Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ 5 6 tuổi hoạt động tạo hình
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education
Năm học 2021 – 2022 tôi được nhà trường phân công là giáo viên giảng dạy
khối MGL (5 – 6 tuổi). Ở lứa tuổi này trẻ rất sáng tạo, thích khám phá và hoạt
động tạo hình là một trong những hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với trẻ mẫu giáo
lớn nó giúp trẻ tìm hiểu thêm và khám phá một cách sinh động những gì mà trẻ
nhìn thấy trong thế giới xung quan, với mỗi trẻ em nói chung trẻ Mầm non nói
riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh. Thế giới xung quanh
chứa đựng bao điều mới lạ, hấp dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật
xung quanh, trẻ dễ bị lôi cuốn trước những cảnh vật có nhiều màu sắc, hay một
bức tranh sống động. Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu của trẻ được nảy sinh
ngay từ tuổi ấu thơ. Chính vì vậy việc giáo dục thẩm mỹ cần được bồi dưỡng
ngay từ lứa tuổi MG để ươm những tài năng nghệ thuật trong tương lai.
Trước hết hoạt động tạo hình giúp cho trẻ phát triển và tìm hiểu các đối
tượng được miêu tả, để có được sự hiểu biết và hình dung về các đối tượng,
nhằm phát triển ở trẻ khả năng hoạt động trí tuệ.
Ngoài ra hoạt động tạo hình của trẻ trong trường Mầm non chính là một
phương tiện phát triển thẩm mỹ cho trẻ, để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu
về hoạt động học tập, trong các hoạt động vẽ, nặn, xé, dán. Thông qua hoạt động
này giúp trẻ phát triển các chức năng tâm lý, và khả năng tri giác các sự vật hiện
tượng xung quanh, từ đó phát triển tư duy và quá trình đó làm phát triển óc
tưởng tượng và ham muốn tạo ra cái đẹp sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng
cao chất lượng giáo dục trong nhà trường đối với từng nhóm lớp, những sản
phẩm trẻ tạo ra tuy rất đơn giản nhưng lại hàm chứa sự ngộ nghĩnh và sinh động
trong việc tổ chức hoạt động tạo hình đã mang lại hiệu quả tốt vào việc phát
triển nhân cách trẻ nhưng thật sự chưa đáp ứng và chưa phát huy hết những kỹ
năng sáng tạo mà còn tính áp đặt, dập khuân máy móc vào sự linh hoạt của
người giáo viên, khi tổ chức hoạt động tạo hình thì người giáo viên phải làm gì?
Làm như thế nào? Để trẻ có thể mạnh dạn tự tin tạo ra những sản phẩm đẹp và
mang tính sáng tạo.
2
Nhận thức được nhiệm vụ và trách nhiệm to lớn ấy của người giáo viên
Mầm non trong giai đoạn phát triển hiện nay tôi đã trải qua một quá trình nghiên
cứu và tìm tòi tích cực học hỏi và vận dụng một số kinh nghiệm nâng cao chất
lượng cho trẻ động tạo hình. Đó chính là lí do tôi chọn đề tài: “Một số biện
pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi hoạt động tạo hình”.
II. Mô tả giải pháp kỹ thuật
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến
Với đề tài: “Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ 5-6 tuổi
hoạt động tạo hình”. tôi đã áp dụng tại lớp 5 tuổi C nơi tôi được phân công
giảng dạy. Bằng những kinh nghiệm của bản thân và những kiến thức đã học hỏi
được từ khi vào ngành tôi luông áp dụng những biện pháp tích cực qua công tác
chăm sóc giáo dục trẻ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thẩm mỹ
cho trẻ hướng đến việc: “Lấy trẻ làm trung tâm”.
Đối với bản thân tôi, qua hàng năm tôi luôn bám sát các văn bản hướng dẫn
của các cấp nên đó xây dựng kế hoạch lồng ghép các hoạt động lấy trẻ làm trung
tâm, trường học thân thiện xanh, xạch, đẹp, an toàn vào công tác giảng dạy.
Để tổ chức có hiệu quả trong hoạt động phát triển thẩm mỹ giúp trẻ ngày
càng tích cực tham gia, tạo ra một hoạt động thật bổ ích đó là điều không đơn
giản. Khi thực hiện đề tài này tôi nhận thấy ở lớp tôi có những thuận lợi và
những khó khăn sau:
a)Thuận lợi :
+ Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm, chỉ đạo sát sao, tạo điều kiện
thuận lợi cho giáo viên và học sinh trong các hoạt động giáo dục
+ Giáo viên trong cùng một lớp luôn quan tâm san sẻ những khó khăn, vất
vả cùng với nhau.
+ Bản thân cũng có nhiều cố gắng trong quá trình tự học, tự rèn luyện nâng
cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, làm nhiều đồ dùng đồ chơi tự tạo theo chủ
đề phục vụ cho các góc chơi.
+ Cơ sở vật chất khang trang, phòng học được xây dựng kiên cố có công
trình vệ sinh khép kín, đồ dùng đồ chơi an toàn, phù hợp với điều kiện thực tế,
3
đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ hoạt động tích cực, chơi mà
học, học bằng chơi.
+ Luôn lồng ghép tích hợp một số môn học khác vào mỗi tiết học, tạo điều
kiện cho các cháu được hoạt động ở mọi lúc mọi nơi.
+ Bản thân yêu nghề, mến trẻ, luôn tìm tòi những cái mới để giúp trẻ phát
triển toàn diện, giúp trẻ thông qua các hoạt động hoàn thiện nhân cách của mình
hơn, trau dồi cho trẻ thêm vốn hiểu biết một cách tự nhiên trong các hoạt động
học và chơi.
b)Khó khăn:
+ Trang thiết bị đồ dùng dạy học chưa phong phú, chưa hấp dẫn trẻ.
+ Sự quan tâm đến trẻ ở một số phụ huynh chưa đồng đều, còn xem nhẹ
việc đầu tư cho trẻ hoạt động tạo hình: Với vị thế là vùng quê ven biển hầu như
các bậc phụ huynh làm nghề tàu thuyền đánh bắt nên có rất ít thời gian quan tâm
đến con em mình. Một số gia đình còn khó khăn,…
+ Trẻ ở lớp vẫn chưa đồng đều về chất lượng, có trẻ thì rất hứng thú còn có
một số trẻ chưa có hứng thú tập trung, còn nhút nhát trong khi thể hiện ý tưởng
của mình, chọn lựa góc chơi.
+ Số lượng trẻ đến lớp đông nên việc bao quát của giáo viên còn chưa sâu sát.
+Một số trẻ kĩ năng tạo hình còn kém, trẻ chưa chủ động sáng tạo.
+ Việc sưu tầm đồ dung, vật dụng phục vụ cho môn tạo hình còn hạn chế.
+ Một vài năm vừa qua dịch bệnh covid hoành hành làm cho việc trẻ đến
trường bị dán đoạn làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc dạy học của cô.
=>Từ nhận thức về tầm quan trọng của việc dạy trẻ học môn tạo hình và
thực tế trẻ trên lớp, từ yêu cầu chỉ đạo của ngành về cải tiến phương pháp giảng
dạy theo quan điểm tích hợp “lấy trẻ làm trung tâm” dựa vào kết quả mong đợi
trên trẻ. Vì vậy tôi luôn suy nghĩ phải làm thế nào dạy trẻ tham gia hoạt động tạo
hình để không còn tồn tại của phương pháp cũ và cần thiết tìm ra một số biện
pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5-6 tuổi nhằm giúp trẻ tích
cực tham gia chơi, hoạt động tạo hình có hiệu quả.
4
*Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài
Đầu năm học 2021 – 2022 tôi đã tiến hành khảo sát chất lượng học sinh lớp
5 tuổi C để nắm bắt được khả năng tạo hình của trẻ. Kết quả khảo sát như sau:
Nội dung khảo sát | Tốt | Khá | Trung bình | Yếu | ||||
Số trẻ | Tỷ lệ % | Số trẻ | Tỷ lệ % | Số trẻ | Tỷ lệ % | Số trẻ | Tỷ lệ % | |
1.Khả năng chú ý | 6 | 16,7 | 15 | 41,6 | 9 | 25 | 6 | 16,7 |
2.Kỹ năng vẽ, cắt, xé dán, nặn, gắn ghép. | 5 | 13,8 | 10 | 27,8 | 10 | 27,8 | 11 | 30,6 |
3.Khả năng phối hợp màu | 5 | 13,8 | 7 | 19,4 | 14 | 38,9 | 10 | 27,8 |
4.Bố cục tranh | 5 | 13,8 | 6 | 16,7 | 15 | 41,6 | 10 | 27,8 |
5.Nhận xét sản phẩm | 3 | 8,3 | 5 | 13,8 | 10 | 27,8 | 18 | 50 |
+ Qua quá trình quan sát ban đầu như trên, tôi thấy kết quả đạt chưa cao là
điều tôi cần suy nghĩ làm thế nào để trẻ đạt hiệu quả cao và tạo cho trẻ một cách
thoải mái tự tin, không gò bó, trẻ luôn hứng thú trong giờ học, tôi lên kế hoạch
nâng cao kỹ năng vẽ của trẻ, trong giờ học tôi luôn quan tâm đến các cháu vẽ
trung bình, vẽ yếu nhiều hơn bằng cách gợi ý từng bước, động viên kịp thời để
tạo hứng thú cho trẻ .
+ Để hình thành kỹ năng vẽ, nặn, xé dán, gắn cho trẻ yếu, tôi lên kế hoạch
rèn trẻ vào buổi chiều, hoạt động góc, hoạt động ngoài trời. Trong giờ học vẽ tôi
xếp những trẻ khá ngồi cạnh trẻ yếu để trẻ yếu học hỏi trẻ khá.
5
+ Đối với trẻ khá, tôi gợi ý, khuyến khích trẻ phát huy trí tưởng tượng sáng
tạo của trẻ để trẻ tạo ra nhiều bức tranh đẹp.
+ Vì vậy tôi luôn suy nghĩ phải làm thế nào dạy trẻ tham gia hoạt động tạo
hình một cách hứng thú và tìm ra một số biện pháp hoạt động tạo hình cho trẻ 5-
6 tuổi để góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng
về lĩnh vực phát triển thẩm mỹ.
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
– Sau khi thực hiện sáng kiến tôi đã đưa ra được các điểm mới khắc phục
được những tồn tại, hạn chế của các giải pháp cũ như sau:
+Giáo viên có sự chủ động, sáng tạo, có kế hoạch cụ thể, chi tiết, linh hoạt
trong việc lựa chọn nội dung và hình thức tổ chức thực hiện các hoạt động tạo
hình đạt hiệu quả giáo dục cao.
+Tạo được môi trường giáo dục cho trẻ đa dạng, phong phú đạt kết quả,
phát huy được tính tích cực chủ động sáng tạo, mạnh dạn tự tin cho trẻ.
+Trẻ mạnh dạn tự tin linh hoạt trong các hoạt động tạo hình mà cô tổ chức,
trẻ phát huy tối đa sự sáng tạo, hình thành được các kỹ năng một cách chủ động ,
trẻ không còn thụ động trong các hoạt động mà phát huy được vai trò chủ thể
của cá nhân.
+Phụ huynh hiểu được ý nghĩa , lợi ích, tầm quan trọng của việc rèn luyện
và phát huy khả năng sáng tạo, mạnh dạn tự tin trong các hoạt động tập thể cũng
như trong sinh hoạt hàng ngày từ đó ủng hộ phối hợp với giáo viên trong chăm
sóc giáo dục trẻ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
=>Vì vậy, tôi mạnh dạn đưa ra một số giải pháp phát huy khả năng sáng
tạo, mạnh dạn tự tin qua các hoạt động tạo hình để áp dụng vào việc thực hiện
việc nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thẩm mỹ cho trẻ trong năm học
2021 – 2022 được tốt hơn, hiệu quả hơn.
2.1. Biện pháp1: Tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ vềnâng
cao hất lượng lĩnh vực tạo hình cho trẻ
– Để thực hiện tốtnhững biện pháp nâng cao hất lượng lĩnh vực tạo hình cho
trẻ trước hết bản thân mỗi giáo viên mầm non cần nhận thức rõ về tầm quan
6
trọng của việc nâng cao hất lượng lĩnh vực tạo hìnhcho trẻ. Không ngừng tự học
tập bồi dưỡng thường xuyên và nghiên cứu chương trình GDMN theo thông tư
28/2016 và giáo dục trẻ mầm non theo độ tuổi mình đang dạy nhằm trang bị cho
mình những kiến thức cơ bản nhất, từ đó nắm được đặc điểm thẩm mỹ, nhận
thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội của trẻ, trên cơ sở đó mới lồng ghép,
tích hợp việc hoạt động tạo hình cho trẻ một cách phù hợp. Ngoài ra, trẻ ở độ
tuổi 5-6 tuổi thường có sự sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú, rất thích bắt
chiếc theo n gười lớn.Chính vì vậy những người trực tiếp dạy trẻ càng cần là
sáng tạo trong hoạt động, trao dồi kiến thức kĩ năng mọi lúc mọi nơi.Đây là
những yêu cầu rất cao và đòi hỏi người giáo viên cũng luôn phải tự sáng tạo, tìm
tòi để công tác giáo dục trẻ hiệu quả hơn.
– Tham gia đầy đủ các đợt kiến tập và các chương trình bồi dưỡng chuyên
đề do phòng giáo dục, cụm, trường tổ chức.
– Đưa những nội dung nâng cao chất lượng lĩnh vực tạo hình cho trẻ vào
thảo luận trong các buổi sinh hoạt chuyên môn tổ, nhóm để tìm ra những biện
pháp phù hợp nhất.
– Tìm đọc tham khảo biện pháp nâng cao chất lượng lĩnh vực tạo hình cho
trẻ trên sách báo, tạp chí, trang youtube mầm non như:
+ Sách hướng dẫn các hoạt động phát triển nâng cao chất lượng lĩnh vực
tạo hình .
+ Sách bé thực hành tạo hình.
+ Sách các hoạt động phát triển nâng cao chất lượng lĩnh vực tạo hình
+ Xem các chương trình dạy tạo hình cho trẻ trên báo, mạng internet…
2.2. Biện pháp 2:Xây dụng nề nếp cho trẻ.
– Nền nếp của trẻ là bước đầu của mọi tiết học. Nếu chúng ta không đưa trẻ
vào nề nếp thì giờ học không đạt kết quả cao. Khi trẻ có nề nếp, ngay ban đầu
trẻ đã say mê với giờ học, luôn thể hiện cảm xúc, trí tưởng tượng cho hoạt động
nghệ thuật. Tôi đã rèn nền nếp cho trẻ bằng cách: Xếp xen kẽ các cháu mạnh
dạn với cháu nhút nhát, cháu nam xem kẽ cháu nữ. Chia lớp thành các tổ, đặt tên
7
cho mỗi tổ, luôn luôn động viên trẻ trong tiết học, uốn nắn tác phong ngồi học
cho trẻ, trẻ ngồi đúng tư thế, không nói chuyện, không nói leo trong giờ học…
+ Ví dụ: Ở chủ đề bản thân bài vẽ trang phục bạn trai bạn gái, cô đã chia
lớp thành 5 tổ ngồi xen kẽ nhau bạn có kĩ năng vẽ tốt ngồi với bạn có kĩ năng vẽ
kém hơn, trẻ hay nói leo không cho ngồi cạnh nhau để trẻ có thể hỗ trợ lẫn nhau
từ đó trẻ tập chung vào bài học hơn.
(Ảnh: Giờ học tạo hình cắt, dán)
8
– Khi đã ổn định lớp tôi đi sâu vào việc rèn nề nếp thói quen cho trẻ trong
các hoạt động, khi trẻ có nề nếp, thói quen trẻ sẽ say mê với các hoạt động trong
ngày. Trẻ có nề nếp trong các giờ hoạt động trẻ say mê không bị phân tâm, từ đó
trẻ lĩnh hội được kiến thức mà cô chuyển tải, đặc biệt tạo cho trẻ mạnh dạn, tự
tin, hồn nhên, biết biểu hiện tình cảm của mình thông qua các nội dung của các
hoạt động trong ngày.
Trong giờ học tạo hình tôi uốn nắn tác phong ngồi học cho trẻ từ tư thế
ngồi đến cách cầm bút, cầm cọ vẽ tô màu sao cho đúng, không nói chuyện,
không nói leo trong giờ học…
(Ảnh: Giờ chơi ở góc nghệ thuật)
Trẻ cầm bút bằng tay phải, tô màu từ trái qua phải từ trên xuống dưới
Tô màu nước thì cầm cọ cao, xắn tay áo gọn gàng, tô hết màu rửa sạch bút
tô màu khác.
9
(Ảnh: Giờ vẽ bằng bút lông chủ đề Covid)
– Với những thói quen trên, trẻ đã có thói quen tốt trong việc xây dựng nề
nếp học tập.
2.3. Biện pháp 3:Tạo môi trường kích thích trẻ hứng thú hoạt động tạo
hình và tích lũy kiến thức cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
– Việc tạo môi trường và xây dựng góc nghệ thuật là một trong những biện
pháp hỗ trợ đắc lực trong việc tạo hứng thú cho trẻ với hoạt động tạo hình, vì khi
trẻ được hoạt động ở góc nghệ thuật thì cảm giác như là một thế giới riêng ở đây
trẻ được tự do bộc lộ cảm xúc mãnh liệt, khi xung quanh trẻ đều là những bài vẽ,
nặn, xé dán do chính tay mình và bạn làm ra với những nguyên liệu thiên nhiên,
phế thải có sẵn như: hạt na, vỏ hến, vỏ hướng dương, xốp, len màu vụn, giấy
màu vụn, để sẵn ở góc, trẻ rất thích thú và muốn mình sẽ tự tạo ra những sản
phẩm nghệ thuật đẹp.
– Trong giờ học nói chung và trong hoạt động tạo hình nói riêng trẻ được sự
thể hiện, cô luôn là người động vên, khuyến khich trẻ sáng tạo, thể hiện ý tưởng
của bản thân, tình cảm, cảm xúc, về những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, hiện
tượng trẻ muốn được lựa chọn, tăng cường các câu hỏi gợi ý, giúp trẻ củng cố và
áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động
viên khuyến khích trẻ suy nghĩ và thăm dò ý tưởng của từng trẻ.
10
Ví dụ:Với đề tài: Nặn một số con vật sống trong rừng.
+ Cô hỏi trẻ ý định sẽ nặn con gì? nặn con vật đó như thế nào?
+ Sau đó cho trẻ nêu lên những ý tưởng của mình, cô gợi ý để trẻ sáng tạo.
Ngoài con vật này ra con sẽ nặn thêm những con vật nào khác nữa?
+ Cô cho trẻ thể hiện ý tưởng và óc sáng tạo của mình sau mỗi lần tạo hình là
một phần nhận xét sản phẩm, lúc này trẻ sẽ nêu những sản phẩm của mình của bạn
(Ảnh: Giờ nặn chủ đề động vật)
– Ở hoạt động góc cô giáo thường xuyên thay đổi đồ dùng đồ chơi theo các
chủ đề để trẻ có thể sáng tạo ở góc chơi, sáng tạo liên kết với các góc chơi khác
11
(Ảnh: Trang trí góc trưng bày sản phẩm ở lớp)
12
– Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình trong lớp thì môi
trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như dạo chơi ngoài trời,
tham quan.
– Tạo điều kiện để trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh để
cung cấp các biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách
huy động sự tham gia của các giác quan, các quá trình tâm lý khác nhau để lĩnh
hội các khía cạnh khác nhau của sự vật.
– Tạo cơ hội để trẻ khám phá các đối tượng (Quan sát, nghe, hỏi, tiếp xúc
và miêu tả) và tự diễn đạt nhận thức và cảm xúc của mình về đối tượng.
Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi ngoài trời tôi cho trẻ quan sát bông hoa đang
nở rực rỡ, những búp chồi non xanh mơn mởn, những giọt sướng long lanh đọng
trên lá. Tôi có thể gọi hỏi trẻ nêu đặc điểm, cấu tạo và cảm nhận của mình về vẻ
đẹp muôn màu của thế giới xung quanh.
Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT
Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa