SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC

(HD chấm có 04 trang)

KỲ THI CHỌN HSG LỚP 11 THPT NĂM HỌC 2013-2014

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: HÓA HỌC

(Dành cho học sinh THPT không chuyên)

Câu

Hướng dẫn chấm

Điểm

Câu 1

1. CH₄ + Cl₂ CH₃Cl + H₂O.

Khơi mào: Cl₂ 2Cl^*

Phát triển mạch: Cl^* + CH₄ CH₃^* + HCl

CH₃^* + Cl₂ CH₃Cl + Cl^*

Tắt mạch: CH₃^* + Cl^* CH₃Cl.

Cl^* + Cl^* Cl₂

CH₃^* + CH₃^* C₂H₆ ( sản phẩm phụ)

Tiếp tục.

Cl^* + C₂H₆ C₂H₅^* + HCl

C₂H₅^* + Cl₂ C₂H₅Cl + Cl^*

Tắt mạch: C₂H₅^* + Cl^* C₂H₅Cl.

Cl^* + Cl^* Cl₂

C₂H₅^* + C₂H₅^*C₄H₁₀

0,25

0,25

0,25

2. Ta có: n_kk=0,6875 mol nO₂=0,1375 mol và n_N2=0,55 mol

Gọi công thức phân tử A₁ là C_xH_yO_zN_t

Phản ứng: C_xH_yO_zN_t + (x+y/4 – z/2)O₂ xCO₂ + y/2H₂O + t/2N₂ (1)

Ca(OH)₂ + CO₂ CaCO₃↓ + H₂O (2)

0,1 0,1

m_CO2+m_H2O = 7,55m_H2O = 3,15 gam n_H2O = 0,175 moln_H=0,35 mol

n_N2(sau) = 0,575 mol n_N2(1) = 0,025 mol n_N = 0,05 mol

Theo ĐLBTNT oxi: n_O(A) = 0,1.2 + 0,175.1 – 0,1375.2 = 0,1 mol

Tỉ lệ: x : y : z : t=0,1 : 0,35 : 0,1 : 0,05=2 : 7 : 2 : 1

CTPT là (C₂H₇O₂N)n, do 77n < 150 n = 1

Vậy công thức phân tử là C₂H₇O₂N

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

Câu 2

1. Gọi x là số mol N₂ lúc phản ứng.

N_2(r) + 3H_2(k) 2NH_3(k)

Ban đầu: 4mol 16 mol

Phản ứng: xmol 3x mol 2x mol

Cân bằng: (4-x)mol (16-3x)mol 2x mol

Vì phản ứng xảy ra ở nhiệt độ không đổi và trong bình kín nên giữa áp suất và số mol ta có tỉ lệ:

với P₁, P₂ lần lượt là áp suất trước, sau phản ứng

n₁, n₂ lần lượt là số mol trước, sau phản ứng

Tổng số mol các chất sau phản ứng là:

(4-x) + (16-3x) + 2x = 16

x = 2

Số mol và nồng độ mol/l các chất sau phản ứng là:

0,25

0,25

0,25

0,25

2. Viết các phương trình phản ứng:

1) Cu(NO₃)₂ CuO + 2NO₂↑ + 1/2O₂↑

2) CuO + H₂ Cu + H₂O

3) Cu + Cl₂ CuCl₂

4) 2NO₂ + 1/2O₂ + H₂O → 2HNO₃

5) 4HNO₃ + 3Ag → 3AgNO₃ + NO↑ + 2H₂O

6) 3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ +2 NO↑ + 4H₂O

7) CuCl₂ + AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + AgCl ↓

8) 3Cu + Cu(NO₃)₂ + 8HCl → 4CuCl₂ + 2NO↑ + 4H₂O

0,125đ

/pứ

Câu 3

1. BaCl₂ + NaHSO₄ BaSO₄ + NaCl + HCl

Ba²⁺ + HSO₄^– → BaSO₄↓ + H⁺

(Thí sinh viết HSO₄^– phân li hoàn toàn vẫn cho đủ số điểm)

Ba(HCO₃)₂ + KHSO₄ BaSO₄ + KHCO₃ + CO₂ + H₂O

Ba²⁺ + HCO₃^– + HSO₄^– → BaSO₄↓ + H₂O + CO₂↑

Ca(H₂PO₄)₂ + KOH CaHPO₄ + KH₂PO₄ + H₂O

Ca²⁺ + H₂PO₄^– + OH^– → CaHPO₄ + H₂O

Ca(OH)₂ + NaHCO₃ CaCO₃ + NaOH + H₂O

Ca²⁺ + OH^– + HCO₃^– → CaCO₃+ H₂O

Ca(HCO₃)₂ + NaOH CaCO₃+ NaHCO₃ + H₂O

Ca²⁺ + HCO₃^– + OH^– CaCO₃ + H₂O

0,25đ

0,25đ

0,25đ

0,25đ

0,25đ

2. Cách 1 : CH₂=CH₂ HO-CH₂-CH₂-OH .

Cách 2: CH₂=CH₂ ClCH₂-CH₂Cl OHCH₂-CH₂OH.

Cách 3 : CH₂=CH₂ OHCH₂-CH₂OH

0,25đ

0,25đ

0,25đ

Câu 4

1. Dùng nước vôi trong: dẫn khí thải có SO₂, CO₂, HF qua nước vôi trong, khí độc sẽ bị giữ lại:

Ca(OH)₂ + SO₂ CaSO₃ + H₂O

2Ca(OH)₂ + 4NO₂ Ca(NO₃)₂ + Ca(NO₂)₂ + 2H₂O

Ca(OH)₂ + 2HF CaF₂ + 2H₂O

Thí sinh dùng NaOH, KOH … (đắt tiền) không cho điểm.

Dùng NH₃: dạng khí hay lỏng, phun vào không khí có lẫn khí clo

3Cl₂ + 2NH₃ 6HCl + N₂ ; HCl + NH₃ NH₄Cl

0,25

0,25

2.a. Do HNO₃ dư nên Fe sẽ tạo muối Fe³⁺=> Coi Fe và M có công thức chung

=> n_Y = 0,3 mol.

=> Khối lượng trung bình của Y: 35,6 g/mol.

Hỗn hợp Y là 0,3 mol; a là số mol của NO => 30a + (0,3-a)44 = 35,6 => a= 0,18 mol.

=> Tỉ lệ mol NO/N₂O = 3/2.

=> Phương trình hóa học của phần 1:

25 + 96HNO₃ 25 (NO₃)₃ + 9NO↑ + 6 N₂O↑ + 48H₂O (1)

=> =0,5 mol.

X tác dụng với kiềm có khí thoát ra nên M sẽ phản ứng.

=> Phương trình hóa học của phần 2:

M + H₂O + OH^–  MO₂^– + 3/2H_{2 (2)}

>2. 0,3/3=0,2 >0,3 mol

=> 0,5 > n_M > 0,2 mol.

– Gọi x là số mol của M => số mol Fe: 0,5 -x mol

=> Mx + (0,5-x)56 = 19,3 => M = với 0,2 < x < 0,5

=> x = => 0,2 < < 0,5 => 12,5 < M < 38,6 => Chỉ có Al.

=> x = 0,3 mol .

Vậy %m_Al = ; %m_Fe = 58,03%

b.Theo (1) =96. 0,18/9 = 1,92 mol

=> Khối lượng HNO₃ phản ứng = 63. 1,92 = 120,96 gam

0,5

0,5

0,25

0,25

Câu 5

1.

2H₂O + 2Na → 2NaOH + H₂

2 mol 1 mol

b mol b/2 mol

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

2 mol 1 mol

a mol a/2 mol

Theo đề ta có: =>

Khối lượng rượu etylic nguyên chất: 0,6.46 = 27,6g.

Thể tích rượu etylic nguyên chất: V_rượu = m/D = 27,6/0,8 = 34,5ml

Khối lượng nước: 0,15 . 18 = 2,7g

Thể tích nước: V_H2O = 2,7/1 = 2,7ml

Thể tích dung dịch rượu etylic: 344,5 + 2,7 = 37,2 ml

Độ rượu:

0,25

0,25

2. a. Công thức chung của 3 hidrocacbon: C_xH_y

C_xH_y xC + y/2H₂

1V 3V

=>CT của 3 hidrocacbon có dạng C_xH₆

3 hidrocacbon này không phải là đồng đẳng của nhau vì chúng có cùng số nguyên tử H trong phân tử.

b. *Xác định CTPT:

Với x phải nguyên dương nên x4

Gọi x₁, x₂, x₃ lần lượt là số nguyên tử C trong 3 hidrocacbon:

C_x1H₆ + (x₁ + 3/2) O₂ → x₁CO₂ + 3H₂O

C_x2H₆ + (x₂ + 3/2) O₂ → x₂CO₂ + 3H₂O

C_x2H₆ + (x₂ + 3/2) O₂ → x₂CO₂ + 3H₂O

Ở 100⁰C, H₂O ở trạng thái hơi và trong cùng điều kiện t⁰ và p nên tỷ lệ số mol cũng là tỷ lệ thể tích, ta có:

(x₁ + 3) : (x₂ + 3) : (x₃ + 3) = 5 : 6 : 7

=> x₁ = 5 – 3 = 2; x₂ = 6 – 3 = 3 ; x₃ = 7 – 3 = 4

=> CTPT của 3 hidrocacbon là C₂H₆ ; C₃H_{6 ;} C₄H₆

*Xác định CTCT:

+ C₂H₆ chỉ có 1 cấu tạo duy nhất: CH₃ – CH₃ . đây là CTCT đúng của C₂H₆ ( mạch hở, không làm mất màu nước brôm)

+ C₃H₆ có thể có các cấu tạo:

(loại)

CH₂ = CH – CH₃ là CT đúng của C₃H₆ (mạch hở, có liên kết đôi, làm mất màu nước brôm)

+ C₄H₆ có thể có các cấu tạo sau:

CH₂ = C = CH – CH₃ (loại)

CH ≡ C – CH₂ – CH₃ (loại)

CH₃ – C ≡ C – CH₃ (loại)

CH₂ = CH – CH = CH₂ là CT đúng của C₄H₆ (mạch hở, làm mất màu nước brôm và có thể điều chế trực tiếp từ rượu etylic)

0,25

0,5

0,25

0,25

0,25