SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC

KỲ THI CHỌN HSG LỚP 12 NĂM HỌC 2019 – 2020

ĐỀ THI MÔN: HÓA HỌC – THPT

Thời gian làm bài: 180 phút, không kể thời gian giao đề

(Đề thi gồm 02 trang)

SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC

KÌ THI CHỌN HSG LỚP 12 NĂM HỌC 2019 – 2020

HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: HÓA HỌC – THPT

(HDC gồm 06 trang)

Câu

Đáp án

Điểm

1

1.a) Gọi hạt trong nguyên tử X: p = e =x; n =y

Ta có hệ: x=24; y =28.

Cấu hình e của X: [Ar]3d⁵4s¹; X²⁺: [Ar]3d⁴; X³⁺: [Ar]3d³

0,5

b) X ở ô 24; chu kỳ 4; nhóm VIB

0,5

2.a) Cu tan, dung dịch xuất hiện màu xanh và khí không màu hóa nâu trong không khí

0,25

b) Có kết tủa vàng xuất hiện.

2 FeCl₃ + H₂S  2 FeCl₂ + S + 2HCl.

0,25

c) Có khí mùi khai thoát ra, đồng thời tạo kết tủa trắng.

(NH₂)₂CO + 2 H₂O  (NH₄)₂CO₃

(NH₄)₂CO₃ + Ba(OH)₂  2 NH₃ + 2 H₂O + BaCO₃

0,25

d) Tạo ra khói trắng

Hoặc CH₃NH_{2 (k)} + HCl_(k) → CH₃NH₃Cl _(r)

0,25

2

1. HOOC – [CH₂]₄-COOC₂H₅ + 2NaOH →

NaOOC- [CH₂]₄-COONa + C₂H₅OH + H₂O

(X₁) (X₂)

NaOOC- [CH₂]₄-COONa + H₂SO₄ → HOOC- [CH₂]₄-COOH + Na₂SO₄

(X₁) (X₃)

nHOOC- [CH₂]₄-COOH + nH₂N – [CH₂]₆ – NH₂

(X₃) (X₄) [-NH- [CH₂]₆ – NH-CO-[CH₂]₄-CO-]_n + 2nH₂O

(nilon -6,6)

2C₂H₅OH + HOOC- [CH₂]₄-COOH

(X₂) (X₃) C₂H₅OOC- [CH₂]₄-COOC₂H₅ + 2H₂O

(X₅)

1,0

2. + Đánh số các lọ, lấy ở mỗi lọ một ít dung dịch cho vào ống nghiệm cùng số làm mẫu thử.

+ Dùng dung dịch Ba(OH)₂ dư ta có bảng nhận biết:

+ Phản ứng xảy ra:

Ba(OH)₂ + K₂CO₃ → BaCO₃↓ + 2KOH

Ba(OH)₂ + (NH₄)₂SO₄ → BaSO₄↓ + 2NH₃↑ + 2H₂O

Ba(OH)₂ + 2NH₄Cl → BaCl₂ + 2NH₃↑ + 2H₂O

3Ba(OH)₂ + 2Al(NO₃)₃ → 3Ba(NO₃)₂ + 2Al(OH)₃↓

Ba(OH)₂ + 2Al(OH)₃ → Ba(AlO₂)₂ + 4H₂O

Ba(OH)₂ + Fe(NO₃)₂ → Ba(NO₃)₂ + Fe(OH)₂↓

Nhận biết đúng mỗi chất và viết phương trình hóa học được 0,2đ

1,0

3

1.

CO₂ + 2NaOH Na₂CO₃ + H₂O

Na₂CO₃ + H₂O + CO₂ 2NaHCO₃

CaCl₂ + Na₂CO₃ CaCO₃ + 2NaCl

0,25

Bảo toàn nguyên tố Na

Bảo toàn nguyên tố cacbon

0,25

Vì N₂ và CO có M = 28 nên ta xem như hai khí này là một khí CO và có ngay

0,5

2. Đặt số mol Fe₃O₄ là a mol

Fe₃O₄ + 8HCl FeCl₂ +2FeCl₃ + 4H₂O

a a 2a

FeCl₂ + Na₂CO₃ FeCO₃ + 2NaCl

a a

2FeCl₃ + 3Na₂CO₃ + 3H₂O 2Fe(OH)₃ + 3CO₂ + 6NaCl

2a 2a

0,25

 116a + 107.2a = 66  a = 0,2 mol  m = 46,4 gam.

0,25

+ Khi Y + dung dịch AgNO₃ ta có:

FeCl₂ + 3AgNO₃ Fe(NO₃)₃ + 2AgCl + Ag

0,2 0,4 0,2

FeCl₃ + 3AgNO₃ Fe(NO₃)₃ + 3AgCl

0,4 1,2

0,25

 x = 1,6.143,5 + 0,2.108 = 251,2 gam

0,25

4

1. X, Y, Z có số nguyên tử C < 5

0,25

X, Y, Z có cùng số nguyên tử C; đều tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃

0,5

Bảo toàn số mol liên kết a = = 0,1.4 + 0,1.3 + 0,1.2 = 0,9 mol

0,25

2. Vì A, B không tác dụng với Na nên A, B không có nhóm – OH

0,5

0,5

5

1. -Hóa chất: ancol etylic, axit axetic, axit sunfuric đặc, dung dịch NaCl bão hòa.

0,25

– Dụng cụ: ống nghiệm, cốc thủy tinh, đèn cồn, giá đỡ, lưới amiăng….

0,25

– Cách tiến hành:

Cho vài ml ancol etylic, vài ml axit axetic nguyên chất và vài giọt axit sunfuric đặc vào ống nghiệm. Lắc đều, đồng thời đun cách thủy 5-6 phút trong nồi nước nóng 65 – 70⁰C (hoặc đun nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn, không được đun sôi). Làm lạnh,rồi rót thêm vào ống nghiệm vài ml dung dịch NaCl bão hòa.

0,25

_{* Để nâng cao hiệu suất phản ứng este hóa cần chú ý các yếu tố:}

_{– Đun nóng hỗn hợp.}

_{– Dùng axit sunfuric đặc làm xúc tác (chủ yếu) và hút nước.}

_{– Lấy dư một trong hai chất đầu hoặc làm giảm nồng độ các sản phẩm(chưng cất lấy este).}

0,25

2. + Vì các chất béo trong X tạo bởi cả 3 axit nên chúng là đồng phân của nhau có CTPT chung là: C₅₅H₁₀₄O₆ (M_X = 860)

0,25

+ Vì = 0,55 mol  n_X = 0,01 mol

0,25

+ Khi 2m gam X phản ứng với KOH ta có: X + 3KOH → muối + C₃H₅(OH)₃

+ BTKL  0,02.860 + 0,06.56 = m_muối + 0,02.92  m_muối = 18,72 gam.

0,5

6

Y là muối của axit cacboxylic 2 chức

0,25

X không tạo amin Y tạo 2 amin Y: CH₃NH₃OOC-COOH₃NC₂H₅.

0,5

0,25

Vì 3 muối có cùng số nguyên tử C X: CH₃OOCCH₂NH₃OOCCH₃

0,5

CH₃OOCCH₂NH₃OOCCH₃ + 2KOH CH₃OH + CH₃COOK + H₂NCH₂COOK + H₂O

0,1 0,1 0,1

CH₃NH₃OOC-COOH₃NC₂H₅ + 2KOH (COOK)₂ + CH₃NH­₂ + C₂H₅NH₂ + 2H₂O

0,15 0,15

0,5

7

C₁: C₂H₄; C₂: CH₃CHO; C₃: CH₃COONH₄; A₁: HCOOH; A₂: CO; A₃: CH₃COOH

B₁: Tinh bột; B₂: (C₆H₁₂O₆); B₃: C₂H₅OH; A₄: (CH₃CO)₂O; A₅: CH₃COOC₆H₅

Các phương trình phản ứng:

(1) CH₂=CH₂ + O₂CH₃-CHO

(2) CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O CH₃COONH₄ + 2Ag + 2NH₄NO₃

(3) CH₃COONH₄ + HCl CH₃COOH + NH₄Cl

(4) HCOOH CO + H₂O.

(5) CH₃OH+ CO CH₃COOH

(6) (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O nC₆H₁₂O₆

(7) C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂

(8) C₂H₅OH +1/2O₂ CH₃COOH + H₂O

(9) 2CH₃COOH (CH₃CO)₂O + H₂O

(10) (CH₃CO)₂O + C₆H₅OH CH₃COOC₆H₅ + CH₃COOH

Mỗi phương trình đúng được 0,2 điểm

Thí sinh có thể xác định các chất khác thỏa mãn vẫn cho điểm tối đa.

10*0,2 = 2,0

8

1.

Dung dịch thu được không màu Cu(NO₃)₂ hết

TH1: R không phản ứng với H₂O

2R + nCu(NO₃)₂ → 2R(NO₃)_n + nCu

Mol: 0,1/n ← 0,05 → 0,05

 + 250 = 247,152 + 0,05.64  R = 3,52n không có giá trị thỏa mãn.

0,5

TH2: R phản ứng với H₂O

2R + 2nH₂O → 2R(OH)_n + nH₂↑

nCu(NO₃)₂ + 2R(OH)_n → nCu(OH)₂↓ + 2R(NO₃)_n

0,05 0,05

 kết tủa = 4,9 gam

+ BTKL  2,16 + 250 =2.n_H2 + 4,9 + 247,152  n_H2 = 0,054 mol

+ BTe  R = 20n  n = 2; R = Ca.

0,5

2. A + NaOH tạo muối có số nguyên tử C không đổi A là axit hoặc phenol

A ít tan trong nước A là phenol

A có dạng: HO-C₆H₄-CHO

0,25

NaO-C₆H₄-CHO + (n+1)Br₂ + H₂O HO-C₆H_4-nBr_n-COOH + (n+1)HBr + NaBr

80n/(138+79n) = 0,64  n =3.

Vậy công thức của D là HO-C₆HBr₃-COOH

0,25

Trong A các nhóm thế phải ở vị trí meta với nhau vì chỉ trường hợp này vòng benzen mới có 3 nguyên tử H bị thay thế bởi brom. Từ đó  công thức cấu tạo của A, B, D, G lần lượt là:

A B D G

0,5

9

HS có thể viết phương trình tương ứng.

0,75

*m gam hỗn hợp X + NaNO₃, H₂SO₄ → Y + khí Z (6,08gam) + H₂O

Dd Y + NaOH → ↓ + Na₂SO₄

BTNT Na

Dd Y + BaCl₂ → ↓BaSO₄ + dd G

*BTNT S, Ba, Cl → Cl^– : 0,91 mol → AgCl: 0,91 mol

→ Dd G + AgNO₃ → ↓ Ag: 0,18 mol; AgCl : 0,91

0,75

*Trong Y( Mg²⁺: a mol; Fe²⁺: 0,18 mol; Cu²⁺: b mol; Na⁺: 0,045 mol; NH₄⁺: c mol; SO₄^2-: 0,455 mol)

Ta có:

Bảo toàn đt trong Y: 2a+2b+c=0,505 (2)

Khối lượng kết tủa: 58a+98b + 0,18.90=31,72 (3)

0,5

Không đủ dữ kiện để tìm ra đáp số

10

Đốt Y 0,27 và 0,36 Ancol có công thức dạng C_nH_2n+2O_y

n = 3 Y: C₃H₈O_y

Bảo toàn Oxi: ay +2.3,5a = 0,27.2 + 0,36 y = 3

Vậy Y là C₃H₅(OH)₃: 0,09 mol

0,5

Dễ thấy = 0,49 > 3n_Y nên X chứa este của phenol.

este của phenol của phenol trong X là đơn chức

X gồm (RCOO)₃C₃H₅ (0,09 mol); ACOOB: (0,2- 0,09=0,11 mol)

Bảo toàn khối lượng

0,09(3R+173) + 0,11 (A+B+44) = 30,52

27R + 11A+11B =1011

R 1; A 1 và B 77

R= 17/3; A=1; B = 77 là nghiệm duy nhất

0,5

Do R=17/3= (1+1+15/3); Vậy X gồm (HCOO)₂(CH₃COO)C₃H₅ (0,09 mol) và HCOOC₆H₅ (0,11 mol)

0,5

= 0,29 mol %HCOONa = 0,29.68/39,86 = 49,47%

0,5