợp, cần có thời gian để các kết nối thần kinh mới được vững chắc. Khi không có đủ thời gian giãn cách cho việc ôn tập thì việc tiếp nạp cái mới sẽ đẩy những cái cũ đi xa.
Bạn có thể hình dung việc học giống như việc xây một bức tường gạch; nếu bạn xếp các viên gạch lên quá nhanh mà không để lớp vữa giữa các lớp gạch cứng lại, thì sau cùng bạn sẽ không có một bức tường đẹp và chắc. Tạo khoảng cách cho việc học của bạn cho phép “lớp vữa tinh thần” có thời gian để khô ráo.
Cách vận dụng kỹ thuật lặp lại ngắt quãng
Phương pháp học lặp lại ngắt quãng được áp dụng dựa trên hiệu ứng tâm lý ngắt quãng. Bằng cách gia tăng khoảng cách thời gian giữa những lần ôn tập lượng thông tin cần ghi nhớ. Mục đích hướng đến là cải thiện và năng cao khả năng ghi nhớ thông tin. Có thể ghi nhớ một khối lượng thông tin lớn, trong khoảng thời gian dài.
Phương pháp lặp lại ngắt quãng có thể được áp dụng và đạt hiệu quả trong nhiều trường hợp và hoàn cảnh khác nhau. Tuy nhiên, nó có thể đạt được những kết quả tốt và có tác động hiệu quả nhất là khi sử dụng để học tập cũng như rèn luyện những bộ môn về ngôn ngữ. Ví dụ như học ngôn ngữ thứ hai, hay cụ thể là học từ vựng với các thẻ Flashcard.
Một áp dụng cụ thể của phương pháp lặp lại ngắt quãng được công bố bởi Paul Pimsleur vào năm 1967. Khoảng thời gian lặp lại Pimsleur được sử dụng trong các chương trình học ngoại ngữ Pimsleur. Đặc điểm của khoảng lặp này là có thể áp dụng vào được những khoảng thời gian nhỏ (tính bằng giây và phút), thích hợp trong việc học qua các audio.
Cụ thể, trong nghiên cứu của Pimsleur, khoảng cách thời gian giữa các lần lặp lại là:
Nếu áp dụng tốt và thường xuyên phương pháp này. Bạn có thể thấy rõ ràng sự thay đổi cũng như tiến bộ trong kết quả học tập của mình.
Để có thể áp dụng thành công phương pháp spaced repetition, các yêu cầu về đồ dùng rất đơn giản, dễ tìm. Các bạn có thể tìm mua các bộ flashcard có sẵn tại các hiệu sách. Hoặc có thể tự làm những tập flash card cho mình để tăng thêm hiệu quả học tập bằng cách cắt và tự ghi thông tin cần học lên giấy.
Bên cạnh đó, để hỗ trợ tốt hơn cho quá trình học. Các bạn có thể sử dụng các ứng dụng học ngoại ngữ như Anki, Super Memo,… Đây là những ứng dụng hỗ trợ học tiếng anh có sử dụng phương pháp spaced repetition. Với việc áp dụng các thẻ flash card điện tử do người dùng tự tạo hoặc sử dụng những tấm flash card có sẵn. Những ứng dục học trực tuyến thông minh này cũng là một giải pháp hữu ích cho các bạn học ngoại ngữ hiện nay.
Kỹ thuật Feynman là một phương pháp học tập nổi tiếng giúp chúng ta nhanh chóng ghi nhớ và thật sự hiểu những gì đã học, nó bao gồm 4 bước. Đây là một trong những Phương pháp học tập hiệu quả được Khoa học chứng minh.
Kỹ thuật Feynman là gì?
Kỹ thuật Feynman là một phương pháp giúp chúng ta ghi nhớ những gì đã đọc bằng cách sử dụng các khái niệm liên kết và xây dựng. Đó là một công cụ để ghi nhớ những gì bạn đã đọc bằng cách giải thích nó bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu.
Bill Gates đã áp dụng thành công công thức của Feynman đến mức ông đặt tên cho Feynman là “người thầy vĩ đại nhất mà tôi từng có”.
Richard Feynman là nhà khoa học đã từng đoạt giải Nobel Vật lý vào năm 1965. Không chỉ nổi tiếng là một khoa học gia lỗi lạc với những nghiên cứu đột phá trong điện động lực học lượng tử và vật lý hạt, ông còn là một cá nhân xuất sắc trong khả năng tổng hợp và giải thích những lý thuyết phức tạp bằng ngôn ngữ đơn giản. Trong quá trình học tập và nghiên cứu của mình, ông đã sáng tạo ra Kỹ thuật Feynman để có thể nhanh chóng ghi nhớ, hoàn toàn hiểu và sử dụng những kiến thức mình đã tiếp thu.
Dựa vào kỹ thuật Feynman, bạn cũng có biến một lý thuyết phức tạp trở nên đơn giản theo cách riêng của mình để chia sẻ với người khác mà không làm ảnh hưởng đến khái niệm cốt lõi.
Kỹ thuật Feynman bao gồm 4 bước:
Chọn một khái niệm và tìm hiểu về nó.
Giả vờ như đang (hoặc thực sự) dạy nó cho một đứa trẻ.
Xem lại những lỗ hổng trong hiểu biết của mình và tiếp tục nghiên cứu.
Tinh chỉnh, hệ thống lại kiến thức và hoàn thiện bài giảng ở bước 2.
Cách áp dụng Kỹ thuật Feynman 4 bước
#1 Chọn một khái niệm và tìm hiểu về nó
Quá trình tự học bắt đầu bằng việc chọn ra một khái niệm, lấy một tờ giấy trắng và viết ra tất cả những gì mà bạn biết về nó. Trên tờ giấy trắng của bạn có thể là một bài luận tổng quan dài vài nghìn chữ, hoặc cũng có thể chỉ là một vài gạch đầu dòng.
Hãy lưu ý rằng không có quy tắc nào ở đây cả, việc viết ra chỉ đơn giản là cách để ghi lại những kiến thức mà bạn hiện có. Tuy nhiên, bạn càng viết và trình bày một cách cụ thể và đơn giản thì việc học sẽ càng hiệu quả hơn.
Điều bạn nên làm là tự nhớ lại các khái niệm và ý tưởng. Bước này đòi hỏi trí tuệ của bạn. Nhưng bằng cách suy nghĩ về các khái niệm, bạn đang tạo ra một trải nghiệm học tập hiệu quả.
Trong khi viết những điểm mấu chốt, hãy cố gắng sử dụng ngôn ngữ đơn giản nhất bạn có thể. Thông thường, chúng ta sử dụng những biệt ngữ phức tạp để che giấu sự không biết của mình. Những “từ ngữ to tát” và những “từ ngữ chuyên môn” khiến chúng ta không thể đi sâu vào vấn đề.
Sau khi hoàn thành việc viết ra những gì mình đã biết, hãy dựa vào đó để nghiên cứu, phát triển và bổ sung thêm những thông tin còn thiếu vào bản ghi chú viết tay này.
Giả vờ như đang (hoặc thực sự) dạy nó cho một đứa trẻ.
Khi bạn đã tự tin với những gì mình biết về những kiến thức mà mình tìm hiểu được ở bước 1, đã đến lúc đóng vai giáo viên.
Hãy tưởng tượng rằng bạn đang giải thích khái niệm lý thuyết này cho một đứa trẻ. Bạn có thể làm điều này bằng cách giả vờ (tưởng tượng như có một học sinh đang ở trước mặt) hoặc thực sự dạy điều đó cho một đứa trẻ (hoặc một người lớn). Bạn có thể sử dụng bảng trắng, nói chuyện với giọng hài hước… hay bất cứ điều gì làm bạn cảm thấy như mình thực sự đang truyền đạt những kiến thức mà mình đã biết cho một ai đó.
kids discuss homework study together
Điều này nghe có vẻ đơn giản nhưng nó không hề đơn giản. Trên thực tế, việc giải thích một khái niệm càng đơn giản càng tốt đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc. Bởi vì khi bạn giải thích một ý tưởng từ đầu đến cuối cho một đứa trẻ, bạn buộc mình phải đơn giản hóa các mối liên kết giữa các khái niệm.
Nếu bạn xung quanh bạn không có đứa trẻ nào, hãy tìm một người quan tâm đến vấn đề đó, ghi âm tin nhắn thoại, tự ghi video để giải thích cho họ hoặc viết ra lời giải thích của bạn dưới dạng bài đánh giá trên hoặc Quora, reddit…
Mục đích của bước này là khuyến khích việc đơn giản hóa sự phức tạp và tìm ra những khoảng hổng kiến thức này. Và ngay khi chúng xuất hiện, bạn nên đánh dấu chúng để sẵn sàng cho Bước 3.
#3 Xác định lỗ hổng kiến thức của bạn và xem lại
Sau khi đã đóng vai một nhà giáo và hoàn thành bài giảng của mình, bạn cần xem lại những lỗ hổng đã được xác định trong quá trình giảng dạy. Sau đó, hãy quay lại công việc tìm hiểu, đọc lại thông tin mà bạn chưa hiểu rõ và nâng cao kiến thức chuyên sâu để lấp những khoảng trống kiến thức.
Đừng quá mong đợi rằng bạn sẽ nắm vững một khái niệm lý thuyết ngay từ lần thứ hai rà soát và bổ sung thông tin. Đối với những chủ đề phức tạp, bạn có thể sẽ cần lặp lại các bước trong kỹ thuật Feynman nhiều lần. Bởi mỗi lần giảng dạy thì bạn lại có thể sẽ lại tìm ra những điểm mù hay những lỗ hổng mới.
Chỉ khi bạn tìm thấy lỗ hổng kiến thức (tức là bạn thấy mình bỏ qua một khía cạnh quan trọng, hoặc khó khăn trong việc dùng từ hoặc liên kết các ý tưởng với nhau) bạn mới thực sự bắt đầu học.
#4 Đơn giản hóa giải thích của bạn
Mục tiêu cuối cùng của kỹ thuật Feynman là có được sự hiểu biết sâu sắc về khái niệm, chủ đề mà bạn đang tìm hiểu cũng như có thể giải thích nó một cách đơn giản nhất để người người khác hiểu.
Tất nhiên, để đạt được điều này, chúng ta cần tập hợp mọi thứ mà mình đã thu thập được ở các Bước 1, 2 và 3, rồi tinh chỉnh và hệ thống nó.
Sau đó, hãy tiếp tục suy nghĩ về cách mà bạn có thể chia sẻ khái niệm lý thuyết này cho một đứa trẻ bằng một bài giảng đơn giản nhất và hấp dẫn nhất.
Làm đơn giản khái niệm lý thuyết là tốt, nhưng lồng ghép chúng vào trong những câu chuyện đơn giản và dễ nhớ thì còn tốt hơn. Những câu chuyện này làm cho các khái niệm có thể lắng đọng sâu hơn trong trí nhớ của chúng ta. Chúng cũng làm cho những kiến thức phức tạp và khô khan trở nên dễ dàng tiếp thu hơn đối với người bình thường.
Sử dụng ngôn ngữ ngắn gọn, đơn giản. Hãy nhớ rằng, bạn đang chia sẻ kiến thức cho một đứa trẻ. Vậy nên, hãy cố gắng cắt bỏ tối đa các biệt ngữ và đi thẳng đến nội dung chính. Đừng quên sử dụng các ví dụ liên quan và phép loại suy.
Sử dụng hình ảnh và các phương pháp tương tác đa giác quan. Càng có nhiều giác quan tham gia vào công việc nghiên cứu và giải thích các khái niệm lý thuyết, bạn càng có nhiều khả năng học và dạy nó một cách hiệu quả.
Sau khi đã chuẩn bị xong một bài giảng hoàn chỉnh và thu hút, hãy lặp lại Bước 2 và bạn sẽ thấy ngạc nhiên về sự cải thiện trong kiến thức của mình.
Chỉ khi bạn có thể giải thích bằng ngôn ngữ đơn giản thì bạn mới biết rằng bạn thực sự hiểu nội dung mình đã đọc.
Flashcard là công cụ hỗ trợ trí nhớ hiệu quả giúp học sinh học những kiến thức mới và ôn tập bài cũ, đặc biệt là học từ vựng tiếng Anh, tiếng Trung…
Flashcard là gì?
Flashcard (hoặc flash card) là loại thẻ mang thông tin ở cả 2 mặt được sử dụng cho việc học bài trên lớp hoặc tự ôn tập.
Các thẻ flashcard học ngoại ngữ được in sẵn
Flashcard thường được dùng để học từ vựng ngoại ngữ rất hiệu quả. Ngoài ra có thể dùng flashcard để học ngày tháng năm lịch sử, công thức hoặc bất kỳ vấn đề gì có thể được học thông qua định dạng một câu hỏi và câu trả lời.
Flashcard thường sử dụng để học Ngoại ngữ, nhưng hoàn toàn có thể dùng để học bất cứ môn học nào
Flashcard được sử dụng rộng rãi như một cách rèn luyện để hỗ trợ ghi nhớ bằng cách lặp đi lặp lại kiến thức ngắt quãng, đây chính là kỹ thuật lặp lại ngắt quãng.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Princeton và UCLA chỉ ra rằng phương pháp ghi chép bằng tay, đặc biệt là sử dụng flashcard trắng sẽ giúp não bộ tăng cường việc lắng nghe và khả năng xác định các khái niệm quan trọng hơn.
Flashcard có thể in sẵn nội dung hoặc để trống và bạn tự viết nội dung mình cần
Bạn có thể sử dụng những quyển sổ, tập, giấy note… để ghi chép hoặc có thể tự làm hay mua flashcard trắng để tự ghi các nội dung cần nhớ và và thuận tiện trong việc ôn tập lại sau này. Nên tự tay viết để chủ động ghi nhớ các nội dung bạn cần một cách lâu hơn. Hạn chế sử dụng các nội dung in sẵn. Bạn có thể mua thẻ Flashcard trắng tại link https://rentracks.vn/ZabRM3
Một loại flash card trắng giá rẻ trên Shopee
Cấu tạo của Flashcard
Flashcard gồm nhiều thẻ (card), mỗi thẻ gồm 2 mặt được ghi thông tin theo hình thức Question (câu hỏi) và Answer (câu trả lời).
Các tập Flashcard học từ vựng in sẵn thường có khoảng 100 từ vựng được ghi trên 100 card giấy. Mặt trước của tấm card chứa mặt từ, phiên âm. Mặt sau của tấm card chứa: giải nghĩa cho mặt trước, có thể là chữ hoặc hình ảnh. Chúng được sắp xếp theo chủ đề hoặc alphabet tùy thuộc vào nội dung muốn truyền tải. Kích thước đủ để chứa đầy đủ thông tin về từ vựng mà vẫn nhỏ gọn dễ mang theo.
Bạn có thể tận dụng những mảnh giấy trắng có sẵn ở nhà để tạo những thẻ từ vựng cho mình. Việc làm này giúp người học ghi nhớ lâu các mặt chữ và có thể tự sáng tạo theo sở thích riêng. Ngoài ra, hiện nay thẻ flashcard đầy đủ màu sắc được bán rộng rãi trên thị trường với nhiều chủ đề khác nhau, bạn cũng có thể mua sử dụng.
Ngoài ra còn có các app flashcard trên điện thoại. Loại này tiết kiệm thời gian cho người học bởi sự linh hoạt, tiện lợi với những người luôn sở hữu các thiết bị thông minh bên mình.
Có rất nhiều phần mềm Flashcard như Memrise, Anki…
Cách sử dụng FlashCard hiệu quả nhất
Tận dụng cả 2 mặt của flashcard một cách tối ưu
Phải đảm bảo rằng chắc chắn bạn sẽ sử dụng cả 2 mặt của flashcard 1 cách hợp lý. Hãy cố gắng xem 2 mặt nhiều lần để nhớ thông tin kiến thức. Ví dụ, khi học 1 từ mới bất kỳ, một mặt sẽ có từ cần học, một mặt có cụm định nghĩa ngắn cho từ hay hình ảnh minh họa cho nó.
Xáo trộn thứ tự các tấm flashcard
Xáo trộn thứ tự của các tấm flashcard sau mỗi lần ôn tập là 1 cách dùng flashcard để học từ vựng tiếng Anh hiệu quả.
Phương pháp học này sẽ giúp các bạn ghi nhớ từ vựng chuẩn nhất và lâu hơn trong những tình huống khác nhau thay vì đi theo thông tin trên flashcard theo 1 thứ tự khiến người học khó nhận biết từ khi nó không còn theo thứ tự đã học.
Sắp xếp và ôn lại từ vựng theo cùng 1 chủ đề
Khi bạn đã có 1 tập flashcard học từ vựng tiếng Anh cùng với vốn từ kha khá được tích lũy trong đó, hãy cố gắng thử sắp xếp lại các từ ngữ thuộc cùng 1 chủ đề rồi lập ra tập flashcard mới. Cách này giúp bạn ghi nhớ từ vựng theo chủ đề 1 cách hệ thống và logic hơn, hỗ trợ tăng sự tự tin của bạn khi thảo luận về 1 chủ đề tiếng Anh cụ thể.
Đánh dấu các tấm flashcard
Hãy thử đánh dấu một vài tấm flashcard đã được ghi nhớ, sau hai hoặc ba lần đánh dấu bạn nên cất riêng chúng và ôn lại sau 1 thời gian dài không đụng tới. Cách làm này vừa hỗ trợ bạn hệ thống từ mới cần học, vừa giúp cho việc ôn tập sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Sử dụng flashcard như một trò chơi
Hãy sử dụng flashcard với bạn bè như một trò chơi, đây là cách học từ vựng khá hiệu quả khi hiệu quả của phương pháp này là khá tốt, đồng thời sử dụng flashcard với bạn bè còn giúp bạn có thể tăng cường khả năng giao tiếp tiếng anh bằng cách sử dụng các từ mới học được để trao đổi với bạn bè.
Mang flashcard theo mình khắp nơi
Được thiết kế nhỏ gọn như những chiếc móc treo chìa khóa những tấm flashcard được mang theo rất đơn giản hãy tận dụng những khoảng thời gian trống những giây phút giải lao để học từ mới. Điều này sẽ giúp bạn có thể liên tục học và việc ghi nhớ sẽ đơn giản hơn rất nhiều
Để việc học từ vựng qua flashcard không gây nhàm chán, bạn có thể xáo trộn các tấm thẻ này bằng nhiều cách khác nhau. Việc làm này giúp tăng sự phản xạ, nhạy bén của não bộ. Từ ngữ nên được sắp xếp đa dạng bằng nhiều hình thức khác nhau theo chủ đề, tình huống, màu sắc…
Dùng flashcard đa màu sắc
Một cách học Tiếng Anh qua flashcard thông minh đó chính là bạn hãy phân chia từng chủ đề của từ vựng tương ứng với các màu sắc khác nhau. Điều này tạo sự phân chia rõ ràng, hợp lý để quá trình học và nắm bắt mặt chữ dễ dàng và logic hơn.
Sử dụng nhiều màu sắc cho những tấm thẻ flashcard
Chọn lọc thông tin, không viết quá nhiều chữ lên flashcard
Flashcard là một công cụ học tối giản, vì vậy bạn hãy tận dụng tính tiện lợi bằng cách không ghi quá nhiều thông tin vào một tấm thẻ từ vựng này. Những yếu tố cần có trên tấm flashcard đó là từ mới và nghĩa ngắn gọn, dễ hiểu. Nếu cần thêm, người học nên trang trí hình ảnh hoặc màu sắc để tạo sự bắt mắt và hứng thú khi học.
Sử dụng màu sắc và hình ảnh
Một hình ảnh minh họa hoặc màu sắc sặc sỡ sẽ làm việc học từ vựng bằng flashcard trở nên sinh động hơn rất nhiều. Chẳng hạn với từ vựng “Apple”, bạn có thể vẽ hình quả táo kèm theo tô màu xanh để tăng sự bắt mắt. Điều này còn giúp bạn ghi nhớ lâu hơn và hình dung ra ngay sự vật, hiện tượng thông qua từ mới.
Cách tự làm flashcard học từ vựng Tiếng Anh
Cách làm flashcard có khó không? Câu trả lời là hoàn toàn rất dễ dàng và không khó chút nào bạn nhé! Việc làm này có thể thực hiện tự do theo sở thích và sự sáng tạo của bạn, miễn là nó giúp bạn ghi nhớ từ vựng tốt nhất. Hãy cùng O2 Education làm flashcard lần lượt qua các bước sau:
Bước 1: Sử dụng một tấm bìa trắng hoặc màu tùy sở thích và cắt thành hình mà bạn mong muốn, đảm bảo sao cho vừa lòng bàn tay. Sau đó phân loại màu sắc theo từng chủ đề từ vựng mà người học đã chuẩn bị. Chẳng hạn: Dùng tấm bìa màu xanh cho topic nấu ăn, màu hồng cho topic giải trí,… Bạn cũng có thể phân loại màu sắc theo từng thứ ngày trong tuần (thứ hai học những tấm thẻ màu vàng, thứ ba học những thẻ màu xanh…)
Bước 2: Người học điền thông tin về từ vựng, cách phát âm ở mặt trước tấm flashcard. Bạn có thể thêm một ví dụ ngắn cho từ ngữ đó để tăng phần dễ hiểu.
Bước 3: Mặt sau của tấm thẻ vẫn được tận dụng bằng cách bạn vẽ thêm hình ảnh minh họa cho từ vựng đó hoặc có thể trang trí cắt dán sticker phù hợp. Việc làm này giúp người học tiếp nhận từ ngữ một cách dễ dàng hơn và hứng thú khi học.
Bài viết được chúng tôi đăng lại từ tạp chí Dạy và Học số 40 năm 2021. Bài gốc 5 Effective Studying Techniques That Are Backed by Research của Edward Kang tại đây, Minh Trang dịch.
Nhiều người lầm tưởng vùi đầu hàng giờ học bài chính là phương thức hiệu quả nhất để trở thành hình mẫu học sinh “toàn A” lý tưởng. Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng những học sinh đạt thành tích cao thực tế dành ít thời gian học hơn so với bạn bè đồng trang lứa. Chúng chỉ học tập hiệu quả hơn mà thôi.
Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh áp dụng một trong các phương pháp dưới đây để tăng hiệu quả học tập, tránh sa vào những thói quen thiếu hiệu quả.
Học ít hơn nhưng với cường độ cao hơn
Trong thời đại phương tiện truyền thông xã hội và kỹ thuật số gây xao nhãng, nhiều sinh viên — và cả người lớn — làm rất nhiều việc cùng lúc (làm việc đa nhiệm multitasking). Nhưng sự thật là, chẳng có cái gọi là đa nhiệm hiệu quả, bởi quá nhiều thời gian bị tiêu tốn lãng phí vào việc thay đổi tác vụ khi bộ não liên tục bị xoay vòng – nó buộc phải bắt đầu mọi thứ ở “vạch xuất phát” để một lần nữa đi vào trạng thái tập trung.
Suy nghĩ một chút về công thức “mức độ hoàn thành công việc = mức độ tập trung x thời gian tiêu tốn.” Một học sinh vừa học Sinh học, vừa kiểm tra tin nhắn, vừa lướt Instagram chắc chắc không thể tập trung cao độ vào việc học – chỉ ở mức 3. Vậy nên, dẫu có ngồi “học” 3 tiếng đi chăng nữa, thì lượng công việc cậu hoàn thành cũng chỉ ở mức 9 mà thôi.
Ngược lại, đối với một học sinh dồn toàn lực chú ý cho việc học, dẫu chỉ dành vỏn vẹn một tiếng đồng hồ cho Sinh học thì thành quả em đó đạt được vẫn hơn nhiều khi so sánh với người bạn cùng lớp dành tới 3 tiếng kia.
Nhìn chung, những học sinh đạt điểm cao thường tránh làm việc đa nhiệm. Thay vì tiêu tốn nhiều thời gian làm một việc với độ tập trung thấp với quá nhiều yếu tố gây xao nhãng, thời gian học được rút ngắn nhưng lại được tận dụng triệt để với sự tập trung cao độ – không có bất cứ yếu tố gây xao nhãng nào như email hay mạng xã hội xuất hiện cả. Từ đó, việc học cũng trở nên hiệu quả hơn, thành tích, đồng thời, cũng được cải thiện.
Các phương pháp học không hiệu quả
Nhiều học sinh áp dụng những phương pháp học tập tiêu tốn rất nhiều thời gian, trong khi tự đánh lừa bản thân bởi cảm giác đã nắm chắc phần kiến thức đó. Trước bài kiểm tra, các em thuộc nằm lòng tất cả kiến thức đã học nhưng quên “sạch” chỉ một tuần sau đó vì áp dụng cách học không thực sự hữu ích cho quá trình học tập dài hạn. Một số phương pháp học tập thiếu hiệu quả có thể kể đến:
Học liên tục trong nhiều giờ;
Học duy nhất một môn trong nhiều giờ và lặp đi lặp lại các cụm từ hay kiến thức cần nhớ (gọi là massed practice – học nhồi);
Ôn tập tái hồi một chủ đề trước khi chuyển sang chủ đề khác (blocked practice – học theo chủ điểm);
Đọc đi học lại một bài;
Đánh dấu hoặc gạch chân những khái niệm quan trọng trong bài rồi ôn tập lại;
Ôn lại ghi chú.
5 thói quen học tập cường độ cao
Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra một số phương pháp làm tăng tính bền vững của việc học và ghi nhớ khi được đưa vào thói quen học tập hằng ngày của học sinh. Chúng khó, đòi hỏi nhiều nỗ lực luyện tập, đồng thời, cũng làm giảm tốc độ học tập của chính người học. Thời gian đầu, thành quả thu được dường như còn nhỏ hơn khi áp dụng các phương pháp học tập kém hiệu quả bên trên. Tuy nhiên, “dục tốc bất đạt”, hiệu quả lâu dài vẫn luôn là đích đến cuối cùng của những phương pháp này.
Cuốn sách Make It Stick (Bí quyết học đâu nhớ đó) đã chỉ ra một số phương pháp học tập hiệu quả được các nhà khoa học chứng minh.
1. Kiểm tra trước khi học
Thử trả lời các câu hỏi trước khi biết nội dung bài học, không kể tính đúng sai của câu trả lời, giúp học sinh nâng cao khả năng học tập trong tương lai. So với việc chỉ đơn thuần dành thật nhiều thời gian ôn bài, nghiên cứu chỉ ra rằng phương pháp này cải thiện đáng kể kết quả kiểm tra của các em.
2. Học ngắt quãng
Chia nhỏ các phiên học (đây gọi là kỹ thuật lặp lại ngắt quãng) – việc tập trung học một nội dung trong một khoảng thời gian ngắn vào các ngày khác nhau cải thiện đáng kể khả năng ghi nhớ và “triệu hồi” kiến thức so với học nhồi (massed practice).
Cuốn sách How We Learn (tạm dịch: Học thế nào) lý giải về phương pháp này, bạn có thể gặp đôi chút khó khăn ban đầu khi quên đi một lượng khá kiến thức đã ôn tập – việc gom nhặt lại mọi thứ đòi hỏi rất nhiều nỗ lực.
Tạo flashcard (thẻ học) là tác vụ hiệu quả có thể dùng chung cho cả học ngắt quãng và tự vấn đáp (self-quizzing). Học sinh nên tạo nhiều bộ thẻ khác nhau khi quyết định lựa chọn học bằng thẻ học. Những thẻ nào trả lời được ngay tức nên được gom lại thành 1 chồng để 3 ngày sau ôn lại; thẻ nào trúc trắc một chút để dành 2 ngày sau xem lại; còn đối với chồng thẻ trả lời sai, ngày hôm sau nên ôn lại luôn.
3. Tự vấn đáp (self-quizzing)
Ngày càng có nhiều người chỉ trích các bài kiểm tra tiêu chuẩn hóa. Tuy nhiên, nó cũng là một hình thức chủ động khơi gợi lại kiến thức hiệu quả. Do đó, giáo viên cần khuyến khích học sinh tự tạo những bộ câu hỏi riêng cho từng mảng nội dung khác nhau, cùng lúc, suy nghĩ về những câu hỏi có thể được hỏi hoặc có thể xuất hiện trong bài kiểm tra. Các em nên kết hợp trả lời tất cả câu hỏi đã chuẩn bị, kể cả những câu đã thuộc nằm lòng đáp án trong các phiên ôn tập.
4. Học đan xen
Học sinh thường gom hoặc dồn (blocked practice) một tập hợp nhiều vấn đề để ôn tập – chẳng hạn như một chặp các bài toán nhân – cho đến khi thành thạo. Có một phương pháp học tập hiệu quả hơn, đó là giải quyết một tập hợp các vấn đề liên hệ với nhau nhưng không cùng loại – ví như, một chặp các bài toán bao gồm cả cộng, trừ, nhân, chia.
Cách này khiến não chúng ta linh hoạt và nhanh nhạy hơn, bởi ta không thể giải quyết tất cả vấn đề chỉ bằng cách áp dụng duy nhất một phương pháp. Với phương thức này, hiệu quả công việc được cải thiện đáng kể so với khi giải quyết lần lượt từng tổ hợp các vấn đề cùng loại.
5. Diễn giải lại và tự đánh giá
Nhiều người trong chúng ta chỉ cần đọc vài đoạn trong bài trước khi nhận ra rằng ta chẳng ghi nhớ được bất kỳ khái niệm hay ý chính nào trong những đoạn văn vừa rồi. Để giúp học sinh vượt qua “thách thức” này, hãy để các em áp dụng các chiến lược học tập có mục đích.
Một trong số đó là liên hệ bài học với những kiến thức sẵn có, tưởng tượng rằng mình đang phải giảng lại nội dung đã học cho một em bé 5 tuổi, sau đó tự đánh giá và đặt câu hỏi liên quan đến nội dung vừa giảng giải. Đây chính là một phần của trong Kỹ thuật Feynman.
Trong bài 10 cách để tăng khả năng tập trung, chúng tôi có đề cập đến một số hoạt động rèn luyện trí não. Dưới đây là một số trò chơi giúp tăng sự tập trung cho trẻ mà bố mẹ có thể tham khảo.
#1 Trò chơi Ghép hình
Ghép hình là một trong những trò chơi rèn luyện trí tuệ tốt nhất dành cho trẻ. Không chỉ vậy, trò chơi còn yêu cầu trẻ tập trung cao độ để hoàn thành công việc, hình thành khả năng tập trung và kiên nhẫn.
Khi mua đồ chơi ghép hình cho con, cha mẹ nên chọn thể loại phù hợp với độ tuổi. Nếu đồ chơi quá khó, trẻ sẽ nhanh nản chí và bỏ cuộc.
Đối với trẻ em dưới 2 tuổi, hãy bắt đầu với bộ đồ chơi ghép hình có các khối đơn giản như tam giác, hình tròn. Trẻ trên 2 tuổi có thể thử sức với tranh xếp hình từ 10 đến 1.000 mảnh, tuỳ theo độ tuổi và khả năng mỗi cá nhân. Tranh xếp hình nên lựa chọn theo sở thích của trẻ để tăng sự hứng thú, tò mò.
Chuẩn bị: 1 bức tranh ghép hình.
Cách chơi:
Cho trẻ quan sát bức tranh;
Tháo các mảnh ghép và yêu cầu trẻ đặt các mảnh ghép vào đúng vị trí để có một bức tranh hoàn chỉnh.
#2 Trò chơi Ghép từ
Cùng với ghép hình, ghép từ là một trò chơi tuyệt vời để giúp tăng khả năng tập trung của trẻ.
Cách chơi ghép từ:
Yêu cầu trẻ ghép càng nhiều từ càng tốt từ những chữ cái mà trẻ nhận được;
Nếu trẻ không nghĩ ra, bạn có thể gợi ý.
Trò chơi này sẽ giúp trẻ ngồi yên trong một thời gian khi muốn đặt các mảnh ghép vào đúng chỗ.
Nếu có thể, bố mẹ hãy cùng con chơi trò Scrabble, một trò chơi ghép từ tiếng Anh để vừa tăng sự tập trung vừa học thêm được các từ vựng tiếng Anh.
#3 Trò chơi Hóa tượng
Trò chơi này sẽ giúp trẻ học cách gắn bó với một nơi và không cảm thấy buồn chán.
Phát bài hát, yêu cầu trẻ nhảy hoặc làm bất cứ điều gì;
Tắt nhạc và nói “hóa tượng”, trẻ phải giữ nguyên tư thế mà mình đang thực hiện, để khoảng 30 giây rồi nói “tự do”;
Khi bạn nói “tự do”, trẻ có thể di chuyển và thay đổi tư thế;
Lặp lại nhưng đừng để trẻ cảm thấy thiếu kiên nhẫn nhé.
#4 Trò chơi Tìm số
Trò chơi này giúp tăng cường sự tập trung và khả năng nhớ số của trẻ.
Cách chơi:
Bắt đầu đếm số theo một chuỗi và bỏ qua một vài số. Yêu cầu trẻ nói ra số mà bạn đã bỏ qua. Ví dụ, bạn nói “8, 9, 10, 12” và trẻ sẽ nói “11”. Hãy tăng dần độ khó của trò chơi.
#5 Chạy đua với thời gian
Trẻ nhỏ thường rất hiếu thắng. Trò chơi này sẽ lợi dụng điều này để tăng khả năng tập trung cho trẻ.
Bạn cần:
Đồng hồ bấm giờ;
Những thứ như đồ chơi, giày dép, sách, cặp… tùy thuộc vào hoạt động bạn chọn.
Cách chơi:
Chọn những hoạt động dễ dàng như bỏ đồ chơi vào trong hộp, để giày ở đúng nơi, soạn sách trước khi đi học…
Dùng đồng hồ bấm thời gian và yêu cầu trẻ hoàn thành công việc trước khi hết thời gian.
Điều này sẽ giúp trẻ làm việc với sự tập trung cao nhất.
#6 Trò chơi Chỉ một phút
Không bao giờ đánh giá thấp tầm quan trọng của các hoạt động nhỏ. Rất nhiều điều có thể được thực hiện trong một phút và đó là những gì bạn muốn dạy cho trẻ.
Bạn cần: Một cái đồng hồ
Cách chơi:
Đặt 20 quả bóng rải rác trong phòng;
Yêu cầu trẻ nhặt càng nhiều bóng càng tốt trong một phút;
Bắt đầu bấm thời gian và dừng lại sau một phút;
Để trẻ đếm xem trẻ đã thu thập được bao nhiêu quả bóng.
Bạn có thể đổi hình thức của trò chơi thành: “Con có thể viết được bao nhiêu từ trong một phút?” hoặc “Con có thể đặt bao nhiêu thứ vào đúng vị trí trong 1 phút?”…
#7 Trò chơi nối dấu chấm và mê cung
Những trò chơi này rất thú vị, chắc chắn nó có thể thu hút trẻ hàng giờ đấy.
Bạn cần: 1 bức tranh nối dấu chấm hoặc bạn có thể in từ một trang web trên Internet. Bố mẹ có thể tham khảo tại đây.
Cách chơi:
Đưa cho trẻ một bức tranh nối dấu chấm và yêu cầu trẻ nối các dấu chấm lại với nhau. Hãy để trẻ sử dụng trí tưởng tượng của mình để làm việc này
Trò chơi kết thúc khi trẻ nối hết các dấu chấm và bức tranh hoàn thiện.
#8 Ba chiếc cốc
Trò chơi này giúp tăng khả năng tập trung của trẻ bằng cách khuyến khích bé quan sát bạn thao tác với những chiếc cốc.
Bạn cần: 3 chiếc cốc và 1 đồng xu (quả bóng bàn, cái kẹo, mẩu lego hoặc thứ gì nhỏ nhỏ cũng được)
Cách chơi:
Úp 3 cái cốc lại. Đặt đồng xu dưới 1 trong 3 cái cốc khi trẻ đang nhìn
Thay đổi vị trí của những chiếc cốc và yêu cầu bé xác định xem đồng xu đang nằm ở vị trí cái cốc nào sau khi bạn đổi.
#9 Bố/mẹ đã thay đổi như thế nào?
Đây là một trò chơi giúp tăng cường thị giác và sự tập trung tuyệt vời mà bạn có thể thử.
Bạn cần: Cà vạt, bông tai, kẹp tóc, nhẫn…
Cách chơi:
Hãy để trẻ nhìn vào bạn, sau đó yêu cầu trẻ nhắm mắt lại;
Tháo cà vạt, bông tai, buộc tóc hoặc cởi một chiếc giày;
Sau đó, nói trẻ mở mắt ra và tìm xem bạn đã thay đổi gì so với trước khi trẻ nhắm mắt.
#10 Chơi Tangram
Tangram là một món đồ chơi xếp hình gồm 7 mảnh ghép (gọi là “tans”) có kích thước khác nhau với ba dạng hình học: 5 hình tam giác vuông cân, 1 hình vuông và 1 hình bình hành; xuất phát từ việc phân chia một hình vuông lớn ban đầu.
Luật chơi của Tangram rất đơn giản, sử dụng tất cả các mảnh ghép để tạo thành những hình ảnh sống động khác biệt, sao cho các cạnh của mỗi mảnh ghép không chồng lên nhau.
Sự hấp dẫn của trò chơi này đến từ chính sự đơn giản của nó, 7 mảnh ghép có thể tạo nên hàng trăm, thậm chí hàng nghìn hình ảnh khác nhau. Tangram kích thích trí não của tất cả mọi người, từ trẻ em, người lớn cho đến các cụ già.
Giống như trò chơi lego, xây dựng, Tangram có thể dạy trẻ em về các mối quan hệ không gian. Tangram có thể giúp trẻ học các thuật ngữ hình học và phát triển khả năng giải quyết vấn đề mạnh mẽ hơn. Tangram thậm chí có thể giúp trẻ em thực hiện tốt hơn trong các bài kiểm tra số học cơ bản.
Mạng xã hội và nhiều bậc phụ huynh đang có sự hiểu lầm về vai trò của việc học thuộc lòng trong phát triển nhận thức và kỹ năng ngôn ngữ của học sinh, đặc biệt là trẻ em.
Vai trò của học thuộc lòng đối với trẻ em
Đối với trẻ em, khi mà nguyên liệu để viết văn, nguyên liệu để lập luận, suy luận chưa có thì việc học thuộc lòng là rất cần thiết. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là học thuộc lòng cái gì và học thuộc lòng như thế nào.
Chính việc học nói của trẻ nhỏ cũng là “học thuộc lòng”
Học thuộc lòng một đoạn thơ, bài thơ, bài văn, một đoạn văn, một câu danh ngôn, câu ca dao tục ngữ rất có ích cho phát triển nhận thức và khả năng ngôn ngữ. Vì ngôn ngữ có tính liên tưởng cao. Thuộc một câu một đoạn, trẻ con có thể sáng tạo ra những câu tương tự. Đây cũng là một trong những cách giúp con học giỏi Văn mà bố mẹ có thể áp dụng.
Học thuộc lòng rất cần thiết cho giai đoạn đầu phát triển tư duy ngôn ngữ. Càng về sau càng không cần thiết, nhưng thuộc được nhiều thì vẫn tốt hơn không thuộc.
Học thuộc lòng thì mới có nguyên liệu cho tư duy, suy luận. Trẻ không thể tư duy và lập luận nếu không có dẫn chứng và nguyên liệu.
Nói thêm không chỉ về ngôn ngữ, mà việc học thuộc lòng còn được sử dụng trong các môn học khác như Toán với 7 hằng đẳng thức đáng nhớ, bảng cửu chương; Lý với các công thức tính vận tốc, tính quãng đường…
Cần phân biệt học thuộc lòng và học vẹt
Trước hết, cần phải phân biệt rõ, học thuộc lòng khác với học vẹt. Nếu học vẹt là sự nhai lại một cách máy móc, không cần tư duy, không cần hiểu, thì học thuộc lòng là cách học nhập tâm cả nội dung và hình thức.
Cách học thuộc lòng nhanh siêu tốc bằng việc học vẹt khiến các em:
Chỉ nhớ kiến thức tại thời điểm gần;
Không nắm được bài học;
Khó nhớ bài lâu mà còn khiến các em không biết vận dụng kiến thức như thế nào;
Tư duy đình trệ, rập khuôn, máy móc.
Thay vì đọc đi đọc lại như những chú vẹt, các em học sinh nên bỏ thời gian ra suy nghĩ, hiểu và áp dụng kiến thức.
Nhưng, trong một số trường hợp, việc nhớ máy móc cũng có nhiều tác dụng tốt. Để hỗ trợ trí nhớ trong việc học thuộc lòng máy móc, người ta sáng tạo ra các kĩ thuật nhớ bằng cách liên hệ những thông tin cần nhớ với những thông tin khác quen thuộc hơn như ngày sinh, địa danh, tên người thân…
Chẳng hạn, nhiều các em sử dụng những câu lục bát để nhớ thuộc lòng các quy tắc toán học:
“Muốn tính diện tích hình thang/ Đáy lớn đáy nhỏ ta mang cộng vào/ Cộng vào nhân với chiều cao/ Chia đôi lấy nửa thế nào cũng ra”.
Một ví dụ khác là cách nhớ máy móc dãy hoạt động kim loại trong môn hóa học:
Câu trả lời là có. Nhưng bố mẹ đừng bắt con cố nhồi nhét kiến thức bằng học thuộc lòng, đặc biệt là học thuộc lòng các bài văn mẫu. Việc nhồi nhét sẽ khiến người học cảm thấy lộn xộn, thiếu hệ thống và chỉ có tác dụng ngắn hạn.
Không nên nhồi nhét kiến thức bằng học thuộc lòng
Thay vào đó, hãy hướng dẫn các em hiểu và nhớ kiến thức trọng tâm và diễn đạt lại theo văn phong của mình, thay vì đọc lại như một cái máy mà không hiểu gì.
Hãy hướng dẫn các em học thuộc lòng những gì cần thiết và để việc học thuộc đạt hiệu quả tốt nhất các em cần:
Rèn luyện tinh thần chủ động, tự học tự nghiên cứu khám phá kiến thức;
Tóm lược những kiến thức học được, đọc kỹ;
Phân bổ thời gian học tập các nội dung kiến thức thật hợp lý;
Lên kế hoạch học tập cụ thể, giãn thời gian học tập cho não bộ đỡ “vất vả”;
Chia nhỏ bài học thành từng phần nhỏ, đặt mục tiêu cho từng phần.
Kết
Như vậy, học vẹt chứ không phải học thuộc lòng mới là cách học nên tránh. Học thuộc lòng đúng cách không hề hạn chế tính sáng tạo của người học mà trái lại còn là nguyên liệu để sáng tạo nên những thứ mới. Tuy nhiên, ba mẹ hãy hướng dẫn con học thuộc lòng đúng cách để có hiệu quả cao nhất. Ba mẹ có thể tham khảo thêm 10 cách học thuộc lòng nhanh siêu tốc!
Trong công việc, cuộc sống, học tập… khả năng tập trung đều có vai trò khá quan trọng, nó quyết định thành công hay thất bại của một quá trình. Bạn cần tập trung mỗi ngày để làm việc hiệu quả, năng suất cao nhưng đang gặp khó khăn. Hãy cùng tham khảo 10 cách để tăng khả năng tập trung dưới đây!
Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tập trung
Khó tập trung có thể xuất phát từ hai yếu tố chủ quan và khách quan. Yếu tố khách quan là những hoạt động xung quanh bạn gây mất tập trung như sự làm phiền từ đồng nghiệp, bạn bè hoặc những thông báo trên mạng xã hội.
Yếu tố chủ quan là tình trạng sức khỏe thể chất hoặc tinh thần của mỗi người tiềm ẩn. Một số tình trạng phổ biến bao gồm ADHD(rối loạn tăng động giảm chú ý), rối loạn hoặc suy giảm chức năng nhận thức, những rối loạn về sức khỏe tâm thần không được điều trị như trầm cảm hoặc lo lắng cũng có thể khiến chúng ta khó tập trung hoặc khó khăn trong học tập và ghi nhớ thông tin mới.
Ngoài ra viễn thị, cận thị và các vấn đề khác về thị lực cũng có thể khiến bạn khó tập trung hơn bình thường.
Cách tăng khả năng tập trung ai cũng làm được
#1 Tránh xa các yếu tố gây mất tập trung
Để rèn luyện sự tập trung cao độ, bạn cần hạn chế những tác nhân có thể gây xao nhãng. Khi đang làm việc, chỉ cần một tiếng rung hay tiếng nhạc từ điện thoại cũng có thể khiến bạn mất đi sự tập trung. Chúng có xu hướng kích hoạt những suy nghĩ không liên quan đến công việc đang làm hoặc làm “lơ đễnh” tâm trí, điều này sẽ làm giảm đáng kể hiệu suất công việc
Một cách để tăng khả năng tập trung là bạn cần hạn chế tiếp xúc với điện thoại, email cá nhân hoặc mạng xã hội trong giờ làm. Đây là những yếu tố hàng đầu gây xao nhãng khi bạn làm việc.
Khoảng 2,8 tỷ người trên toàn thế giới đang sử dụng mạng xã hội. Trong đó, đại đa số người dùng đã sử dụng chúng cho mục đích cá nhân trong giờ làm. Thói quen sử dụng phương tiện truyền thông xã hội có thể gây ảnh hưởng xấu đến hiệu suất và sự tập trung khi làm việc. Do đó, bạn nên để mọi thông báo cá nhân ở chế độ im lặng để tránh ảnh hưởng đến bản thân.
Ngoài ra, để nạp thêm năng lượng cho cơ thể và duy trì sự tập trung, bạn cũng nên dành những khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn và hợp lý trong quá trình làm việc căng thẳng.
#2 Sử dụng phương pháp Pomodoro
Pomodoro theo tên tiếng anh đầy đủ của nó là Pomodoro Technique, là một phương pháp dùng để quản trị thời gian bằng cách nghỉ ngắn giữa các phiên làm việc thay vì làm việc 1 thời gian dài liên tục.
Nội dung của phương pháp là làm việc (học tập) tập trung cao trong thời gian 25 phút sau đó nghỉ ngắn 5 phút và lại bắt đầu 1 phiên làm việc 25 phút mới.
Pomodoro sẽ giúp chúng ta loại bỏ cảm giác mệt mỏi, giúp tăng cường thêm sự tập trung và quản lý được tốt được sự xao nhãnh trong công việc của mình.
#3 Rèn luyện trí não
Một số trò chơi dưới đây có thể giúp tăng sự tập trung, như Sudoku; giải ô chữ; cờ vua; câu đố ghép hình; trò chơi trí nhớ…
Kết quả của một nghiên cứu được công bố vào năm 2015, trong số 4.715 người lớn được đề nghị dành 15 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần cho các hoạt động rèn luyện trí não có thể cải thiện tốt khả năng tập trung.
Đối với trẻ em, bố mẹ có thể rèn luyện trí não cho con qua những cuốn sách câu đố chữ, hoàn thành một câu đố ghép hình, cùng nhau chơi một trò chơi trí nhớ. Ngay cả việc tô màu cũng giúp cải thiện khả năng tập trung ở trẻ em hoặc người lớn.
Ngoài ra, đối với trẻ nhỏ, bạn có thể tham khảo các bài tập để luyện sự tập trung bao gồm việc dành toàn bộ sự tập trung cho một hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định. Hãy thử các hoạt động sau:
Vẽ trong 15 phút;
Dành một vài phút để ném bóng với người khác;
Đặt đồng hồ hẹn giờ từ 3 đến 5 phút, cố gắng chớp mắt càng ít càng tốt.
Ngậm một viên kẹo mút hoặc kẹo cứng cho đến khi hết, hãy kiềm chế cảm giác muốn nhai nó. Chú ý đến hương vị, cảm giác của viên kẹo trên lưỡi và thời gian để ngậm hết kẹo.
Thiếu ngủ có thể dễ dàng làm gián đoạn khả năng tập trung, chưa kể đến các chức năng nhận thức khác, chẳng hạn như trí nhớ và sự chú ý.
Mất ngủ có thể khiến cơ thể mệt mỏi quá mức, thậm chí có thể làm chậm phản xạ và ảnh hưởng đến khả năng lái xe hoặc làm các công việc hàng ngày khác.
Lịch làm việc dày đặc, các vấn đề sức khỏe và các yếu tố khác đôi khi khiến chúng ta khó ngủ đủ giấc. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải cố gắng đạt được gần với khoảng thời gian được khuyến cáo nhất có thể trong hầu hết các đêm. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, người lớn nên ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm.
Mất ngủ hoặc khó ngủ vào buổi tối có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bạn. Do đó, nếu bạn thường xuyên khó ngủ vào buổi tối có thể tham khảo cách ngủ nhanh trong quân đội trong 1 phút hoặc 2 phút của quân đội Mỹ.
Bạn cũng có thể thay đổi việc mất ngủ bằng cách đi ngủ và thức dậy cùng một thời điểm mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần để tạo thói quen; tập thể dục thường xuyên nhưng lưu ý không tập thể dục trước khi đi ngủ.
Nếu không có thời gian, bạn có thể tham khảo những bài tập thể dục chỉ trong 7 phút hoặc 4 phút:
Thậm chí, bạn có thể kết hợp những hoạt động thường ngày với luyện tập thể dục thể thao như:
Đi bộ cùng con đến trường;
Đi bộ để mua đồ tạp hóa; đi bộ đến quán cà phê hoặc quán ăn thay vì lái xe;
Quét dọn nhà cửa, lau cửa kính;
Đạp xe đi làm thay vì đi ô tô, xe máy…
#6 Tạo không gian làm việc phù hợp
Môi trường đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường và rèn luyện sự tập trung. Bàn làm việc sạch sẽ, gọn gàng sẽ giúp bạn suy nghĩ rõ ràng hơn.
Thiết kế không gian làm việc cho riêng bạn. Chỉ cần vài bước tô điểm bàn làm việc bằng các vật dụng cá nhân là bạn đã có thể cải thiện đáng kể năng suất công việc và sự tập trung. Một nghiên cứu cho thấy, người tự sắp xếp không gian làm việc có năng suất lao động cao hơn 32% người bình thường.
Trồng cây hương thảo (rosemary) có thể cải thiện tốc độ và tăng khả năng nhận thức khi làm việc.
#7 Hòa mình vào thiên nhiên
Nếu bạn muốn tăng cường sự tập trung của mình một cách tự nhiên, hãy cố gắng ra ngoài hàng ngày, dù chỉ trong vòng 15-20 phút. Bạn có thể đi bộ một đoạn ngắn trong công viên, ngồi trong vườn hoặc sân sau cũng có thể hữu ích.
Bạn có thể chạy bộ trong công viên, rừng cây nơi thiên nhiên trong lành
Nhiều nghiên cứu ở trẻ em đã xác định được mức độ ảnh hưởng của việc tiếp xúc suốt đời với cây cối và cây xanh ở nhà hoặc trong khu vực lân cận. Họ nhận thấy môi trường tự nhiên có lợi cho sự phát triển của não và cũng giúp cải thiện sự chú ý ở trẻ em.
Môi trường thiên nhiên có thể có nhiều lợi ích đối với trẻ mắc chứng rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD). Một nghiên cứu năm 2009 khi quan sát 17 trẻ ADHD đã tìm thấy bằng chứng cho thấy 20 phút đi bộ trong công viên có thể giúp cải thiện khả năng tập trung hơn so với đi bộ cùng một quãng đường trong môi trường đô thị.
#8 Thiền hoặc Yoga
Thực hành thiền định và chánh niệm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cải thiện khả năng tập trung. Chánh niệm cũng có thể cải thiện trí nhớ và các khả năng nhận thức khác. Thiền không chỉ là ngồi im lặng và nhắm mắt mà tập yoga, hít thở sâu và nhiều hoạt động khác cũng được xem là thiền định.
Thiền không có nghĩa là chỉ ngồi im lặng và nhắm mắt. Tập yoga, hít thở sâu và nhiều hoạt động khác có thể giúp chúng ta thiền định.
#9 Nghỉ ngơi hợp lý
Chúng ta đã dành một vài giờ cho cùng một dự án, và đột nhiên sự chú ý bắt đầu sao nhãng. Mặc dù rất khó để tập trung vào nhiệm vụ, nhưng chúng ta vẫn ở bàn làm việc, buộc bản thân phải tiếp tục. Tuy nhiên, việc cố gắng tập trung chỉ khiến chúng ta cảm thấy căng thẳng và lo lắng vì không hoàn thành công việc kịp thời.
Lời khuyên là khi cảm thấy sự tập trung của mình giảm xuống, hãy nghỉ ngơi một chút. Hãy làm mới bản thân bằng với thức uống mát lạnh hay đồ ăn nhẹ bổ dưỡng, đi bộ nhanh hoặc ra ngoài phơi nắng.
Khi trở lại bàn làm việc, chúng ta sẽ cảm thấy tập trung hơn, có động lực hoặc thậm chí là sáng tạo hơn. Nghỉ giải lao có thể giúp tăng cường sự tập trung và chú ý.
#10 Nghe nhạc
Bật nhạc khi học tập hoặc làm việc có thể giúp tăng khả năng tập trung. Thậm chí nếu không thích nghe nhạc trong khi làm việc, âm thanh thiên nhiên cũng có thể giúp cải thiện sự tập trung và chức năng khác của não bộ.
Nghe nhạc cổ điển. Âm nhạc cổ điển, đặc biệt là nhạc Ba-rốc hoặc âm thanh thiên nhiên là những lựa chọn tốt để giúp chúng ta tăng cường tập trung. Nếu không quan tâm đến nhạc cổ điển, hãy thử nhạc điện tử không có lời bài hát. Giữ cho âm thanh nhẹ nhàng hoặc để không làm bản thân mất tập trung.
Cần tránh chọn những loại nhạc theo sở thích của bản thân (kể cả loại thích và không thích), vì cả 2 loại đều có thể khiến chúng ta mất tập trung.
Nghe âm thanh tự nhiên. Nghe những âm thanh đến từ môi trường tự nhiên là một cách giúp tăng sự tập trung hiệu quả. Các nhà nghiên cứu cho biết, nghe những âm thanh như tiếng nước chảy, mưa rơi… trong văn phòng làm việc có thể tăng cường khả năng nhận thức và tối ưu hóa khả năng tập trung.
#11 Thay đổi chế độ ăn uống
Thực phẩm nạp vào cơ thể hàng ngày có thể ảnh hưởng đến các chức năng nhận thức như khả năng tập trung và trí nhớ. Tránh những thức ăn chế biến sẵn, chứa quá nhiều đường, và thức ăn nhiều dầu mỡ. Để tăng sự tập trung, hãy thử ăn nhiều hơn những món: cá hồi, trứng (cả lòng trắng và lòng đỏ), quả việt quất, rau bina…
Uống đủ nước cũng có những tác động tích cực đến khả năng tập trung. Ngay cả khi mất nước nhẹ cũng có thể khiến chúng khó tập trung hoặc ghi nhớ thông tin.
Ăn sáng có thể giúp chúng ta tăng cường sự tập trung và nên ăn một bữa ăn ít đường, nhiều protein và chất xơ. Bột yến mạch, sữa chua nguyên chất với hoa quả hoặc bánh mì nướng ngũ cốc với trứng đều là những lựa chọn tốt cho bữa sáng.
Kết luận
Việc tập luyện sự tập trung không chỉ lợi ích cho trẻ nhỏ mà còn rất có lợi cho người lớn. Trên đây là một số cách giúp tăng cường sự tập trung khi học tập, làm việc. Chúc các bạn có một tinh thần minh mẫn, khỏe mạnh.
