Một số biện pháp phát tổ chức hoạt động lao động cho trẻ 4 5 tuổi theo hướng trải nghiệm
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education
ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN:
Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí
tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chức năng tâm, sinh
lí, năng lực và phẩm chất, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi
dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học tập ở
các cấp tiếp theo. Mục tiêu này có thể đạt bền vững khi tăng cường các hoạt động
trải nghiệm trong trường mầm non. Điều này phù hợp với tinh thần chỉ đạo của
Nghị quyết số 29-NQ/TW: “Các hoạt động giáo dục trong nhà trường cần thực
hiện theo hướng tăng cường trải nghiệm, nhằm phát huy tính sáng tạo của học
sinh, tạo ra các môi trường khác nhau để học sinh trải nghiệm nhiều nhất, đồng
thời là sự khởi nguồn sáng tạo, biến những ý tưởng sáng tạo của học sinh thành
hiện thực để các em thể hiện hết khả năng sáng tạo của mình. Đề cập tới trải
nghiệm là nói tới việc học sinh phải kinh qua thực tế, tham gia hoặc tiếp xúc với sự
vật hoặc sự kiện nào đó và tạo ra những giá trị mới về vật chất hoặc tinh thần, tìm
ra cái mới, cách giải quyết không bị gò bó, phụ thuộc vào cái đã có”.
Chương trình giáo dục mầm non sau chỉnh sửa (theo Thông tư số
51/2020/TT-BGDĐT ngày 31/12/2020) cũng nhấn mạnh yêu cầu về phương pháp
giáo dục mầm non: “Đối với giáo dục mẫu giáo, phương pháp giáo dục phải tạo
điều kiện cho trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá môi trường xung quanh dưới
nhiều hình thức đa dạng, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ theo phương châm
“chơi mà học, học bằng chơi”.
Hoạt động trải nghiệm ở trường Mầm non rất phong phú trong đó có hoạt
động lao động theo hướng trải nghiệm. Như chúng ta đã biết hoạt động lao động là
một loại hoạt động nhằm tạo ra những sản phẩm có ích cho xã hội, những giá trị
vật chất và tinh thần cần thiết cho loài người. Đó là hình thức lao động cơ bản của
người lớn, nó đòi hỏi những điều kiện thể lực và tâm lý cao, là nghĩa vụ của mỗi
người đối với xã hội và bản thân. Lao động (đặc biệt là lao động công nghiệp) đòi
4
hỏi phải có một trình độ tư duy khoa học, nắm được quy luật của việc làm ra sản
phẩm, lập được kế hoạch hành động của mình, nắm được kỹ thuật, có tính sáng
tạo, tính kỷ luật… có nghĩa là đòi hỏi phải có một nhân cách vững vàng và tích cực.
Tuy nhiên, những phẩm chất, kỹ năng, tâm lý của người lao động chưa thể có
được ở tuổi mầm non nhưng những tiền đề của chúng đang được hình thành ở lứa
tuổi này. Đặc biệt với trẻ 4 – 5 tuổi là giai đoạn giữa của tuổi mẫu giáo, nó nối tiếp
tất cả những thành tựu đã có trước đây, kể cả mặt tốt cũng như mặt còn non yếu
trong phát triển thể chất, nhận thức, kĩ năng, thái độ và sẽ tiếp tục hoàn thiện cùng
với sự xuất hiện của những nhân tố mới ở lứa tuổi tiếp theo. Ý thức của trẻ đạt một
bước tiến mới nhờ sự phát triển tình cảm và vốn hiểu biết ngày càng tăng. Vì vậy,
trẻ có khả năng và nhu cầu muốn làm thay đổi một cách rõ nét quan hệ của trẻ với
mọi người và với môi trường xung quanh, trẻ dần biết được trách nhiệm của mình,
có ý thức hơn trong việc thực hiện nghĩa vụ và cố gắng hoàn thành những công
việc mà mình có thể làm được. Do đó, thông qua việc tổ chức hoạt động lao động
theo hướng trải nghiệm là một bộ phận quan trọng của giáo dục phát triển toàn
diện, nhằm hình thành ở trẻ những năng lực của người lao động mới: yêu lao động,
quý trọng người lao động, giúp trẻ nắm được các kỹ năng lao động đơn giản phục
vụ cho sinh hoạt và chuẩn bị sau này cho trẻ tham gia vào đời sống lao động.
Mặt khác, lao động là hoạt động quan trọng gắn liền với thực tiễn cuộc sống
của trẻ. Qua lao động trẻ được phát triển chức năng tâm lý và hình thành nhân
cách. Khi tham gia lao động cũng là dịp tốt để trẻ khám phá môi trường xung
quanh, kích thích tính tò mò, khả năng quan sát, hình thành đức tính chăm chỉ, cần
cù… của trẻ.
Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ, Sở, Phòng giáo dục và đào tạo, Ban giám hiệu
nhà trường về việc thực hiện chuyên môn năm học 2021 – 2022. Là một giáo viên
được phân công dạy lớp 4 tuổi tôi luôn có suy nghĩ mình cần phải làm một việc gì
đó thiết thực trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, với mục đích giáo dục trẻ thật
tốt để trở thành con ngoan, trò giỏi. Đây cũng chính là nhiệm vụ của tôi đề ra trong
năm học này là đẩy mạnh “Tổ chức có hiệu quả các hoạt động giáo dục trẻ theo
hướng trải nghiệm trong đó có hoạt động lao động theo hướng trải nghiệm”.
5
Đồng thời cũng là để chia sẻ với các bạn đồng nghiệp về những biện pháp
thực tế tôi đã áp dụng và thấy có hiệu quả, để các bạn đồng nghiệp có thể tham
khảo và áp dụng một cách hợp lý vào trường, lớp của mình và cùng nhau góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, ngành giáo dục Mầm non nói riêng.
Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp tổ chức hoạt
động lao động cho trẻ 4 – 5 tuổi theo hướng trải nghiệm”.
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP:
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến:
Tổ chức hoạt động lao động theo hướng trải nghiệm là một hình thức tổ chức
giáo dục quan trọng trong trường Mầm non, mang hơi thở của tinh thần đổi mới
giáo dục nhằm đạt được tốt nhất mục tiêu giáo dục hiện nay đó là hướng vào trẻ,
lấy trẻ làm trung tâm cho mọi hoạt động. Thông qua các hoạt động lao động trải
nghiệm trẻ được cung cấp các kiến thức, kĩ năng từ đó hình thành những năng lực,
phẩm chất và kinh nghiệm cần thiết để vận dụng vào thực tiễn cuộc sống, giúp trẻ
tiếp nhận các kiến thức một cách dễ dàng, tự nhiên.
Trong quá trình thực hiện, bản thân tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi:
Được sự quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường
trong việc “Tăng cường đổi mới các hoạt động chăm sóc, giáo dục theo quan điểm
lấy trẻ làm trung tâm; tăng cường các hoạt động trải nghiệm, đẩy mạnh tích hợp,
chú trọng hình thành và phát triển kỹ năng phù hợp với độ tuổi, yêu cầu của xã hội
hiện đại và truyền thống tốt đẹp của dân tộc” cho các tổ, khối, các lớp bám sát xây
dựng kế hoạch giáo dục phù hợp với khả năng và thực tiễn để đạt hiệu quả cao
nhất.
Trường được công nhận đạt chuẩn Quốc gia, môi trường luôn được đảm bảo
an toàn.
Bên cạnh đó, Phòng giáo dục, Ban giám hiệu nhà trường luôn tạo điều kiện
cho giáo viên được học tập những chuyên đề, phương pháp giáo dục mới, tổ chức
các buổi sinh hoạt chuyên môn tổ, tập huấn để giáo viên học hỏi, nâng cao trình độ
chuyên môn.
6
Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm nói chung và hoạt động lao động theo
hướng trải nghiệm nói riêng được coi là một phương tiện giáo dục nhiều mặt cho
trẻ. Thông qua hoạt động này tạo điều kiện cho tất cả trẻ được tham gia một cách
tích cực, mang lại trẻ niềm vui sướng, tự hào về những thành quả mà mình làm
được. Điều này tác động không nhỏ đến sức khỏe và tinh thần của trẻ.
Bản thân là một giáo viên yêu nghề mếm trẻ tâm huyết, nhiệt tình, năng động
trong mọi công việc. Ngay từ đầu năm, được sự hướng dẫn chỉ đạo của nhà trường
tôi đã bắt tay xây dựng các biện pháp tổ chức các hoạt động lao động theo hướng
trải nghiệm phù hợp với điều kiện và thực tế của lớp mình.
Được sự ủng hộ nhiệt tình của Ban đại diện cha mẹ trẻ của lớp và tập thể hội
đồng sư phạm nhà trường.
Tuy nhiên cùng với thuận lợi, bản thân tôi còn gặp một số khó khăn.
* Khó khăn:
Trường tôi đang công tác thuộc vùng nông thôn nên cơ sở vật chất mặc dù có
sự đầu tư của nhà nước, chính quyền địa phương và cha mẹ trẻ nhưng so với nhu
cầu thì vẫn còn nhiều thiếu thốn.
Về phía giáo viên, việc nhận thức tầm quan trọng trong việc tổ chức các hoạt
động trải nghiệm cho trẻ còn hạn chế. Mặc dù tôi có tổ chức các hoạt động dạy và
học theo hướng trải nghiệm nhưng chỉ mang tính chất chung chung trên lí thuyết
và cũng chưa hề quan tâm đến hoạt động lao động vệ theo hướng trải nghiệm,
không chú ý đến phương pháp, cách thức tổ chức, hướng dẫn trẻ làm như thế nào,
có phối hợp tốt với nhau hay không. Từ đó, không kích thích sự hứng thú, tích cực,
hăng say của trẻ, trẻ lười lao động, không thấy được tầm quan trong của lao động
đối với bản thân, môi trường và thế giới xung quanh.
Trong năm học này, do dịch bệnh Covid 19 diễn ra phức tạp, việc dạy và nghỉ
học đan xen nên tôi bị gián đoạn công tác tổ chức, kiểm tra, đánh giá trẻ việc thực
hiện các hoạt động lao động theo hướng trải nghiệm.
Công tác phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong việc tổ chức các hoạt động lao
động theo hướng trải nghiệm ở nhà đạt hiệu quả chưa cao.
Về phía cha mẹ trẻ, họ chưa thực sự hiểu và quan tâm đến việc tổ chức hoạt
7
động lao động theo hướng trải nghiệm. Khái niệm “Hoạt động lao động theo
hướng trải nghiệm” cho trẻ có lẽ còn xa lạ và mới mẻ. Họ chưa hiểu mục đích và
tầm quan trọng của hoạt động lao động. Một số cha mẹ quá nuông chiều cưng
nựng con cái, thường làm thay cho trẻ từ việc nhỏ đến việc lớn nên khiến cho trẻ
không có kỹ năng lao động nền tảng khiến cho giáo viên rất khó khăn trong việc
giáo tổ chức các hoạt động lao động theo hướng trải nghiệm.
Về phía trẻ, khả năng nhận thức của trẻ trong lớp không đồng đều, mỗi trẻ có
một tính cách, một tâm lý khác nhau, đòi hỏi giáo viên phải áp dụng mỗi trẻ một
hướng giáo dục khác nhau tu
Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY
Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education
Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại: Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT
Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa
