Category: SKKN Luận Văn Luận Án

SKKN Một số biện pháp rèn kĩ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Sinh ra không phải trẻ đã có kỹ năng tự phục vụ mà đó là kết quả của quá
trình giáo dục. Như chúng ta đã biết, tự phục vụ bản thân là một trong những
kỹ năng được rèn ngay từ khi còn nhỏ. Mặc dù đây là một công việc khó khăn
nhưng rất quan trọng. Ông cha ta đã từng nói “Dạy con từ thuở còn thơ” là vậy.
Trong những năm đầu tiên của cuộc đời (năm thứ 2, thứ 3) nếu có sự hướng
dẫn của người lớn, trẻ đã có thể nắm được một số kỹ năng tự phục vụ đơn giản
(Tự xúc cơm, tự rửa tay, rửa mặt và biết giữ gìn quần áo gọn gàng sạch sẽ, biết
cất đồ chơi vào đúng nơi quy định….). Chính vì vậy người lớn cần phải uốn
nắn kỹ năng và thói quen của trẻ ngay từ nhỏ, tránh để những lệch lạc ấy trở
thành thói quen khó sửa khó uốn. Cổ nhân đã dạy: “Tre non dễ uốn, tre già nổ
đốt”, “Bé chẳng vin, cả gẫy cành”. Phải chăng những câu nói đó của người đời
để khẳng định ý nghĩa to lớn của việc giáo dục trẻ cũng như rèn kỹ năng tự
phục vụ cho trẻ ngay từ thuở còn thơ. Kỹ năng tự phục vụ bản thân rất quan
trọng, giúp trẻ hoàn thiện mình một cách tốt nhất. Nó còn là cơ hội vàng giúp
trẻ trưởng thành và khôn lớn trong cuộc sống.
Tính tự phục vụ được hình thành rất sớm và là một trong những biểu hiện
tâm lý có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành các phẩm chất nhân cách
của trẻ. Một số dấu hiệu đáng tin cậy của sự bắt đầu hình thành tính tự phục vụ,
đó là nhu cầu tự khẳng định mình xuất hiện, trẻ muốn tự làm một số công việc
trong sinh hoạt hàng ngày của trẻ qua đó giúp trẻ có kỹ năng chăm sóc cho bản
thân mình như (tự cởi – mặc quần áo, thu dọn giường ngủ, đi giầy dép, tự xúc
cơm, tự uống nước, cất đồ chơi đúng nơi qui định.vv…) và trong lời nói của trẻ
như (con tự ăn, con tự chơi, con tự làm ….). Mặc dù tính tự phục vụ của trẻ ở lứa
tuổi này còn mờ nhạt, chưa đầy đủ, rõ ràng nhưng nó là cơ sở, là nền tảng rất
quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Do hành động được lặp đi lặp lại hàng
ngày, các kỹ năng, kỹ xảo tự phục vụ được trẻ lĩnh hội vững chắc, tạo điều kiện
thuận lợi cho trẻ nắm kinh nghiệm thực tế và độc lập hành động. Đồng thời trẻ ý
thức được mọi người đều có trách nhiệm lao động liên quan đến những nhu cầu
3
sống hàng ngày của mình, ý thức được sự cần thiết của việc tự phục vụ bản thân,
trẻ biết cách tự chăm sóc bản thân tăng cường tính độc lập. Trẻ tự tin vào bản
thân khi thành công trong công việc tự phục vụ bản thân. Mặt khác trẻ hiểu được
sự chăm sóc của cha mẹ nhiều hơn. Qua đó hướng tới sự phát triển toàn diện
nhân cách trẻ.
Theo góc độ tâm lý học, tính tự phục vụ vừa được coi là tính cách, vừa là
phẩm chất ý chí của hoạt động cá nhân. Kỹ năng tự phục vụ được hình thành
trong quá trình hoạt động và thể hiện mối quan hệ cá nhân với các sự vật hiện
tượng, với người khác và với bản thân. Nó đặc trưng cho thái độ tự giác, tự tin,
thể hiện khả năng tự đặt mục đích, nhiệm vụ, kế hoạch hành động, tự điều khiển
bản thân với sự nỗ lực cao về trí tuệ, thể lực trong quá trình hoạt động nhằm
thoả mãn nhu cầu bản thân và xã hội.
Thực tế việc giáo dục, rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ ở trường đã được
giáo viên thực hiện, nhưng chưa đi sâu, đi sát nên kết quả chưa cao, trẻ thường
ỷ lại vào cô giáo không muốn lao động, trẻ chưa có tính tự giác lao động. Ở
nhà, chủ yếu là các bậc cha mẹ có nhiều sai lầm về giáo dục nói chung và giáo
dục tính tự phục vụ nói riêng. Thứ nhất là nuông chiều con quá mức khiến trẻ
chỉ biết hưởng thụ, thứ hai là không tin vào khả năng của trẻ, trẻ muốn làm
nhưng thấy trẻ vụng về, lóng ngóng chậm chạp thì tỏ ra khó chịu, nên người
lớn thường sốt ruột và làm thay trẻ, dần dần tạo ra sự ỉ lại, lười biếng và mất tự
tin ở trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng, lợi ích của việc rèn kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ tôi luôn suy nghĩ và băn khoăn làm thế nào để trẻ hứng thú làm những
công việc tự phục vụ một cách tự nhiên không gò ép, tạo niềm hứng khởi say
mê, hồn nhiên nơi trẻ.
Xuất phát từ những lý do trên đã giúp tôi mạnh dạn, đưa ra sáng kiến:
“Một số biện pháp rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi’’
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KĨ THUẬT
1. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KĨ THUẬT TRƯỚC KHI CÓ SÁNG KIẾN
4
Năm học 2019 -2020 tôi được phân công dạy lớp Mẫu giáo bé, sĩ số 40
cháu. Trong quá trình làm quen với trẻ tôi thấy một số trẻ đã có kĩ năng tự phục
vụ bản thân như cầm thìa xúc cơm ăn, tự cất ghế khi ngồi xong và chơi xong
biết cất dọn đồ chơi đúng nơi qui định. Tuy nhiên vẫn còn có trẻ kĩ năng tự phục
vụ bản thân còn hạn chế các bé chưa biết cầm thìa xúc cơm ăn, chưa biết cất đồ
chơi khi chơi xong, chưa biết tự cởi – kéo quần khi đi vệ sinh…. Bên cạnh đó
lớp Mẫu giáo bé của tôi thường xuyên đón các cháu mới nhập học nên các cháu
còn chưa quen nền nếp của lớp, rụt rè, nhút nhát chưa tự tin thể hiện hiểu biết
của mình.
Vì vậy, trong quá trình triển khai nghiên cứu để thực hiện đề tài này, tôi có
gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi
– Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, đầu tư cơ sở vật chất trường lớp
sạch sẽ, thoáng mát tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên tổ chức các hoạt động
trong ngày của trẻ.
– 100% học sinh ở lớp được đầu tư đầy đủ đồ dùng học tập, đồ dùng cá
nhân cho mỗi trẻ.
Giáo viên luôn gương mẫu cho trẻ làm theo. Giáo viên trong lớp kết hợp
chặt chẽ việc rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ. Đơn giản nhất là biết cất đồ dùng
cá nhân của mình vào đúng tủ, đúng ngăn.
– Môi trường sư phạm sạch đẹp khang trang, có đủ đồ dùng đồ chơi phù
hợp với trẻ.
– Phụ huynh luôn quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình trong mọi hoạt động.
* Khó khăn
– Lớp học chỉ có một phòng chung cho tất cả các hoạt động.
– 30% phụ huynh không có thời gian chăm sóc trẻ vào buổi sáng, nhiều trẻ
đến lớp với quần áo, đầu tóc không gọn gàng, sạch sẽ.
– 25% phụ huynh ít đưa đón con đi học thường nhờ ông, bà, anh chị hàng
xóm vì thế giáo viên không có cơ hội trao đổi về tình hình của trẻ ở lớp để cùng
phối hợp.
5
– Nhận thức của phụ huynh về ngành học, về trẻ còn hạn chế, nuông chiều
con quá mức luôn làm mọi công việc hộ con từ bé, không muốn con phải lao
động dẫn đến trẻ không có tính tự giác, không có kỹ năng, ý thức tự phục vụ. Mặt
khác nhiều phụ huynh không muốn cho con em mình phải lao động sợ con mệt,
sợ con bị bẩn quần áo, phụ huynh thường làm hết việc hộ cho trẻ, vì thế nhiều trẻ
không biết làm những việc phục vụ cho bản thân. Thiếu kỹ năng tự phục vụ sẽ
dẫn đến lười biếng, thụ động và khó khăn khi tham gia vào các hoạt động của tập
thể. Dẫn đến hay dỗi hờn làm nũng hay ỷ lại không có kỹ năng, ý thức tự phục vụ
một số trẻ sống trong môi trường không lành mạnh từ gia đình. Do đó việc đưa
trẻ vào nề nếp rất khó khăn.
– Thực tế khảo sát trên 40 trẻ 3-4 tuổi (lớp Sóc Nâu 2) trường mầm non
Thống Nhất vào đầu năm học 2019 -2020, kết quả như sau :

Việc bồi dưỡng kinh nghiệm sống, rèn luyện thói quen tốt giúp trẻ hình
thành kỹ năng cần thiết trong cuộc sống, biết hợp tác cùng bạn, xây dựng tính
6
độc lập, kích thích óc tò mò, khả năng sáng tạo, biết yêu thương chia sẻ, biết
lắng nghe người khác nói. Để bồi dưỡng, hình thành thói quen tốt cho trẻ ngay
từ lứa tuổi mầm non, tôi đưa ra một số biện pháp sau đây.
2. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KĨ THUẬT SAU KHI TẠO RA SÁNG KIẾN
Giải pháp 1: Lựa chọn những kỹ năng tự phục vụ phù hợp và xây dựng kế
hoạch tự phục vụ cho trẻ ở lứa tuổi 3 – 4 tuổi.
a. Lựa chọn những kĩ năng tự phục vụ phù hợp với trẻ mẫu giáo 3 – 4 tuổi.
Lựa chọn những kỹ năng tự phục vụ cần dạy trẻ ở lứa tuổi này rất quan
trọng. Nếu cô lựa chọn những nội dung đúng phù hợp để rèn cho trẻ thì sẽ mang
lại hiệu quả cao và giúp cho trẻ có những kỹ năng tự phục vụ phù hợp với lứa
tuổi. Nếu nội dung không phù hợp với lứa tuổi của trẻ như yêu cầu cao quá thì
sẽ dẫn đến trẻ làm việc quá sức ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực ở trẻ. Chính
vì vậy tôi đã nghiên cứu rất kỹ khi lựa chọn những kỹ năng tự phục vụ phù hợp
với lứa tuổi của trẻ. Tôi đã căn cứ vào: chương trình giáo dục trẻ mầm non, sách
giáo dục thường xuyên đặc biệt là chương trình hướng dẫn thực hiện chăm sóc
giáo dục trẻ 3-4 tuổi. Đối với tâm sinh lý trẻ 3 tuổi thì có rất nhiều kỹ năng mà
trẻ cần phải biết trước khi bước sang 4 tuổi. Thực tế nhiều nhà nghiên cứu cho
thấy kỹ năng tự phục vụ là một trong những kỹ năng rất quan trọng nó đòi hỏi
người lớn cần phải tạo cơ hội cho trẻ để trẻ rèn luyện những kỹ năng này. Trẻ có
thể tự làm được những việc tự phục vụ bản thân phù hợp với khả năng của trẻ.
Do đó tôi đã lựa chọn những nội dung sau:
– Trẻ biết tự vệ sinh cá nhân của trẻ khi được nhắc nhở như: rửa tay, rửa
mặt, vệ sinh răng miệng, đi giày dép.
– Trẻ biết tự chăm sóc bản thân: tự mặc, cởi quần áo, mặc quần áo phù hợp
với thời tiết, gấp quần áo, gập chăn gối khi ngủ dậy
– Trẻ biết cất đồ dùng cá nhân gọn gàng, cất đồ chơi đúng nơi quy định
– Trẻ biết chuẩn bị cho giờ học như: lấy và chia đồ dùng học. Kê bàn ghế
chuẩn bị cho giờ ăn, chia thìa, cất ghế.
Sau khi xác định được những kỹ năng tự phục vụ cần dạy trẻ ở lứa tuổi này
tôi sẽ tiến hành khảo sát xem trẻ đã làm được những việc gì và đạt ở mức độ
7
nào. Từ đó tôi sẽ đưa ra một số biện pháp để rèn trẻ một số kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ. Tôi nhận thấy cần chọn ra những việc dễ nhất để trẻ thực hiện từ dễ đến
khó. Việc rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ cần có kế hoạch rèn từ từ không nóng
vội. Bên cạnh đó cần tỏ ra tôn trọng trẻ và động viên khuyến khích những gì trẻ
làm được.
b. Xây dựng kế hoạch rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ.
Việc xây dựng kế hoạch giúp tôi định hướng đúng, chính xác những nội
dung rèn kỹ năng tự phục vụ cho trẻ trong cả năm học, giúp tôi chủ động
trong từng thời gian cụ thể, tránh việc làm tự phát theo hứng, gặp đâu làm đấy
dẫn đến tình trạng trùng lặp, bỏ sót. Xây dựng kế hoạch còn giúp tôi kết hợp
lựa chọn các nội dung, phương pháp và hình thức rèn luyện cho trẻ một cách
hợp lý khoa học và có hiệu quả. Khi xây dựng kế hoạch tôi dựa vào kế hoạch
chung của trường, dựa vào đặc điểm tình hình thực tế của trẻ trong lớp và xây
dựng có hệ thống đảm bảo nguyên tắc từ dễ đến khó, phù hợp với khả năng
nhận thức của trẻ.

8

9
Kế hoạch đã được xây dựng cho cả năm học nhưng do năm nay dịch covid
các con phải nghỉ học từ tháng 2 – > tháng 4/2020 để phòng chống dịch. Nhưng
việc rèn kĩ năng tự phục vụ của các con tưởng rằng bị gián đoạn. Do lớp tôi có
nhóm zalo nên việc học tập cũng như việc rèn kĩ năng của con không hề bị dán
đoạn. Tôi đã đưa các bài học của các con lên nhóm zalo của lớp cũng như việc
rèn kĩ năng tự phục vụ của các con vẫn được tiến hành nhờ có sự phối kết hợp
của các bậc phụ huynh trong việc rèn kĩ năng tự phục vụ của các con ở nhà.
Tuy rằng các con nghỉ học do dịch bệnh virut corona nhưng tháng năm các
con đi học trở lại tôi đã kiểm tra các kĩ năng phục vụ của các con đã được tôi lên
kế hoạch từ đầu năm học đã được các con thực hiện khá thuần thục như kĩ năng
rửa tay với xà phòng, kĩ năng rửa mặt, tự mặc quần áo, tự đi dép…
Ảnh trẻ tự rửa tay với xà phòng trước khi ăn cơm
10
Ảnh các con tự xúc cơm ăn buổi đầu tiên sau khi đi học trở lại tháng 5
Giải pháp 2: Tạo môi trường rèn kỹ năng tự phục vụ.
Tính tự phục vụ của trẻ được trẻtrải nghiệm trong hoạt động, trong sinh
hoạt hàng ngày. Đối với trẻ 3 tuổi đã bắt đầu có khả năng làm một số việc đơn
giản, trẻ đã có ý thức được điều đó và luôn muốn chính tỏ, thử thách năng lực
của mình. Vì vậy, cần tạo ra môi trường vật chất cũng như môi trường tinh thần
thật phong phú, hấp dẫn để tạo sự hứng khởi, niềm vui thích khi được tự làm
những việc phục vụ bản thân, như: dọn đồ chơi, tự xúc cơm, tự cất ghế, tự dọn
bàn ăn…dần dần sẽ hình thành cho trẻ tính tự giác, tính tự quyết định khả năng
tự xoay sở của mình, giúp trẻ hình thành “kỹ năng tự phục vụ”.
* Môi trường vật chất
Ngay từ đầu năm học tôi đã căn cứ vào diện tích phòng học của lớp
mình, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ 3 – 4 tuổi để tạo môi trường vật chất vừa
mang tính thẩm mĩ đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ thực hiện các kĩ
11
năng tự phục vụ. Xây dựng môi trường trong lớp cho trẻ chính là “xây dựng
các góc” cho trẻ hoạt động.
Góc hoạt động là một trong những thành viên quan trọng của môi trường
giáo dục. Góc hoạt động là nơi riêng biệt trong lớp, nơi trẻ có thể tự làm việc
một mình hoặc trong nhóm nhỏ theo hứng thú và nhu cầu cá nhân để xem xét,
tìm hiểu, khám phá cái mới và rèn luyện kĩ năng. Nói cách khác, góc hoạt
động là nơi được thiết kế, che chắn, trang trí để thực hiện cách tiếp cận theo
chủ đề nhằm mục đích giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu chơi cũng như rèn các kĩ
năng tự phục vụ.
Xây dựng góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ
hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ nhiều hơn, hình thức hoạt động phong
phú hơn, đa dạng hơn, qua đó hình thành ở trẻ tính hợp tác và chia sẻ với
nhau trong hoạt động.
Để góc hoạt động thực sự có hiệu quả, giúp trẻ tự khám phá và phát triển
các kĩ năng tụ phục vụ của bản thân nên khi xây dựng tôi luôn chú trọng đến
các nguyên tắc nhất định:
+ Góc hoạt động phù hợp với mục tiêu và yêu cầu giáo dục theo chủ đề.
+ Ví trí góc phải hợp lí, thuận tiện cho trẻ hoạt động. Góc yên tĩnh xa góc
hoạt động ồn ào. Vì vậy khi bố trí các góc hoạt động của lớp mình tôi thường
bố trí những góc ồn ào cạnh nhau và cách xa góc tĩnh như góc xây dựng và
góc phân vai là hai góc ồn ào nên thường được tôi bố trí cạnh nhau và cách xa
góc học tập và góc nghệ thuật.
+ Có chỗ hoạt động chung và chỗ cho hoạt động cá nhân cho trẻ.
+ Tôi tạo ranh giới giữa các góc hoạt động (sử dụng tủ, giá nhỏ..) để giúp
trẻ nhận dạng được phạm vi góc từ đâu đến đâu. Ranh giới giữa các góc
không che tầm nhìn của trẻ và không cản trở việc quan sát của tôi cùng các
đồng nghiệp đối với hoạt động của trẻ.
+ Đặc biệt tôi luôn chú trọng thay đổi, bố trí, sắp xếp lại một số góc sau
mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ, “làm mới cảm
giác” về lớp học, môi trường đang sống.
12
+ Đồ chơi ở các góc được sắp xếp gọn gàng ngăn nắp, dễ lấy dễ cất, đồ
chơi phong phú, màu sắc bắt mắt thu hút sự hứng thú hoạt động của trẻ. Tủ để
đồ chơi có ký hiệu rõ ràng để thuận tiện cho trẻ có thể cất đồ chơi đúng nơi qui
định.
Ngoài ra tôi còn làm bổ sung một số đồ chơi tự tạo để cho trẻ vui chơi và
rèn kĩ năng tự phục vụ.
Ví dụ như bổ sung thêm đồ chơi cho góc thực hành kĩ năng cuộc sống tôi
đã may 10 bộ quần áo để cho trẻ tập mặc quần áo mùa hè, tập cài cúc, kéo khóa,
10 bộ quần áo mùa thu đông vừa được vui chơi cũng như rèn cho trẻ biết chọn
quần áo phù hợp với thời tiết… … May 5 bộ váy, 5 bộ quần áo cho búp bê để trẻ
được chơi mặc quần áo cho búp bê. Qua trò chơi cũng rèn được cho trẻ các kĩ
năng tự mặc quần áo, tự cài cúc, kéo khóa.. chọn trang phục phù hợp với thời
tiết..
Tôi xinđược 40 chiếc bàn chải đánh răng có hình các con vật ngộ nghĩnh
như con chim cánh cụt, con cá ngựa, con rùa về cho các con thực hành tập đánh
răng với mô hình hàm răng.
Làm một số đồ ăn bằng mút xốp cắt vụn cho trẻ chơi đút cơm cho em búp
bê qua đó cũng rèn được cho trẻ kĩ năng tự cầm thìa..
Làm 10 giá để sách – truyện để thuận tiện cho việc cất sách truyện con rối
của trẻ qua đó rèn kĩ năng cất đồ dùng đúng nơi qui định.
Thiết kế 10 hộp để đựng con rối tay…
Làm thêm 10 cây xanh có thể tháo lắp tán lá để cho trẻ chơi ở góc xây
dựng.

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Một số biện pháp ứng dụng phương pháp Glenn Doman nhằm mở rộng vốn từ cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Việc chăm sóc tốt cho trẻ lứa tuổi mầm non sẽ góp phần tạo nền móng vững chắc
cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Cùng với sự phát triển của xã hội, giáo dục mầm
non ngày càng khẳng định được vai trò to lớn của mình trong xã hội. Ý thức được
tầm quan trọng của giáo dục mầm non đối với sự phát triển trong những năm đầu
đời của trẻ nhà nước ta ngày càng chú trọng và đẩy mạnh phát triển giáo dục mầm
non.
Ngôn ngữ là thành tựu lớn nhất của con người nó là phương tiện giao tiếp
quan trọng của con người trong xã hội. Hơn thế ngôn ngữ là công cụ để chúng ta tư
duy, là chìa khóa vạn năng thông minh nhất để chúng ta mở kho tàng tri thức.Nhờ
có ngôn ngữ con người có thể trao đổi cho nhau những kinh nghiệm, hiểu biết; chia
sẻ với nhau những nguyện vọng, tình cảm. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non tạo
điều kiện cơ hội cho trẻ lĩnh hội những bài học kinh nghiệm lịch sử – xã hội của xã
hội loài người. Giúp trẻ tích lũy kiến thức, phát triển tư duy, giúp trẻ giao tiếp với
mọi người xung quanh, giúp trẻ lĩnh hội, điều chỉnh những giá trị đạo đức chuẩn
mực. Ngôn ngữ có vai trò rất lớn trong cuộc sống của con người. Nhờ có ngôn ngữ
mà con người có thể trao đổi với nhau những hiểu biết, truyền cho nhau những kinh
nghiệm, tâm sự với nhau những điều thầm kín.
Vốn từ là nền móng để phát triển ngôn ngữ, mà ngôn ngữ đóng vai trò quan
trọng cho sự phát triển trí tuệ của trẻ. Mở rộng vốn từ cho trẻ là một trong những nội
dung của phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non. Vốn từ của trẻ Mẫu
giáo lớn thì đã phát triển hơn các lứa tuổi trước, số lượng từ loại đã tăng lên, trẻ có
thể hiểu và sử dụng được một số từ cơ bản vào trong giao tiếp, trẻ đã có thể hiểu
4
được những câu chuyện dài và phức tạp hơn, thậm chí còn kể lại được vài mẩu
chuyện theo đúng trình tự câu chuyện. Vốn từ ngữ của trẻ phát triển không ngừng cả
về số lượng lẫn chất lượng và trẻ biết cách sử dụng tốt vốn từ ngữ của mình trong
giao tiếp tuy nhiên vẫn chưa hoàn thiện. Việc mở rộng vốn từ cho trẻ nhằm làm tăng
số lượng từ trong trường nghĩa tạo điều kiện cho trẻ lựa chọn. Nếu vốn từ ít thì khả
năng lựa chọn sẽ bị hạn hẹp, hiệu quả dùng từ sẽ giảm, ảnh hưởng đến chất lượng
giao tiếp của trẻ. Vốn từ của trẻ mẫu giáo bé trẻ nói được khoảng 1200 từ, mẫu giáo
nhỡ khoảng 2000 từ nhưng đối với trẻ mẫu giáo lớn thì vốn từ của trẻ phong phú
hơn là khoảng 3000 từ. Đối với trẻ mấu giáo lớn, vốn từ của trẻ rất đa dạng, trẻ nghe
và nói được rất nhiều từ, hiểu được nhiều từ ngữ, những câu chuyện, câu dố, thuộc
các bài thơ, câu chuyện. Ở lứa tuổi này, ngôn ngữ của trẻ có tốc độ phát triển nhanh
cả về số lượng lẫn chất lượng, ngôn ngữ phát triển giúp trẻ biết tự hướng sự chú ý
của mình vào đối tượng nhất định. Tuy nhiên vốn từ của trẻ vẫn còn hạn chế, trẻ
chưa hiểu được các nghĩa khác nhau của từ như từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, biểu
cảm của từ và trẻ phát âm chưa mạch lạc nhất là các từ khó, có những trẻ hiểu được
nghĩa của từ nhưng cũng có nhiều trẻ chưa nắm bắt được hết nghĩa của từ cũng như
cách dùng từ ngữ chưa chính xác và không phù hợp với hoàn cảnh khiến giữa các
trẻ có sự chênh lệch phát triển không đồng đều. Do đó, việc mở rộng vốn từ cho trẻ
Mẫu giáo lớn là rất cần thiết để giúp trẻ giao tiếp tốt hơn. Ngày nay, có rất nhiều
phương pháp giáo dục mới cho trẻ trong đó có phương pháp Glenn Doman, phương
pháp này giúp sẽ phát triển toàn diện về cả thể chất, kích thích trí thông minh, trí tuệ
cảm xúc và cả năng lực thông qua những bài học về vận động, ngôn ngữ, lượng số
và cả thế giới xung quanh. Từ đó, vốn từ của trẻ được mở rộng, ngôn ngữ của trẻ
phong phú và đa dạng là những kiến thức cần thiết, những hành trang quan trọng
cho trẻ trong suốt chặng đường phía trước
5
Nhận thức được rõ về ý nghĩa và vai trò to lớn của nội dung nghiên cứu,
tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp ứng dụng phương pháp Glenn
Doman nhằm mở rộng vốn từ cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non”
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT
1. Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến
* Thực trạng
Trong quá trình triển khai nghiên cứu thực hiện đề tài này, tôi luôn được sự
quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn đã có kế hoạch giáo
dục từng chủ đề và tôi đã xây dựng kế hoạch với những biện pháp cụ thể để mở
rộng vốn từ cho trẻ tại lớp tôi, đây chính là những định hướng giúp tôi thực hiện
như: Nhà trường đã trang bị cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi đầy đủ cho trẻ trong
mọi hoạt động và giáo viên trong nhà trường đã được tiếp cận và làm quen với
phương pháp Glenn Doman
Nhưng bên cạnh đó, tôi cũng gặp một số những vấn đề sau:
Về phía trẻ: Khả năng sử dụng ngôn ngữ mạch lạc, tự tin của trẻ còn hạn chế,
trẻ chưa biết diễn đạt ngôn ngữ bằng lời một cách linh hoạt, khéo léo. Trẻ chưa hiểu
được những từ đồng nghĩa, trái nghĩa, từ khó, ý nghĩa của tu từ do đó khi trả lời trẻ
còn bị vấp chưa biểu đạt được ý của các từ, sử dụng từ sai ngữ cảnh. Vốn từ trẻ còn
hạn chế, nghèo nàn chưa phong phú
Về phía giáo viên: Một số giáo viên trẻ tuổi chưa có nhiều kinh nghiệm, vốn
từ chưa phong phú và việc nắm nghĩa các từ của giáo viên còn hạn chế nên giải
nghĩa cho trẻ còn chưa sâu. Giáo viên sử dụng phương pháp truyền thống, không
có phương pháp đổi mới trong các tiết học, các hình thức dạy học chưa phong
phú, chưa chú ý đến sự phát triển vốn từ cho trẻ
Về phía các bậc cha mẹ: Do cha mẹ bị công việc lôi cuốn nên ít có thời gian
quan tâm đến con và chưa nắm được đặc điểm phát triển vốn từ của con, nhiều trẻ
6
còn phát âm sai do ảnh hưởng của người lớn xung quanh
Để đạt được kết quả cao thì việc điều tra thực trạng và việc nhìn lại để đánh giá
kết quả của năm trước là vô cùng quan trọng . Vì đó là thước đo, từ đó giúp ta điều
chỉnh và định hướng được việc làm cần thiết cho năm tới sao cho đạt kết quả tốt
hơn.
Để làm rõ những khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng tổ chức
hoạt động tại trường mầm non Thống Nhất và nhận thấy như sau:
Bảng 2.1. Khảo sát 15 giáo viên mẫu giáo về những năng lực tổ chức hoạt
động cho trẻ tại nhóm lớp theo phương pháp GD Glenn Doman của giáo viên

Nhận xét: Qua bảng khảo sát trên ta thấy
Ở tiêu chí 1: Khả năng lựa chọn nội dung và lập kế hoạch tổ chức các hoạt
động của giáo viên có 20% đạt loại Tốt, 33% đạt loại khá, 47% đạt loại trung bình
Ở tiêu chí 2: Khả năng Thực hiện hoạt động dựa trên phương pháp GD Glenn
Doman có 7% đạt loại Tốt, 20% đạt loại khá, 73% đạt loại trung bình
-> Như vậy có thể thấy năng lực tổ chức các hoạt động cho trẻ tại nhóm lớp
theo phương pháp giáo dục Glenn Doman của giáo viên hiện nay còn rất thấp
7
Bảng 2.2. Khảo sát 35 trẻ tại trường Mầm non Thống Nhất
TP Nam Định
Kết quả khảo sát tại trường Mầm Non Thống Nhất

* Nhận xét:
– Tiêu chí 1: Trẻ biết sử dụng vốn từ một cách phong phú, đa dạng và phù hợp
ở mức tốt rất thấp là 9%, mức khá là 20%, mức trung bình là 28%, còn mức kém là
43%
– Tiêu chí 2: Trẻ hiểu được các từ mang tính chất biểu cảm, các từ đồng nghĩa,
trái nghĩa, từ khó ở mức tốt rất thấp là 9%, mức khá là 14%, mức trung bình là 23%,
còn mức kém là 54%
=> Vì vậy, để mở rộng vốn từ cho trẻ thì phải có nhiều giải pháp hay lôi cuốn
và thu hút trẻ.
2. Mô tả biện pháp kỹ thuật sau khi tạo ra sáng kiến
Từ những khó khăn trên tôi đã đưa ra các biện pháp sau:
2.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức các hoạt động nhằm mở rộng vốn
từ cho trẻ thông qua phương pháp Glenn Doman
Để trẻ phát triển vốn từ phong phú và đa dạng, ngay từ đầu năm học Tổ
chuyên môn và các đồng chí giáo viên đã xây dựng kế hoạch về việc tổ chức các
8
hoạt động ứng dụng phương pháp Glenn Doman của các khối cho cả năm học. Sau
các buổi họp về chuyên môn tôi định được các vẫn đề cốt lõi trong tổ chức thực hiện
hoạt động này trong cả năm học như sau:
+ Gợi ý nội dung các bài dạy về các bài học cho trẻ tại nhóm
+ Thời gian thực hiện các hoạt động phân chia theo thời gian trong từng tuần,
từng chủ đề
+ Hình thức tổ chức hoạt động sử dụng phương pháp Glenn Doman cho trẻ
thông qua các hoạt động hàng ngày
Nhờ có định hướng về các nội dung tổ chức hoạt động ứng dụng phương pháp
Glenn Doman trong cả năm học nên tôi có thể luôn chủ động xây dựng được kế
hoạch cho từng hoạt động cụ thể để tôi chuẩn bị tốt các bài học cho trẻ
Sau khi xây dựng kế hoạch hoạt động ứng dụng phương pháp Glenn Doman,
tôi tiếp tục tổ chức hoạt động học cho trẻ tại lớp của mình. Chính việc làm này đã
giúp đỡ cho tôi không gặp khó khăn trong việc lựa chọn nội dung bài học cũng như
dễ dàng tích hợp, lồng ghép nội dung của phương pháp Glenn Doman vào các hoạt
động trong ngày của trẻ, đồng thời giúp trẻ linh hoạt hơn và phát triển vốn từ cho trẻ
Ví dụ: Kế hoạch tổ chức hoạt động bằng phương pháp Glenn Doman
năm học 2018- 2019
KHUNG CHƯƠNG TRÌNH ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP GLENN DOMAN
Lứa tuổi: Khối mẫu giáo 5-6 tuổi

9

2.2. Biện pháp 2: Ứng dụng phương pháp Glenn Doman trong việc cung cấp
vốn từ cho trẻ
Glen Doman là phương pháp dạy con theo cách giáo dục sớm. Nhờ phương
pháp này, trẻ phát triển trí thông minh tốt, kích thích tiềm năng của mỗi đứa trẻ ngay
từ khi còn nhỏ. Cô hãy tạo cho trẻ sự thích thú trong mỗi “giờ học”. Với không khí
vui vẻ, những tấm thẻ chứa đầy sự mới mẻ, hấp dẫn đối với trẻ và tình yêu thương
của cô, trẻ sẽ có tâm lý thoải mái nhất và ghi nhớ một cách tốt nhất.
10
Tôi đã ứng dựng phương pháp Glenn Doman lồng ghép vào các hoạt động học
cho các con. Phương pháp này tạo hứng khởi và định hướng giúp trẻ thông minh
vừa học, vừa chơi, vừa mở trí thông minh, óc sáng tạo, tài năng cho trẻ. Trẻ được
phát triển một cách tự nhiên “Học mà chơi, chơi mà học”. Tôi đã thường xuyên lồng
ghép bài học cho các con, trẻ phát triển vốn từ rất nhiều và mang lại hiệu quả cao.
Cô cần chuẩn bị các loại thẻ Dot Card (giúp trẻ làm quen với số lượng và phép
toán), thẻ Flash Card (giúp trẻ làm quen với mặt chữ và từ vựng), thẻ theo chủ đề
(cây cối, con vật, danh xưng, …) giúp bé làm quen với thế giới xung quanh.
Để dạy trẻ theo phương pháp này thì cần những nguyên tắc nhất định. Cô phải
gây hứng thú cho trẻ như bắt đầu 1 trò chơi và học khi trẻ thoải mái nhất và luôn
dừng trước khi trẻ muốn dừng. Cô cho trẻ học đủ số lần rồi thì trẻ có muốn học
thêm cũng không được, hãy để sự hứng thú sang ngày mai. Giọng điệu cô phải
truyền cảm. Cô thực hiện thao tác đưa trẻ thật nhanh để duy trì sự hứng thú, nhưng
phải chú ý giữ giọng điệu tự nhiên, truyền cảm, đừng biến thành 1 cái máy và mỗi
thẻ chỉ đưa ra dưới một giây. Cô thao tác với 5 từ 1, sau khi hết 5 từ, hãy ôm hôn
con và khen con thông minh, thật hứng khởi. Sau mỗi lần tráo phải thay đổi thứ tự
thẻ.
Để duy trì hứng thú, tính phù hợp, tôi luôn thiết kế chương trình phù hợp và vui
nhộn, không được quá tải và chứa đầy kỳ vọng của cô, nên là những kiến thức gần
gũi trong thực tế, nên dạy hàng ngày, lượng tài liệu mới phù hợp nhu cầu của trẻ.
Cách thức tương tác phải thu hút. Cô thường xuyên để ý thái độ và tâm trạng của trẻ
khi học. Khi tráo thẻ, cô đưa thẻ cao hơn tầm với của trẻ, không mô tả, không tỉ mỉ
và nên chuẩn bị 200 từ đơn trước khi bắt đầu, phải chuẩn bị thẻ thật nhanhCô cần
thành thạo thao tác: Cầm thẻ tay trái, đỡ thẻ bằng tay trái và dùng ngón cái giữ 1
bên, 1 ngón còn lại giữ 1 bên, tráo bằng tay phải, tráo từ sau ra trước để nhìn thẻ.
Nguyên tắc tiếp cận: Bắt đầu từ từ đơn -> từ ghép -> cụm từ -> câu -> sách. Khi
11
tăng từ thì nên dựa vào những từ đã học (từ từ đơn sang từ ghép). Bắt đầu từ các
nhóm từ quen thuộc, trong nhóm cũng dạy các từ quen thuộc trước
Ảnh minh họa: Bộ thẻ chữ
Khi trẻ đã học được 200 thẻ từ đơn trở lên thì cô cho trẻ học từ ghép, cô cho
ghép các từ đã học với nhau thành các từ ghép, có thể lồng ghép thêm các từ mới.
Ghép các từ chỉ màu sắc với danh tư như: bưởi vàng, bưởi xanh v.v… Màu sắc: đỏ,
tím, xanh da trời, cam, vàng, đen, hồng, trắng, xám, xanh lá cây, nâu, tím nhạt…
Các từ trái nghĩa: to – nhỏ, dài – ngắn, béo – gầy, phải – trái, sạch – bẩn, vui vẻ -buồn,
bằng phẳng – gồ ghề, rỗng – đầy, đẹp – xấu, tối – sáng… Sau đó, cô cho trẻ đọc các
cụm từ (Có 3 cách, nên dùng cả 3): 5 thẻ tên người hoặc động vật + từ đơn + hành
động, dùng 1 bảng 15×40 cm để tạo 1 cụm 5 từ, giảm cỡ chữ xuống 5cm, cho xem 3
lần / ngày liên tục trong 5 ngày, sau đó bỏ đi 2, thêm mới 2. Chuyển nhanh vì trẻ sẽ
học rất nhanh. Làm quyển các cụm từ đơn giản, 5 cụm từ, có hình minh họa ( hình
của bé càng tốt), có thể làm cỡ 25cm x 60cm, gấp đôi, chữ cao 5m.
Khi trẻ đọc được các cụm từ rồi thì cô nên chuyển ch trẻ đọc các câu. Câu hoàn
chỉnh hơn: bổ sung trạng từ và tính từ vào các cụm từ bước thứ 3, ví dụ bước 3 là:
“mẹ đang ăn”, thì giờ là “mẹ đang ăn một quả chuối màu vàng”. Cỡ chữ bây giờ còn
12
5 cm. Học xong câu có thể cho trẻ chuyển qua đọc sách.Có thể tạo ra các câu lạ. Ví
dụ: bố đang ôm quả dâu… Việc ghép thành câu sẽ là 1 trò chơi thú vị, đôi khi nghe
thật lạ nhưng thật vui. Sẽ rất hay nếu từ 50 từ ghép thành thật nhiều câu. Có thể
dùng thẻ nhỏ hơn, giảm cỡ chữ (2,5cm), tăng số từ, chuyển sang chữ màu đen. Cỡ
chữ giảm từ từ để trẻ quen.
Mỗi ngày tôi cho trẻ xem 5 thẻ bất cứ theo chủ đề. Ngày hôm sau tôi bỏ 1 thẻ cũ đi
và thêm 1 thẻ mới vào. Với cách dạy này tôi không cần mất nhiều thời gian để soạn
thẻ theo chủ đề. Khi tôi vận dụng phương pháp này, trẻ hứng thú và học rất nhanh.
Qua đó, vốn từ của trẻ được mở rộng, ngôn ngữ của trẻ phong phú và đa dạng hơn
Phương pháp Glenn Doman khuyến khích trẻ hoạt động học một cách tự nhiên
bằng phương pháp áp dụng lồng ghép những từ ngữ như khi trẻ học đọc, học viết,
học nhìn nhận và ghi nhớ sự vật thông qua những hình ảnh, hoặc những mảnh bìa
hết sức đơn giản. Điều này có thể cho thấy rằng vốn từ mà trẻ học được rất quan
trọng, nhưng quan trọng hơn nữa đó chính là hiểu được tâm tư tình cảm của trẻ và
giúp trẻ yêu thích nó một cách tự nguyện chứ không mang tính chất ép buộc. Giáo
dục trẻ cần có thời gian cũng như phương pháp hiệu quả và hợp lý, luôn đặt trẻ lên
trước tiên để mang đến những điều tốt nhất cho trẻ. Bài học này không chỉ giúp trẻ
khỏe – thông minh – nhanh nhạy – vui vẻ mà còn rèn luyện cho bé kỹ năng tự học
suốt đời, tự thích nghi, phát triển một cách tích cực và nổi trội nhất, giúp trẻ mở
rộng vốn từ nhiều hơn.
13
Ảnh minh họa: Trẻ được học tráo thẻ bằng phương pháp Glenn Doman
2.3. Biện pháp 3: Phát triển khả năng nói mạch lạc và sử dụng vốn từ một cách
phong phú thông qua hoạt động làm quen với văn học
Phương pháp Glenn Doman được ứng dụng thông qua hoạt động làm quen với
văn học. Qua hoạt động này trẻ có thê biết lồng ghép các thẻ chữ thành những câu
thơ, đoạn hội thoại trong câu chuyện hoặc trẻ có thể đọc những đoạn truyện ngắn.
Hoạt động làm quen với văn học gồm các nội dung:
– Đàm thoại
Trò chuyện với trẻ theo câu hỏi: Đây là biện pháp chính hướng dẫn trẻ làm
quen với đối tượng nhận thức. Giáo viên chuẩn bị một hệ thống câu hỏi để trẻ trả
lời. Các câu hỏi có tác dụng hướng sự chú ý của trẻ tới đối tượng cần nhận thức, dạy
trẻ biết quan sát đối tượng một cách tổng thể cũng như quan sát tỉ mỉ các đặc điểm,
tính chất và các mối quan hệ của sự vật, hiện tượng trong thiên nhiên. Các câu hỏi
cũng đồng thời kích thích trẻ nói, gọi tên hoặc mô tả đối tượng đang quan sát. Qua
đó vốn từ của trẻ ngày càng được mở rộng hơn. Giáo viên cần chú ý sao cho câu hỏi
đa dạng, buộc trẻ trả lời bằng các từ loại khác nhau như hỏi về tên gọi, đặc điểm tính
chất, công dụng, hoạt động,…
14
Ví dụ: Cô có con vật gì đây?
Con gà mái có những bộ phận nào?
Tiếng kêu của con gà mái như thế nào nhỉ?
Thức ăn của gà mái là gì?
Con gà mái có lợi ích gì?
Khi trò chuyện, tôi cũng có thể sử dụng phối hợp một số thủ thuật như nói
mẫu, nhắc lại, giảng giải, khen ngợi, cho trẻ sử dụng các thao tác sờ mó, cầm nắm
(đối với các vật thật).
Biện pháp sử dụng lời kể của cô giáo: Lời kể của cô giáo dễ gây hứng thú cho
trẻ khi quan sát và giúp trẻ tri giác toàn bộ đối tượng, thấy được mối quan hệ giữa
các sự vật, hiện tượng; điều này làm cho trẻ dần dần hiểu đầy đủ hơn ý nghĩa của từ.
Lời kể của cô giáo còn tạo ra mẫu mực ngôn ngữ cho trẻ noi theo về giọng nói, ngữ
âm, ngữ điệu, điệu bộ,… Yêu cầu lời kể của giáo viên phải rõ ràng, đơn giản, dễ hiểu
đối với trẻ, chủ yếu là mô tả các đặc điểm, tính chất các hành động của đối tượng.
Lời kể cần logic đầy đủ các phần: mở đầu, mô tả, kết thúc. Mở đầu của lời kể là giới
thiệu về đối tượng cho trẻ làm quen và sau đó mô tả các chi tiết, các đặc điểm, tính
chất của đối tượng. Kết thúc lời kể là những nhận xét, đánh giá lời kể của trẻ. Giáo
viên có thể tiến hành kể trước hoặc sau khi trò chuyện, nó tùy thuộc vào khả năng
nhận thức của trẻ và mức độ phức tạp của chủ đề cho trẻ làm quen. Để trẻ hứng thú
trong bài học tôi đã sử dụng mô hình kết hợp với lời kể giúp trẻ dễ hiểu bài và hăng
hái trả lời các câu hỏi của cô, từ đó giúp trẻ nói nhiều hơn phát triển khả năng nói
mạch lạc, rèn tính tự tin cho trẻ.
15
Ảnh minh họa: Trẻ quan sát mô hình thông qua truyện “Chú đỗ con”
Cô cho trẻ tự kể những gì trẻ đã được làm quen: Đây là một biện pháp tích
cực hóa vốn từ của trẻ. Khi trẻ tự kể chuyện, trẻ sẽ gọi tên, kể ra các đặc điểm của
các loại hoa quả, con vật và đó là điều kiện để các từ ngữ ở trạng thái bị động
chuyển thành chủ động, tích cực.
Khi cho trẻ tiếp xúc với các tác phẩm văn học, tôi cần chú ý vận dụng các biện
pháp phù hợp để giúp trẻ hiểu nghĩa của từ, nhất là những từ ngữ nghệ thuật. Có thể
phối hợp vận dụng biện pháp dùng lời kết hợp với biện pháp quan sát. Để giải thích
cho trẻ hiểu từ trong tác phẩm văn học bằng biện pháp này thì trước hết cần phải chọn
từ có nghĩa cụ thể. Có như vậy thì việc sử dụng đồ dùng trực quan kết hợp với lời giải
thích mới đạt hiệu quả cao.
Ví dụ: Trong bài thơ Hoa kết trái có thể lựa chọn một số từ có nghĩa cụ thể
sau để giải thích:
“Chói chang” trong câu “Hoa lựu chói chang”
“Rung rinh” trong câu “Rung rinh trong gió”
16
Khi giải thích từ tôi phải đọc cả câu một đến hai lần hay đọc cả đoạn, như vậy từ
mới không bị tách khỏi ngữ cảnh và trẻ sẽ cảm nhận tốt hơn. Sau đó, tôi phải lựa chọn
đồ dùng trực quan phù hợp với từ đó, kết hợp với lời giải thích để giúp trẻ hiểu nghĩa
của từ mà tác giả dùng trong tác phẩm ấy. Lời giảng giải của tôi cần phải ngắn gọn, cô
đọng, dễ hiểu, hấp dẫn trẻ.
Ví dụ: Trong bài thơ Giữa vòng gió thơm
Tôi giải thích từ “khép rủ” trong câu “Cánh màn khép rủ”. Tôi cho trẻ quan
sát bức tranh vẽ một căn nhà nhỏ có chiếc giường, có người nằm bên trong, màn
buông xuống, hai cánh màn khép lại. Sau đó cô chỉ vào bức tranh và dùng lời để giải
thích cho trẻ hiểu. Tác giả đưa từ “khép rủ” vào câu thơ ý muốn nói tới cảnh bà bị
ốm nằm trên giường, không gian cũng trở nên ảm đạm, buồn bã.
Việc sử dụng biện pháp này yêu cầu giáo viên phải sử dụng đồ dùng trực
quan một cách linh hoạt, sáng tạo, kết hợp với lời giảng giải diễn tả về nghĩa của từ
trong văn cảnh đó sẽ giúp trẻ hiểu và cảm nhận từ ngữ nghệ thuật một cách sâu sắc,
tạo cho trẻ niềm say mê, hứng thú, tích cực, tìm tòi khám phá thế giới xung quanh.
– Giải nghĩa từ bằng cách so sánh, đối chiếu
Giáo viên giải nghĩa của từ mới này bằng cách so sánh với từ khác để thấy
được điểm khác nhau về nghĩa của hai từ. Từ đó trẻ sẽ khắc sâu hơn nghĩa của các
từ được giáo viên cung cấp
Ví dụ: + Giải nghĩa từ “đồi” bằng cách so sánh “đồi” với “núi”

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Sáng tạo từ nguyên liệu tái chế, tre, nứa, ống nhựa, làm đồ dùng cho trẻ trải nghiệm với nước trong trường mầm non

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN.
Trong trường mầm non, vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ và đồ chơi là
phương tiện giúp trẻ thực hiện hoạt động đó, đồng thời là phương pháp phát
triển nhân cách toàn diện tốt nhất cho trẻ.
Đối với trẻ nhỏ, đồ chơi là một nhu cầu thiết yếu, không thể thiếu được trong
cuộc sống. Nó cần cho sự phát triển tư duy, nhân cách toàn diện của một đứa trẻ,
đồ dùng tự tạo giúp phát triển nhận thức phát triển tư duy khả năng ghi nhớ có
chủ đích, kích thích sự sáng tạo, tính độc lập của trẻ.
Hiện nay khi thực hiện chương trình mầm non mới điều khó khăn nhất đối
với chúng ta là làm thế nào để hoạt động thật đơn giản, tiết kiệm, nhưng lại đạt
hiệu quả cao. Một trong những yếu tố để làm được điều đó là biết tận dụng
nguyên vật liệu mở có sẵn ở địa phương gần gũi an toàn đối với trẻ. Đây cũng
chính là hình thức dạy trẻ biết yêu quý sức lao động ngay từ khi còn bé.
Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển và kỹ thuật điện tử xâm nhập
đến từng mái trường, từng gia đình, từng trẻ em. Chúng ta không thể yên tâm
với con em mình khi từng ngày, từng giờ những mặt trái của thời đại công nghệ
đang ảnh hưởng không mấy tích cực đến sự hình thành và phát triển nhân cách
trẻ. Vậy làm thế nào để trẻ vừa chơi, vừa học, lại vừa sáng tạo là mối quan tâm
và cũng là nhu cầu thiết yếu của các bậc phụ huynh và giáo viên mầm non. Để
thỏa mãn được nhu cầu đó của trẻ đòi hỏi giáo viên mầm non phải luôn sáng tạo,
tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi phù hợp với nội dung bài dạy, phù hợp với tình
huống giáo dục trong các hoạt động. Đồ dùng sáng tạo giúp trẻ dễ dàng hòa
nhập vào hành động chơi giống như đáp ứng nhu cầu bắt chước hành động của
người lớn và làm quen thế giới xung quanh. Chính đồ dùng, đồ chơi là sợi dây
bền chắc nhất liên kết trẻ với nhau để cùng chơi, cùng hành động và để duy trì
hứng thú của trẻ với trò chơi đồng thời đồ chơi còn giúp trẻ hình thành sự chú ý
và ghi nhớ có chủ định, góp phần phát triển trí tuệ, tích luỹ các biểu tượng làm
cơ sở cho hoạt động phát triển tư duy của trẻ.
2
Việc làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ mầm non cũng đóng một vai trò hết sức quan
trọng trong việc giáo dục trẻ. Trong quá trình làm đồ dùng cô giáo cũng phải
xem xét mọi điều kiện, khía cạnh thực tế để phù hợp với điều kiện của địa
phương, tình hình của lớp học mình, nhận thức của trẻ. Trẻ nhận thức ở mức độ
như thế nào để cô tìm hướng, cách làm đồ dùng sao cho phù hợp với sự tiếp thu
của trẻ. Với những đồ dùng do tự tay mình làm ra bản thân giáo viên sẽ rất dễ
dàng trong việc hướng dẫn trẻ trong quá trình thực hiện, trẻ sẽ lĩnh hội được
những kinh nghiệm, dễ dàng tiếp thu kiến thức, có thể sẽ đưa ra những sáng kiến
riêng, dần dần kỹ năng kỹ xảo sẽ ngày một hoàn thiện hơn. Ngoài ra, trẻ sẽ học
được cách chia sẻ trong quá trình lao động. Điều này sẽ giúp trẻ tích cực, tự chủ
trong hoạt động liên quan.
Là một giáo viên mầm non, tôi nhận thức được vấn đề này trong chăm sóc
và giáo dục trẻ. Bên cạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại trong
giảng dạy tôi luôn tìm tòi học hỏi và sáng tạo ra các hình thức, phương pháp
giáo dục trẻ. Từ đó tôi đã tìm ra cho mình một phương pháp dạy học khá hay,
rất tiết kiệm mà lôi cuốn trẻ vào các hoạt động giúp trẻ học tập tốt hơn, tôi đã sử
dụng phương pháp sáng tạo từ các vật liệu tái sử dụng, nguyên liệu sẵn có tại địa
phương để làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ bằng nhiều nguyên liệu khác nhau. Năm
2018 tôi đã nghiên cứu và làm thành công một số mẫu đồ dùng cho trẻ trải
nghiệm trong trường mầm non. Tôi đã kết hợp với một số giáo viên đang trực
tiếp giảng dạy ở một số trường mầm non trên toàn quốc ứng dụng đồ dùng cho
trẻ mầm non vui chơi với nước do chính bản thân tôi làm ra. Sau khi đưa vào
ứng dụng thực hành tại một số trường tôi nhận được phản hồi tích cực từ các
thầy cô giáo. Trẻ tiếp thu kiến thức nhẹ nhàng hơn, hứng thú, sáng tạo hơn trong
các hoạt động. Từ những lí do đó năm học 2019- 2020 tôi đã ứng dụng đồ dùng
này tại trường Mầm Non xã Nghĩa Thành với đề tài: “ Sáng tạo từ nguyên liệu
tái chế, tre nứa, ống nhựa làm đồ dùng cho trẻ trải nghiệm với nước trong
trường mầm non”. Mục đích giúp cho lớp học của tôi có được nhiều đồ dùng
sáng tạo cho trẻ hoạt động với nước ngày một nhiều hơn, sáng tạo hơn. Đồng
3
thời cũng chia sẻ với đồng nghiệp cách làm những đồ dùng sáng tạo để phục vụ
chính cho lớp học của mình, nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả giảng dạy cho
trẻ mầm non với mong muốn mang những thành công của mình đến với những
đồng nghiệp, những người luôn quan tâm đến công tác chăm sóc sáo dục trẻ.
Đồng thời mong muốn đào tạo ra những thế hệ tương lai năng động, sáng tạo
luôn biết giữ gìn bản sắc dân tộc nhưng lại thích ứng nhanh với sự tiến bộ của xã
hội, góp một phần nhỏ bé vào công cuộc xây dựng đất nước văn minh giàu đẹp.
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP.
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.
Việc làm đồ dùng tự tạo là trách nhiệm của mỗi giáo viên, ngoài giờ lên lớp
giáo viên còn tự lựa chọn thời gian hợp lí để tìm tòi cách làm đồ dùng phục vụ
cho chính tiết dạy của mình, nhằm phục vụ cho việc dạy và học đồng thời nâng
cao sự tìm tòi, ham hiểu biết của trẻ giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách. Tuy
nhiên trên thực tế cho thấy việc làm đồ dùng sáng tạo cho trẻ chiếm khá nhiều
thời gian làm ảnh hưởng đến các nhiệm vụ khác của giáo viên, giáo viên đôi khi
không có nhiều thời gian cho việc chuẩn bị giáo án, đồ dùng lên lớp để đạt kết
quả cao. Chính vì vậy, năm học 2019 – 2020 tôi được nhà trường phân công
giảng dạy nhóm trẻ 24- 36 tháng với tổng số học sinh là 25 cháu, với nhận thức
của trẻ chưa đồng đều, bản thân tôi trong quá trình thực hiện việc làm đồ dùng
sáng tạo cho trẻ về đề tài này tôi còn gặp những thuận lợi và khó khăn như sau:
a) Thuận lợi.
– Được sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục đào tạo huyện Nghĩa Hưng cùng với
sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường về đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết
bị nhóm lớp, lớp tôi đã đạt 83% danh mục đồ dùng, trang thiết bị theo thông tư
01.
– Ban giám hiệu thường xuyên tạo điều kiện cho tôi được tham gia các lớp
tập huấn bồi dưỡng và nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ dành cho giáo viên
cũng như tạo điều kiện cho tôi nghiên cứu và ứng dụng sáng kiến kinh nghiệm
trong thực tiễn giảng dạy.
4
– Trẻ đi học chuyên cần, khỏe mạnh nhanh nhẹn, tích cực tham gia vào các
hoạt động của lớp.
– Bản thân là một giáo viên được đào tạo Cao đẳng sư phạm, nắm vững
chuyên môn, luôn nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với nghề, ham học hỏi
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tôi thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu
cách làm đồ dùng, đồ chơi sáng tạo cho trẻ mầm non, luôn tìm cách làm đồ dùng
với nước cho trẻ với nhiều đồ dùng, vật liệu khác nhau.
– Hai giáo viên đứng lớp luôn kết hợp thống nhất phương pháp, biện pháp
giáo dục trẻ, thường xuyên tổ chức các hoạt động chơi, dành thời gian trao đổi
với phụ huynh để phụ huynh thu lượm giúp những vật liệu sẵn có tại địa phương
phục vụ cho việc làm đồ dùng.
b) Khó khăn.
– Kinh phí nhà trường còn hạn hẹp chưa thể bổ sung trang thiết bị, cở sở
vật chất đầy đủ cho nhà trường, cho nhóm lớp.
– Bản thân tôi gặp không ít khó khăn trong việc tìm tòi đồ dùng, vật liệu
sẵn có tại địa phương, đồ dùng cho trẻ với nước còn thiếu trong quá trình cho trẻ
chơi, lao động hoạt động tập thể.
– Thời gian dành cho việc làm đồ dùng sáng tạo chưa nhiều do vậy khi
thực hiện làm một số đồ dùng sáng tạo cho trẻ chơi với nước cần rất nhiều thời
gian.
– Trẻ được sống trong môi trường quá bao bọc khiến trẻ quen dựa dẫm,
không có tính tự lập, ích kỷ, ít được tiếp xúc với môi trường xung quanh.
– Nhiều phụ huynh chưa có hành vi đúng đắn và lời nói mẫu mực.
– Mỗi trẻ lại có đặc điểm cá tính riêng biệt vì thế việc quan tâm, sát sao tất
cả trẻ trong các hoạt động là điều hết sức khó khăn.
– Môi trường xã hội nơi trẻ sống bên cạnh nhiều mặt tích cực còn có mặt
tiêu cực làm ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách ở trẻ. Nhiều trẻ bị ảnh
hưởng bởi cuộc sống hiện đại như: Internet, tivi, các trò chơi điện tử… nên trẻ
không quan tâm nhiều đến các hoạt động khác.
5
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến.
Dựa vào những kinh nghiệm trong quá trình thực hiện tìm tòi và khám phá
trước đó, bản thân tôi đã áp dụng những biện pháp mới và sau đây là những biện
pháp mà tôi mạnh dạn đưa ra để áp dụng trong đề tài này như sau:
a) Giải pháp1: Tham mưu với ban giám hiệu nhà trường về vấn đề đầu
tư cơ sở vật chất.
– Như chúng ta đã biết mua sắm trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học
cho giáo viên và học sinh là một việc làm vô cùng cần thiết. Ngay từ đầu năm
học khi thực hiện đề tài sáng kiến bản thân tôi đã xây dựng kế hoạch, tham mưu
với ban giám hiệu nhà trường về cơ sở vật chất phục vụ cho năm học dựa trên
nhóm đồ dùng phục vụ cho trẻ chơi với nước có trong danh mục đồ chơi theo
thông tư 01.
+ Ca cốc bằng inoc đảm bảo an toàn vệ sinh, có quai cầm chắc chắn.
+ Bát ăn cơm, thìa xúc cơm chất liệu bằng inoc.
+ Bình nước có vòi: Đảm bảo chắc chắn, đảm bảo vệ sinh, tiện lợi cho trẻ
khi mở vòi, khóa vòi.
+ Chậu đựng nước bằng inoc.
+ Bộ đồ chơi đong nước: Để trẻ chơi đong nước trong các học động chơi
và học đảm bảo khoa học và sáng tạo.
+ Thùng đựng nước có vòi phục vụ cho rửa tay vệ sinh cho trẻ.
+ Khăn lau tay để trẻ lau khô tay khi chơi với nước.
+ Khăn mặt, khăn lau khô cho trẻ.
+ Xô đựng nước chất liệu bằng nhựa.
+ Bình ủ nước: Sử dụng cho mùa đông đựng nước nóng cho học sinh.
+ Nhà vệ sinh có lắp hệ thống nóng lạnh phục vụ vệ sinh cho trẻ theo
mùa.
Trong quá trình tham mưu và đề xuất bản thân tôi đã chắt lọc những đồ
dùng chính phục vụ cần thiết nhất, ngoài ra còn đưa thêm một số đề xuất đồ
dùng sáng tạo cho trẻ chơi với nước trong các giờ chơi, giờ học của trẻ để trẻ
6
tham gia đầy đủ và đảm bảo tính sáng tạo giúp trẻ hứng thú, say mê, sáng tạo
trong các hoạt động hàng ngày góp phần cho sự phát triển toàn diện nhân cách
của trẻ.
Cô giáo hướng dẫn trẻ lấy nước uống
b) Giải pháp 2: Tuyên truyền với các bậc phụ huynh về việc thu gom
phế liệu để làm đồ dùng cho trẻ chơi với nước.
Để thực hiện tốt việc làm đồ dùng sáng tạo cho trẻ chơi với nước thì
7
chuẩn bị phế liệu, đồ dùng là rất quan trọng. Dựa trên các chủ đề, tôi đã xây
dựng những tiết học có sử dụng đồ dùng chơi với nước sau đó tôi đã tích cực
tuyên truyền với các bậc phụ huynh về việc ủng hộ những phế liệu để làm đồ
dùng phục vụ cho các cháu tại lớp. Trong giờ đón trẻ tôi trao đổi với phụ huynh
một cách thân thiện. Luôn lắng nghe tâm tư nguyện vọng của phụ huynh, trao
đổi với phụ huynh về công tác chăm sóc giáo trẻ. Phụ huynh thấy được tầm quan
trọng của việc học của con em mình nên rất đồng tình trong quá trình thu gom
phế liệu.
Sau khi đã có kế hoạch hoạt động trong một năm học của nhà trường, bản
thân tôi đã xây dựng kế hoạch tháng, tuần của lớp dựa trên kế hoạch năm học tôi
lên kế hoạch thu gom nguyên liệu tái chế làm đồ dùng theo các chủ đề.
Để làm tốt việc làm đồ dùng tự tạo bản thân tôi đã luôn suy nghĩ và tìm ra
những phế liệu có thể tái chế hiệu quả và an toàn để phục vụ cho việc làm đồ
dùng cho trẻ.
Tôi thường xuyên trao đổi trực tiếp với phụ huynh một số kiến thức về việc
làm đồ dùng, đồ chơi, khuyến khích phụ huynh cho trẻ tự làm đồ dùng, đồ chơi
và đóng góp những nguyên vật liệu thiên nhiên đã qua sử dụng cho lớp. Tôi nghĩ
đây cũng là một hình thức khá hay trong việc giúp cô giáo làm được nhiều đồ
dùng không chỉ là những đồ dùng cho trẻ chơi với nước mà còn làm được nhiều
đồ chơi khác giúp phát huy ở trẻ tính tích cực sáng tạo trong các hoạt động học,
đồng thời đây cũng hình thức tuyên truyền khá hay về công tác chăm sóc giáo
dục trẻ giữa giáo viên và gia đình.
Bên cạnh đó tôi thường xuyên mời phụ huynh tham quan góc học tập, xem
các đồ dùng đồ chơi do chính tay tôi làm để phục vụ trẻ, ghi lại video để phụ
huynh thấy được con em mình được học, được chơi gì ở trường.
Tổ chức các buổi họp phụ huynh tuyên truyền về công tác chăm sóc giáo
dục trẻ. Hướng dẫn phụ huynh làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ tại nhà.
Mời phụ huynh tham dự một số hoạt động vui chơi trải nghiệm của trẻ với
đồ dùng tự làm từ nguyên liệu tái chế do phụ huynh ủng hộ.
8
Cô giáo hướng dẫn phụ huynh làm đồ chơi cho trẻ tại nhà

9
c) Giải pháp 3: Thực hiện làm đồ dùng sáng tạo cho trẻ chơi với nước
Đối với trẻ mầm non, đồ dùng đồ chơi là thứ không thể thiếu trong cuộc
sống của trẻ. Thông qua đồ dùng đồ chơi trẻ có thể tìm tòi, khám phá, trẻ được
thao tác với các đồ vật… qua đó giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Khi trẻ
được tìm hiểu, khám phá các đồ dùng đồ chơi giúp trẻ hiểu biết về tên gọi, đặc
điểm, công dụng…về thế giới xung quanh, giúp trẻ biết được cách sử dụng của
các đồ dùng, đồ vật, qua đó giúp trẻ phát triển về nhận thức. Khi được thao tác
với đồ dùng đồ chơi: cầm, nắn, sờ, mó… giúp trẻ được phát triển thể chất về các
vận động tinh. Bên cạnh đó, khi được tiếp xúc với các đồ dùng đồ chơi, trẻ cảm
nhận được cái đẹp, tạo cho trẻ yêu thích và mong muốn tạo ra cái đẹp qua đó
giúp trẻ phát triển thẩm mĩ một cách tốt nhất. Không những thế, khi được chơi
với các đồ dùng đồ chơi, vốn từ của trẻ được phát triển một cách nhanh nhất
giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, rèn luyện cho trẻ sự tự tin, mạnh dạn khi chơi với
bạn, với cô qua đồ dùng đồ chơi, qua đó trẻ được phát triển ngôn ngữ và tình
cảm kĩ năng xã hội. Đồ dùng đồ chơi mua sẵn không phải lúc nào cũng đẹp, lúc
nào cũng tốt, chúng không đủ về chủng loại và phong phú về chất liệu. Hơn nữa
không phải trường mầm non nào cũng có đủ điều kiện để mua tất cả các đồ dùng
đồ chơi có sẵn, đủ để phục vụ nhu cầu chơi cho trẻ.
Trẻ mầm non hiểu và tiếp thu mọi điều về thế giới xung quanh thông qua
việc tìm hiểu, khám phá các sự vật, hiện tượng; học cách làm người qua việc
thể hiện tình cảm, thái độ đối với các đồ vật, đồ dùng đồ chơi.
Trong thực tế, qua nhiều năm giảng dạy, hàng ngày được tiếp xúc với trẻ,
được xem trẻ chơi, được trò truyện cùng trẻ tôi nhận thấy được rằng trẻ nhỏ rất
thích được chơi với những đồ chơi mới lạ, đặc biệt là những đồ chơi tự tạo.
Được chơi, khám phá với đồ dùng tự tay mình làm ra trẻ sẽ phát huy được hết
tính tích cực và khả năng tư duy sáng tạo của trẻ. Từ những lý do trên, bản thân
tôi là một giáo viên trực tiêp giảng dạy, tôi đã dựa vào kinh nghiệm của bản thân
và những ý kiến đóng góp từ các đồng nghiệp, dựa vào sách báo…tôi xin đưa ra
ý tưởng từ tre nứa, vỏ chai nước, ống nhựa, ống nước cũ dư thừa của gia đình
10
lắp ghép lại để tạo ra đồ chơi cho trẻ chơi và qua đó giúp trẻ khám phá ra nhiều
trò chơi từ ống nhựa, ống nước này.
Sau đây là những đồ dùng sáng tạo làm cho trẻ chơi với nước mà bản thân
tôi thực sự tâm đắc:
* Đồ dùng chơi với nước làm bằng ống nhựa.
– Chất liệu: Đồ dùng làm từ ống nhựa, nguyên liệu tái chế.
– Lựa chọn đồ dùng bằng ống nhựa làm đồ dùng cho trẻ chơi với nước là
tiêu chí của bản thân tôi vì:
Thứ nhất: Đồ dùng khi ứng dụng hoạt động bằng nước không sử dụng điện.
An toàn tuyệt đối với trẻ.
Thứ hai: Bản thân tôi thấy đồ dùng dễ dàng tìm kiếm, phù hợp với độ tuổi
mầm non.
Thứ ba: Chất liệu nhựa nhẹ, dễ cắt, khoan, đục.
Thứ tư: Bản thân tôi rất dễ lắp ghép. Ngoài việc làm cho cô sử dụng, mục
đích còn để trẻ có thể tự tháo lắp được không cần sự giúp đỡ của giáo viên trong
suốt quá trình chơi.
– Công dụng:
+ Từ ống nhựa trên đầu tiên bản thân tôi cho trẻ chơi với ống nhựa trong
tiết hoạt động góc, hoạt động với đồ vật nhằm tạo giúp ra cho trẻ kích thích sự
khám phá, tìm tòi.
+ Sau khi đã cho trẻ trải nghiệm và khám phá tôi đã ghép cho trẻ nhìn thấy
để trẻ hứng thú chơi, để thấy được sự phát huy của đồ dùng tôi đã chuẩn bị
những chậu nước to để giữa lớp (Trẻ ngồi xung quanh để quan sát). Sau đó dùng
nước đổ từ trên ống cao nhất xuống nước chảy vào ống và thoát ra đều đều kích
thích trẻ khám phá vì sao? Có những trẻ hỏi: Cô ơi nước chảy nhiều thế? Cô ơi
sao nước chảy ở đâu ra cái vòi này? Sao cái kia lại quay được ạ? … Ôi thích quá.
Từ những khám phá trên giúp trẻ kích thích tư duy, quan sát có chủ định và
hứng thú tìm tòi, sáng tạo.
+ Ngoài việc cho khám phá trong tiết học, đồ dùng này còn được phục vụ
11
trong các hoạt động chơi với nước ở ngoài trời, các hoạt động trải nghiệm của
trẻ với nước.
+Ngoài những trò chơi trên, từ ống nhựa nhỏ trẻ còn chơi được với các trò
chơi khác: Xâu ống vào trụ, xâu ống vào dây kéo đi chơi, chơi xếp cạnh, xếp
chồng, lắp ghép, làm ống nghe khám bệnh cho búp bê…
+Tôi nhận thấy, khi trẻ chơi với đồ chơi này còn giúp cho trẻ phát triển rất
nhiều mặt:
+ Phát triển các giác quan: Trẻ biết cầm, nắm, lăn xoay; biết phối hợp tay
và mắt: xâu, xếp, lắp ghép…
+ Phát triển trí tuệ: Trẻ phân biệt được kích thước to – nhỏ, dài- ngắn, tính
chất cứng – mềm…
+ Phát triển ngôn ngữ: Trẻ nói được rất nhiều và phát triển hơn so với yêu
cầu thực: trong quá trình trẻ chơi, trẻ được tiếp xúc với nhau kích thích trẻ giao
tiếp nhiều hơn qua đó sẽ giúp trẻ phát triển được ngôn ngữ của trẻ.
+ Phát triển cảm xúc, tình cảm: Trẻ vui, thích thú, vui cười nói chuyện với
nhau trong quá trình chơi.
Cô giáo hướng dẫn trẻ lắp ghép thác nước
12

13
* Đồ dùng chơi với nước làm bằng cây tre.
Trong cuộc sống có muôn vàn vạn vật. Vật chất, đồ dùng xung quanh được
làm ra không chỉ mang tính chất thẩm mỹ, dùng để trưng bày được thể hiện qua
sự khéo léo của con người. Ngoài ra, chúng còn dùng phục vụ rất nhiều trong
công việc, trong học tập, trong cuộc sống hàng ngày… đặc biệt thông qua những
đồ dùng, vật liệu sẵn có tại địa phương đã giúp cho mọi người sáng tạo ra nhiều
đồ dùng phục vụ cho học tập và giảng dạy.
– Cách làm:
Tận dụng những phế liệu sẵn có tại địa phương, tôi đã lựa chọn những đoạn
tre dài ngắn, to nhỏ khác nhau, sau đó cắt, khoan, lắp ghép để tạo thành đồ chơi
sáng tạo cho trẻ vui chơi và trải nghiệm.

1

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Kinh nghiệm xây dựng bảng tính khẩu phần ăn cho trẻ trong trường mầm non thông qua ứng dụng EXCEL

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN:
[TÊN TÁC GIẢ] 2
Con người là một thực thể sống, nhưng sự sống không thể có được nếu
không ăn uống. Tất cả chúng ta đều thấy rõ tầm quan trọng của việc ăn uống,
đây là nhu cầu hàng ngày, cấp bách và bức thiết không thể không có. Không
chỉ giải quyết chống lại cảm giác đói, ăn uống là để cung cấp năng lượng cho
cơ thể hoạt động. Ngoài ra thức ăn còn cung cấp các axitamin, vitamin,chất
khoáng là những chất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể, duy trì các tế bào,
tổ chức…
Thật vậy, nếu thiếu hoặc thừa các chất dinh dưỡng đều có thể gây bệnh
hoặc ảnh hưởng bất lợi cho sức khoẻ. Nhờ có sự phát triển của khoa học dinh
dưỡng, nhiều loại bệnh đã từng một thời là mối nguy hiểm với tính mạng của
con người như bệnh scocbút do thiếu Vitamin C đối với các thuỷ thủ, bệnh tê
phù do thiếu Vitamin B1 ở các vùng do ăn gạo xay xát quá kỹ, bệnh pellagrơ
do thiếu niaxin ở những vùng do ăn toàn ngô; những bệnh này đã lùi vào quá
khứ. Tuy vậy hiện nay trong thời kì của nền kinh tế thị trường các vấn đề nảy
sinh do chế độ dinh dưỡng không đầy đủ và không hợp lí vẫn còn là điều phải
quan tâm xem xét. Chúng ta biết rằng tình trạng dinh dưỡng tốt của mọi người
phụ thuộc vào khẩu phần dinh dưỡng thích hợp, được chăm sóc sức khoẻ đầy
đủ, có môi trường sống hợp vệ sinh. Ngoài ra, tình trạng dinh dưỡng còn phụ
thuộc vào các kiến thức ăn uống khoa học của mỗi người, các thói quen và tập
quán ăn uống của địa phương. Muốn khoẻ mạnh cần ăn uống hợp hợp lí và
được chăm sóc sức khoẻ đầy đủ. Vì vậy vấn đề đặt ra là chúng ta phải ăn
uống như thế nào cho hợp lí, cơ cấu bữa ăn nên như thế nào cho phù hợp với
lứa tuổi, phù hợp với quá trình lao động… nhằm giúp con người phát triển
khoẻ mạnh và phòng tránh được bệnh tật.
Nếu chế độ ăn của mỗi người thiếu về số lượng và không cân đối về chất
lượng sẽ bị giảm cân, thiếu máu, giảm khả năng lao động, tăng khả năng mắc
bệnh, bệnh tật sẽ nhiều hơn, nặng hơn và kéo dài hơn. Ngược lại, ăn quá
nhiều, ăn không cân đối hoặc cơ thể ốm yếu, khả năng tiêu hoá, hấp thu, sử
dụng các chất dinh dưỡng không tốt sẽ dẫn đến rối loạn các chức phận, thay
đổi các chỉ số hoá sinh, diễn ra các biểu hiện lâm sàng về các bệnh suy dinh
dưỡng và các bệnh không lây truyền như bệnh huyết áp cao, tim mạch, đái
đường và một số loại ung thư.
[TÊN TÁC GIẢ] 3
Ở trẻ em, tuổi cơ thể đang phát triển mạnh, nhu cầu dinh dưỡng rất lớn.
Nếu thiếu ăn, trẻ em sẽ là đối tượng đầu tiên chịu hậu quả của các bệnh về
dinh dưỡng như: suy dinh dưỡng protein-năng lượng, các bệnh do thiếu vi
chất dinh dưỡng (đần độn do thiếu iốt, hỏng mắt do thiếu viatmin A…), ở
nước ta vấn đề thiếu dinh dưỡng hiện nay vẫn còn là vấn đề nghiêm trọng ở
các vùng nghèo và tầng lớp nghèo. Bên cạnh đó, căn bệnh béo phì ở trẻ em có
xu hướng gia tăng ở một số đô thị lớn (như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh
và một số thành phố khác).
Việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ đúng cách ngay từ những năm đầu đời có
ý nghĩa vô cùng quan trọng, quyết định đến tương lai phát triển lâu dài của
trẻ. Chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp trẻ em tăng trưởng tốt về thể
chất, sức khỏe mà còn cả về trí tuệ. Chế độ dinh dưỡng của trẻ ở trường mầm
non góp phần quan trọng trong sự phát triển đó vì thời gian trẻ hoạt động, ăn,
ngủ ở trường chiếm tỷ lệ khá lớn so với thời gian trong ngày. Nếu có chế độ
dinh dưỡng ở trường mầm non khoa học, hợp lý sẽ giúp trẻ phát triển hài hòa
về thể chất, tinh thần.
[TÊN TÁC GIẢ] 4
* Xây dựng khẩu phần cân đối, hợp lý cho trẻ tại trường mầm non cần
phải đảm bảo các nguyên tắc:
– Bữa ăn cần đảm bảo nhu cầu của cơ thể không chỉ về số lượng, năng
lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết mà các chất đó còn tồn tại trong mối
tương quan cân đối và hợp lý. Nhu cầu năng lượng đủ và tỷ lệ giữa các chất
dinh dưỡng cân đối.
– Xây dựng thực đơn trong thời gian dài, ít nhất 7-10 ngày giúp cho việc
điều hòa khối lượng thực phẩm (mua, bảo quản…) cũng như để tổ chức công
việc chế biến, chi tiêu. Thực đơn sắp xếp trong thời gian dài giúp ổn định
công tác nuôi ăn.
– Số bữa ăn và giá trị năng lượng của từng bữa phù hợp với nhu cầu của
trẻ, loại hình vận động, tình trạng sinh lý và các điều kiện khác để phân chia
và áp dụng các bữa ăn cho hợp lý.
– Đảm bảo tính đa dạng về giá trị dinh dưỡng của mỗi bữa ăn. Để thực
hiện mục đích đó mỗi bữa không chỉ cần có đủ các nhóm thực phẩm mà ngay
trong cùng nhóm thực phẩm cũng nên thay thế nhiều loại khác nhau kể cả
thịt, ngũ cốc hay rau quả. Một phần rau quả nên ăn tươi. Các món ăn cần
phong phú về màu sắc, mùi vị, nấu nướng ngon lành, nhiệt độ thích hợp.
* Một khẩu phần cân đối và hợp lý đối với trẻ cần hội đủ các yếu tố sau
– Đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho chuyển hóa cơ bản, tăng trưởng và
vận động. Cân bằng giữa năng lượng tiêu thụ và năng lượng tiêu hao chính là
nguyên tắc dinh dưỡng hợp lý.
– Đáp ứng đủ nhu cầu các chất dinh dưỡng: chất đạm, chất béo, đường
bột, vitamin và muối khoáng theo tuổi, tình trạng sinh lý và vận động. Nhu
cầu một số dưỡng chất thường tỷ lệ với năng lượng khẩu phần.
– Phân bổ bữa ăn hợp lý ra các bữa ăn trong ngày và đảm bảo tính cân
đối giữa các chất đạm-béo-bột đường.
– Phân chia thực phẩm theo nhóm – Thay thế thực phẩm
+ Nhóm 1: Chất đạm bao gồm sữa thịt, cá, trứng, đậu đỗ và chế phẩm
của chúng (đậu phụ, sữa đậu nành…).
+ Nhóm 2: Các chất béo bao gồm chất béo động vật (mỡ, bơ…) và chất
béo thực vật (dầu, lạc vừng, dừa…).
+ Nhóm 3: Nhóm ngũ cốc cung cấp nhiều tinh bột (gạo, ngô, khoai,
sắn…). Là nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu của bữa ăn (50-60%).
[TÊN TÁC GIẢ] 5
+ Nhóm 4: Nhóm rau quả cung cấp chất khoáng, vitamin.
* Trong đó cần chú ý: Không có loại thức ăn nào là không có chất dinh
dưỡng, tuy nhiên cũng không có thực phẩm nào chứa đầy đủ tất cả các chất
dinh dưỡng. Khẩu phần có giá trị cao chỉ khi trong thành phần có đủ mặt các
nhóm ở tỷ lệ thích hợp. Đó là nguyên tắc cơ bản của dinh dưỡng hợp lý.
* Khi xây dựng khẩu phần, không phải các thực phẩm luôn luôn có mặt
đầy đủ để tùy ý ta lựa chọn mà khác nhau tùy theo điều kiện cung cấp, thời
tiết. Mặt khác, tùy theo tập quán dinh dưỡng, món ăn cần được thay đổi, ngon
miệng, hợp khẩu vị. Do đó cần thay đổi thực phẩm này bằng thực phẩm khác.
Tuy nhiên để thành phần và giá trị dinh dưỡng của khẩu phần không bị thay
đổi, cần tôn trọng nguyên tắc:
– Chỉ thay thế thực phẩm trong cùng một nhóm. Ví dụ có thể thay thế thịt
bằng cá hay đậu phụ, thay gạo bằng ngô hay bột mỳ…
– Trong trường hợp cần thiết có thể thay thế các thực phẩm thuộc nhóm
có tính chất tương tự ví dụ thay thế một phần thịt bằng pho-mát hay đậu đỗ.
[TÊN TÁC GIẢ] 6
– Khi thay thế cần chú ý tính lượng tương đương thế nào để cho giá trị
dinh dưỡng của khẩu phần không bị thay đổi.
Vậy làm cách nào để các nhà trường xây dựng được khẩu phần ăn hợp lý
cho trẻ trong điều kiện thiếu nhân lực, nhân viên kế toán chủ yếu là kiêm
nhiệm. Bên cạnh đó, việc một khẩu phần ăn hợp lý để trẻ phát triển tốt còn
phụ thuộc vào thu nhập của phụ huynh ở từng khu vực và mức đóng góp cho
nhà trường để phục vụ công tác tổ chức bữa ăn cho trẻ cho trẻ. Với trăn trở
phải làm sao để có khẩu phần ăn hợp lý, đủ các yêu cầu năng lượng, cân đối
về ding dưỡng và phù hợp về giá thành, đồng thời giảm tiện cho công tác tính
toán của Giám hiệu và kế toán, tôi đã nghiên cứu và áp dụng đề tài “Xây
dựng bảng tính khẩu phần ăn cho trẻ trong trường mầm non thông qua
ứng dụng EXCEL”
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT.
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến:
Công tác tổ chức nuôi ăn bán trú trong trường mầm non là một nhiệm vụ
vô cùng quan trọng. Nếu như việc không đảm bảo an toàn vệ sinh gây hậu
quả tức thì thì việc cung cấp cho trẻ một khẩu phần ăn không hợp lý sẽ có tác
hại lâu dài hơn như: trẻ còi xương suy dinh dưỡng, trẻ béo phì, trẻ phát triển
không cân đối…..Với cách tính cũ, các nhà trường chỉ xây dựng thực đơn, sau
khi tổ chức cho trẻ ăn rồi mới ngẫu nhiên tính khẩu phần ăn để kiểm tra điều
chỉnh nếu không cân đối. Quy trình này ngược và mất thời gian, không cho ra
một thực đơn với khẩu phần ăn hợp lý ngay từ đầu.
Việc tính khẩu phần ăn nhằm cung cấp cho trẻ bữa ăn hợp lý, cân đối
luôn được các nhà trường chú trọng và được các cấp quản lý thường xuyên
kiểm tra, rà soát, cải tiến. Việc tính khẩu phần ăn cũng đã được một số công
ty phần mềm xây dựng và đưa vào ứng dụng tại một số đơn vị nhưng đều gặp
phải một số hạn chế và không hiệu quả với lý do; các nhà trường không chủ
động thực hiện và thường xuyên điều chỉnh nếu không hợp lý; các nhà trường
không chủ động sửa chữa nếu phần mềm bị lỗi; không phù hợp thực tế, nảy
[TÊN TÁC GIẢ] 7
sinh nhiều vấn đề cần giải quyết khi triển khai nhưng việc giải quyết phải chờ
công ty phần mềm xử lý; tốn kém tiền bạc.
Để thực hiện đề tài, tôi đã tiến hành khảo sát về việc tính khẩu phần ăn
theo cách cũ đối với 20 người gồm; cán bộ, giáo viên, nhân viên dinh dưỡng,
nhân viên kế toán với nội dung như sau:

Đánh giá: 100% cá nhân được khảo sát đều nhận định không hiệu quả.
– Việc xây dựng thực đơn trước khi tính khẩu phần ăn chỉ đáp ứng được
yêu cầu đảm bảo đủ các nhóm thực phẩm, tương đối cân đối. Các món ăn
không lặp lại trong tuần.
– Không đảm bảo việc cung cấp đủ năng lượng, cân đối giũa các bữa ăn
và cân đối giữa các chất. Không xác định tỉ lệ cung cấp vi chất, muối, Ca, B1.
– Việc tính khẩu phần ăn chỉ mang tính kiểm tra về độ phù hợp, nếu
không phù hợp thì điều chỉnh nhưng không xác định được rõ kết quả điều
chỉnh có tối ưu không?
– Các xây dựng thực đơn và cách tính khẩu phần ăn cũ mất nhiều thời
gian và không thuận tiện cho nhân viên kế toán
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến.
[TÊN TÁC GIẢ] 8
Thực hiện việc “Xây dựng bảng tính khẩu phần ăn cho trẻ trong trường
mầm non thông qua ứng dụng EXCEL” tôi muốn đạt được các mục đích sau.
– Việc xây dựng thực đơn và tính khẩu phần ăn phải đi đồng thời và cùng
điều chỉnh cho nhau.
– Thực đơn được kiểm chứng bằng bảng tính khẩu phần ăn trước khi tiến
hành tổ chức cho trẻ ăn phải đảm bảo về các yêu cầu:
+ Đủ lượng năng lượng cần cung cấp cho trẻ trong một ngày đến trường.
Đáp ứng tỉ lệ năng lượng trong các bữa ăn.
+ Đủ các nhóm chất cần cung cấp cho trẻ, tỉ lệ giữa các chấtcân đối .
+ Cung cấp phù hợp các vi lượng theo khuyến nghị như muối, Ca, B1.
– Đơn vị chủ động trong việc xây dựng thực đơn và khẩu phần ăn, đảm
bảo linh hoạt, phù hợp với mức thu và tận dụng được nguồn thực phẩm của
địa phương.
– Xác định được giá tiền của các bữa ăn để đảm bảo công tác chi tài chính
ổn định, phù hợp với kế hoạch thu chi.
– Tiết kiệm thời gian cho nhân viên kế toán và thay thế được 3 loại sổ
quản lý nuôi ăn.
Để thực hiện đề tài “Xây dựng bảng tính khẩu phần ăn cho trẻ trong
trường mầm non thông qua ứng dụng EXCEL” đảm bảo các yêu cầu đặt ra,
tôi đã thực hiện các giải pháp sau:
2.1 Nghiên cứu các văn bản chỉ đạo về tổ chức các bữa ăn cho trẻ tại
trường mầm non.
a. Các văn bản chỉ đạo về việc tổ chức nuôi ăn cho trẻ của Bộ GD – ĐT.
Theo chương trình Giáo dục mầm non ban hành theo Thông tư số
17/2009/TT – BGD ĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng bộ GD –
ĐT và thông tư số 28/2016/TT – BGD ĐT ngày 30 tháng 12 năm 2016 của
Bộ trưởng Bộ GD – ĐT sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Chương trình
GD MN ban hành kèm theo thông tư số 17/2009/TT – BGD – ĐT. Việc tổ
chức nuôi ăn cho trẻ phải đảm bảo những yêu cầu sau.
* Đối với trẻ nhà trẻ từ 12 – 36 tháng;
[TÊN TÁC GIẢ] 9
– Nhu cầu khuyến nghị năng lượng/ngày/trẻ trong khoảng 930 –
1000Kcal
– Nhu cầu khuyến nghị năng lượng tại cơ sở giáo dục mầm non/ngày/trẻ
chiếm 60 – 70% nhu cầu cả ngày.
– Số bữa ăn tại cơ sở giáo dục mầm non: Gồm 3 bữa (Hai bữa ăn chính
và một bữa ăn phụ)
+ Năng lượng phân phối cho các bữa ăn
-> Bữa ăn 1: Bữa ăn trưa, cung cấp từ 30 – 35% năng lượng cả ngày.
-> Bữa phụ cung cấp từ 5 – 10% năng lượng cả ngày.
-> Bữa ăn buổi chiều cung cấp từ 25 – 30% năng lượng cả ngày
+ Tỉ lệ các chất cung cấp năng lượng được khuyến nghị theo cơ cấu:
-> Chất đạm (Protit) cung cấp khoảng 13 – 20% năng lượng khẩu phần.
-> Chất béo (Lipit) cung cấp khoảng 30 – 40% năng lượng khẩu phần.
-> Chất bột (Glxit) cung cấp khoảng 47 – 50% năng lượng khẩu phần.
– Nước uống: khoảng 0,8 – 1,6 lít/trẻ/ngày (kể cả nước trong thức ăn)
– Xây dựng thực đơn hằng ngày theo tuần, theo mùa.
* Đối với trẻ mẫu giáo (Từ 3 – 6 tuổi)
– Nhu cầu khuyến nghị năng lượng/ngày/trẻ trong khoảng 1230Kcal –
1320Kcal
– Nhu cầu khuyến nghị năng lượng tại cơ sở giáo dục mầm non/ngày/trẻ
chiếm 50-55% nhu cầu cả ngày.
– Số bữa ăn tại cơ sở giáo dục mầm non: Một bữa chính và một bữa phụ
+ Năng lượng phân phối cho các bữa ăn
-> Bữa ăn buổi trưa, cung cấp từ 30 – 35% năng lượng cả ngày.
-> Bữa phụ cung cấp từ 15 – 25% năng lượng cả ngày.
+ Tỉ lệ các chất cung cấp năng lượng được khuyến nghị theo cơ cấu:
-> Chất đạm (Protit) cung cấp khoảng 13 – 20% năng lượng khẩu phần.
-> Chất béo (Lipit) cung cấp khoảng 25 – 35% năng lượng khẩu phần.
-> Chất bột (Glxit) cung cấp khoảng 52 – 60% năng lượng khẩu phần.
– Nước uống: khoảng 1,6 – 2,0 lít/trẻ/ngày (kể cả nước trong thức ăn)
– Xây dựng thực đơn hằng ngày theo tuần, theo mùa.
b. Chuẩn bị các tài liệu tham khảo khác.
[TÊN TÁC GIẢ] 1
0
– Bảng thành phần thực phẩm Việt Nam do bộ y tế làm chủ biên và được
nhà xuất bản y học xuất bản. Trong đó có 567 trang, cung cấp về thành phần
dinh dưỡng và vi chất của 554 loại thực phẩm.
– Khuyến nghị về lượng muối, Ca, B1 của viên dinh dưỡng quốc gia.
– Bài viết “Xây dựng khẩu phần cân đối và hợp lý cho trẻ tại trường
mầm non” của BS. Nguyễn Minh Huyền chuyên viên Vụ Giáo dục Mầm
non, được đăng trên Tạp chí Giáo dục Mầm non.- Số 1/2014.- Tr.: 32 – 33
– “Giáo trình dinh dưỡng trẻ em” của tác giả Lê Thị Mai Hoa – Lê Trọng
Sơn – Trường Đại học sư phạm Hà Nội chủ biên và xuất bản.
2.2 Xây dựng yêu cầu cần thực hiện trong bảng tính khẩu phần ăn
Để có một bảng tính khẩu phần ăn hiệu quả tôi đã tự xác định các yêu
cầu cần thể hiện trong bảng tính.
– Có số liệu thể hiện số trẻ ăn trong ngày, cụ thể cả nhà trẻ và mẫu giáo.
– Số liệu về tỉ lệ % năng lượng cung cấp cho trẻ 01 ngày ở trường. Tỉ lệ
này cố định, được nhà trường xác định dựa trên quy định tại các văn bản, đặc
điểm vùng miền và mức thu nhập của phụ huynh.
Trong đó chú ý: Vì trẻ mẫu giáo và nhà trẻ đóng góp tiền ăn như nhau ở
trường, vì vậy cần lựa chọn% năng lượng để đảm bảo công bằng cho trẻ (1).
Ví dụ:

– Số liệu về tỉ lệ năng lượng cung cấp cho trẻ 01 ngày ở trường được
phân chia thành các bữa ăn. Tỉ lệ này cố định, được nhà trường lựa chọn phân
[TÊN TÁC GIẢ] 1
1
phối vào các bữa ăn trong ngày sao cho phù hợp, đảm bảo trẻ ăn hết suất và
khoảng cách thời gian giữa các bữa đủ để tiêu hóa.
– Số liệu về tỉ lệ các chất (Prootein, Lipit, Gluxit để) có tổng số là 100%.
Các bữa ăn có thể cân đối về tỉ lệ các chất hoặc cân đối trong 01 ngày ăn tại
trường về tỉ lệ các chất.
Ví dụ: Nếu bữa phụ trẻ chỉ uống sữa sẽ không cân đổi được tỉ lệ các chất
ở bữa đó. Vì vậy có thể chỉ cần tính tổng các chất trong 1 ngày ăn ở trường có
tỉ lệ cân đối là đảm bảo yêu cầu.
– Thực đơn trong ngày đảm bảo đủ 03 bữa với nhà trẻ và 02 bữa với mẫu
giáo. không lặp lại trong 1 tuần, thực đơn có đủ 3 nhóm chất, trong 1 ngày
không quá nhiều loại thực phẩm. Quan tâm đến giá thành và các loại thực
phẩm theo mùa, thực phẩm có sẵn tại địa phương. Quan tâm đến các món ăn
mà trẻ đang hào hứng để đưa vào thực đơn.
– Tên, số lượng, số gam thực phẩm để nấu các món có trong thực đơn,
trong đó phải thể hiện được; Số gam thực phẩm còn sau khi sơ chế; số các
chất có trong thực phẩm; số Kcalo năng lượng có được sau khi tiêu thụ thực
phẩm; số g Ca, B1 có trong thực phẩm và đơn giá các loại thực phẩm để nấu
thành món có trong thực đơn dành cho 01 bữa của 01 trẻ, dành cho 01 bữa
của toàn bộ trẻ mẫu giáo, nhà trẻ và cả trường trong 01 ngày
– Đơn giá các loại thực phẩm. Trong đó: đơn giá phải ổn định ít nhất
trong 1 tháng.
– Lượng muối ăn cả 1 ngày của trẻ khuyến nghị 1g/10kg trọng lượng.
Với mức quy đổi 1g muối tương đương 5ml mắm.
– Quan tâm đến tỉ lệ thức ăn có Vitamin B1, và Ca, tuy nhiên không phải
ngày nào cũng cần cung cấp đủ nguồn đến thực phẩm có chứa vi chất.
– Nếu mức thu tiền ăn không đủ để đảm bảo các yêu cầu: Trẻ ăn ngon,
đủ năng lượng, cân đối các chất, thì phải lựa chọn phương án trẻ ăn no, đủ
năng lượng, cố gắng cân đối các chất ở mức có thể.
– Lựa chọn thực phẩm giàu Protein và lipit có cả nguồn gốc thực vật,
động vật.
– Năng lượng được tạo ra khi tiêu thụ các chất được tính theo công thức.
Năng lượng = số g Prôtein x 4,1+ số g Lipit x 9 + số g Gluxit x 4,1
[TÊN TÁC GIẢ] 1
2
2.3. Chuyển đổi tài liệu Bảng thành phần thực phẩm Việt Nam do bộ y tế
làm chủ biên.
Trong đó có 567 trang, cung cấp về thành phần dinh dưỡng và vi chất
của 554 loại thực phẩm thành 554 dòng trên định dạng EXCEL để chuẩn bị
cho việc lập bảng tính khẩu phần ăn. Trong đó quan tâm đến 05 chỉ số:
– Lượng Protein
– Lượng Lipit
– Lượng Gluxit
– Lượng Vitamin B1
– Lượng Ca.
* Bên cạnh đó chú ý đến ô tỉ lệ sử dụng: Tỉ lệ này không cố định mà do
chính nhà trường xác định tùy thuộc loại thực phẩm lựa chọn.
Ví dụ: Tỉ sử lệ dụng của rau = khối lượng ban đầu của rau – khối lượng
đã thải bỏ. Nếu như nhà trường nhập rau đã sơ chế thì khối lượng thải bỏ = 0.
Tỉ lệ sử dụng = 100%.
[TÊN TÁC GIẢ] 1
3
2.4. Xây dựng bảng tính.
a. Việc đầu tiên khi xây dựng bảng tính, tôi phải lựa chọn các thông tin
mình cần có để xây dựng các cột dòng. Các thông tin được liệt kê như sau:
+ Ngày tháng áp dụng bảng tính.
+ Thực đơn sử dụng trong ngày.
+ Năng lượng trong ngày.
+ Tỉ lệ năng lượng giữa các bữa.
+ Tỉ lệ các chất.
+ Các loại thực phẩm trong ngày theo thực đơn, trong đó có thông tin:
-> Số gam thực phẩm chia theo các bữa ăn. Tổng số gam thực phẩm
trong 1 ngày cho riêng trẻ nhà trẻ và mẫu giáo. Tỉ lệ sử dụng của từng loại
thực phẩm.
-> Số gam các chất có trong từng loại thực phẩm với nguồn gốc động vật
và thực vật.
-> Thành tiền số gam thực phẩm của từng trẻ, thành tiền số gam thực
phẩm cho riêng trẻ nhà trẻ và mẫu giáo, thành tiền số gam thực phẩm của cả
trường trong 1 ngày trẻ ở trường.
+ Năng lượng được tạo từ việc tiêu thụ các chất thể hiện theo từng bữa
ăn và tổng số bữa ăn trong ngày.
+ Tổng số gam Prôtein, Lipit, Gluxit cần đạt trong ngày.
+ Tổng số gam Prôtein, Lipit, Gluxit đã ăn trong ngày.
+ Tỉ lệ các chất đã đạt được trong 1 ngày ăn của trẻ ở trường.
b. Xây dựng bảng tính:
[TÊN TÁC GIẢ] 1
4
– Sau khi xác định các yêu cầu, tôi tiến hành xây dựng bảng tính trên ứng
dụng EXCEL với hình thức được gói trọn trong 02 trang A4 (Tại phụ lục 1)
c. Thuyết minh bảng tính khẩu phần ăn đã xây dựng.

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Một số giải pháp ứng dụng phương pháp Montessori trong hoạt động làm quen với chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Trong cuộc sống chúng ta ai cũng phải sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp với mọi
người và để nhận thức thế giới xung quanh. Ngôn ngữ chính là phương tiện giao
tiếp giữa con người với con người, là phương tiện cho việc dạy và học. Ngôn ngữ
nói, đọc, viết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc phát triển nhân cách của trẻ
mầm non nói riêng, của con người và xã hội nói chung. Lứa tuổi mầm non là thời
kỳ phát triển ngôn ngữ tốt nhất. Là giai đoạn có nhiều điều kiện thuận lợi nhất cho
sự lĩnh hội ngôn ngữ nói và các kỹ năng nghe, hiểu, trả lời câu hỏi của trẻ. Phát
triển ngôn ngữ và giao tiếp có ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực phát triển khác của
trẻ. Ngôn ngữ chính là công cụ để tư duy vì thế ngôn ngữ có ý nghĩa quan trọng đến
việc phát triển nhận thức giải quyết vấn đề của trẻ. Đối với trẻ mẫu giáo lớn thì
ngôn ngữ, nhận thức của trẻ đã rất phong phú và đa dạng, nhưng để chuẩn bị cho trẻ
một hành trang vững trãi, cơ bản và cần thiết cho trẻ bước vào lớp 1thì kỹ năng
nghe hiểu, trả lời câu hỏi,…là chưa đủ. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài: “ Một số
giải pháp ứng dụng phương pháp Montessori trong hoạt động làm quen với chữ cái
cho trẻ 5-6 tuổi”.
Qua quá trình dạy trẻ hoạt động làm quen với chữ cái tôi nhận thấy trẻ chưa
thực sự yêu thích “ Hoạt động làm quen với chữ cái”, các kỹ năng còn hạn chế nên
trẻ hoạt động làm quen với chữ cái chưa hứng thú, chưa thể hiện hết khả năng về
đọc và viết của mình. Làm quen với chữ cái theo phương pháp truyền thống vẫn là
lấy người thầy làm trung tâm, là truyền tải kiến thức từ cô giáo sang trẻ, trẻ thụ
động tiếp thu kiến thức, hoạt động học dễ đơn điệu, buồn tẻ, kỹ năng vận dụng
những gì đã học vào đời sống thực tế bị hạn chế. Với thời đại “ Cách mạng công
nghiệp 4.0” đang diễn ra trên toàn thế giới, các phương pháp giáo dục cũng phải
được phát huy theo hướng tích cực, chủ động của trẻ, mà ở đó giáo viên chỉ là
người giữ vai trò hướng dẫn, gợi ý, tổ chức, giúp cho trẻ tự học, tự tìm kiếm, khám
phá. Là một người giáo viên, với mong muốn tìm ra phương pháp học đạt hiệu quả
4
}
tốt nhất cho học sinh của mình luôn thôi thúc trong tâm trí tôi, cho nên tôi luôn tìm
kiếm, tham khảo, nghiên cứu tất cả các phương pháp dậy và học đang được áp dụng
trên các nước tiên tiến trên thế giới cho tới khi tôi được biết về “ Phương pháp
Montessori”.
Phương pháp Giáo dục Montessori là một phương pháp sư phạm giáo dục trẻ
em dựa trên nghiên cứu và kinh nghiệm của bác sĩ và nhà giáo dục Ý Maria
Montessori (1870–1952). Đây là phương pháp với tiến trình giáo dục đặc biệt dựa vào
việc học qua cảm giác. Phương pháp Montessori chấp nhận sự duy nhất của mỗi trẻ và
cho phép trẻ phát triển tuỳ theo những khả năng riêng của mình và thời gian riêng của
mình. Phương pháp chủ yếu được áp dụng cho trẻ nhỏ từ 2-6 tuổi do các bản năng và
sự nhạy cảm duy nhất của trẻ nhỏ đối với các điều kiện trong môi trường. Đặc điểm
nổi trội ở phương pháp Montessori là nhấn mạnh đến vai trò của tính tự lập, tự
do (trong khuôn khổ cho phép) trong việc hình thành nhân cách trẻ. Ngoài ra, phương
pháp này rất tôn trọng sự phát triển tâm sinh lí tự nhiên của trẻ. Trẻ có thể tự lựa chọn
hoạt động (với điều kiện là các hoạt động này đã được giáo viên lên kế hoạch sắp xếp
trước), trẻ không bị ngắt quãng hay làm phiền trong quá trình hoạt động, trẻ học hỏi
khái niệm, kiến thức thông qua trải nghiệm thực tế với các học cụ, mô hình mang tính
chất khám phá, xây dựng, hơn là học theo chỉ dẫn trực tiếp từ phía giáo viên.
Phương pháp Montessori được cộng đồng quốc tế công nhận và đã được áp dụng
ở trên 110 quốc gia trên thế giới, đặc biệt có 22.000 trường đặt tên là Montessori. Tất
cả các trường ở các nước Tây Âu đều đã chuyển đổi theo tinh thần của phương pháp
Montessori. Hiện nay rất nhiều Quốc gia trên thế giới đã thành lập Hiệp hội
Montessori để trao đổi thông tin và đảm bảo các trường Montessori giữ được đúng
tinh thần của phương pháp giáo dục Montessori. Năm 1967, Ủy Ban Kiểm Tra Cấp
Bằng Sáng Chế Mỹ đã công nhận phương pháp giáo dục Montessori và cho phép các
trường ở Mỹ và các nước khác được được sử dụng rộng rãi, nếu đảm bảo nó ứng dụng
5
}
đúng tinh thần của phương pháp Montessori. Có rất nhiều người nổi tiếng theo học
phương pháp Montessori ở giai đoạn đầu trong cuộc đời của họ, họ ca ngợi rằng với
những nền tảng mà họ đã tiếp nhận từ phương pháp này chính là yếu tố quan trọng
quyết định đến những thành công trong cuộc đời họ. Như ca sĩ Beyonce Knowless –
Ca sĩ nhạc Pop, nhạc sĩ, diễn viên và nhà thiết kế thời trang, 16 lần chiến thắng giành
giải Grammy, nhiều hơn bất cứ ai trong lịch sử hay Jacqueline Kennedy OnassisCựu đệ nhất phu nhân tổng thống Kennedy,…
Phương pháp Montessori được biết đến tại Việt Nam trong khoảng 10 năm trở lại
đây và đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam. Một số trường mầm non Montessori
tiêu biểu ở Việt Nam: Hệ thống trường mầm non song ngữ Shakura Montessori,
trường mầm non American Montessori, trường mầm non Sunrise Kids… Các bậc phụ
huynh thực sự cảm thấy rất yên tâm và hài lòng khi trẻ chủ động, tự lập hơn trong tất
cả các hoạt động không chỉ riêng hoạt động học.
Phương pháp dạy học này rất chú ý đến đối tượng học sinh, coi trọng việc nâng cao
khả năng của người học. Giáo viên có thể là người nêu lên tình huống, kích thích sự tò
mò của trẻ, để trẻ có thể đưa ra hướng giải quyết, từ đó giáo viên sẽ là người hệ thống,
tổng kết lại vấn đề, khắc sâu những tri thức cần nắm vững. Đây còn là phương pháp
liên quan đến cách quản lý lớp học, thiết kế đồ dùng dạy học phục vụ nội dung mà
giáo viên muốn dạy cho trẻ. Với việc ứng dụng phương pháp này vào trương trình học
tại nhóm lớp của mình, tôi đã nghiên cứu và mạnh dạn thử nghiệm ứng dụng trong
hoạt động cho trẻ làm quen với chữ cái. Sau khi trẻ đã được học kiến thức mới trong
giờ hoạt động chung, tôi có thể cho trẻ hoạt động góc, hoạt động ngoài trời, dạy trẻ
làm quen với toán mọi lúc mọi nơi theo hình thức Montessori. Những trẻ không nắm
vững kiến thức trong hoạt động chung sẽ được hướng dẫn lại từng cá nhân trong hoạt
động góc hay những trẻ đã nắm vững kiến thức cơ bản trong hoạt động chung sẽ có
những bài tập nâng cao hơn để trẻ có thể trải nghiệm thêm về hoạt động học.
6
}
Độ tuổi từ 3-6 tuổi là giai đoạn vàng trong phát triển tư duy và ngôn ngữ đặc biệt
là ngôn ngữ, để chuẩn bị tốt nhất nền tảng ngôn ngữ cho trẻ giai đoạn này nên đưa vào
các hoạt động làm quen với chữ cái thường xuyên, mọi lúc mọi nơi. Việc kết hợp học
hoạt động phát triển ngôn ngữ chung trên lớp với thực hành phương pháp Montessori
sẽ giúp cho các con có thể thẩm thấu được bài học, hiểu rõ bản chất của ngôn ngữ, có
kỹ năng cơ bản về chữ cái, âm, từ và tiếng để từ đó sẽ hững thú trong các hoạt động
và kiến thức đó sẽ là hành trang cho các con sau này bước vào các cấp học sau này. Vì
vậy tôi đã chọn đề tài “ Một số giải pháp ứngdụng phương pháp Montessori trong
hoạt động làm quen với chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi”
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT
II.1. Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến:
Năm học 2018-2020 tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn, sĩ số 35 cháu.
Qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận thấy rằng trẻ làm quen với chữ cái
không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo viên phải kiên trì, chịu khó biết
vận dụng những biện pháp linh hoạt, sáng tạo trong quá trình lên lớp để trẻ lĩnh hội
đầy đủ kiến thức của bộ môn, để từ đó trẻ có sự tập trung chú ý và thực sự có hứng
thú, có tính kỷ luật trong học tập. Đặc biệt, hoạt động học “ Làm quen chữ cái” ở
trẻ 5 – 6 tuổi là môn học giúp trẻ hình thành, phát triển năng lực và thái độ cần thiết
cho việc học tiếng việt lớp 1. Song việc dạy trẻ làm quen với chữ cái cần phải thể
hiện phương pháp đặc trưng của giáo dục mầm non. Theo quan niệm của riêng tôi,
dạy trẻ làm quen với chữ cái chứ không phải đưa chương trình tiếng việt lớp 1
xuống dạy trước ở mẫu giáo lớn, mà phương pháp dạy trẻ làm quen với chữ cái
phải dựa trên cơ sở sử dụng các yếu tố vui chơi, các nhiệm vụ sáng tạo cũng như
hoạt động học tập của trẻ. Dựa trên những kế hoạch, sự chỉ đạo của nhà trường là
giáo viên mầm non trực tiếp giáo dục chăm sóc trẻ qua những năm thực hiện
chuyên đề mầm non mới người giáo viên phải làm gì để đạt được các yêu cầu cao
7
}
hơn nữa, nắm vững nội dung nâng cao kiến thức trong hoạt động cho trẻ làm quen
với chữ cái một cách nhẹ nhàng thoải mái và có hiệu quả chuẩn bị cho trẻ tâm thế
vững vàng để bước vào lớp một.
Ở trường mầm non, trẻ được làm quen với 29 chữ cái của tiếng việt. Từ đó
trẻ nhận biết mặt chữ, phát âm đúng chữ cái, nghe phát âm tìm được chữ cái, nhìn
vào chữ cái đọc được âm tương ứng. Ngoài ra, trẻ còn được đọc một số câu thơ, ca
dao, đồng dao có chứa âm của chữ cái nhằm hoàn thiện bộ máy phát âm và khả
năng ngôn ngữ mạch lạc, nói đúng ngữ âm tiếng việt. Ngoài ra hoạt động làm quen
với chữ cái còn giúp trẻ biết cầm bút, ngồi đúng tư thế khi tô, viết. Do đó việc cho
trẻ làm quen với chữ cái là một hoạt động rất quan trọng trong chương trình giáo
dục trẻ 5 – 6 tuổi. Hoạt động này không chỉ giúp hình thành những cơ sở ban đầu
của kĩ năng nói tiếng mẹ đẻ còn giúp trẻ có những hiểu biết và kĩ năng cơ bản, hỗ
trợ trực tiếp và tích cực cho bộ môn tiếng Việt ở trường Tiểu học. Vì vậy, có thể
nói, việc hướng dẫn trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi làm quen với chữ cái là cơ hội tốt để
chuẩn bị hành trang vững chắc giúp trẻ bước vào lớp một thuận lợi.
– Phương pháp Montessori là một phương pháp du nhập từ nước ngoài, vì vậy tôi đã
phải tìm tòi, nghiên cứu và chuyển thể trương trình học sao cho phù với môi trường
xã hội, đặc điểm vùng miền và khả năng nhận thức của trẻ. ( VD: Hoạt động làm
quen với cữ cái, các nước phương Tây có 24 chữ cái, còn Việt Nam có 29 chữ,
chưa kể các chữ ghép, thanh và dấu,…) Cho nên việc nắm chắc kiến thức cơ bản
để có thể ứng dụng và kết hợp được phương pháp Montessori là điều cực kỳ
quan trọng. Và tôi là giáo viên đã được đào taọ chuyên ngành giáo dục mầm non
và cấp chứng chỉ hoàn thành khoá đào tạo về phương pháp Montessori.
– Tôi còn được nhà trường tạo điều kiện về thời gian để tìm tòi, nghiên cứu, tìm
hiểu sâu hơn về ứng dụng phương pháp Montessori trong hoạt động làm quen với
ngôn ngữ cho trẻ, tham khảo tài liệu, tìm hiểu thêm về các trang thiệt bị, đồ dùng
8
}
đồ chơi, cũng như trao đổi thảo luận nhóm đóng góp ý kiến để hiểu sâu vấn đề, qua
đó mang tới cho trẻ những trải nghiệm bổ ích, để trẻ có thể “học mà chơi, chơi mà
học” đạt hiệu quả cao nhất. Ban giám hiệu còn luôn luôn tạo điều kiện, quan tâm,
chỉ đạo sát sao trong việc nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, cho tôi
được tham dự vào những lớp học bồi dưỡng, tập huấn nâng cao về phương pháp
Montessori.
– Được sự tin tưởng, tín nhiệm của Ban giám hiệu, lớp học do tôi phụ trách đã được
thí điểm làm lớp học ứng dụng một số phương pháp Montessori trong hoạt động
làm quen với chữ cái cho trẻ ( Tôi đã có kinh nghiệm ứng dụng phương pháp
Montessori trong hoạt động làm quen với chữ cái được 2 năm)
– Trẻ đồng đều về lứa tuổi, ngoan ngoãn, trẻ có nề nếp thói quen học tập tốt. Trẻ rất
hứng thú khi được tiếp xúc với phương pháp học tập mới và giáo cụ trực quan mới.
– Đa số phụ huynh học sinh trên địa bàn khu dân cư đều là những phụ huynh thuộc
tầng lớp tri thức, hiểu biết sâu rộng nên các bậc phụ huynh luôn quan tâm ủng hộ về
vật chất, tinh thần. Đặc biệt, các bậc phụ huynh luôn quan tâm và mong muốn cho con
cái được tiếp cận với phương pháp giáo dục mới.
– Cơ sở vật chất: Ứng dụng phương pháp Montessori yêu cầu môi trường học tập
phong phú, tạo sự thoải mái cho học sinh, nội thất của nhóm lớp được thiết kế riêng
theo kích thước trẻ em và theo chuẩn của Montessori, chi phí sẽ không hề rẻ. Các bộ
giáo cụ dành cho phương pháp này nói chung hay bộ giáo cụ phát triển ngôn ngữ nói
riêng, hiện nay được bán không đại trà tại Việt Nam, trong khi một bộ giáo cụ như
vậy ở Mỹ bán với giá trên 2.500 đô la( khoảng trên 50 triệu đồng Việt Nam) và chỉ
dùng cho 1 lớp học duy nhất, không thể chia ra cho nhiều lớp hoặc dùng chung.
– Về phía giáo viên: Giáo viên hiện tại chưa được tiếp xúc nhiều với phương pháp
Montessori, hay muốn tìm hiểu, học hỏi để làm việc trong môi trường Montessori
cũng rất khó, bởi nếu muốn trở thành một giáo viên Montessori phải tham dự một
9
}
khóa đào tạo bao gồm 10 tuần học lý thuyết, 1 năm thực hành dưới sự hướng dẫn của
các giáo viên đã có chứng chỉ, chi phí của các khóa học có thể lên tới 4.000- 10.000
đô la mỹ phụ thuộc vào trung tâm đào tạo. Cho nên, với mức đầu tư về cơ sở vật chất
hay chất lượng giáo viên như trên, học phí của các trường Montessori rơi vào mức cao
ngay cả đối với người Mỹ.
– Về phía phụ huynh:
+ Phụ huynh tuy có quan tâm tới con , luôn có tinh thần hỗ trợ, ủng hộ giáo viên cũng
như nhà trường về cả vật chất, đồ dùng cho các con học tập nhưng do phương pháp
Montessori còn khá mới mẻ, lạ lẫm, nhiều phụ huynh chưa biết đến nên không tránh
khỏi có một số phụ huynh chưa thực sự ủng hộ giáo viên, nhà trường, thậm chí còn
hoài nghi về phương pháp giáo dục này.
+ Ngoài ra, một số phụ huynh lại nôn nóng trong việc học chữ của trẻ nên đã dạy
trước, tập viết trước, hoặc cho con đi học thêm trước nên dẫn đến việc tiếp thu bài
giữa các trẻ không đồng đều, trẻ tỏ ra kiêu căng vì mình đã biết rồi nên không chú ý
đến tiết học.
+ Thêm đó khi viết do phụ huynh dạy trước ở nhà không đúng cách dẫn đến trẻ viết
sai nét chữ cho trẻ, gây khó khăn trong việc truyền thụ kiến thức của cô và khả năng
tiếp thu của trẻ tạo nên sự bất cập giữa gia đình và nhà trường.
– Về phía trẻ:
+ Trẻ nhận biết, ghi nhớ đúng 29 mặt chữ cái
+ Trẻ phát âm chính xác 29 chữ cái
+ Trẻ tô viết trùng khít lên chấm mờ hoàn thành vở tập tô sạch sẽ
+ Trẻ biết cầm bút, biết tô viết, tư thế ngồi đúng tư thế.
Để đạt được kết quả cao thì việc điều tra thực trạng và việc nhìn lại để đánh giá
kết quả của năm trước vô cùng quan trọng. Vì đó là thước đo, từ đó giúp ta điều chỉnh
và định hướng làm cần thiết cho năm tới sao cho đạt kết quả tốt hơn. Qua thực tế khảo
10
}
sát của tôi tại trường mầm non Thống Nhất, trên 35 trẻ ở khối mẫu giáo lớn, tôi đã có
được bảng kết quả như sau:
Kết quả khảo sát tại trường Mầm non Thống Nhất
Tháng 9- Năm 2018

Nhận xét:
Tháng 9 năm 2018 tôi khảo sát tại khối mẫu giáo lớn trường mầm non Thống
Nhất,Tp Nam Định tôi có được kết quả như sau:
– Tiêu chí trẻ nhận biết, ghi nhớ đúng 29 mặt chữ cái ở mức độ đạt là57,14 %, mức
độ% chưa đạt là 40%
– Tiêu chí trẻ phát âm được 29 chữ cái ở mức độ đạt là 54,2%, mức độ chưa đạt là
42,8%
– Tiêu chí trẻ tô viết trùng khít lên chấm mờ hoàn thành vở tập tô sạch sẽ ở mức độ đạt
là 60%, mức độ chưa đạt là 40%
11
}
– Tiêu chí trẻ cầm bút, tô viết, tư thế ngồi đúng tư thế ở mức độ đạt là 57,14%, mức độ
chưa đạt là 40%
=> Như vậy khả năng ghi nhớ mặt chữ, cách phát âm của trẻ ở mức độ đạt còn chưa
cao, cho nên để đạt được các kết quả cao hơn trong làm quen với chữ cái thì phải có
nhiều giải pháp hay, lôi cuốn và thu hút trẻ.
II.2. Mô tả giải pháp kỹ thuật sau khi tạo ra sáng kiến:
Từ những khó khăn trên đồng thời căn cứ vào kết quả khảo sát kiến thức trên
trẻ tôi đã đưa ra các giải pháp sau:
2.1. Giải pháp 1: Thiết kế một số đồ dùng ứng dụng phương pháp Montessori
trong hoạt động làm quen với Ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi:
– Do giáo cụ Montessori cho lĩnh vực làm quen với ngôn ngữ cực kì đa dạng và
phong phú, nhiều chủng loại lại còn có giá thành rất cao cho nên tôi đã tìm hiểu và lựa
chọn những giáo cụ phù hợp, cần thiết, có khả năng ứng dụng cao trong làm quen với
chữ cái trong chương trình và lứa tuổi mẫu giáo. Ngoài ra, yêu cầu về độ chính xác,
chất lượng, hạn sử dụng,… của đồ dùng Montessori phải rất chuẩn mực và độ sai số
hầu như là không có, nên tôi đã suy nghĩ và tạo ra các bộ giáo cụ, đồ dùng từ nguyên
vật liệu có chi phí và giá thành thấp để có thể nhân rộng ra toàn khối cũng như trong
toàn trường nhằm giúp cho trẻ có thể khắc sâu, lĩnh hội các kiến thức, có kỹ năng cần
thiết để phát triển trí tuệ.
– Tôi đã sử dụng những nguyên vật liệu dễ tìm, nguyên liệu có thể tái sử dụng, hoặc
nguyên liệu có giá thành thấp hơn… để làm nên những bộ đồ dùng như trên với kích
thước phù hợp với trẻ mà cách sử dụng cũng như giá trị sử dụng vẫn đạt hiệu quả so
với bộ giáo cụ gốc.
12
}
Nguyên liệu thay thế rất đơn giản, giá thành rẻ, dễ kiếm
– Ngoài ra để có được nguồn nguyên liệu phong phú, đa dạng cho việc thiết kế đồ
dùng, tôi còn kêu gọi, huy động sự ủng hộ, đóng góp về nguyên vật liệu từ phía phụ
huynh học sinh như gỗ, đề can màu, giấy nhám, thùng bìa các tông, keo nến,…
– Để có thể thiết kế đồ dùng, giáo cụ phục vụ cho việc ứng dụng phương pháp
Montessori trong hoạt động làm quen với chữ cái, tôi phải tuân thủ theo những
nguyên tắc lựa chọn thiết kế như
+ Dễ tìm: Các nguyên vật liệu phải là những nguyên liệu dễ tìm, dễ kiếm, dễ thay thế
mà không làm thay đổi tính chất cũng như thiết kế của bộ giáo cụ gốc.
+ Đảm bảo tính chính xác: Giáo cụ gốc của phương pháp Montessori tuân thủ rất
nghiêm ngặt về độ chính xác, các bộ giáo cụ đều được làm rất chính xác về kích
thước, màu sắc, sai số hầu như là không có ( để phục vụ cho các bài học về so sánh,
cảm quan, kiểm tra lại kết quả,…) nên khi làm đồ dùng thay thế, tôi cũng phải thiết kế
sao cho sai số của các bộ giáo cụ là thấp nhất.
13
}
+ Đảm bảo tính thẩm mỹ, màu sắc, công dụng: Các bộ giáo cụ không những phải đảm
bảo tính thầm mỹ để thu hút sự tập trung, chú ý, hứng thú của trẻ mà còn phải đảm
bảo được công dụng, cách sử dụng như với bộ giáo cụ gốc.
+ Đảm bảo độ bền, an toàn cho trẻ trong khi sử dụng: Đây là một nguyên tắc rất quan
trọng, một bộ giáo cụ được thiết kế trước tiên phải đảm bảo được sự an toàn,
tránh và hạn chế thấp nhất việc gây thương tích đến cho trẻ. Vì vậy tôi lựa chọn những
nguyên vật liệu an toàn, thẩm mỹ cao, không độc hại.
– Từ những nguyên tắc trên tôi đã thiết kế ra được một số bộ đồ dùng như sau:
1. Bộ chữ cái di động tiếng việt 29 chữ rời:
a. Mô tả giáo cụ:
– Bộ giáo cụ có kích thước tổng thể là 4xmx40cmx60cm được chia thành các ô nhỏ,
làm bằng tấm fooc-make. Bên trong hộp gồm có 29 chữ cái tiếng việt, nguyên âm có
12 chữ cái ( Mỗi chữ được làm thêm 10 chữ rời) được sơn màu đỏ, phụ âm gồm 17
chữ ( Mỗi chữ được làm thêm 5 chữ cái rời) được sơn màu xanh da trời cùng với 5
thanh dấu cơ bản được sơn màu đỏ.
– Bộ giáo cụ có các chữ cái được sơn màu sắc xanh, đỏ để giúp trẻ dễ dàng nhận biết
và phân biệt được chữ cái nào là nguyên âm và chữ cái nào là phụ âm.
14
}
b. Mục đích sử dụng:
– Giúp trẻ nhận diện mặt chữ, phân biệt được các nguyên âm, phụ âm
Ví dụ: Chữ cái: “ a, ă, â,…” ( màu đỏ) là nguyên âm
Chữ cái: “ b, c, d,…” ( màu xanh) là phụ
– Qua việc hoạt động cùng bộ giáo cụ có khả năng ghi nhớ, phát âm chính xác được 29
chữ cái.
– Trẻ có thể dùng các chữ cái rời để sắp xếp thành 1 câu văn, câu thơ, đoạn văn cô
giáo cho trước.
2. Bộ chữ nhám:
a. Mô tả giáo cụ:
– Bộ chữ nhám có 3 bộ chữ cái:
+ Bộ chữ nhám in thường
15
}
29 thẻ chữ nhám in thường
+ Bộ chữ nhám in hoa:
16

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Một số biện pháp xây dựng góc thư viện thân thiện góp phần hình thành thói quen đọc sách cho trẻ ngay từ nhỏ

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN:
Đã từ lâu, rất nhiều nhà khoa học và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng “Đọc
sách cùng trẻ sẽ cung cấp một trong những cơ hội tốt để tiến hành hội thoại,
qua đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ đặc biệt là khi trẻ tham gia vào việc trả lời
câu hỏi, cùng thảo luận nội dung cuốn sách. Và cũng thông qua đọc sách nhất
là thói quen được hình thành trước 6 tuổi sẽ tác động trực tiếp lên não bộ từ
đó hình thành kĩ năng xã hội, cảm xúc thẩm mỹ, tình cảm và phát triển nhận
thức”. Bởi lẽ, sách- với nhiều hình ảnh minh hoạ thú vị là văn bản đơn giản
nhưng lại bắt mắt, tạo hứng thú, tạo cơ hội tốt khuyến khích trẻ nói về những
gì đang xảy ra. Khi trẻ lớn dần lên, cuốn sách rất quan trọng trong việc giúp
trẻ bộc lộ những ý tưởng mới, từ mới, thế giới mới… và sách chính là nền
tảng cho kĩ năng xã hội và tư duy của trẻ.
Ở thời đại công nghệ thông tin, hầu hết tất cả các gia đình đều có điện
thoại thông minh, máy tính bảng hay ti vi, máy tính bàn nên càng ngày việc
giao tiếp giữa các thành viên trong gia đình cũng đang ít dần, thay vào đó thì
trẻ hàng giờ với điện thoại tỷ lệ trẻ cận thị, nguy cơ hội chứng tự kỷ càng
nặng và tăng cao… Thói quen đọc sách cùng con mất dần, mất dần.
Bản thân tôi là một giáo viên, cũng là một người mẹ, tôi tự nhận thấy
những tác dụng to lớn của sách đối với con trẻ và những tác động, ảnh hưởng
của điện thoại thông minh, tôi thấy rất cần thiết xây dựng góc thư viện thân
thiện gắn kết giữa nhà trường- gia đình- giáo viên- trẻ thơ. Tôi đã trăn trở và
suy nghĩ làm thế nào để phát huy tác dụng của góc thư viện nhưng lại gắn kết
được gia đình các bé tham gia và có tác dụng tốt trực tiếp tới các bé.
Là một giáo viên Mầm non hàng ngày đang trực tiếp giáo dục những thế
hệ tương lai của đất nước tôi nhận ra một điều thật quan trọng trong công việc
của mình là phải tuyên truyên hướng dẫn phụ huynh, hướng trẻ nhận thức
việc sư dụng sách ngay từ nhỏ là điều hết sức cần thiết và cấp bách.
Đây là một kỹ năng vô cùng quan trọng cần được hình thành từ khi còn
rất nhỏ bởi Theo UNESCO, 8 tuổi đã là quá trễ để giáo dục và hình thành thói
4
quen đọc sách cho trẻ vì đến độ tuổi này trẻ đã hình thành cho mình phần lớn
các giá trị, trừ khi có sự thay đổi sâu sắc về trải nghiệm trong đời nếu không
khó mà kĩnh hội các giá trị sau độ tuổi này. Hơn nữa, trẻ tuổi càng nhỏ khả
năng tiếp thu càng nhanh và dễ hình thành ý thức từ những thói quen và trẻ
chính là những nhà tuyên truyền , tư vấn giỏi đến bất ngờ về các thói quen
hơn bất cứ người lớn nào. Vì vậy việc hình thành cho trẻ ý thức đọc sách từ
nhỏ sẽ góp phần tạo ra một lớp người có sự hiểu biết. Xuất phát từ những
nhận thức trên tôi đã lựa chọn đề tài: “ Một số biện pháp xây dựng góc thư
viện thân thiện góp phần hình thành thói quen đọc sách cho trẻ ngay từ
nhỏ” để thực hiện trong năm học 2018 – 2019, 2019- 2020 và các năm học
tiếp theo với mong muốn góp một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục,
hình thành thói quen đọc sách cho trẻ giúp trẻ có hành vi đúng đắn ngay từ
nhỏ.
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP:
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến:
1.1. Khảo sát thực tế:
1.1.1. Địa điểm:
Tên trường: Trường Mầm non Giao Phong
Địa chỉ: Xã Giao Phong – Huyện Giao Thủy – Tỉnh Nam Định
1.1.2. Công tác chăm sóc – Giáo dục trẻ:
– Trường thực hiện chương trình chăm sóc – giáo dục trẻ theo quy định
của Bộ Giáo dục và đào tạo.
– Thực hiện “Quy chế nuôi dạy trẻ” và “Điều lệ trường mầm non” do
Bộ Giáo dục và đào tạo ban hành.
– Thực hiện mọi hoạt động chăm sóc – giáo dục dưới sự quản lý, chỉ
đạo, thanh tra, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ của Phòng Giáo dục – Đào
tạo huyện Giao Thủy – Tỉnh Nam Định.
1.1.3. Tổ chức hoạt động:
5
Tại nhóm lớp mọi công việc sẽ được chủ nhóm lớp lên kế hoạch theo
tháng, sau đó sẽ họp các giáo viên và phổ biến vào đầu tháng. Dựa vào
chương trình của bộ với 10 chủ đề trong 1 năm học mà phân chia vào các
tháng. Tuy nhiên theo từng tháng sẽ có các hoạt động cụ thể khác nhau. Hiện
tại trường có 15 lớp trong đó có 4 lớp Mẫu giáo lớn, 4 lớp Mẫu giáo nhỡ, 4
lớp Mẫu giáo bé và 3 lớp Nhà trẻ. Nhà trường luôn quan tâm đến chất lượng
chăm sóc giáo dục trẻ. Bản thân tôi được phân công dạy lớp Mẫu giáo lớn 5
tuổi với 30 trẻ. Trong quá trình thực hiện đề tài này tôi đã gặp những thuận
lợi, khó khăn sau:
1.1.4.Thuận lợi:
*) Về cơ sở vật chất:
– Với phòng học đủ diện tích cùng với sự quan tâm của chính quyền
địa phương trường đã trang bị đầy đủ các đồ dùng đồ chơi đảm bảo tốt cho
hoạt động học tập, vui chơi của các cháu.
– Trường có khuôn viên đẹp gây được hứng thú cho trẻ khi tham gia vào
hoạt động vui chơi ngoài trời tăng hiệu quả khi cho trẻ đọc sách ở mọi chỗ.
*) Về đội ngũ giáo viên : Lớp có 2 giáo viên: 1 giáo viên trình độ ThS.
Khoa học giáo dục học giáo dục mầm non và 1 giáo viên trình độ Cao đẳng
Sư phạm mầm non nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ, bản thân nắm vững phương
pháp dạy học, luôn trau dồi kinh nghiệm và tự rèn luyện bản thân để giáo dục
cho trẻ. Đồng thời lên kế hoạch và sắp xếp các hoạt động theo từng chủ đề
phù hợp với khả năng và sự hứng thú của trẻ.
* Về phía học sinh: Lớp tôi đang dạy là lớp Mẫu giáo lớn với 30 trẻ ,
100% các cháu đúng độ tuổi, tất cả các trẻ đều có nhận thức tốt, chỉ có một trẻ
suy dinh dưỡng hồi đầu năm học và đến quý III tháng 5 trẻ đã thoát suy dinh
dưỡng.
* Về phía phụ huynh: Phụ huynh học sinh luôn quan tâm đến các hoạt
động của cô và trò tại lớp, ở gia đình thường xuyên giáo dục trẻ yêu sách, đọc
sách thông qua các hoạt động hàng ngày. Đặc biệt luôn ủng hộ các loiaj sách,
truyện để phục vụ cho hoạt động học tập, vui chơi của trẻ.
6
1.1.5. Khó khăn:
*) Về cơ sở vật chất: Lớphọc nhiều đồ dùng, đồ chơi tuy nhiên còn
sắp xếp chưa hợp lí.
*) Về phía giáo viên: Bản thân giáo viên đôi khi còn chưa thực sự nghiêm
túc trong việc đọc sách tại trường và về nhà.
*) Về phía học sinh : Đa số trẻ chưa ý thức được hành động đọc sách. Trẻ
chưa quan tâm, chưa có ý thức trong việc đọc sách.
*)Về phía phụ huynh: Một số phụ huynh chưa phối hợp với giáo viên
trong việc cùng con đọc sách ở nhà, tìm mua các loại sách phù hợp với con
trẻ.
*) Dịch COVID-19: Do ảnh hưởng của dịch bệnh covid kéo dài, trẻ
nghỉ học ở nhà gần 3 tháng, việc sư dụng góc thư viện ở trường chưa thực sự
phát huy được tác dụng. Tuy nhiên trẻ lại được ở nhà vui học cùng bố mẹ
nhưng có một số gia đình vì bận công việc nên cũng thường để con cho ông
bà trông giúp.
1.2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện:
Qua khảo sát đầu năm dựa vào phiếu điều tra, bảng hỏi, và một số bài
tập trắc nghiệm cho trẻ trong lớp tôi thu được kết quả sau:

7
Căn cứ vào kết quả trên tôi thấy nhận thức của trẻ về sách, yêu thích sách
còn thấp, cần có biện pháp thực hiện để năng cao hiệu quả cho trẻ với sách và
yêu thích sách, yêu góc thư viện hơn nữa.
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến:
* Mục đích của sáng kiến kinh nghiệm:
Nghiên cứu và ứng dụng “ Một số biện pháp xây dựng góc thư viện thân
thiện góp phần hình thành thói quen đọc sách cho trẻ ngay từ nhỏ” để giúp
giáo viên hiểu rõ hơn về cách xây dựng, sư dụng phát huy tính tích cực của
góc thư viện thân thiện.
– Giúp giáo viên và cả phụ huynh ý thức được tầm quan trọng của việc
đọc sách đối với trẻ ngay từ bậc học mầm non, hạn chế việc trẻ hay đòi bố mẹ
cho dùng điện thoại.
– Giúp cha mẹ và các bé giao lưu cả về tình cảm, hành vi, biểu đạt, ngôn
ngữ và cả nhận thức về các sự vật hiện tượng nhiều hơn góp phần cho trẻ có
cơ hội phát triển toàn diện.
– Trẻ tham gia các hoạt động với tâm thế thoải mái, vui vẻ, hào hứng và
luôn chờ đón được hoạt động góc thư viện trong khoảng thời gian trẻ ở
trường, lớp. Rồi mỗi khi trẻ về nhà được cha mẹ đọc sách cho nghe.. Trẻ cảm
thấy mỗi ngày đến trường của trẻ thực sự là một ngày vui. Mỗi khi về nhà bên
cha mẹ là một ngày đầy ý nghĩa…
* Tính mới của sáng kiến kinh nghiệm:
Thực hiện xây dựng góc thư viện thân thiện hiện nay không chỉ là phong
trào mà còn là một yêu cầu bắt buộc với mọi lớp học, mọi bậc học. Thông
thường, xưa nay góc thư viện được chú trọng nhất là ở các bậc học cao như
Cao đẳng, Đại học; rồi đến THPT, THCS ,Tiểu học.. Gần đây góc thư viện
thân thiện được quan tâm, chú trọng ở bậc học gốc rễ là bậc học mầm non.
Tuy nhiên không phải giáo viên nào, trường nào cũng thực hiện thành công
như mong muốn. Trên thực tế, thực hiện góc thư viện thân thiện ở một số lớp,
số trường còn mang tính hình thức. Thực hiện và ứng dụng bản sáng kiến: “
Một số biện pháp xây dựng góc thư viện thân thiện góp phần hình thành thói
8
quen đọc sách cho trẻ ngay từ nhỏ” sẽ mở ra một hướng đi mới cho giáo viên
trong việc đổi mới phương pháp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và
tạo cho trẻ có nhiều cơ hội để làm quen với sách, yêu thích sách nhiều hơn…
Góp phần tạo cơ hội gắn kết cô- trẻ- nhà trường và cả xã hội… Trẻ được giao
lưu, được học hỏi, được thể hiện tình cảm với cha mẹ, với cô gíao và các
bạn…
Trong quá trình thực hiện tôi đã áp dụng các biện pháp sau để nâng cao
kết quả giáo dục trẻ sư dụng năng lượng tiết kiệm:
* Biện pháp 1: Tìm hiểu về góc thư viện thân thiện ở trường như thế nào
để đảm bảo cho trẻ đọc sách mà vẫn vui vẻ, thích thú
* Biện pháp 2: Cho trẻ làm quen với việc đọc sách
* Biện pháp 3: Làm phong phú góc thư viện thân thiện với nhiều đầu
sách bằng các cách khác nhau
* Biện pháp 4: Tự làm các loại sách vải để tăng sự hứng thú, kích thích
trẻ thọc hỏi, yêu thích sách hơn
* Biện pháp 5: Tổ chức tuyên truyền với phụ huynh và các bạn đồng
nghiệp về cách khơi gợi hứng thú đọc sách cho con
Cụ thể các biện pháp thực hiện:
2.1. Biện pháp 1: Tìm hiểu về góc thư viện thân thiện ở trường như
thế nào để đảm bảo cho trẻ đọc sách mà vẫn vui vẻ, thích thú
a, Thư viện thân thiện ở trường mầm non
Ở trường mầm non “Thư viện thân thiện” có thể là phòng riêng hoặc góc
chơi ở từng lớp, ngoài sân trường hay dưới tán cây (có thể di chuyển được)…
được sắp xếp theo hướng “mở” nhằm khuyến khích trẻ em đến với thư viện,
tạo điều kiện cho trẻ em tiếp cận những quyển sách phù hợp với sở thích và
khả năng đọc của mình, phù hợp với sự phát triển tâm lý trẻ mầm non.
Kệ sách được thiết kế phù hợp với chiều cao của trẻ em ở độ tuổi mẫu
giáo, màu sắc phù hợp; nơi đó sách được phân loại, sắp xếp, thay đổi linh hoạt
tạo hứng thú cho trẻ. Các đồ vật khác như: thảm xốp, bàn, ghế… cũng được
trang bị và sắp xếp một cách khoa học nhằm tạo ra môi trường đọc thân thiện,
9
cuốn hút trẻ;
Có đủ không gian để mọi trẻ được tham gia vào các hoạt động: cá nhân,
cặp đôi hay nhóm. Ở đó bố trí các hoạt động khác nhau như: Chơi trò chơi
phát triển ngôn ngữ, tra cứu, sáng tạo để khuyến khích các cháu đọc nhiều
loại sách khác nhau, dễ dàng tìm sách phù hợp với câu chuyện yêu thích đã
được nghe, tự lấy được sách để “đọc” truyện tranh và phát huy tính sáng tạo
của mình.
Điểm khác biệt lớn nhất ở thư viện thân thiện thể hiện ở đặc điểm về thái
độ ứng xư. Cán bộ thư viện/giáo viên giúp các cháu tìm sách phù hợp với
trình độ đọc, làm mẫu thế nào là đọc tốt/đọc hay và thể hiện sự thích thú khi
đọc sách, còn các cháu được khuyến khích phô diễn tài năng, khả năng cảm
thụ của mình.
Thư viện thực sự khích lệ tất cả các cháu ở mọi trình độ đọc, giúp các cháu
cảm thấy thư viện là một nơi thoải mái, hấp dẫn, có nhiều điều thú vị.
10
Ảnh 1: Giá để sách vừa tầm với cho trẻ dễ lấy, dễ cất
Ảnh 2: Giá góc thư viện của bé
b, Bố trí, sắp xếp góc thư viện thân thiện ở trường mầm non
Việc bố trí, sắp xếp góc thư viện thân thiện ở trường mầm non được thực
hiện hết sức linh hoạt, sáng tạo.Tùy theo điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị,
nhân lực của nhà trường có thể bố trí phòng thư viện riêng. Tuy nhiên, các lớp
có góc thư viện thân thiện riêng của lớp là điều kiện thuận lợi cho trẻ tiếp cận
sách truyện, tạo nên sự phong phú, thể hiện sự sáng tạo riêng của trẻ và giáo
viên các lớp.
Trong lớp học, giáo viên xây dựng thư viện lớp học hoặc góc sách của bé.
Mỗi lớp có cách bài trí và sắp xếp riêng, phù hợp và tiện lợi cho trẻ sư dụng.
Thư viện trong lớp học nên có nội quy ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thực hiện.
11
Ảnh 3: Góc thư viện được sắp xếp trong lớp
Ảnh 4: Góc thư viện được sắp xếp trong lớp
12
Ảnh 5: Góc thư viện được sắp xếp trong lớp
Tại khu vực chơi ở sân trường, vườn cây hay khu vui chơi, hay khu vực
cầu thang… đảm bảo điều kiện an toàn, vệ sinh, ánh sáng, không gian thoáng
mát và giáo viên có thể dễ dàng bao quát hoạt động của trẻ là có thể thiết kế
các góc thư viện thân thiện để trẻ sư dụng và phụ huynh có thể đọc sách cùng
con trong giờ đón trẻ, trả trẻ.
Ảnh 6: Cô đọc sách cho trẻ ở khu vực vườn cổ tích
13
Ảnh 7: Góc thư viện ở một góc chơi của khối
Ảnh 8: Góc thư viện ở một góc chơi của khối
14
Để xây dựng các góc “Thư viện thân thiện”, nhà trường và giáo viên còn
phải huy động sự đồng tình, hỗ trợ, phối hợp của phụ huynh và nhân dân trên
địa bàn, đưa các nét văn hóa đặc sắc của địa phương, góp phần giữ gìn bản
sắc văn hóa địa phương và tạo nên môi trường giáo dục gần gũi với đời sống
thực tế hàng ngày của trẻ;
Ảnh 9: Phụ huynh trao tặng sách, truyện cho góc thư viện của lớp
c, Tổ chức hoạt động giáo dục trẻ tại “Thư viện thân thiện”
Giáo viên cần có kế hoạch cụ thể cho các giờ trẻ tham gia hoạt động tại
thư viện thân thiện theo ngày, tuần và theo chủ đề giáo dục tại lớp sao cho
phong phú, đa dạng, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu, sở thích của trẻ.
Giáo viên hướng dẫn trẻ cách sư dụng sách có hiệu quả và bảo quản sách,
truyện; khuyến khích trẻ tự chủ động lấy sách, tranh, truyện… để xem; vận
động cha, mẹ trẻ em đọc sách cho trẻ nghe trong các giờ trả trẻ và đón trẻ.
Để thu hút trẻ, phụ huynh đến với “Thư viện thân thiện” nhà trường, giáo
viên các lớp thường xuyên thay đổi sách truyện mới, phù hợp với chủ đề giáo
dục của từng lớp đặc biệt là giáo viên thường xuyên quan tâm đến việc tuyên
15
truyền, giới thiệu, tạo hứng thú cho trẻ, phụ huynh đến với thư viện.
Để tránh sự nhàm chán, việc trưng bày sách, truyện và trang trí góc thư
viện nên tránh trùng lặp giữa các lớp, với góc chung của trường.
Nếu là phòng thư viện riêng, nhà trường có thời khóa biểu giờ đọc tại thư
viện của tất cả các nhóm lớp. Giờ đọc đó được triển khai đúng thời khóa biểu.
Có lịch mượn, trả sách cho tất cả các lớp. Việc này do giáo viên chủ nhiệm ở
các lớp thục hiện. các đầu sách thường xuyên được thay đổi sẽ tạo hứng thú
cho trẻ nhiều hơn. Ngoài ra, có cán bộ thư viện kiêm nhiệm (nếu có) được tập
huấn kỹ thuật để quản lý thư viện và đội ngũ giáo viên cũng được tập huấn về
kỹ thuật tổ chức giờ đọc tại thư viện trước khi triển khai hoạt động này.
Việc xây dựng và tổ chức tốt hoạt động của các “Thư viện thân thiện”
đảm bảo cho việc duy trì thói quen đọc sách, yêu thích sách, giáo dục trẻ giữ
gìn sách thong qua việc đọc.. và vì thế môi trường tiếng Việt được phát triển,
các văn hóa địa phương được chú ý tại các trường, góp phần tích cực hướng
tới đạt mục tiêu cơ bản nhất của Đề án đối với cấp học Mầm non.
Ảnh 10: Tên sách truyện và Lịch hoạt động của các lớp
16
2.2. Biệp pháp 2: Cho trẻ làm quen với việc đọc sách
Văn hoá đọc, với tư cách văn hoá hành vi của mỗi cá nhân con người,
biểu hiện ở khả năng lựa chọn sách, kỹ năng đọc và lĩnh hội sách cũng như
cách thức ứng xư với sách báo, là sự thể hiện rõ ràng nhất đặc điểm tâm lý và
nhân cách của mỗi cá nhân, được hình thành từ lứa tuổi ấu thơ và phát triển
trong suốt cuộc đời con người.
Ảnh 11: Cô đọc sách, truyện cho trẻ nghe
Ảnh 12: Cô đọc sách, truyện cho trẻ nghe
17
Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân
có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho việc hình thành và
phát triển nhân cách con người. Các hoạt động học tập và vui chơi ở trường
mầm non có tác động rất lớn đến quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Việc tạo
dựng thói quen tốt cho trẻ mầm non là một việc làm quan trọng để từ đó hình
thành nhân cách cho trẻ em. Một trong những thói quen có ảnh hưởng sâu sắc
đối với sự phát triển tư duy, đạo đức, lối sống của trẻ em đó là thói quen đọc
sách. Đọc sách giúp trẻ hoàn thiện ngôn ngữ, tăng cường vốn giao tiếp, trau
dồi tình yêu thương,… Đây không chỉ là việc làm quan trọng của gia đình mà
còn là việc đặc biệt là quan trọng trong các trường mầm non.
Đọc sách giúp ngôn ngữ linh hoạt, vốn từ phong phú. Bé sẽ tự tin giao
tiếp. Được nghe nhiều về các câu chuyện trong các câu chuyện sẽ khiến bé
học được các bài học kỹ năng giao tiếp và xư lý tình huống thực tế. Bé chủ
động bộc lộ bản thân và nói lên những điều mình nghĩ. Đọc sách giúp bé thư
giãn, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Bé hào hứng đón nhận kiến thức mới, mong
mỏi được khám phá điều hay. Nếu bé được nghe những câu chuyện phù hợp
trong các tình huống cụ thể thì việc lĩnh hội kiến thức và nhận rõ vấn đề sẽ trở
nên đơn giản hơn. Ở giai đoạn mầm non, các bé thường khá hiếu động. Việc
đọc sách, nghe đọc sách sẽ khiến bé tập trung, học hỏi điều hay lẽ phải thông
qua các câu chuyện, tình huống cần bé tự mình trải nghiệm. Bé được rèn
luyện tính kỷ luật, tăng cường khả năng ghi nhớ.
2.3. Biện pháp 3: Làm phong phú góc thư viện thân thiện với nhiều
đầu sách bằng các cách khác nhau
Tôi đã tìm hiểu về các loại sách, truyện có tác dụng tốt tới sự phát triển
ngôn ngữ , kĩ năng xã hội và tư duy cho trẻ, có hình ảnh đẹp, rõ ràng, bắt mắt.
Tôi tìm cách mua những cuốn sách này bằng các cách khác nhau:
– Thứ nhất: Tôi xin nguồn quỹ của nhà trường, tuy nhiên như vậy chưa đủ
để làm phong phú nguồn sách.
– Thứ hai: Tôi đầu tư một số kinh phí của mình cho góc thư viện này,
nhưng như vậy chưa đủ sự liên kết nếu chỉ có nhà trường và giáo viên.
18
– Thứ ba: tôi chủ động trao đổi và chia sẻ với các phụ huynh cùng tìm đầu
sách về để dành thời gian từ 30- 40 phút mỗi ngày đọc sách, truyện và trao
đổi cùng các con nội dung trong cuốn sách.
Sau đó khi các cuốn sách các bé được bố mẹ nhiều lần đọc ở nhà sẽ được
trẻ mang tới lớp cô đọc cho các bạn trong lớp cùng nghe hoặc trẻ có sách
truyện tự kể lại cho các bạn để các bạn cùng thảo luận.
Hàng ngày ngoài các hoạt động chính của trẻ tại trường, lớp theo chương
trình, tôi cũng đều tranh thủ dành ra 15- 20 phút để đọc những cuốn sách đó
cho trẻ cùng trẻ và cùng trao đổi nội dung của cuốn sách.
Tương tự như vậy với các cuốn sách của các bé khác trong lớp. Các gia
đình cũng sẵn sàng cho bé tặng tại lớp tôi những cuốn sách trẻ đã nghe đọc
nhiều lần tại gia đình, chính điều này làm cho góc thư viện của lớp tôi ngày
càng đa dạng, phong phú.
2.4. Biện pháp 4: Làm sách vải để tăng sự hứng thú, kích thích trẻ
thọc hỏi, yêu thích sách hơn
Để trẻ yêu thích sách, thích tìm hiểu các nội dung của sách và từ đó hình
thành thói quen đọc sách, trau dồi kiến thức cho trẻ tôi đã nghĩ rằng ngoài
những cuốn sách truyện mua sẵn, mình cần tự làm thêm sách bằng vải dạ để
trẻ hứng thú hơn nữa, kích thích trí tò mò, ham học hỏi của trẻ… Và việc sư
dụng sách vải cũng tăng cường cho trẻ nhiều kĩ năng vì sách tôi làm có thể để
trẻ tháo ra, ghép vào một cách dễ dàng…
Ngay từ các trang sách tôi đã dùng các móc tháo ra lắp vào được, còn
trong các trang sách các chi tiết tôi cũng dùng nhám hai mặt để trẻ có thể tự
ghép chứ không hề dính chết… điều này càng làm tăng hứng thú cho trẻ, tạo
cho trẻ thích sách truyện nhiều hơn và trẻ có kĩ năng, trẻ được tự trải nghiệm
các kiến thức. Như vậy trẻ sẽ nhớ rất lâu, trẻ dần hình thành thói quen đọc
sách, yêu thích sách, và có kĩ năng với các quyển sách trẻ được trải nghiệm…

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Một số biện pháp hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo cho trẻ 4 – 5 tuổi

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Maksim Gorky – một nhà văn nổi tiếng người Nga đã từng nói: “Sách mở
ra trước mắt tôi những chân trời mới”, có thể nói sách mang lại cho chúng ta
những kho tàng kiến thức phong phú và mới mẻ về thế giới xung quanh. Với trẻ
mẫu giáo, vui chơi là hoạt động chủ đạo, khi mà trẻ chưa thể nhận thức được ý
nghĩa của những cuốn sách thì chính những đồ dùng đồ chơi mà trẻ tiếp xúc
hằng ngày lại được coi là bộ “sách giáo khoa” giúp trẻ mở ra những nhận thức
mới mẻ về thế giới tự nhiên và xã hội. Đặc biệt là trong sự phát triển trí tuệ,
nhân cách, thể chất cho trẻ.
Hoạt động cho trẻ Mầm non làm đồ dùng đồ chơi cũng đóng một vai trò
hết sức quan trọng trong việc giáo dục trẻ. Đối với trẻ em, đồ chơi cũng giống
như cuốc cày đối với người nông dân, máy móc đối với người công nhân, là
phòng thí nghiệm đối với nhà khoa học. Đồ chơi giúp trẻ em tìm hiểu, khám
phá thế giới xung quanh, nó giúp các em làm quen với những đặc điểm, tính
chất của nhiều đồ vật, biết được công dụng của chúng trong sinh hoạt và trong
lao động của con người. Đồ chơi khiến trẻ nhập vào hành động chơi giống như
thực, đáp ứng nhu cầu bắt chước hành động của người lớn từ đó giúp trẻ phát
hiện ra những mối quan hệ của người với người trong xã hội dần dần biết gia
nhập vào các mối quan hệ đó. Hoạt động với đồ chơi vừa làm thỏa mãn nhu cầu
vui chơi, vừa làm cho đôi bàn tay khéo léo, đôi chân dẻo dai cơ thể mềm mại,
hình dáng phát triển cân đối hài hòa, vừa chuẩn bị cho trẻ vào học tiểu học vừa
có thể tham gia tốt vào cuộc sống xã hội sau này.
Đồ chơi do tự tay mình làm ra, trẻ sẽ cảm thấy yêu quý, hứng thú hơn.
Đây cũng chính là một hình thức dạy trẻ cách chia sẻ trong quá trình lao động,
biết yêu quý sức lao động ngay khi còn bé từ đó hình thành những cảm xúc tích
cực cho trẻ “ Làm đồ chơi rất thích đấy bạn biết không? Và tớ có thể làm được
những đồ chơi mà tớ thích.” Đây là một trong những câu nói của trẻ trong quá
trình tôi quan sát và ghi lại được một cách ngẫu nhiên sau khi trẻ mang sản
2
phẩm do tự tay mình làm lên trưng bày. Quả thực, khi đồ chơi do tự tay mình
làm ra trẻ sẽ thấy thú vị, tự hào và rất trân trọng.
Trên thực tế, tôi thấy rằng hiện nay đồ chơi dành cho trẻ được bày bán rất
nhiều trên thị trường tuy vậy những đồ chơi đó không thể đáp ứng được đầy đủ
các mục đích của chương trình giáo dục mầm non. Việc mua quá nhiều đồ chơi
cho trẻ sẽ làm ảnh hưởng đến tiền bạc của phụ huynh trong khi các phụ phế
phẩm từ gia đình luôn sẵn có như: vỏ hộp, lon bia, vỏ sò, lõi giấy vệ sinh,… hay
đơn giản là các loại lá cây khô,…v..v… Đây là nguồn vật liệu phong phú và dễ
tìm mà mỗi giáo viên hay phụ huynh có thể tận dụng cho trẻ sáng tạo các món
đồ chơi trẻ thích. Mặt khác, trong các trường mầm non việc hướng dẫn trẻ làm
đồ dùng đồ chơi nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ còn rất nhiều hạn
chế, trẻ tiếp thu kiến thức ở hoạt động này còn chưa sâu, giáo viên chưa có nhiều
sáng tạo trong việc dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi nên trẻ chưa phát huy hết được
tính sáng tạo và tự lập, đây là điều mà tôi băn khoăn. Chính vì vậy tôi đã mạnh
dạn lựa chọn đề tài:
“Một số biện pháp hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi nhằm phát huy tính
tích cực, sáng tạo cho trẻ 4 – 5 tuổi”
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP KỸ THUẬT
1. Mô tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến
Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục đào tạo thành phố Nam Định cùng
với sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường đã thường xuyên quan tâm bồi
dưỡng, nâng cao nghiệp vụ cho giáo viên và tổ chức các buổi thi đua làm đồ
dùng, đồ chơi tự tạo trong trường. Kết hợp với đội ngũ giáo viên đứng lớp có
trình độ chuyên môn đạt chuẩn và trên chuẩn; Yêu nghề, mến trẻ, năng động,
sáng tạo trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
Mặt khác, đa số trẻ đều thích thú tham gia hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi
với những nguyên vật liệu phong phú, dễ tìm. Trẻ được tự do phát huy ý tưởng
của mình, kỹ năng tạo hình được rèn luyện nhiều hơn, nuôi dưỡng ý tưởng nghệ
thuật của trẻ. Bên cạnh đó, phụ huynh luôn nhiệt tình ủng hộ, phối kết hợp với
nhà trường trong công tác chăm sóc và giáo dục trẻ.
3
Tuy nhiên, do kinh phí của nhà trường còn hạn hẹp nên việc đầu tư, mua
sắm đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế; Diện tích lớp học chật hẹp trong khi đó học
sinh đông nên còn gặp khó khăn trong việc cho trẻ tham gia hoạt động.
Những hoạt động hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi cũng được giáo viên
trên lớp đưa vào chương trình giảng dạy, tuy vậy không phải bất cứ giáo viên
nào cũng tìm ra được phương pháp và hình thức tổ chức cho trẻ làm đồ dùng, đồ
chơi đạt hiệu quả cao. Bản thân tôi qua thực tế giảng dạy và được tiếp cận với
phụ huynh tôi nhận thấy một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến hoạt động
làm đồ dùng, đồ chơi cùng trẻ, hơn nữa trẻ cũng chưa có nhiều cơ hội được tiếp
cận với hoạt động này. Nhận thức và kĩ năng của các trẻ trong lớp chưa đồng
đều: một số trẻ còn nhút nhát, rụt rè, một số thì lại quá hiếu động, chưa tự tin,
chưa thực sự hứng thú và thể hiện sự sáng tạo trước cô và các bạn. Vốn kinh
nghiệm của trẻ quá nghèo nàn, điều này trực tiếp gây cản trở đến quá trình phát
huy tính sáng tạo của trẻ, hơn thế nữa trẻ cũng không có nhiều kĩ năng tự làm đồ
dùng, đồ chơi do trẻ chưa được trải nghiệm nhiều hơn nữa trong các hoạt động
học, chưa đủ để trẻ được thỏa sức sáng tạo.
Nhà tâm lý học người Mỹ E.P.Torrance đã đưa ra 4 tiêu chí của sáng tạo
đó là: tính nhanh nhạy, tính linh hoạt, tính chi tiết và tính độc đáo. Dựa vào các
tiêu chí ấy, có thể thấy sự sáng tạo của trẻ MG 4 – 5 tuổi khi tham gia hoạt động
làm đồ dùng, đồ chơi được thể hiện như sau:
Thang đánh giá về tính sáng tạo của trẻ MG 4 – 5 tuổi khi tham gia hoạt
động làm đồ dùng, đồ chơi:
– Mức độ 3: CAO (3 điểm)
+ Trẻ có thể nêu lên ý tưởng và thể hiện sản phẩm theo ý tưởng của mình.
+ Đưa ra ý tưởng độc đáo và biết cách sử dụng nhiều nguyên vật liệu (NVL)
khác nhau để tạo nên sự mới lạ cho sản phẩm.
+ Có khả năng tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau cho một ý tưởng.
+ Có tinh thần hứng thú tham gia hoạt động.
+ Có kỹ năng tạo hình thành thạo.
4
+ Trẻ tỉ mỉ, cẩn thận trong việc lựa chọn kiểu dáng, màu sắc và chất liệu của
NVL, tập trung chú ý cao trong công việc.
+ Sản phẩm tạo hình đẹp, hài hòa, thể hiện sự cẩn thận, công phu của trẻ.
+ Có sáng kiến đưa sản phẩm tạo hình vào phục vụ các trò chơi khác.
– Mức độ 2: TRUNG BÌNH (2 điểm)
+ Trẻ có thể nêu lên ý tưởng nhưng chưa tạo hình theo ý tưởng được.
+ Nội dung ý tưởng đưa ra thiếu tính độc đáo, các NVL lựa chọn đơn thuần nên
chưa tạo sự mới lạ trong sản phẩm.
+ Có ý tưởng nhưng tạo ra ít sản phẩm.
+ Còn chậm chạp trong khi chơi.
+ Kỹ năng tạo làm đồ dùng, đồ chơi còn lúng túng.
+ Trẻ chưa tỉ mỉ, cẩn thận trong việc lựa chọn kiểu dáng, màu sắc và chất liệu
của NVL, chưa tập trung chú ý vào công việc.
+ Các sản phẩm chưa đẹp, chưa hài hòa, chưa thể hiện sự cẩn thận, công phu của trẻ.
+ Còn lúng túng khi đưa đồ dùng, đồ chơi mình làm vào phục vụ các trò chơi
khác.
– Mức độ 1: THẤP (1 điểm)
+ Trẻ không nêu lên ý tưởng.
+ Không biết lựa chọn các NVL nên chưa tạo sự mới lạ cho sản phẩm.
+ Ý tưởng đã được gợi ý nhưng chỉ tạo ra được một sản phẩm.
+ Trẻ thờ ơ trong khi hoạt động.
+ Kỹ năng còn yếu.
+ Cẩu thả trong việc lựa chọn kiểu dáng, màu sắc và chất liệu của NVL, không
tập trung chú ý vào công việc.
+ Sản phẩm chưa hoàn thiện còn sơ sài.
+ Không biết đưa đồ dùng, đồ chơi vào các trò chơi khác.
5
Bảng 1: Kết quả thực trạng tính tích cực sáng tạo của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo ở trường mầm non
qua từng tiêu chí

Kết quả điều tra cho thấy, thực trạng tính tích cực, sáng tạo của trẻ mẫu giáo
4-5 tuổi thông qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo ở trường mầm non
thông qua các tiêu chí phần lớn đạt ở mức độ trung bình: trẻ thể hiện tính nhanh
nhạy chiếm 37,5%, trẻ thể hiện tính linh hoạt chiếm 40%, trẻ tạo ra được ĐD-
ĐC có tính chi tiết chiếm 42,5%. Đối với tiêu chí trẻ tạo ra được ĐD- ĐC có
tính độc đáo chủ yếu đạt ở mức độ thấp (42,5%), đạt ở mức độ cao chỉ chiếm
20%. Như vậy, thực trạng tính tích cực, sáng tạo của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi thông
qua hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo ở trường mầm non như trên đã cho
thấy sự cần thiết phải đề ra các biện pháp hướng dẫn trẻ làm đồ dùng đồ chơi để

6
có thể khắc phục một số hạn chế trong quá trình giáo dục phát huy tính tích cực,
sáng tạo cho trẻ ở những độ tuổi sau.
Từ những thực trạng trên và sau quá trình tìm hiểu và nghiên cứu kĩ lưỡng,
tôi xin đưa ra “Một số biện pháp hướng dẫn trẻ làm đồ dùng, đồ chơi nhằm
phát huy tính tích cực, sáng tạo cho trẻ 4 – 5 tuổi” như sau:
2. Mô tả giải pháp kỹ thuật sau khi có sáng kiến:
Để có thể tổ chức tốt hoạt động dạy trẻ làm đồ dùng, đồ chơi đòi hỏi giáo
viên phải có một kế hoạch chi tiết và cô thể theo một hệ thống bài tập, giáo viên
cũng cần phải chú ý đến phương pháp truyền đạt, thời điểm truyền đạt… Chính
vì vậy, để dạy trẻ làm đồ dùng, đồ chơi nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo
cho trẻ 4-5 tuổi tôi đã đưa ra một số biện pháp như sau:
* Biện pháp 1: Không ngừng bồi dưỡng, trau dồi kiến thức, kĩ năng cho bản thân
Đối với trẻ mầm non giáo viên đóng vai trò là thang đỡ, điểm tựa cho trẻ
được phát triển một cách chủ động và linh hoạt. Để làm được điều đó mỗi giáo
viên phải luôn cố gắng không ngừng tự trau dồi những kiến thức và kĩ năng cần
thiết cho bản thân để có thể giúp trẻ trong các hoạt động trên lớp một cách tốt
nhất, đặc biệt là hoạt động cho trẻ làm đồ dùng, đồ chơi.
Bản thân là một giáo viên mầm non, tôi và các đồng nghiệp trong lớp luôn
ý thức được vai trò của việc nâng cao tay nghề chuyên môn. Chúng tôi không
chỉ nghiên cứu nắm vững mục đích yêu cầu của hoạt động mà còn phải nắm
chắc được các phương pháp và biện pháp thực hiện giúp trẻ lĩnh hội kiến thức
một cách nhẹ nhàng, không bị gò bó, áp đặt giúp trẻ hiểu bài sâu và vận dụng
những điều đã học vào thực tế hàng ngày của trẻ. Sự sáng tạo và khả năng ứng
dụng các đồ dùng đồ chơi do trẻ tự tạo đó cũng được chúng tôi cân nhắc và lựa
chọn kĩ càng trước khi đưa ra yêu cầu cho trẻ. Vì vậy, để giúp trẻ 4 – 5 tuổi lớp
tôi làm được một số đồ dùng, đồ chơi nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo của
trẻ thì tôi đã: Đọc và nghiên cứu kỹ chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm
non 4 – 5 tuổi. Giáo viên tìm hiểu để nắm vững đặc điểm tâm lí của trẻ từ đó có
thể lưu ý đến kinh nghiệm của trẻ, đặc điểm cá nhân của từng trẻ, nhu cầu hoạt
động của trẻ, sự năng động, linh hoạt trong hoạt động làm đồ dùng đồ chơi tự
7
tạo. Qua đó, giáo viên đưa ra được kế hoạch tổ chức góc tạo hình một cách hợp
lý, linh hoạt, xuất phát từ nhu cầu của trẻ; Tham gia các đợt kiến tập và các
chương trình chuyên đề do phòng và do trường tổ chức; Tìm đọc tham khảo
những cách làm đồ dùng đồ chơi đơn giản trên sách báo, tạp chí mầm non; Xem
các chương trình truyền hình về chăm sóc giáo dục trẻ mầm non trên các kênh
truyền hình như VTC11 với chương trình “ Những tờ giấy diệu kỳ” dạy trẻ cách
làm một số đồ dùng đồ chơi cho trẻ mầm non, vào mạng xem các chương trình
“Hướng dẫn làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ mầm non”, đặc biệt là các trang web
giáo dục cho trẻ mầm non bên nước ngoài.
Như vậy, qua tự bồi dưỡng bản thân, học hỏi đồng nghiệp cũng như xem
các phương tiện thông tin hiện đại tôi đã nắm vững được các phương pháp để
dạy trẻ làm dược một số đồ dùng đồ chơi nhằm phát huy tính tích cực sáng tạo
của trẻ.
Giáo viên trong lớp trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm
* Biện pháp 2: Thường xuyên thay đổi không gian, cách sắp xếp các nguyên
vật liệu tại các góc cho trẻ được thỏa sức sáng tạo.
8
Tiến sĩ Edward RoyKrishnan (Mission College – Thailand) trong một bài
báo về giáo dục đại học cũng đã nói: “… Đứa trẻ học rất nhanh trong những
năm thơ ấu của cuộc đời, bởi vì thực tế không có ai thực sự dạy các em mà
chính bản thân các em đóng vai trò tích cực trong việc học tập của bản thân…
Hãy suy nghĩ về các môi trường quanh đứa trẻ… trong hầu hết các trường hợp,
trẻ em học cách tư duy trong những môi trường không theo khuôn phép, không
nghiêm ngặt và rất linh hoạt ở nhà, ở sân chơi, ở cửa hiệu, trong gia đình…; để
phát triển tư duy cảm giác và hình thành kỹ năng tư duy phân tích cho trẻ, cần
tạo ra những môi trường học tập tự do hơn cho các em”
Một trong những điều kiện quan trọng để nảy sinh và phát huy tính sáng
tạo đó là không gian, môi trường để sáng tạo. Do đó, tạo nên một không gian
chơi rộng rãi, thoáng mát, vệ sinh với các nguyên vật liệu đa dạng, mới lạ và hấp
dẫn là một việc làm rất quan trọng và cần thiết tại góc chơi đặc biệt là góc tạo
hình. Vì thế, giáo viên mầm non cần phải thường xuyên thay đổi để làm mới
không gian chơi, bổ sung nguyên vật liệu mới ở góc tạo hình cho trẻ để tạo điều
kiện giúp trẻ bộc lộ và thể hiện khả năng sáng tạo của mình.
Ở trên lớp tôi và các giáo viên khác luôn bổ sung, thay đổi nguyên vật liệu
cho trẻ theo chủ đề, thường xuyên cải tạo không gian chơi luôn sạch sẽ, đủ rộng
và thoáng để trẻ chơi hàng ngày. Với những nguyên vật liệu mới lạ, phù hợp với
yêu cầu của hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo sẽ giúp cho trẻ có điều kiện
tiếp xúc, làm quen với thế giới nguyên vật liệu kì diệu, tạo cơ hội cho trẻ được
tạo hình, được tìm tòi và biến đổi các nguyên vật liệu đó thành sản phẩm, đồ
chơi cho riêng mình và cho nhóm. Như vậy, không gian chơi sẽ trở nên ngăn
nắp, gọn gàng, hấp dẫn, mới lạ hơn. Bên cạnh đó, theo tôi góc tạo hình cũng cần
bố trí gần nguồn nước sẽ tạo cho trẻ có hứng thú chơi, giúp trẻ tích cực chủ động
tham gia lấy và cất nguyên vật liệu hay lấy nước, vệ sinh đồ dùng khi cần thiết
cũng trở nên thuận tiện hơn, trẻ cố gắng nổ lực thực hiện ý đồ tạo hình của
mình. Đây cũng là môi trường, là điều kiện thuận lợi để tính sáng tạo của trẻ
được bộc lộ và phát huy. Do đó, giáo viên không chỉ quan tâm đến việc cung
cấp nguyên vật liệu cho trẻ mà còn phải đặc biệt chú ý đến không gian cho trẻ
9
chơi. Không gian ấy luôn luôn vận động, biến đổi cho phù hợp với chủ đề, nội
dung của góc chơi một cách an toàn, sinh động, hấp dẫn đảm bảo khuyến khích
tính sáng tạo của trẻ được nảy sinh và phát triển trong hoạt động này.
Ví dụ: Ở trên lớp tôi và các giáo viên trong lớp tạo môi trường cho trẻ
được hoạt động một cách tích cực nhất. Các góc chơi được chúng tôi bày biện và
bổ sung các nguyên vật liệu khác nhau để trẻ có thể thỏa sức sáng tạo theo chủ
đề. Như góc sách truyện, với chủ đề sách là “ Côn trùng và chim” chúng tôi để
những chiếc lá cây để trẻ có thể sáng tạo những trang sách sinh động về thế giới
loài vật mà trẻ biết.
Hình ảnh trẻ sáng tạo các con vật từ những chiếc lá để làm ra cuốn sách
“Côn trùng và chim”
Hay góc tạo hình được bổ sung thêm những vỏ chai nhựa, những lõi giấy
vệ sinh,… để trẻ có thể thỏa sức sáng tạo.
10
Hình ảnh góc tạo hình được bổ sung thêm những nguyên vật liệu
* Biện pháp 3: Hướng dẫn, gợi ý trẻ sưu tầm các nguyên vật liệu thiên
nhiên và phế thải để làm đồ dùng, đồ chơi; đồng thời khuyến khích trẻ đưa
ra ý tưởng và cách thức thực hiện sản phẩm.
Trên thực tế cho thấy trẻ mầm non chưa được giáo viên tạo điều kiện được
sử dụng đa dạng các nguyên vật liệu, hay sưu tầm và sắp xếp các nguyên vật
liệu cùng cô nên trẻ thường chọn hoạt động tạo hình vẽ là chủ yếu. Đây là một
trong những hoạt động tạo hình khá quen thuộc đối với trẻ nên đa số trẻ có kỹ
năng tạo hình thành thạo. Ví dụ: trẻ vẽ rất nhanh, tranh vẽ được tô màu đều và
đẹp, bố cục hài hòa, ý tưởng độc đáo… Chính vì thế, trẻ ít có khả năng tạo ra
nhiều sản phẩm khác nhau cho một ý tưởng. Ví dụ như: thay vì vẽ một bức tranh
“Bó hoa tặng mẹ” thì giáo viên có thể gợi ý cho trẻ có thể sử dụng các cách khác
như cắt hay xé dán bó hoa, in bó hoa từ các loại của quả, xếp hoa, tạo hình bó
hoa từ ống hút hay từ khay giấy bánh bông lan…. Tức là cùng tạo ra bó hoa để
tặng mẹ nhưng có nhiều cách làm khác nhau, điều này tùy thuộc vào việc chuẩn
bị nguyên vật liệu của cô và trẻ. Qua đó, trẻ sẽ có thêm nhiều kinh nghiệm trong
việc sử dụng các nguyên vật liệu.
11
Sự sáng tạo của trẻ được thể hiện trên rất nhiều mặt. Với hoạt động cho trẻ
làm đồ dùng đồ chơi để có thể giúp trẻ phát huy được khả năng sáng tạo tôi vẫn
luôn khuyến khích trẻ sưu tầm những nguyên vật liệu mà trẻ nghĩ có thể sử dụng
và sáng tạo được từ chúng. Hơn thế nữa trẻ mầm non rất thích được tự mình tìm
tòi khám phá, thích tự tay mình làm ra một cái gì đó, và việc tự tay mình làm ra
một đồ chơi là điều mà theo tôi nghĩ trẻ sẽ rất hứng thú và tích cực, và sẽ thích
thú hơn nếu những đồ chơi đó lại được trẻ làm ra từ chính những nguyên vật liệu
đơn giản dễ tìm ngay trong gia đình trẻ. Hàng ngày khi trẻ ăn quà bánh, uống
sữa, ăn kem… trẻ có thể để ý và lựa chọn chính những vỏ hộp, que kem đó để
tạo ra nhiều sản phẩm khác nhau. Hoặc những loại vỏ cây, hoa, lá, hạt quả, vỏ
sò… sau khi ăn xong trẻ cũng có thể sưu tầm để tạo hình được.
Bên cạnh đó để thúc đẩy tinh thần tìm tòi khám phá ở trẻ tôi biến sự tìm
kiếm này thành một cuộc đua. Tôi thường hướng dẫn trẻ, sau khi đã lựa chọn
cần phải giữ sạch, cất kỹ các nguyên vật liệu đó cứ sau một tuần thì mang đến
lớp thi đua xem nhóm nào, bạn nào sưu tầm được nhiều nguyên vật liệu và đưa
ra ý tưởng mới lạ hơn về cách tạo hình với các nguyên vật liệu đó. Yêu cầu trẻ
khi tìm được các nguyên vật liệu, trẻ cần sử dụng các nguyên vật liệu đó để thử
tạo hình một sản phẩm nào đó. Khuyến khích trẻ nghĩ ra cách tạo hình mới lạ và
độc đáo. GVMN đưa ra những “phần thưởng” để kích thích tính sáng tạo của trẻ.
Với cách làm như vậy, trẻ được trực tiếp tìm kiếm, lựa chọn, cất giữ và chuẩn bị
những dự định với các nguyên vật liệu đó. Đây tuy là một cách làm đơn giản
nhưng lại có hiệu quả giáo dục cao. Làm như vậy chúng ta sẽ tiết kiệm được tiền
mua sắm vật liệu, tạo ra nhiều đồ chơi mang tính sáng tạo phong phú cho lớp
học của mình. Những đồ chơi này vừa dễ làm vừa dễ sử dụng trong các giờ học
và trong các hoạt động. Vì qua việc tìm kiếm và chọn lọc các nguyên vật liệu
khác nhau, trẻ có thể thỏa sức để tưởng tượng và chuẩn bị cho mình những ý
tưởng độc đáo với các sản phẩm đó. Do đó, đây cũng là một trong những biện
pháp góp phần tích cực trong việc giáo dục tính sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 4 – 5
tuổi trước khi bước vào hoạt động làm đồ dùng đồ chơi.
12

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học

SKKN Một số giải pháp chỉ đạo đổi mới hình thức tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ mẫu giáo trong trường mầm non

Xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN luận văn luận án O2 Education

ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN
Bậc học mầm non là bậc học đầu tiên của nền giáo dục quốc dân. Việc chăm
sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ ngày từ tuổi ấu thơ là vô cùng quan trọng cho sự
hình thành và phát triển toàn diện của trẻ.
Để đạt được mục tiêu giúp trẻ phát triển toàn diện thì ta cần
phải kết hợp hài hoà giữa nuôi dưỡng chăm sóc sức khoẻ và giáo
dục đó là điều tất yếu. Chính vì vậy việc chăm sóc nuôi dưỡng như
thế nào là đúng để cơ thể trẻ khoẻ mạnh, học tốt phát triển cân
đối thì trước tiên ta phải có một chế độ ăn uống hợp lý và có những
bữa ăn hấp dẫn, đẹp mắt lôi cuốn trẻ.
Đổi mới hình thức tổ chức bữa ăn cho trẻ không chỉ đơn thuần là việc tổ
chức các bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ mà còn nhằm nâng cao chất lượng
chăm sóc trẻ, hình thành ở trẻ những kỹ năng cơ bản trong văn hóa ẩm thực nơi
công cộng, biết sử dụng nhiều loại đồ dùng ăn uống, biết sắp xếp đồ dùng và cất
dọn đồ dùng cùng cô. Đặc biệt là ý thức về văn hóa ẩm thực, lịch sự trong ăn uống
như: không vừa nói vừa ăn, biết lấy thức ăn vừa đủ, không bỏ thừa đồ ăn. Đi lại nhẹ
nhàng, không tranh giành, không đùa nghịch…
Ở trường mầm non Thống Nhất, chế độ ăn của trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ ăn 2 bữa
chính, 1 bữa phụ; trẻ mẫu giáo 1 bữa chính, 1 bữa phụ. Thông qua bữa ăn trưa, trẻ
được bù đắp những năng lượng đã tiêu hao và cung cấp năng lượng để tham gia
vào các hoạt động mới. Vì vậy, việc tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ ở trường mầm non
là một nhiệm vụ quan trọng trong quá trình chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
3
Trên thực tế trong các nhà trường mới dừng ở việc tổ chức cho trẻ ăn cơm xuất chia
vào bát và giáo viên động viên khuyến khích trẻ hay xúc cho trẻ ăn hết xuất nhưng
chưa chú ý đến việc tổ chức các hình thức ăn đa dạng, tổ chức cho trẻ ăn ngon
miệng, trẻ vui vẻ, yêu thích và hứng thú với các bữa ăn của mình… Đa phần, trẻ ăn
như đang thực hiện nhiệm vụ chứ không phải ăn do nhu cầu. Đây là điều khiến
người hiệu trưởng như tôi luôn trăn trở và suy nghĩ làm thế nào để giúp trẻ bước
vào bữa ăn với một tâm lý thoải mái và ăn ngon miệng nhất và hình thành ở trẻ
những kỹ năng cơ bản trong văn hóa ẩm thực nơi công cộng và các kỹ năng sử
dụng các dụng cụ khi ăn… Vì vậy, tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Một số giải pháp
chỉ đạo đổi mới hình thức tổ chức bữa ăn trưa cho trẻ mẫu giáo trong trường
mầm non” nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà trường.

1. Thuận lợi
Trường Mầm Non Thống Nhất – Thành phố Nam Định tọa lạc trên khuôn
viên sân vườn thoáng mát, xanh, sạch, đẹp và an toàn, là nơi hội tụ đủ điều kiện để
mang đến cho trẻ một môi trường học tập đảm bảo tất cả các yếu tố thích hợp nhất.
Trường mầm non Thống Nhất được đầu tư xây dựng khang trang và hiện đại
với 15 nhóm lớp và 13 phòng chức năng và 2 khu dinh dưỡng rộng. Sân chơi rộng
rãi, thoáng mát có đầy đủ các thiết bị đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động.
Nhà trường luôn được sự quan tâm và chỉ đạo của Sở Giáo dục và Đào tạo,
UBND thành phố Nam Định, phòng GD & ĐT, tổ mầm non.
Là trường mầm non đạt Kiểm định chất lượng Giáo dục cấp độ 3, chuẩn
Quốc gia mức độ 2, trường xanh – sạch – đẹp – an toàn, và là trường được đánh giá
cao về chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Nhà trường nhiều năm liền đạt “Tập thể
lao động xuất sắc” được tặng là đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua của Tỉnh…
Có đội ngũ giáo viên, nhân viên nhiệt tình tâm huyết với nghề và có trình độ
năng lực cao và đồng đều.
4
2. Khó khăn
– Sự phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong hoạt động đổi mới các hình
thức tổ chức bữa ăn cho trẻ còn hạn chế.
– Xây dựng thực đơn chưa phong phú, đa dạng.
– Đồ dùng để tổ chức đổi mới chưa có, mới chỉ đầy đủ ở hình thức ăn cơm
phần.
– Giáo viên và nhân viên chưa chú trọng đến các hình thức tổ chức bữa ăn
cho trẻ, chỉ mới tập trung ở hình thức ăn cơm phần.
– Ý thức về văn hóa ẩm thực, lịch sự trong ăn uống, hứng thú với bữa ăn, ăn
ngon miệng và có kỹ năng sử dụng nhiều dụng cụ đồ dùng trong ăn uống… của trẻ
còn hạn chế.
3. Thực trạng của vấn đề đổi mới hình thức bữa ăn trưa cho trẻ tại
trường mầm non
Bảng 1: Kết quả khảo sát trên giáo viên và nhân viên – Khảo sát 40 người.

* Qua bảng khảo sát trên tôi rút ra một số vấn đề sau:
+ Tiêu chí phối hợp giữa nhà trường và gia đình trong hoạt động đổi mới các
hình thức tổ chức bữa ăn cho trẻ mầm non mức độ rất quan trọng đạt là 12,5%, ở
mức độ quan trọng đạt là 62,5% và ở mức độ bình thường đạt 25%.
5
+ Tiêu chí xây dựng thực đơn mức độ rất quan trọng đạt là 37,5%, ở mức độ
quan trọng đạt là 37,5% và ở mức độ bình thường đạt 8%, ý kiến khác đạt 25%.
+ Tiêu chí chuẩn bị đồ dùng cho bữa ăn theo các hình thức khác nhau mức độ
rất quan trọng đạt là 25%, ở mức độ quan trọng đạt là 37,5% và ở mức độ bình
thường đạt 37,5%.
+ Tiêu chí lập kế hoạch tổ chức bữa ăn mức độ rất quan trọng đạt là 37,5%, ở
mức độ quan trọng đạt là 45% và ở mức độ bình thường đạt 17,5%.
Bảng 2: Kết quả khảo sát trên trẻ – 100 trẻ

* Nhận xét: Tiêu chí “Trẻ hứng thú với bữa ăn, ăn ngon miệng” mức độ tốt
đạt 20%, khá 30%, trung bình 30%, yếu 10%. Tiêu chí “Trẻ có kỹ ăn ăn uống văn
minh, lịch sự nơi công cộng” mức độ tốt đạt 21%, khá 28%, trung bình 30%, yếu
21%. Tiêu chí “Trẻ tích cực tham gia chuẩn bị đồ dùng cho bữa ăn cùng cô giáo”
mức độ tốt đạt 15%, khá 35%, trung bình 20%, yếu 30%. Tiêu chí “Trẻ có kỹ năng
sử dụng nhiều đồ dùng trong ăn uống” mức độ tốt đạt 18%, khá 22%, trung bình
35%, yếu 25%.
=> Như vậy: Để trẻ có ý thức về văn hóa ẩm thực, lịch sự trong ăn uống,
hứng thú với bữa ăn, ăn ngon miệng và có kỹ năng sử dụng nhiều dụng cụ đồ dùng
trong ăn uống… Bản thân tôi cũng không ngừng học hỏi và mạnh dạn đưa ra một số
biện pháp chỉ đạo nhằm đổi mới hình thức bữa ăn chính cho trẻ mẫu giáo ở trường.
6
II.2. Mô tả giải pháp kỹ thuật sau khi có sáng kiến
1. Giải pháp 1: Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa nhà trường và gia
đình trong hoạt động đổi mới các hình thức tổ chức bữa ăn cho trẻ mầm non.
– Hoạt động tổ chức các bữa ăn cho trẻ mầm non đạt hiệu quả tốt nhất khi có
sự phối hợp của cha mẹ học sinh. Nhận thức được điều đó tôi luôn nhắc nhở giáo
viên giao lưu và xây dựng mối liên hệ gần gũi với phụ huynh tại nhóm lớp.
– Thông tin đến phụ huynh tình hình sức khoẻ, sự phát triển ( chiều cao, cân
nặng, sở thích của trẻ về các món ăn và hình thức ăn…) của các con thông qua sổ
liên lạc điện tử, nhóm zalo, góc tuyên truyền…. Chính bằng cách này phụ huynh
luôn nắm bắt được các hoạt động mà con cái mình tham gia, cảm nhận sâu sắc thấy
con đã được giáo viên và nhà trường quan tâm – chăm sóc rất tốt, nhà trường đã
luôn nhận được sự ủng hộ của phụ huynh trong mọi hoạt động trải nghiệm như: Tổ
chức tiệc Buffel, bữa ăn tự chọn và các hình thức khác nhau để tổ chức bữa ăn
ngon, đẹp và hấp dẫn đối với trẻ.
– Thường xuyên cung cấp các bài viết có chất lượng cao và nội dung tuyên truyền
sát với tình hình thực tế của trẻ tại nhà trường trên các nhóm lớp. Từ đó giúp phụ
huynh hiểu hơn về vai trò, tầm quan trọng của việc tổ chức các bữa ăn cho trẻ như:
Bài viết: “Những chiếc áo kỳ diệu giúp các con yêu khỏe mạnh phòng chống
dịch bệnh Covid -19” Sức khỏe là tài sản quý giá quan trọng nhất của con người.
Đặc biệt đối với trẻ nhỏ sức khỏe đóng vai trò vô cùng quan trọng cho sự hình
thành và phát triển toàn diện của trẻ. Vậy trong thời gian trẻ nghỉ học để phòng
chống dịch Covid – 19 phụ huynh cần làm gì để giúp các con có cơ thể trẻ khoẻ
mạnh, phát triển cân đối? Để trả lời câu hỏi đó tôi xin gửi tới các bậc phụ huynh
những “chiếc áo kỳ diệu” giúp cho các con yêu khỏe mạnh để phòng chống dịch
bệnh Covid – 19.
– Chiếc áo kỳ diệu thứ nhất: Cùng con yêu xây dựng và duy trì lịch sinh hoạt
trong ngày như thời gian trẻ đi học ở trường.Giờ thức giấc, giờ ăn sáng, giờ vận
động, giờ học, giờ vui chơi, giờ vệ sinh, giờ ăn trưa, giờ ngủ trưa, giờ ăn phụ bữa
chiều, giờ vui chơi chiều…
7
Giấc ngủ có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của não và năng lực học
tập cũng như các hoạt động của các cơ quan bên trong cơ thể trẻ. Vì vậy, cha mẹ
đặc biệt cần quan tâm đến giờ ăn, giờ ngủ của các con.Tránh cho các con ngồi
thời gian dài trên máy vi tính, điện thoại và tivi…
Đặc biệt rèn cho trẻ thường xuyên rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn sau khi
chơi đồ chơi, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và khi ra ngoài về… Cho các con đeo
khẩu trang khi đi ra ngoài.
– Chiếc áo kỳ diệu thứ 2: Dành cho con thời gian nhiều nhất có thể
Khi ở bên cạnh các con cha mẹ nên bố trí sắp xếp công việc một cách khoa học và
hợp lý. Dành thời gian chơi, học cùng với con và chăm sóc con nhiều nhất có thể.
Nên dành thời gian toàn tâm toàn ý cho con. Sự quan tâm đó sẽ tạo cho trẻ bầu
không khí yêu thương ấm áp và sẽ mang lại cho trẻ cảm giác bình an và xoa dịu
cảm xúc tiêu cực của trẻ.
– Chiếc áo kỳ diệu thứ 3: Những bữa ăn ngon, ăn đẹp của con yêu
Cùng con yêu xây dựng thực đơn đa dạng, phong phú: Cha mẹ tổ chức bữa
ăn cho con không chỉ đơn thuần là việc các bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng mà còn
nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc con, hình thành cho con những kỹ năng cơ
bản trong văn hóa ẩm thực nơi công cộng. Trong các bữa ăn, các con biết ý thức về
văn hóa ẩm thực, lịch sự trong ăn uống như: không vừa nói vừa ăn, biết lấy thức
ăn vừa đủ, không bỏ thừa đồ ăn. Nói nhẹ nhàng, không cười đùa, không vừa xem
tivi vừa ăn hay vừa chơi
điện thoại vừa ăn…
Các hình thức tổ chức bữa ăn cho các con:
Ngoài ăn cơn bằng bát, thìa cha mẹ nên chuẩn bị các đồ dùng ăn uống phong phú
để các con yêu có thêm các kỹ năng ăn uống với dĩa, đũa, khay… và tạo sự hào
hứng mỗi khi đến giờ ăn, các con sẽ rất vui và tỏ ra thích thú với việc được sử
dụng nhiều loại đồ dùng trong ăn uống. Đồng thời, các con dường như chững chạc
8
hơn, trưởng thành hơn, tự chủ tự giác hơn, lịch sự và văn minh hơn trong ăn
uống…
+Hình thức: Bé ăn khay
+ Hình thức: Bé ăn đĩa với dĩa và thìa
+ Hình thức; Bé ăn cơm phần
Bên cạnh đó, yếu tố thẩm mỹ của đồ dùng ăn uống phục vụ cho các con cũng
là tiêu chí để cha mẹ cần quan tâm. Vì trẻ nhỏ có tư duy trực quan hình ảnh, rất dễ
lôi cuốn bởi vẻ đẹp bên ngoài nên tôi đã chọn tông màu trắng tinh khôi với họa tiết
hoa văn hình dợn sóng hay chiếc lá, vỏ sò…. cho khay, chén, dĩa để làm nổi bật các
món ăn vốn dĩ có màu sắc rất đẹp mắt của trẻ, kích thích vị giác cho trẻ ăn ngon
miệng hơn
Luôn động viên, khuyến khích trẻ tham gia tổ chức bữa ăn cùng cha mẹ
+ Khuyến khích các con sắp xếp bàn ăn, rèn cho các con có kỹ năng tự phục
vụ trẻ biết phối hợp và phân công khi nhận nhiệm vụ cho trẻ ( Sắp xếp bàn ghế,
trải khăn bàn, đồ dùng phục vụ ăn uống…)
+ Duy trì thực hiện xuyên suốt các bữa ăn của các con để tạo nề nếp, thói
quen, từ đó hình thành kỹ năng, văn hóa trong bữa ăn của các con.
Tạo không khí vui tươi thoải mái khi các con bước vào bữa ăn. Chú ý bao
quát, trò chuyện với các con trong giờ ăn để nắm bắt nhu cầu, sở thích của trẻ qua
từng món ăn,t ừ đó có hướng điều chỉnh kịp thời.
Cha mẹ thường xuyên cập nhật kiến thức ẩm thực, văn hóa ăn uống công
công để giáo dục và hình thành ở trẻ kỹ năng, hành vi văn minh trong ăn uống .
Việc tổ chức các bữa ăn cho trẻ bằng nhiều hình thức, các con được tham
gia trực tiếp trong quá trình tổ chức bữa ăn: trẻ tự sắp xếp bàn ăn, trưng bày các
món ăn và tham gia vào các bữa tiệc ẩm thực một cách hào hứng. Điều này không
chỉ giúp các con ăn ngon miệng hơn, hấp thu tốt hơn các dưỡng chất mà còn có ý
nghĩa rất lớn trong việc giáo dục và hình thành các kỹ năng trong văn hóa ẩm thực
cho trẻ. Tạo dựng cho trẻ có thói quen tự lập trong bữa ăn là điều cần thiết để trẻ
9
có thể làm những việc mà mình yêu thích. Hãy để các con tự ăn theo ý của mình,
nhiều hay ít, nhanh hay chậm, ăn bằng đũa hay ăn bằng thìa…. Hãy tỏ ra thoải
mái, vui vẻ trong lúc các con ăn, nói chuyện và làm bạn đồng hành với các con.
Làm được như vậy tôi tin rằng, chúng ta đã mang đến cho các con một “ bữa ăn
vui, một bữa ăn ngon miệng”.
Chúng ta là những người làm cha làm mẹ bằng những suy nghĩ, lời lẽ, hành
động và những ảnh hưởng có thể giúp trẻ phát triển toàn diện nhất, xây dựng cá
tính mạnh mẽ và sự hứa hẹn một tương lai tuyệt vời cho các con yêu. Chăm sóc
giáo dục các con nhỏ là một cái gì đó hơn cả một nghề. Nó là sự tin cậy, lòng kiên
trì và tình yêu thương bao la…
– Để phát triển một cách toàn diện cho trẻ cần có một chế độ ăn uống và sinh
hoạt điều độ. Tôi đã chỉ đạo giáo viên xây dựng và lên kế hoạch thực hiện chế độ
sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học cho trẻ. Tuy nhiên nếu trẻ chỉ thực hiện chế độ
sinh hoạt và hoạt động này tại trường mà không có kế hoạch sinh hoạt hợp lý khi
về nhà thì kết quả của trẻ sẽ không cao. Vì vậy tôi luôn nhắc nhở giáo viên trao đổi,
cung cấp cho phụ huynh những thông tin cụ thể về: chế độ sinh hoạt ( thời gian ăn,
ngủ, vui chơi…), chế độ dinh dưỡng( các thực đơn món ăn hàng ngày, cách tổ chức
các bữa ăn ).
– Thường xuyên tổ chức các hoạt động trải nghiệm có sự giao lưu của phụ
huynh. Ban đầu các bậc phụ huynh còn rất e dè và ngại ngùng khi tham gia các
hoạt động ngoại khoá này, nhưng sau một thời gian được tiếp xúc và tham gia các
hoạt động do nhà trường tổ chức, phụ huynh cảm nhận được mối quan hệ gần gũi
và gắn kết với nhà trường, từ đó mỗi khi có các hoạt động phụ huynh đều tự
nguyện tham gia và đóng góp công sức để cùng tổ chức cho các con những hoạt
động có hiệu quả cao.
Ngoài ra để phát triển con người khỏe mạnh bên cạnh các hoạt động giáo dục
phát triển vận động nhà trường còn chú trọng bổ sung các chất dinh dưỡng phù hợp với từng
trẻ qua các bữa ăn tự chọn hay tiệc Buffet, bữa ăn tự chọn, ăn cơm phần… do nhà trường phối
hợp với các bậc phụ huynh tổ chức ở cuối mỗi chủ đề.
10
Tiệc Buffe, bữa ăn tự chọn, ăn cơm phần của các bé yêu
* Tuyên truyền tầm quan trọng của việc xây dựng thực đơn và các hình thức tổ
chức bữa ăn cho trẻ với phụ huynh
11
* Huy động sự tham gia phối hợp của các bậc cha mẹ, cộng đồng nhằm tạo sự
thống nhất giữa nhà trường, gia đình và xã hội cùng chăm lo cho trẻ tuổi mầm non.
2. Giải pháp 2: Xây dựng thực đơn đa dạng, phong phú.
Để việc thực hiện đổi mới hình thức tổ chức bữa ăn cho trẻ có hiệu quả, tôi
đã xây dựng một kế hoạch thực hiện thật chi tiết, cụ thể. Sau đó, tôi tiến hành tìm
hiểu thêm về các món ăn và cách chế biến món ăn cho trẻ qua sách dạy nấu ăn, báo,
mạng để thực đơn của trẻ luôn ngon, phong phú và hấp dẫn trẻ. Ví dụ như sau:
a. Thực đơn mùa đông: ( Bữa ăn trưa)
* Tuần 1 + 3

* Tuần 2 + 4:
12

b. Thực đơn mùa hè
* Tuần 1 + 3 ( Bữa ăn trưa)

13

* Tuần 2 + 4 ( Bữa ăn trưa)

Các thầy cô cần file liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

• Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ
• Tổng hợp đề thi môn hóa của bộ giáo dục từ năm 2007 đến nay
• Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học
• Tổng hợp giáo án chủ đề STEM trong môn hóa học