HÓA HỌC Archives - Page 25 of 618

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 2 cân bằng trong dung dịch nước KNTT

I. SỰ ĐIỆN LI

1. Thí nghiệm về sự điện li

Quan sát thí nghiệm và hoàn thành bảng sau

	Muối khan	Nước cất	Dd nước muối
Hiện tượng	………………………………………………………. ………………………….. …………………………..	…………………………. …………………………. …………………………. ………………………….	…………………………. …………………………. …………………………. ………………………….
Kết luận	………………………….. ………………………….. ………………………….. …………………………..	…………………………. …………………………. …………………………. ………………………….	…………………………. …………………………. …………………………. ………………………….

Thực hiện yêu cầu:

a) Nhắc lại khái niệm dòng điện.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b) Đèn sáng cho thấy dung dịch NaCl dẫn điện, chứng tỏ trong dung dịch có hạt mang điện. Đó có thể là loại hạt nào (electron, phân tử NaCl, cation hay anion).

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

c) Hãy giải thích sự tạo thành hạt mang điện đó.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Sự điện li: ……………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Chất điện li: …………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Chất điện li

a. Chất điện li và chất không điện li

Quan sát thí nghiệm và hoàn thành bảng sau

	*Dung dịch HCl*	*Dung dịch NaOH*	*Nước đường*	*Dung dịch ethalnol*
*Hiện tượng*	Đèn sáng	Đèn sáng	Đèn không sáng	Đèn không sáng
*Dung dịch dẫn điện/ không dẫn điện*	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………
*Có/không ion trái dấu trong dung dịch*	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………
*Chất điện li/ Chất không điện li*	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………	……………. …………… ……………

Phương trình điện li:

HCl (aq) → ………………………………………

NaOH (aq) → ……………………………………

NaCl (aq) → ……………………………………

b. Chất điện li mạnh, chất điện li yếu

Để Quan sát thí nghiệm và hoàn thành bảng sau

	Dung dịch HCl	Dung dịch CH₃COOH
Hiện tượng	……………………… ……………………… ………………………	……………………… ……………………… ………………………
Kết luận	……………………… ……………………… ………………………	……………………… ……………………… ………………………

Chất điện li mạnh:…….…………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

Chất điện li mạnh thường gặp…….……………………………………

..………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

..……………………………………………………………………………

Quá trình phân li của chất điện li mạnh được biểu diễn bằng…………. …………………………………………………………………………….

Ví dụ…..……………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

…..………………………………………………………………………… Chất điện li yếu:…….…………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

Chất điện li mạnh gồm…….…………………………………………..

..………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

Quá trình phân li của chất điện li yếu là phản ứng………………..và được biểu diễn bằng………………………………………………………

Ví dụ…..……………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

? Viết phương trình điện li của các các chất sau : HF, HI, Ba(OH)₂, KNO₃, Na₂SO₄.

…..…………………………………………………………………………

II. THUYẾT ACID – BASE CỦA BRONSTED – LOWRY

1. Khái niệm về acid và base theo thuyết bronsted – Lowry

Cho các dung dịch: HCl, NaOH, Na₂CO₃, NH₄Cl, NaHCO₃. Viết phương trình điện li của các chất trên.

…..…………………………………………………………………………

Trong các chất trên, chất nào là acid? Chất nào là base?

…..…………………………………………………………………………

Theo dõi thí nghiệm, cho biết môi trường của các dung dịch trên.

Chất	HCl	NaOH	Na₂CO₃	NH₄Cl	NaHCO₃
Môi trường

Như vậy, không chỉ các chất phân li ra H⁺ mới là acid và những chất phân li ra ion OH^– mới là base.

Thuyết acid – base của Bronsted – Lowry ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Ví dụ 1: HCl + H₂O → H₃O⁺ + Cl^–

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Ví dụ 2:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Ví dụ 3:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Ví dụ 4a:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Ví dụ 4b:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Như vậy : ion vừa có thể ………………………., vừa có thể………………………nên ………………………………………

Phân tử H₂O cũng vừa…………………..……vừa……………………… nên…………………………………………………………………………

? Dựa vào thuyết acid – base của Brosted – Lowry, hãy xác định chất nào là acid, chất nào là base trong các phản ứng sau:

2. Ưu điểm của thuyết Bronsted – Lowry

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

III. KHÁI NIỆM pH VÀ Ý NGHĨA CỦA pH TRONG THỰC TIỄN

1. Khái niệm pH

pH: ……………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

? Một loại dầu gội đầu có nồng độ ion OH^– là 10^-5,17 mol/L.

Tính nồng độ ion H⁺, pH của loại dầu gội nói trên.
Môi trường của loại dầu gội trên là acid, base hay trung tính?

……………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

? Một học sinh làm thí nghiệm xác định độ pH của đất như sau: Lấy một lượng đất cho vào nước rồi lọc lấy phần dung dịch. Dùng máy pH đo được giá trị pH là 4,52.

Hãy cho biết môi trường của dung dịch là acid, base hay trung tính?
Loại đất trên được gọi là đất chua. Hãy đề xuất biện pháp để làm giảm độ chua, tăng độ pH của đất.

……………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

? pH của dung dịch nào sau đây có giá trị nhỏ nhất?

Dung dịch HCl 0,1 M
Dung dịch CH₃COOH 0,1 M
Dung dịch NaCl 0,1 M
Dung dịch NaOH 0,01 M

2. Ý nghĩa của pH trong thực tiễn

………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………

? Đo pH của một cốc nước chanh được giá trị pH bằng 2,4. Nhận định nào sau đây không đúng?

Nước chanh có môi trường acid.
Nồng độ ion [H⁺] của nước chanh là 10^-2,4 mol/L.
Nồng độ ion [H⁺] của nước chanh là 0,24 mol/L.
Nồng độ ion [OH^–] của nước chanh nhỏ hơn 10^-7 mol/L.

? Nước Javel (chứa NaClO và NaCl) được dùng làm chất tẩy rửa, khử trùng. Trong dung dịch ion ClO^– nhận proton của nước để tạo thành HClO.

Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra và xác định chất nào là acid, chất nào là base trong phản ứng trên.
Dựa vào phản ứng, hãy cho biết môi trường của nước Javel là acid hay base.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Xác định pH

………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………

Làm chỉ thị màu từ hoa đậu biếc/ bắp cải tím:

Chuẩn bị: …………………………………………………………………

……………………………………………………………………………

Tiến hành: ………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………

Hoàn thành thông tin trong bảng sau:

	Giấm ăn	Nước C sủi	Nước rửa bát	Nước soda	Nước muối
pH
Màu của chất chỉ thị
Môi trường acid/base

IV. SỰ THỦY PHÂN CỦA MUỐI

1. Môi trường của một số dung dịch muối

Cho các dung dịch: Na₂CO₃, AlCl₃, FeCl₃.

a. Dùng giấy pH xác định giá trị pH gần đúng của các dung dịch trên

…..…………………………………………………………………………

b. Nhận xét và giải thích về môi trường của các dung dịch trên

…..…………………………………………………………………………

…..……………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

V. CHUẨN ĐỘ ACID – BASE

1. Nguyên tắc

…………………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

…..……………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

2. Thực hành chuẩn độ acid – base

Chuẩn bị:

Hóa chất:…………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

Dụng cụ:…………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

Cách tiến hành:

…………………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

…..……………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

Tiến hành chuẩn độ ít nhất 3 lần, ghi số liệu thực nghiệm vào bảng sau:

	V_HCl (mL)	V_NaOH (mL)	V_tb _NaOH(mL)	C_NaOH(mol/L)
Thí nghiệm 1
Thí nghiệm 2
Thí nghiệm 3

Lưu ý:

…………………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

? Nêu nguyên nhân có thể dẫn đến sai số trong chuẩn độ

…..…………………………………………………………………………

…..……………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………

…..…………………………………………………………………………

III. LUYỆN TẬP

Chọn đáp án đúng cho mỗi câu hỏi sau

Câu 1: Dung dịch nào có pH > 7?

A. HCl. B. Na₂SO₄. C. KCl. D. Ca(OH)₂.

Câu 2: Cho các dd NaCl, HCl,NaOH, NaNO₃ có cùng nồng độ mol. Dung dịch có pH<7 là

A. HCl. B. NaNO₃ C. NaCl. D. NaOH.

Câu 3: Một dung dịch có pH=5,00 đánh giá nào ghi dưới đây là đúng?

A. [H⁺] =2,0.10^-5M

B. [H⁺] =5,0.10^-4M

C. [H⁺] =1,0.10^-5M

D. [H⁺] =2,0.10^-4M

Câu 4: Một dung dịch có [OH^–]= 4,2.10^-3M , đánh giá nào ghi dưới đây là đúng?

A. pH=3,00

B. pH=4,00

C. pH<3,00

D. pH>4,00

Câu 5: Tích số ion của nước K_w phụ thuộc vào yếu tố nào ( nồng độ, nhiệt độ hay áp suất)? Tích số ion của nước sẽ giảm xuống khi nào? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Câu 6: pH của dung dịch càng nhỏ hơn 7 thì độ ……… càng tăng ?

Câu 7: khi nhúng giấy quỳ tím vào dung dịch HClO₄thì giấy quỳ tím đổi sang màu gì?

..……………………………………………………………………………

Câu 8: Nếu dung dịch có pH=14 thì tích số ion [H⁺].[OH^–] trong dung dịch đó sẽ là?

…………………………………………………………………………….

Câu 9: Nước mưa có pH< 5 thì gọi là mưa ……….. ?

Câu 10: Khi dung dich có pH =0 thì [H⁺] trong dung dịch bằng mấy?

..……………………………………………………………………………

Câu 11: Các loại bột giặt như: Omo, Viso, Type,…khi tan trong khi tan trong nước đều có môi trường gì? pH > 7, pH < 7 hay pH= 7 ?

..……………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

Câu 12: Dung dịch có pH =12 có thể tác dụng được với dung dịch HCl 0,001M được không?

..……………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………

O2 Education gửi các thầy cô link download

B02.-Can-bang-trong-dung-dich-nuoc.-Ha-Giang Download

Bài 02 Cân bằng trong dung dịch nước ppt (thầy cô chọn file -> Save as -> Download a Copy)

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Tổng hợp giáo án và các chuyên đề dạy học hóa học 11

01/09/2023

Giáo án powerpoint hóa học 11 KNTT cả năm

Các thầy cô click vào link sau để xem và download về máy tính

Giáo án powerpoint hóa 11

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 1 khái niệm về cân bằng hóa học KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 2 cân bằng trong dung dịch nước KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 3 ôn tập chương 1 KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 4 nitrogen KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 5 ammonia muối ammonium KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 6 một số hợp chất của nitrogen với oxygen KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 7 sulfur và sulfur dioxide KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 8 sulfuric acid và muối sulfate KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 9 ôn tập chương 2 KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 10 hóa học hữu cơ và hợp chất hữu cơ KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 11 phương pháp tách biệt và tính chế hợp chất hữu cơ KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 12 công thức phân tử hợp chất hữu cơ KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 13 cấu tạo hóa học hợp chất hữu cơ KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 14 ôn tập chương 3 KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 15 alkane KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 16 hydrocarbon không no KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 17 Arene hydrocarbon thơm KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 18 ôn tập chương 4 KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 19 dẫn xuất halogen KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 20 alcohol KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 21 phenol KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 22 ôn tập chương 5 KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 23 hợp chất carbonyl KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 24 carboxylic acid KNTT

Giáo án powerpoint hóa 11 bài 25 ôn tập chương 6 KNTT

Hoặc thầy cô có thể download file tất cả các bài tại

Link google driver giáo án cả năm

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Tổng hợp giáo án và các chuyên đề dạy học hóa học 11

24/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 9 ngành sản suất dầu mỏ vấn đề môi trường nguồn nhiên liệu thay thế dầu mỏ chuyên đề CTST

BÀI 9- SẢN XUẤT DẦU MỎ- VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG- NGUỒN NGUYÊN LIỆU THAY THẾ DẦU MỎ

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

1. TRỮ LƯỢNG DẦU MỎ

-Trữ lượng và sản lượng dầu khí của thế giới phân bố không đều giữa các châu lục và khu vực kinh tế.

+Các nước OPEC kiểm soát hơn 40%sản lượng dầu mỏ.

+ Các nước phát triển chiếm 70% sản lượng khai thác ,

+ Các nước phương Tây là 19%.

Hình 1- Thứ tự và trữ lượng dầu mỏ của một số nước

Ở trên thế giới, dầu mỏ tập trung nhiều nhất ở khu vực Trung Đông. Đặc biệt là các quốc gia như: Các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Ả-rập Xê-ut,…

+Trong giai đoạn 30 năm từ 1990 đến 2019 sản lượng dầu mỏ trên thế giới tăng so với 50% so 50 năm trước.

+Tổng sản lượng khai thác dầu thô 30 năm của thế giới đạt 114,3 tỷ tấn tăng 3,177 tỷ tấn (năm 1990) lên 4,437 tỉ tấn ( năm 2019).

+OPEC cũng giữ vững dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu năm 2023 ở mức 2,2 triệu thùng/ngày, với tổng nhu cầu dầu trung bình là 101,8 triệu thùng/ngày

Dầu mỏ được dùng để : Khoảng 88% dầu thô dùng để sản xuất nhiên liệu, 12% còn lại dùng cho hóa dầu.

+sản xuất dầu hỏa, diezen và xăng nhiên liệu.

+ nguồn nguyên liệu chủ yếu để sản xuất ra các sản phẩm của ngành hóa dầu như dung môi, phân bón hóa học, nhựa, thuốc trừ sâu, nhựa đường…

ètrữ lượng và sự tiêu thụ dầu mỏ trên thế giới là nguồn nguyên liệu quý nhưng không thể tái tạo.

II. DẦU MỎ VIỆT NAM

Việt Nam là quốc gia có tài nguyên dầu khí và ngành công nghiệp dầu khí có nhiều đóng góp quan trọng đối với kinh tế quốc dân. Dầu khí mang lại trên 20% tổng thu ngân sách, đóng góp 16 – 18% GDP trong các năm qua.

-Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước ta tập trung chủ yếu ở thềm lục địa phía Nam.

– Trữ lượng dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước ta dự đoán vào khoảng 3-4 tỉ tấn đã qui đổi ra dầu .

– Ưu điểm: hàm lượng các hợp chất chứa lưu huỳnh thấp (<0,5%). Tuy nhiên, do chứa nhiều parafin nên dầu mỏ nước ta dễ bị đông đặc.

– Ở mỏ Bạch Hổ khám phá năm 1975 và bắt đầu khai thác dầu vào năm 1986.

Từ đó đến nay, việc khai thác dầu và khí thiên nhiên không ngừng được mở rộng.

+ Nhà máy Lọc dầu (NMLD) Dung Quất- Quảng Ngãi từ tháng 05/2010

+Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP)- Thanh Hóa

+Nhà máy lọc dầu Bà Rịa- Vũng Tàu

+các nhà máy chế biến condensate (khí ngưng tụ)

Mục tiêu đặt ra cho ngành Dầu khí :

– Đóng góp lớn cho GDP và ngân sách quốc gia.

– Duy trì sự tăng trưởng các mục tiêu về gia tăng trữ lượng, sản lượng khai thác dầu khí. –

– Bám sát diễn biến giá dầu để có hoạt động ứng phó kịp thời, kiểm soát chặt chẽ tiến độ phát triển mỏ

-Kiểm soát vận hành an toàn, ổn định các nhà máy, công trình dầu khí.

-Cải tiến tổ chức sản xuất.

-Quản lý vốn đầu tư, công tác quản lý cán bộ và xây dựng lực lượng lao động trình độ kỹ thuật cao.

***Tên một vài công ty kinh doanh xăng dầu:

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)

Công ty Xăng dầu Khu vực II (Petrolimex Sài Gòn)

Công ty Xăng dầu Quân đội ( MIPECORP)

Công ty xăng dầu Bà rịa – Vũng tàu (Petrolimex Bariavungtau)

Tổng công ty Dầu Việt Nam – CTCP (PVOIL)

Công ty Cổ Phần Petro Times

Công ty Cổ phần Dầu khí Đông Phương (Orient Oil)

III. VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG TRONG KHAI THÁC DẦU MỎ

Sự cố tràn dầu do:

+ Hoạt động tìm kiếm

+ Thăm dò, khai thác, vận chuyển

+ Chế biến, phân phối và tàng trữ dầu khí và các sản phẩm của chúng.

Ví dụ, các hiện tượng rò rỉ, phụt dầu, vỡ đường ống, vỡ bể chứa, tai nạn đâm và gây thủng tàu, đắm tàu, sự cố tại các dàn khoan dầu khí, nhà máy lọc hoá dầu, …

àTác hại: Dầu tràn ra ngoài môi trường nước sẽ phân tán vào trong nước theo cả chiều rộng lẫn chiều sâu, làm các loài sinh vật bị chết, ảnh hưởng nghiêm trọng lên hệ sinh thái,…

Dầu mỏ nhẹ hơn nước, không tan trong nước, nổi trên bề mặt nước sẽ che phủ mặt biển làm giảm hàm lượng oxygen trao đổi giữa không khí và nước, cùng với đó các chất độc trong dầu làm biến đổi, phá hủy cấu trúc tế bào sinh vật.

Sự cố tràn dầu gây ô nhiễm môi trường biển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hệ sinh thái. Đặc biệt là hệ sinh thái rừng ngập mặn, cỏ biển, vùng triều bãi cát, đầm phá và các rạn san hô.

Ô nhiễm dầu làm giảm khả năng sức chống đỡ, tính linh hoạt và khả năng khôi phục của các hệ sinh thái.

Phương pháp xử lí sự cố tràn dầu

+Vật lí : phao ngăn dầu. skimmer, nước nóng và rửa cao áp

+Sinh học: Sử dụng các chất phân hủy dầu nhờ tác nhân tự nhiên hay vi sinh vật( nấm. vi khuẩn) thuc đẩy quá trình phân hủy Hidrocacbon.

+Hóa học: đốt, tác nhân tao gel, sử dụng chất liệu hấp phụ..

IV. VẤN ĐỀ RÁC DẦU TRONG QUÁ TRÌNH KHAI THÁC DẦU MỎ

Rác dầu là gì?

+Trong quá trình khai thác dầu mỏ một số loại rác dầu phát sinh từ các hoạt động khoan tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí.

+Hoạt động vệ sinh, súc rửa tàu, hoạt động chế biến dầu

àPhải xử lí những rác dầu, nếu không sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất quá trình, chất lượng sản phẩm, môi trường,…

V. MỘT SỐ NHIÊN LIỆU THAY THẾ DẦU MỎ

Than đá.
Khí thiên nhiên.
Đá phiến.
Hydrogen.

Dầu mỏ, than đá, khí thiên nhiên, đá phiến đều thuộc loại nhiên liệu hoá thạch và chúng được xếp vào nhóm “các nguồn năng lượng không được tái tạo” vì đều thuộc loại nhiên liệu hoá thạch, đây là những nguyên liệu hữu hạn và không thể tái tạo, Trái Đất mất hàng triệu năm để tạo ra chúng và lượng tiêu thụ đang diễn ra nhanh hơn tốc độ được tạo thành.

Một số nguồn năng lượng tái tạo được:

Năng lượng mặt trời.
Năng lượng gió.
Thủy điện.
Năng lượng địa nhiệt.
Năng lượng sinh học.
Năng lượng chất thải rắn.
Năng lượng thủy triều.
Nhiên liệu đốt hydrogen và pin nhiên liệu hydro.

Hiện nay nhiên liệu hydrogen chưa được sử dụng phổ biến vì trong điều kiện bình thường, H₂ là nguồn năng lượng thứ cấp, nghĩa là nó không có sẵn để khai thác trực tiếp mà phải được tạo ra từ một nguồn sơ cấp ban đầu là nước hoặc các hợp chất hydrocarbon khác (sản xuất từ methane, than, điện phân nước, …)

B. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ 1 : BIẾT

Câu 1. Dầu mỏ và khí thiên nhiên ở nước ta tập trung ở

A. ở thềm lục địa phía Nam. B. ở thềm lục địa phía Bắc.

C. ở vùng vùng núi phía Nam. D. ở vùng vùng núi phía Bắc.

Câu 2. Trong tự nhiên, dầu mỏ có ở đâu?

A. Trong lòng đất. B. Trong khí metan. C. Trên khí quyển. D. Trong lòng biển.

Câu 3. Dầu mỏ nước ta có hàm lượng hợp chất chứa lưu huỳnh là

A. nhỏ hơn 0,5%. B. lớn hơn 0,5%. C. bằng 0,5%. D. bằng 0,05%.

Câu 4. Nhận xét nào sau đây là đúng về dầu mỏ?

A. chất lỏng sánh, màu nâu đen, không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

B. chất lỏng sánh, màu đen, không tan trong nước, nặng hơn nước.

C. hất lỏng sánh, màu nâu đen, tan trong nước, nhẹ hơn nước.

D. chất lỏng sánh, màu nâu đen, tan trong nước, nặng hơn nước..

Câu 5. Trong lịch sử gần đây, quốc gia nào nằm trong top nhà sản xuất dầu hàng đầu thế giới?

A. Hoa Kỳ. B. Ả-rập Xê-út

C. tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất. D. Nga.

Câu 6: Quốc gia nào có trữ lượng dầu đã được chứng minh nhiều nhất trên thế giới?

A. Ả-rập Xê-út B. Hoa Kỳ. C. Venezuela. D. Nga.

Câu 7: Từ viết tắt OPEC là viết tắt của từ gì?

A. Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ. B. Tổ chức các nước sản xuất dầu mỏ.

C. Tổ chức các nước xuất khẩu khí đốt. D. Tổ chức các nước chế biến dầu mỏ.

Câu 8: Dầu mỏ không có nhiệt độ sôi nhất định vì:

A. Dầu mỏ không tan trong nước.

B. Dầu mỏ nổi lên trên mặt nước.

C. Dầu mỏ là hỗn hợp phức tạp nhiều hiđrocacbon.

D. Dầu mỏ là chất lỏng sánh.

Câu 9: Khoảng một nửa chế phẩm dầu mỏ được sử dụng để

A. Cung cấp nhiệt cho các nhà máy, gia đình,…

B. Sử dụng làm nguyên liệu để tạo ra nhiều sản phẩm: nhựa, mĩ phẩm, sơn, may mặc…

C. Sử dụng tạo nhiệt trong công nghiệp.

D. Cung cấp nhiên liệu cho ô tô, xe tải, máy bay và tàu thuỷ.

Câu 10: Trữ lượng dầu mỏ thế giới tập trung nhiều nhất ở vùng nào?

A. Bắc Mĩ. B. Trung Đông. C. Châu Đại Dương. D. Châu Âu.

Câu 11: Công ty kinh doanh xăng dầu gọi tắt Petrolimex là

A. Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam. B. Công ty Xăng dầu Quân đội .

C. Tổng công ty Dầu Việt Nam – CTCP. D. Công ty xăng dầu Bà rịa – Vũng tàu.

Câu 12: Có mấy phương pháp xử lý sự cố tràn dầu?

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Câu 13: Hoạt động thăm dò, khai thác và vận chuyển dầu khí đã mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế và xã hội nhưng cũng chứa đựng những tiềm ẩn về nguy cơ gây ô nhiễm môi trường do

A. các sự cố khí dầu thoát ra. B. các sự cố tràn dầu.

C.rác thải con người thải ra. D. khí thải sinh ra.

Câu 14: Cho một số nguồn nguyên liệu như sau: than đá, đá dầu, khí thiên nhiên, hidrogen… nguyên liệu sạch là

A. hidrogen. B. than đá C. đá dầu D. dầu mỏ.

Câu 15: Vì sao hydrogen được coi là nhiên liệu không gây ô nhiễm môi trường?

A. sản phẩm của quá trình đốt nhiên liệu này chỉ là nước .

B. Là nguồn năng lượng gần như vô tận và có thể tái sinh được.

C. với mức khí thải thấp hơn nhiều so với các loại nhiên liệu thông thường.

D. vì được sản xuất từ các nguyên liệu rẻ, sẵn có .

MỨC ĐỘ 2 : HIỂU

Câu 1. Nhận xét nào sau đây là sai?

A. Dầu mỏ là hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hiđrocacbon.

B. Dầu mỏ và khí thiên nhiên là nguồn nhiên liệu và nguyên liệu quý trong đời sống và sản xuất.

C. Crackinh dầu mỏ để tăng thêm lượng xăng.

D. Khí thiên nhiên là do cây quang hợp sinh ra.

Câu 2. Dầu được đo bằng thùng, một thùng chứa bao nhiêu US gallon dầu thô:

A. 42. B. 112. C. 82. D. 100.

Câu 3. Quan sát các Hình 9.6, Hình 9.7 và Hình 9.8, hãy cho biết cách xử lí sự cố tràn dầu nào hiện nay được các nước sử dụng hiệu quả.

A. Sử dụng các chất phân hủy dầu nhờ tác nhân tự nhiên hay vi sinh vật( nấm. vi khuẩn)

B. sử dụng chất hấp phụ.

C. Sử dụng phương pháp vật lí (Dùng phao giữ dầu nổi trên mặt nước, dùng máy hút dầu, sử dụng Skimmer (hút dầu), dùng nước nóng và rửa cao áp).

D. Sử dụng các chất phân hủy dầu nhờ tác nhân tự nhiên hay vi sinh vật( nấm. vi khuẩn) thuc đẩy quá trình phân hủy Hidrocacbon.

Câu 4. Vì sao khi có sự cố tràn dầu trên biển, dầu lan rất nhanh trên mặt nước rồi phân tán vào nước, bề mặt nước bị ô nhiễm cũng lan rộng rất nhanh?

A. vì dầu có khối lượng riêng lớn hơn nước, không tan trong nước.

B. vì dầu có khối lượng riêng nhỏ hơn nước, không tan trong nước.

C. Dầu mỏ nổi trên bề mặt nước làm biển bị che phủ, làm giảm sự trao đổi oxygen giữ không khí và nước.

D. các chất độc có trong dầu làm biến đổi, phá hủy cấu trúc tế bào sinh vật.

Câu 5. Cho các phát biểu sau về trữ lượng dầu mỏ Việt Nam cho thấy dầu mỏ đóng góp cho sự phát triển nền kinh tế đất nước :

(1) bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

(2) bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông.

(3) đóng góp GDP ngân sách trung bình hằng năm trên 20% tổng thu ngân sách.

(4) đi đầu trong mở rộng hội nhập kinh tế quốc tế.

(5) giữ vai trò quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược biển Việt Nam.

Số phát biểu đúng là

A. 2. B. 5. C. 3. D. 4.

Câu 6. Dầu mỏ được tìm thấy trong loại đá nào là

A.đá lửa B. Đá vôi C. đá trầm tích D. đá biến chất.

Câu 7. Từ “dầu khí” có nguồn gốc từ hai từ Hy Lạp cổ đại, từ “petra” có nghĩa là gì trong tiếng Hy Lạp?

A. đá. B. Nước. C. Cây. D. đất.

Câu 8. Đá phiến dầu là một loại đá trầm tích hạt mịn giàu chất hữu cơ và chứa một lượng lớn chất A, là một chất hữu cơ dạng sáp, không hòa tan , hình thành khi đá phiến sét hữu cơ bị chôn vùi dưới nhiều lớp trầm tích và được nung nóng. Nếu chất kerogen này được đốt nóng liên tục, nó sẽ dẫn đến việc giải phóng chậm các nhiên liệu hóa thạch như dầu và khí tự nhiên , cũng như than chì hợp chất carbon phi nhiên liệu. Vật chất A là

A. khí gas B. Đá phiến sét . C. than đá. D. Kerogen .

Câu 9. Để loại bỏ các khí HCl, Cl₂, CO₂ và SO₂ có lẫn trong khí N₂ người ta sử dụng lượng dư dung dịch

A. AgNO₃. B. Ca(OH)₂. C. H₂SO₄. D. CuCl₂.

Câu 10. Trong các nguồn năng lượng dưới đây, bao nhiêu nguồn năng lượng không phải là năng lượng sạch ? (Khi sử dụng năng lượng đó sẽ tạo ra khí thải gây ồ nhiễm môi trường) ?
(1) Năng lượng mặt trời.

(2) Năng lượng gió.

(3) Năng lượng hạt nhân.

(4) Năng lượng từ than đá, xăng, dấu, khí đốt,…

(5) Năng lượng nước.

A. 3. B. 2. C. 1. D. 4.

Câu 11. Để giảm thiểu sự ảnh hưởng tới môi trường của các nhiên liệu hoá thạch này, các quốc gia có các giải pháp sau:

(e) Tạm dừng đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch.

Nhóm nào sau đây chỉ gồm các câu đúng?

A. a, b,c, d. B. a, c, d. C. a, b, c, d, e. D. b, c, d, e.

MỨC ĐỘ 3, 4 : VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Xăng E5 được sản xuất bằng cách phối trộn xăng khoáng RON 92 với etanol
(d = 0,8 gam/ml) theo tỉ lệ thể tích tương ứng là 95: 5. Etanol được sản xuất từ tinh bột bằng phương
pháp lên men. Tính khối lượng bột sắn khô (chứa 75% khối lượng là tinh bột, các thành phần khác
không tạo etanol) cần dùng để sản xuất etanol đủ phối trộn thành 140 m3 xăng E5, biết hiệu suất của
toàn bộ các quá trình nêu trên đạt 80%.

A. 16,435 tấn B. 279.39 tấn C. 7,88869tấn D.5,9165 tấn

Hướng dẫn giải

– Khối lượng C₂H₅OH trong 100m³ xăng E5 = 140 . 5% . 0,8 = 5,6 tấn

– Quá trình tạo C₂H₅OH: (C₆H₁₀O₅)_n → nC₆H₁₂O₆ → 2nC₂H₅OH

– Khối lượng sắn cần dùng = = 16,435 tấn

Câu 2: Xăng E90 có tỉ lệ 90% ethanol và 10% xăng về thể tích. Người ta phải thêm bao nhiêu lít ethanol vào 1 lít xăng E85 để có xăng E90? (Giả sử không có hao hụt thể tích khi pha trộn)

A. 0,5 lít. B. 1 lít. C. 0,1 lít. D. 0,6 lít.

Hướng dẫn giải

Trong 1 lít xăng E85 có 0,15 lít xăng và 0,85 lít ethanol

Trong 1 lít xăng E90 có 0,1 lít xăng và 0,9 lít ethanol => Thể tích ethanol gấp 9 lần thể tích xăng

Gọi số ethanol cần thêm vào 1 lít xăng E85 là a lít

=> V_ethanol= 0,85 + a (lít) và V_xăng= 0,15 lít

Để tạo thành xăng E90 thì: V_ethanol= 9 xV_xăng

=> 0,85 + a = 9 x 0,15

=> a = 0,5 lít

Vậy số ethanol cần thêm vào 1 lít xăng E85 là 0,5 lít để tạo thành xăng E90

Câu 3. Vì sao dầu mỏ được xem là nguồn nhiên liệu quan trọng của thế giới hiện nay? Tìm dẫn chứng để chứng minh ngành công nghiệp dầu mỏ đã góp phần quan trọng vào việc phát triển của kinh tế của nước ta.

Hướng dẫn giải

Dầu mỏ là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá đối với mỗi quốc gia. Cùng với việc cung cấp nhiên liệu (xăng, dầu diesel, dầu hoả) cho các phương tiện giao thông, các động cơ phát điện,…, dầu mỏ cũng là nguyên liệu chủ yếu của ngành hoá dầu, tạo ra dung môi, phân bón, thuốc trừ sâu, nhựa dẻo, nhựa đường,…

Dẫn chứng để chứng minh ngành công nghiệp dầu mỏ đã góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế của Việt Nam trong những năm qua:

Câu 4: Từ trữ lượng và sản lượng dầu mỏ của thế giới cho thấy dầu mỏ không phải vô tận, em hãy đề xuất cách tiết kiệm nhiên liệu ở gia đình và địa phương.

Hướng dẫn giải

Tiết kiệm nhiên liệu khi đi xe máy, ô tô

Tiết kiệm nhiên liệu khi đun nấu:

Câu 5: Một loại than đá có chứa 2% sulfur dùng cho một nhà máy nhiệt điện. Nếu nhà máy đốt hết 100 tấn than trong một ngày đêm, tính khối lượng SO₂do nhà máy nhiệt điện xả vào khí quyển trong thời gian đó. Đề xuất nhiên liệu thay thế để hạn chế ô nhiễm môi trường.

Hướng dẫn giải

Khối lượng lưu huỳnh trong 1 tấn than đá là: 100.2% = 2 (tấn).

Khối lượng SO2 tạo thành trong 1 ngày đêm là: 2.64 / 32 = 4 (tấn)

Khối lượng SO2 xả vào khí quyển trong 1 năm là: 4.365 = 1460 (tấn)

Nguyên liệu thay thế có thể sử dụng: Hydrogen, than sinh học, Khí sinh học (Biogas),…

O2 Education gửi các thầy cô link download

62.1-CTST-Bai-9-CDHT-NguyenThiCamAn.ok_Download

62.2.BAI-9-CDHT-CTST-San-xuat-dau-mo-van-de-moi-truong-nguon-nguyen-lieu-thay-the-dau-mo-Thienmy-Le Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 8 chế biến dầu mỏ chuyên đề CTST

BÀI 8: CHẾ BIẾN DẦU MỎ

A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT

1. CÁC GIAI ĐOẠN CHẾ BIẾN DẦU MỎ

Các giai đoạn chế biến dầu mỏ được thực hiện trong các nhà máy lọc dầu

1.1. Tiền xử lí

Lắng được sử dụng cho nhũ tương mới, không bền, có khả năng tách lớp dầu và nước do chúng có khối lượng riêng khác nhau. Nung nóng làm tăng nhanh quá trình phá nhũ do sự hòa tan của màng bảo vệ nhũ tương vào dầu, giảm độ nhớt và giảm sự chênh lệch khối lượng riêng.

Lọc tách nước ra khỏi dầu dựa trên tính thấm ướt lựa chọn các chất lỏng khác nhau của vật liệu. Lọc được ứng dụng trong trường hợp khi nhũ tương đã bị phá nhưng những giọt nước còn giữ ở trạng thái lơ lửng và không lắng xuống đáy.

1.2. Chưng cất dầu mỏ

Chưng cất liên tục để tách các thành phần của dầu thô thành các phần nhỏ (phần cắt) ở các khoảng nhiệt độ sôi khác nhau.

Quá trình chưng cất chia thành hai giai đoạn:

+ Chưng cất khí quyển (ở áp suất thường) cung cấp nhiên liệu dầu.

+ Chưng cất chân không (ở áp suất thấp từ 10 mmHg – 20 mmHg) do các hydrocarbon bắt đầu bị phân hủy ở nhiệt độ khoảng cung cấp nhiêu liệu: sáp, dầu nhờn, nhựa đường và cốc.

Các phân đoạn dầu mỏ thu được khi chưng cất ở áp suất thường

Phân đoạn	Nhiệt độ sôi ( )	Số nguyên tử C	Thành phần	Ứng dụng
Khí	< 25		Alkane khí	Nhiên liệu, nguyên liệu tổng hợp
Naphtha nhẹ (xăng nhẹ)	25 – 80		Alkane dễ bay hơi	Nhiên liệu cho ô tô, dung môi
Naphtha nặng (xăng)	50 – 200		Alkane, cycloalkane, arene	Nhiên liệu, dung môi
Paraffin	170 – 270		Alkane, cycloalkane, arene	Nhiên liệu cho máy bay, đun nấu, thắp sáng
Dầu diesel	220 – 250		Chủ yếu alkane	Nhiên liệu động cơ diesel
Dầu nhiên liệu	250 – 350		Chủ yếu alkane	Dầu thắp dân dụng
Dầu nhờn hay dầu nặng	350 – 500		Chủ yếu alkane	Dùng cho động cơ và máy móc ô tô; làm sáp và chất đánh bóng
Nhựa đường	> 500		Alkane, cycloalkane, arene	Rải mặt đường

Sơ đồ minh họa chưng cất phân đoạn dầu mỏ và các sản phẩm ứng dụng

1.3. Cracking dầu mỏ

Cracking là quá trình “bẻ gãy” các hydrocarbon mạch dài thành hydrocarbon mạch ngắn hơn.

Hydrocarbon sinh ra có thể cracking tiếp tục, sản phẩm cuối cùng là các hydrocarbon mạch ngắn.

Cracking nhiệt được thực hiện ở nhiệt độ dưới áp suất 10 bar – 70 bar. Sản phẩm cuối cùng là các alkane có phân tử khối nhỏ và alkene. Khí cracking sinh ra chứa nhiều methane và ethylene.

Ví dụ:

Cracking xúc tác được thực hiện ở Chất xúc tác là alumosilicate thiên nhiên hoặc nhân tạo. Các sản phẩm của quá trình cracking xúc tác chứa nhiều alkane mạch nhánh, cycloalkane và arene cho dầu mỏ có chất lượng cao.

1.4. Reforming

Reforming là quá trình biến đổi cấu trúc của hydrocarbon từ mạch không nhánh thành mạch nhánh, mạch hở thành mạch vòng, mạch vòng no thành mạch vòng thơm, nhằm tăng chỉ số octane (octane number) tức là tăng chất lượng của xăng và cung cấp lượng lớn arene như benzene, toluene, xylene,… Chất xúc tác được sủ dụng là kim loại như Pt, Pd, Ni trên chất mang là hoặc .

Đồng phân hóa:

Dehydrogen – đóng vòng:

Dehydrogen – thơm hóa:

Các giai đoạn chế biến dầu mỏ bao gồm: tiền xử lí, chưng cất, cracking (cracking nhiệt, cracking xúc tác) và reforming.

2. Các sản phẩm dầu mỏ

Sản phẩm thu được từ việc lọc dầu là khí đốt, xăng, dầu thấp, dầu diesel, benzene, sáp paraffin, nhựa đường,…

2.1. Khí hóa lỏng (Liquefied Petroleum Gas – LPG) Là hỗn hợp của propane và butane. Ở điều kiện thường, LPG ở thể khí và được nén ở áp suất cao để chuyển sang thể lỏng dễ vận chuyển và sử dụng. LPG chủ yếu được sử dụng làm nhiên liệu.	2.2. Xăng (gasoline) Gồm các hydrocarbon có số nguyên tử C từ có nhiệt độ sôi khoảng . Ứng dụng: Làm nhiên liệu cho động cơ đốt trong. Tiêu chí quan trọng nhất của xăng: chỉ số octane phải cao và áp suất hơi phải tương thích.
2.3. Dầu hỏa Có nhiệt độ sôi từ chứa các hydrocarbon từ gồm các alkane không phân nhánh, các hydrocarbon vòng no và vòng thơm;ngoài các hydrocarbon có cấu trúc một vòng và nhiều nhánh phụ còn có các hợp chất hai hoặc ba vòng. Các hợp chất chứa N, S và O trong dầu nhiều hơn xăng.	2.4. Dầu diesel (gasoil nhẹ – DO) Chứa các hydrocarbon từ có khoảng nhiệt độ sôi gồm nhiều alkane mạch không nhánh. Vì chứa các paraffin cao có độ kết dính cao gây mất tính linh động của dầu diesel khi nhiệt độ thấp. Trên thị trường Việt Nam đang sử dụng diesel 0,05S (hàm lượng sulfur dướng 50 mg/kg)
2.5. Xăng máy bay Thuộc loại xăng cao cấp, có chỉ số octan Phần cất của phân đoạn xăng máy bay hẹp ( ) để tránh có nhiều phân tử nhẹ (tạo nút hơi trong hệ thống cấp nhiên liệu) và tránh phân tử nặng (tạo cặn bởi sự cháy không hoàn toàn)	2.6. Xăng phản lực (nhiên liệu phản lực) Có nhiệt độ sôi từ đến . Phân đoạn dầu hỏa được cất trong khoảng nhiệt độ tương thích và trộn thêm các phân tử cần thiết để được nhiên liệu. Sulfur được hạn chế từ 0,2% – 0,4% khối lượng.
2.7. Dầu đốt Có nhiệt độ sôi khoảng với thành phần hydrocarbon trải rộng từ Phân đoạn dầu cặn thường chỉ chiếm dưới 10% khối lượng dầu thô. Ứng dụng: đốt lò, cấp nhiệt cho nồi hơi, vận hành động cơ. Dầu đốt ít được sử dụng do có nhiều tạp chất gây ô nhiễm môi trường.	2.8. Dầu bôi trơn (dầu nhờn) Thu được khi chế biến phân đoạn diesel nặng (chưng cất chân không), có khoảng nhiệt độ sôi từ đến xấp xỉ gồm các hydrocarbon từ lên đến
2.9. Nhựa đường (bitum) Là sản phẩm tạo ra từ cặn dầu, thành phần hydrocarbon từ ngoài ra còn có các hợp chất cơ kim của kim loại nặng và các chất rắn,… Ứng dụng: sản xuất bê tông asphalt để rải đường.	2.10. Sản phẩm hóa dầu Ethylene: Nguyên liệu chế tạo nhiều hóa phẩm, sản phẩm như: polyethylene, ethylene oxide, ethylene glycol,… Propylene: Nguyên liệu để điều chế polypropylene, isopropyl alcohol (propan – 2- ol), propylene glycol,… Buta -1,3-diene: dùng để tổng hợp cao su butadiene, cao su styrene – butadiene, chủ yếu dùng trong công nghiệp sản xuất lốp ô tô.

Công nghệ lọc dầu gồm các quá trình cơ bản là chưng cất, cracking xúc tác và reforming cung cấp nhiên liệu xăng, nhiên liệu diesel, nhiên liệu phản lực,…; các sản phẩm phi nhiên liệu: dầu bôi trowng, chất lỏng thủy lực, dung môi, nhựa đường,… và cung cấp các hóa chất cơ bản, các alkane nhẹ như ethylene, propene, butene và các aren chủ yếu là benzene, toluene và xylene; nguyên liệu cho công nghệ hóa học hữu cơ.

3. Chỉ số octan

3.1. Khái niệm

Chỉ số octane là đại lượng quy ước đặc trưng cho khả năng chống kích nổ của nhiên liệu. Chỉ số octane càng cao thì khả năng chịu nén của nhiên liệu trước khi phát nổ (đốt cháy) càng lớn.

Xăng 92 (xăng A92 hay RON 92) có chỉ số octane là 92. Xăng 95 (xăng A95 hay RON 95) có chỉ số octane là 95.

Chỉ số octane của một số hydrocarbon

Hydrocarbon	Chỉ số octane	Hydrocarbon	Chỉ số octane
Butane	93	Toluene	124
Pentane	62	2,3-dimethylhexane	71
Hexane	25	2,2,4-trimethylpentane	100
Cyclohexane	83	o-xylene	120
2,2-dimethylbutane	92	m-xylene	145
Benzene	106	p-xylene	146
Heptane	0	Isopropylbenzene	132
Hept-1-ene	60	1,3,5-trimethylbenzene	171
2,2,3-trimethylbutane	113	Ethanol	109

3.2. Ý nghĩa của chỉ số octane

Cần sử dụng nhiên liệu đúng theo tỉ số nén của động cơ (yêu cầu của nhà sản xuất)

Nếu nhiên liệu có chỉ số octane thấp hơn quy định của nhà chế tạo sẽ gây hiện tượng kích nổ làm giảm công suất của động cơ, nóng máy, gây mài mòn các chi tiết máy, tạo khói đen gây ô nhiễm. Ngược lại nếu dùng nhiên liệu có chỉ số octane cao sẽ gây lãng phí.

3.3. Các biện pháp nâng cao chỉ số octane

– Phương pháp phụ gia

+ Phụ gia chứa chì: như tetramethyl lead ( ), tetraethyl lead ( ) để chống nổ sớm. Do tính độc hại của chì (Pb) nên nhiều quốc gia cấm sử dụng phụ gia trên, trong đó có Việt Nam.

+ Phụ gia không chứa chì như: ethanol, tert-butyl methyl ether,…

– Phương pháp hóa học

Áp dụng công nghệ như cracking xúc tác, reforming xúc tác,… để chuyển hydrocarbon mạch không nhánh thành hydrocarbon mạch nhánh hoặc vòng no, vòng thơm có chỉ số octane cao.

3.4. Sử dụng nhiên liệu an toàn, tiết kiệm, hiệu quả bảo vệ môi trường và sức khỏe con người

– Trong hoạt động vận tải, xăng và dầu diesel là hai nhiên liệu phổ biến, sử dụng nhiên liệu an toàn, tiết kiệm và hiệu quả là yêu cầu bức thiết.

– Nhiên liệu xăng có chỉ số octane càng cao thì chất lượng xăng càng tốt, tăng hiệu suất sử dụng và tiết kiệm xăng.

– Nhiên liệu sinh học có khả năng thay thế xăng (một phần hoặc hoàn toàn), hạn chế hàm lượng benzene, arene, sulfur và giảm được phát thải các khí độc hại và kim loại nặng ra môi trường.

Chỉ số octane là thước đo độ nén mà nhiên liệu có thể chịu được trước khi bốc cháy.

Có thể sử dụng phương pháp phụ gia hoặc phương pháp hóa học để nâng cao chỉ số octane, từ đó tăng hiệu quả sử dụng xăng, bảo vệ động cơ.

B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ 1: NHẬN BIẾT

Câu 1: Quá trình nào sau đây dùng để tách nước ra khỏi dầu dựa trên tính thấm ướt lựa chọn các chất lỏng khác nhau của các vật liệu?

A. Chưng cất dầu mỏ. B. Lọc. C. Lắng. D. Cracking dầu mỏ.

Câu 2: Quá trình nào sau đây bẻ gãy các hydrocarbon mạch dài thành hydrocarbon mạch ngắn hơn?

A. Chưng cất. B. Cracking. C. Reforming. D. Chưng cất.

Câu 3: Quá trình nào sau đây biến đổi cấu trúc của hydrocarbon từ mạch không nhánh thành mạch nhánh, mạch hở thành mạch vòng?

A. Chưng cất. B. Cracking. C. Reforming. D. Chưng cất.

Câu 4: Quá trình nào sau đây dùng để tách các thành phần của dầu thô thành các phần nhỏ (phần cắt) với các khoảng nhiệt độ khác nhau?

A. Chưng cất. B. Cracking. C. Reforming. D. Chưng cất.

Câu 5: Khi thực hiện quá trình nào sau đây thu được các nhiên liệu: sáp, dầu nhờn, nhựa đường và cốc?

A. Chưng cất chân không. B. Chưng cất khí quyển.

C. Reforming. D. Cracking nhiệt.

Câu 6: Quá trình nào sau đây khi thực hiện cần chất xúc tác là alumosilicate?

A. Cracking nhiệt. B. Cracking xúc tác.

C. Reforming. D. Chưng cất chân không.

Câu 7: Khí sinh ra của quá trình nào sau đây chứa nhiều methane và ethylene?

A. Cracking nhiệt. B. Cracking xúc tác.

C. Reforming. D. Chưng cất khí quyển.

Câu 8: Quá trình reforming không xảy ra hiện tượng nào sau đây?

A. Đồng phân hóa. B. Dehydrogen – đóng vòng.

C. Dehydrogen – thơm hóa. D. Tăng mạch carbon.

Câu 9: Sản phẩm sinh ra của quá trình nào sau đây chứa nhiều alkane mạch nhánh, cycloalkane và arene?

A. Cracking nhiệt. B. Cracking xúc tác.

C. Reforming. D. Chưng cất khí quyển.

Câu 10: Sản phẩm nào sau đây của dầu mỏ là hỗn hợp của propane và butane?

A. Khí hóa lỏng. B. Xăng. C. Dầu hỏa. D. Dầu diesel.

Câu 11: Cấu tử nào sau đây có trong xăng phản lực và được hạn chế từ 0,2% – 0,4% khối lượng?

A. Sulfur. B. Carbon. C. Oxygen. D. Phosphorus.

Câu 12: Trong giao thông vận tải, hai loại nhiên liệu nào sau đây được sử dụng phổ biến nhất?

A. Xăng và dầu diesel. B. Xăng và dầu đốt.

C. Dầu diesel và dầu đốt. D. Dầu bôi trơn và nhựa đường.

Câu 13: Sản phẩm nào sau đây của dầu mỏ ít được sử dụng do có nhiều tạp chất gây ô nhiễm môi trường?

A. Dầu đốt. B. Dầu bôi trơn. C. Xăng máy bay. D. Dầu hỏa.

Câu 14: Đại lượng nào sau đây quy ước đặc trưng cho khả năng chống kích nổ của nhiên liệu?

A. Chỉ số octane. B. Khối lượng ethanol. C. Thể tích butane. D. Khối lượng octane.

Câu 15: Chất phụ gia nào sau đây bị cấm sử dụng để nâng cao chỉ số octane của xăng?

A. Ethanol. B. Tert-butyl methyl ether.

C. Tetramethyl lead. D. Toluene.

MỨC ĐỘ 2: THÔNG HIỂU

Câu 16: Cracking nhiệt butane ( ) không thu được sản phẩm nào sau đây?

A. Methane. B. Propane. C. Ethane. D. Hydrogen.

Câu 17: Reforming hexane thu được khí và sản phẩm nào sau đây?

A. cyclohexane. B. 2,3-dimethylbutane. C. 2,2-dimethylbutane. D. 2-methylpentane.

Câu 18: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Dầu thô mới khai thác có thể được chế biến ngay.

B. Quá trình chưng cất dầu mỏ được phân thành hai giai đoạn.

C. Sản phẩm cuối cùng của quá trình cracking dầu mỏ là

D. Dầu diesel có thành phần chủ yếu là alkane có số nguyên tử C từ

Câu 19: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Xăng máy bay có chỉ số octane

B. Phân đoạn dầu cặn thường chiếm trên 20% khối lượng dầu thô.

C. Dầu bôi trơn là sản phẩm của quá trình chưng cất khí quyển.

D. Ở điều kiên thường LPG ở trạng thái lỏng.

Câu 20: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Chỉ số octane càng cao khả năng chịu nén càng lớn.

B. Xăng A92 có chỉ số octane là 95.

C. p-xylene có chỉ số octane thấp hơn butane.

D. Sử dụng phương pháp chưng cất có thể làm tăng chỉ số octane.

Câu 21: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Reforming xúc tác có thể làm tăng chỉ số octane của nhiên liệu.

B. Nhiên liệu có chỉ số octane càng thấp thì chất lượng càng tốt.

C. Xăng sinh học ( ) chứa 5% methanol.

D. Nhiên liệu chứa tetraethyl lead không gây độc hại.

Câu 22: Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Chưng cất dầu mỏ thu được nhựa đường ở

B. Các hợp chất chứa N, S, O trong dầu hỏa ít hơn trong xăng.

C. Xăng được sử dụng làm nhiên liệu cho các động cơ đốt trong.

D. Dầu diesel 0,1S đang được sử dụng ở thị trường Việt Nam.

Câu 23: Các giai đoạn chế biến dầu mỏ nào sau đây không làm thay đổi thành phần hydrocarbon sau quá trình xử lí?

A. Tiền xử lí và chưng cất. B. Cracking và chưng cất.

C. Reforming và tiền xử lí. D. Cracking và reforming.

Câu 24: Các giai đoạn chế biến dầu mỏ nào sau đây là quá trình hóa học?

A. Tiền xử lí và chưng cất. B. Cracking và chưng cất.

C. Reforming và tiền xử lí. D. Cracking và reforming.

Câu 25: Reforming ethylbenzene không thu được sản phẩm nào sau đây?

A. o-xylene. B. m-xylene. C. p-xylene. D. ethylcyclohexane.

MỨC ĐỘ 3, 4: VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 26: Cracking 580 kg ở nhiệt độ cao với hiệu suất 90%, đưa hỗn hợp sau phản ứng về điều kiện thường ( và 1 bar), thu được V hỗn hợp khí gồm các hydrocarbon. Giá trị của V là

A. 471,01. B. 446,22. C. 495,80. D. 421,43.

Hướng dẫn giải

_{phản ứng} = 9000 mol

n_{khí tăng} = _{phản ứng} = 9000 mol

n_{khí sau phản ứng} = 10000 + 9000 =19000 mol

Câu 27: Thực hiện phản ứng dehydrogen – thơm hóa 1,68 tấn cyclohexane, thu được m tấn benzene. Biết hiệu suất của phản ứng là 80%. Giá trị của m là

A. 1,248. B. 1,560. C. 1,404. D. 1,092.

Hướng dẫn giải

Vì H = 80% (tấn).

Câu 28: Thực hiện phản ứng dehydrogen – đóng vòng 0,86 tấn hexane ở nhiệt độ cao, đưa hỗn hợp sau phản ứng về điều kiện thường ( và 1 bar), thu được V khí Biết hiệu suất của phản ứng là 75%. Giá trị của V là

A. 247,900. B. 185,925. C. 198,320. D. 210,715.

Hướng dẫn giải

Vì H = 75%

Câu 29: Xăng sinh học chứa 5% ethanol về thể tích, còn lại là xăng (giả thiết chỉ có octane). Khi đốt cháy hoàn toàn 1 mol ethanol tỏa ra lượng nhiệt là 1365 kJ và 1 mol octane tỏa ra lượng nhiệt là 5929 kJ. Trung bình, một chiếc xe máy di chuyển được 1 km thì cần 211,8 kJ chuyển thành công cơ học. Nếu xe máy trên sử dụng 4,0 lít xăng thì quãng đường di chuyển được là x km. Biết hiệu suất sử dụng nhiêu liệu của động cơ là 25%; khối lượng riêng (g/ml) của ethanol và octane lần lượt là 0,8 và 0,7. Giá trị của x gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 170. B. 180. C. 160. D. 190.

Hướng dẫn giải

;

Câu 30: Bình “gas” loại 12 cân sử dụng trong hộ gia đình Y có chứa 12 kg khí hóa lỏng (LPG) gồm propane và butane với tỉ lệ mol tương ứng là 2: 3. Khi được đốt cháy hoàn toàn, 1 mol propane tỏa ra lượng nhiệt là 2220 kJ và 1 mol butane tỏa ra lượng nhiệt là 2850 kJ. Trung bình, lượng nhiệt tiêu thụ từ đốt khí “gas” của hộ gia đình Y là 10.000 kJ/ngày và hiệu suất sử dụng nhiệt là 72%. Sau bao nhiêu ngày hộ gia đình Y sử dụng hết bình gas trên?

A. 40. B. 41. C. 42. D. 43.

Hướng dẫn giải

Nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy bình gas 12 kg:

Số ngày sử dụng: (ngày).

O2 Education gửi các thầy cô link download

61.-Bai-8-Che-bien-dau-mo-Do-Khac-Hung.ok_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 7 nguồn gốc dầu mỏ thành phần và phân loại dầu mỏ chuyên đề CTST

BÀI 7: NGUỒN GỐC DẦU MỎ

– THÀNH PHẦN VÀ PHÂN LOẠI DẦU MỎ

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

1. Nguồn gốc của dầu mỏ

Dầu mỏ là một dạng nhiên liệu hóa thạch, dầu được hình thành từ lượng khổng lồ xác của động vật và thực vật đã bị vùi sau trong lòng đất cách đây 10 đến 600 triệu năm. Trong điều kiện không có oxygen (môi trường yếm khí), xác động vật và thực vật bị phân rã thành những hợp chất giàu carbon, các hydrocarbon tạo nên dầu mỏ.

Các hydrocarbon ban đầu của dầu mỏ có số nguyên tử khối lớn (C₃₀ – C₄₀)

Chất có phân tử khối nhỏ, cấu trúc đơn giản, số lượng vòng thơm ít.

Sơ đồ cấu tạo mỏ dầu khí

2. Thành phần của dầu mỏ

3. Phân loại dầu mỏ:

Dầu mỏ được phân loại dựa vào các yếu tố:

Thành phần hóa học	Hàm lượng surfur	Tỉ trọng dầu
ParaffinNaphtheneHydrocarbon thơmParaffin rắnAsphaltene	Dầu chua (hàm lượng H₂S > 3,7 mL/L_dầu) Dầu ngọt (hàm lượng H₂S > 3,7 mL/L_dầu)	Dầu nhẹ ( < 0,83)Dầu trung bình ( = 0,83 – 0,884)Dầu nặng ( > 0,884) Với là tỉ trọng dầu đo ở 15^oC so với nước ở 4^oC.

* Ngoài ra còn có thể phân loại dựa vào chỉ số ^oAPI

– Quan hệ giữa ^oAPI và là

– Dầu thô thường có ^oAPI từ 40 – 10 ( từ 0,825 – 1)

B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ 1: BIẾT

Câu 1. Nhận xét nào sau đây là đúng về dầu mỏ?

A. Dầu mỏ là chất lỏng sánh đặc, màu nâu đen, không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

B. Dầu mỏ là chất lỏng sánh đặc, màu nâu đen, tan trong nước, nhẹ hơn nước.

C. Dầu mỏ là chất lỏng sánh đặc, màu đen, không tan trong nước, nặng hơn nước.

D. Dầu mỏ là chất lỏng sánh đặc, màu nâu đen, tan trong nước, nặng hơn nước.

Câu 2. Loại hydrocacbon nào dưới đây không có trong thành phần của dầu mỏ?

A. alkane. B. alkene. C. cycloalkane. D. arene.

Câu 3. Alkane là thành phần chủ yếu của dầu mỏ, gồm những hydrocacbon no,

A. mạch không nhánh. B. mạch phân nhánh.

C. mạch không nhánh hoặc mạch nhánh. D. mạch vòng.

Câu 4. Thành phần hydrocacbon của dầu mỏ gồm các nhóm

A. alkane, alkene, alkyne. B. alkane, alkene, arene.

C. alkane, arene, cycloalkene. D. alkane, arene, cycloalkane.

Câu 5. Thành phần phi hydrocacbon của dầu mỏ không bao gồm

A. hợp chất chứa sulfur. B. hợp chất chứa halogen.

C. hợp chất chứa oxygen. D. hợp chất chứa nitrogen.

Câu 6. Kim loại nào sau đây có chứa trong thành phần của dầu mỏ?

A. Sodium. B. Aluminum.

C. Nikel. D. Calcium.

Câu 7. Dầu chua chứa hàm lượng H₂S

A. nhỏ hơn 3,7 mL/L dầu. B. nhỏ hơn 3,7 L/mL dầu.

C. lớn hơn 3,7 mL/L dầu. D. nhỏ hơn 3,7 L/mL dầu.

Câu 8. Để phân loại dầu dựa vào hàm lượng sulfur ở dạng

A. S. B. H₂S. C. SO₂. D. SO₃.

Câu 9. Dựa vào hàm lượng sulfur, người ta phân dầu mỏ thành

A. hai loại: dầu chua và dầu nhạt.

B. hai loại: dầu chua và dầu ngọt.

C. ba loại: dầu chua, dầu ngọt và dầu nhạt.

D. hai loại: dầu ngọt và dầu nhạt.

Câu 10: Dựa vào tỉ trọng của dầu, dầu thô được chia làm

A. dầu nhẹ, dầu trung bình, dầu khí. B. dầu nhẹ, dầu trung bình.

C. dầu siêu nhẹ, dầu nặng. D. dầu nhẹ, dầu trung bình, dầu nặng.

Câu 11: Giá trị có nghĩa là

A. tỉ khối dầu đo ở 15^oC so với nước ở 4^oC.

B. tỉ trọng dầu đo ở 15^oC so với nước ở 4^oC.

C. tỉ khối dầu đo ở 4^oC so với nước ở 15^oC.

D. tỉ trọng dầu đo ở 4^oC so với nước ở 15^oC.

Câu 12: Tỉ trọng của dầu nhẹ thường có giá trị

A. < 0,83. B. > 0,884. C. > 0,83. D. < 0,884.

Câu 13. Thành phần chính của khí thiên nhiên là khí

A. methane. B. ethene. C. hexane. D. octane.

Câu 14. Dầu thô thường có chỉ số ^oAPT

A. từ 40 (tương ứng = 0,825) đến 10 (tương ứng = 1).

B. từ 40 (tương ứng = 0,825) đến 10 (tương ứng = 1).

C. từ 10 (tương ứng = 0,825) đến 40 (tương ứng = 1).

D. từ 10 (tương ứng = 0,825) đến 40 (tương ứng = 1).

Câu 15. Để dập tắt đám cháy nhỏ do xăng, dầu người ta dùng biện pháp

A. phun dung dịch muối ăn vào ngọn lửa. B. thổi khí oxygen vào ngọn lửa.

C. phun nước vào ngọn lửa. D. phủ cát vào ngọn lửa.

MỨC ĐỘ 2: HIỂU

Câu 1: Một loại dầu thô có tỉ khối = 0,984 thì dầu đó thuộc loại

A. dầu nhẹ. B. dầu siêu nhẹ. C. dầu nặng. D. Dầu trung bình.

Câu 2: Cho các hợp chất hữu cơ sau: butane, pentene, decane, cyclopentane, benzene, cyclopropene, naphthalene. Số chất có trong thành phần của dầu mỏ là

A. 5. B. 4. C. 6. D. 3.

Câu 3. Thành phần hóa học của dầu thô chủ yếu là các hydrocacbon. Loại hydrocacbon nào không có sẵn trong dầu thô?

A. Alkane, alkene. B. Alkyne, alkane.

C. Alkene, alkyne. D. Alkyne, arene.

Câu 4: Lấy 1 L mẫu dầu thô từ mỏ dầu Bạch Hổ ở Việt Nam, người ta phân tích thấy hàm lượng sulfur (dưới dạng H₂S) chiếm 2,5mL. Vậy mẫu dầu thô đó thuộc loại

A. dầu chua. B. dầu ngọt.

C. dầu nhẹ. D. dầu nặng.

Câu 5: Có 3 mẫu dầu thô được đánh số (1), (2),(3). Người ta đem xác định tỉ trọng của các mẫu dầu đó thấy kết quả lần lượt là 0,75; 0,55; 0,95. Vậy các mẫu dầu thô lần lượt thuộc loại

A. dầu nặng, dầu nhẹ, dầu trung bình. B. dầu nhẹ, dầu trung bình, dầu nặng.

C. dầu trung bình, dầu nặng, dầu nhẹ. D. dầu trung bình, dầu nhẹ, dầu nặng.

Câu 6: Phát biểu nào sau đây sai?

A. Thành phần chủ yếu của dầu mỏ là hydrocacbon gồm alkane, cycloalkane, arene.

B. Thành phần phi hydrocacbon trong dầu mỏ gồm hợp chất chứa halogen, oxygen, sulfur, kim loại nặng, nhựa và asphatene.

C. Thành phần chính của khí thiên nhiên và khí mỏ dầu là khí methane.

D. Về bản chất, dầu và khí đều có nguồn gốc từ hữu cơ.

Câu 7: Dầu mỏ là nguyên liệu quan trọng để sản xuất xăng dầu và nhiều chế phẩm hữu cơ quan trọng trong đời sống. Vì sao mỏ dầu được gọi là nhiên liệu hóa thạch?

A. Vì dầu mỏ và khí thiên nhiên được hình thành từ đá vôi và thạch anh.

B. Vì dầu mỏ và khí thiên nhiên được hình thành từ lượng lớn khổng lồ xác động vật và thực vật bị nén trong lòng đất từ hàng triệu năm trước.

C. Vì dầu mỏ và khí thiên nhiên được hình thành từ lượng lớn khổng lồ xác động vật và thực vật bị nén trong lòng đất từ hàng trăm năm trước.

D. Vì dầu mỏ và khí thiên nhiên được hình thành từ thực vật bị chôn vùi trải qua các giai đoạn từ than bùn đến than nâu, than bán bitum, than bitum hoàn chỉnh và cuối cùng là than đá.

Câu 8: Khí dầu mỏ hóa lỏng LPG (Liquefied Petroleum Gas) là sản phẩm thương mại chứa propane và butane. Công thức phân tử của propane và butane lần lượt là

A. C₃H₆ và C₄H₈. B. C₄H₁₀ và.

C. C₅H₁₂ và C₄H₁₀. D. C₃H₈ và C₄H₁₀.

Câu 9: Theo thành phần hóa học, dầu mỏ được chia thành

A. dầu chua và dầu ngọt.

B. dầu nhẹ, dầu trung bình và dầu nặng.

C. hydrocacbon và phi hydrocacbon.

D. paraffin, naphthene, hydrocacbon thơm, paraffin rắn và asphaltene.

Câu 10: Dầu mỏ chứa thành phần chủ yếu là hydrocacbon và một phần nhỏ chứa phi hydrocacbon. Khi đốt cháy dầu mỏ có thể thu được dãy chất nào sau đây?

A. CO₂, H₂O, SO₂, NO₂. B. CO₂, H₂O, SO₂, O₃.

C. CO₂, H₂O, H₂S, NO₂. D. CO₂, H₂O, SO₂, NH₃.

MỨC ĐỘ 3, 4: VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 1: Một mẫu dầu thô có tỉ trọng . Chỉ số ^oAPI của mẫu dầu này là

A. 30,21. B. 8,79. C. 20,31. D. 15,11.

Hướng dẫn giải

Câu 2: Dầu thô Việt Nam là loại dầu từ nhẹ đến trung bình. Dầu mỏ Bạch Hổ có ^oAPI 36,6. Tỉ trọng dầu đo ở 15^oC so với với nước ở 15^oC có giá trị gần nhất là

A. 0,85. B. 0,84.

C. 1,40. D. 1,45.

Hướng dẫn giải

Câu 3: Thể tích oxygen cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 10 khí thiên nhiên chứa 96% methane; 2% nitrogen và 2% khí carbon dioxide là (các thể tích khí đo trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất)

A. 9,6 lít. B. 19,2 lít. C. 28,8 lít. D. 4,8 lít.

Hướng dẫn giải

Trong 10 lít khí thiên nhiên có 9,6 lít CH₄; 0,2 lít N₂ và 0,2 lít CO₂.

Ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất thì tỉ lệ về thể tích cũng là tỉ lệ về số mol.

Đốt cháy khí thiên nhiên: CH₄ + 2O₂ CO₂ + 2H₂O

Theo PTHH cứ 1 mol CH₄ phản ứng cần 2 mol O₂

Cứ 9,6 lít CH₄ phản ứng cần 9,6.2 = 19,2 lít O₂.

Câu 4: Một mẫu khí gas X chứa hỗn hợp propane và butane.

Cho các phản ứng:

Nhiệt tỏa ra của phản ứng (1) là 2220 kJ, nhiệt lượng tỏa ra của phản ứng (2) là 2874 kJ. Đốt cháy hoàn toàn 12 gam mẫu khí gas X tỏa ra nhiệt lượng 597,6 kJ. Xác định tỉ lệ số mol của propane và butane trong X.

A. 2:3. B. 3:4. C. 1:2. D. 1:1.

Hướng dẫn giải

Gọi

12 gam X tỏa ra lượng nhiệt là: (2)

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:

Câu 5: Bình “ga” loại 45 cân sử dụng trong bếp ăn công nghiệp X có chứa 45kg khí hóa lỏng (LPG) gồm propane và butane với tỉ lệ mol tương ứng là 2:3. Khi được đốt cháy hoàn toàn, 1 mol propane tỏa ra lượng nhiệt là 2220kJ và 1 mol butane tỏa ra lượng nhiệt là 2850kJ. Trung bình, lượng nhiệt tiêu thụ từ đốt khí “ga” của bếp X là 25000 kJ/ngày và hiệu suất sử dụng nhiệt là 65%. Sau bao nhiêu ngày bếp X sử dụng hết bình ga trên?

A. 40 ngày. B. 58 ngày. C. 39 ngày. D. 38 ngày.

Hướng dẫn giải

Số mol propan và butan lần lượt là: 343,51 mol và 515,27 mol

Nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy hết bình gas là: 343,51 x 2220 + 515,27 x 2850 = 2 231 111,7 kJ

Số ngày sử dụng hết bình gas là (2231111,7 x 0,65)/25000 = 58,000 ngày

O2 Education gửi các thầy cô link download

60.-Bai-7-Nguon-goc-dau-mo-Nguyen-Ngan.ok_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 6 điều chế glucosamine hydrochloride từ vỏ tôm chuyên đề CTST

BÀI 6: ĐIỀU CHẾ GLUCOSAMINE HYDROCHLORIDE TỪ VỎ TÔM

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

Giới thiệu:

– Glucosamine có vai trò quan trọng trong việc phát triển và duy trì sụn khớp của cơ thể người. Glucosamine và một số muối của nó có thể được điều chế từ Chitin. Chitin được tìm thấy trong vỏ của động vật giáp xác, xương động vật,…

– Trong các loài thủy sản, đặc biệt là trong vỏ tôm, cua, ghẹ thì hàm lượng Chitin chiếm khá cao, dao động từ 14 – 35% so với trọng lượng khô. Vì vậy vỏ tôm, cua, ghẹ là nguồn nguyên liệu chính để sản xuất Chitin. Vậy làm thế nào để điều chế Glucosamine hydrochloride từ vỏ tôm?

1) Glucosamine và glucosamine hydrochloride. a) Tìm hiểu về glucosamine và glucosamine hydrochloride. – Glucose là một loại đường có nhiều trong trái cây chín. Khi thay thế nhóm –OH ở nguyên tử carbon số 2 trong phân tử glucose bằng nhóm –NH₂ ta được glucosamine: Hình 1a: Công thức cấu tạo của glucose và glucosamine.

– Glucosamine có vai trò quan trọng trong việc phát triển và duy trì gân, dây chằng, sụn và chất lỏng bao quanh khớp, do vậy giúp ngăn ngừa sự thoái hóa khớp.

Hình 1b: Quá trình thoái hóa khớp.

– Khi cho glucosamine phản ứng với hydrochloric acid thu được glucosamine hydrochloride (C₆H₁₃O₅N.HCl), có mộ số tính chất vật lý sau:

+ Khối lượng phân tử: 215,5 amu.

+ Chất rắn dạng tinh thể màu trắng, không mùi, vị hơi ngọt.

+ Nhiệt độ nóng chảy: 190 – 194 ; Nhiệt độ sôi: 450 .

+ Tan tốt trong nước (0,1g/mL), tạo dung dịch không màu.

+ Không tan trong các dung môi hữu cơ.

+ Tan rất ít trong methanol.

b) Tìm hiểu sự chuyển hóa Chitin thành Glucosamine.

– Tách nhóm acetyl của chitin bằng NaOH, thu được chitosan.

– Thủy phân chitosan trong dung dịch HCl, thu được glucosamine hydrochloride.

Hình 1c: Công thức cấu tạo của chitin và chitosan.

– Có thể chuyển hóa chitin thành glucosamine hydrochloride theo hai hướng:

2) Thí nghiệm điều chế glucosamine hydrochloride từ vỏ tôm.

a) Thực hành điều chế glucosamine hydrochloride từ vỏ tôm.

– Nguyên liệu: Vỏ tôm.

– Hóa chất: Dung dịch HCl 10% và 36%, dung dịch NaOH 5%, dung dịch H₂O₂ 1%, cồn 96%, than hoạt tính, giấy quỳ tím.

– Dụng cụ: Bếp đun, bình cầu, ống sinh hàn, cân, máy xay, ống đong, cốc, đũa thủy tinh, phễu lọc, giấy lọc.

* Cách tiến hành:

+ Bước 1: Sơ chế vỏ tôm bẳng cách rửa sạch bằng nước, sau đó sấy khô và xay nhỏ.

+ Bước 2: Khử khoáng trong vỏ tôm: Cho 35g vỏ tôm vào cốc 500mL, sau đó rót rất từ từ HCl 10% vào và ngâm vỏ tôm trong 8 giờ ở nhiệt độ phòng. Sau đó lọc bỏ dung dịch, rửa vỏ tôm nhiều lần đến khi nước rửa có môi trường trung tính (thử bằng quỳ tím). Lọc để thu được vỏ tôm.

+ Bước 3: Khử protein trong vỏ tôm đã thu được bằng cách ngâm trong NaOH 5%, ở 90 , trong 4 giờ. Lọc lấy vỏ tôm và rửa nhiều lần đến khi nước rửa có môi trường trung tính (thử bằng quỳ tím)

Hình 2a: Khử khoáng (ảnh a) và khử protein (ảnh b)

+ Bước 4: Tẩy màu và thu chitin sạch bằng cách ngâm trong H₂O₂ 1% ở nhiệt độ phòng khoảng 12 giờ. Lọc thu chất rắn, rửa sạch, sấy khô ở 60 Thu được chitin sạch.

Hình 2b: Chitin được tẩy trắng bằng H₂O₂ (ảnh a) và chitin sạch (ảnh b)

+ Bước 5: Điều chế glucosamine hydrochloride từ chitin. Đun hỗn hợp gồm 5g chitin và 40 mL HCl 36% trong bình cầu ở 70 . Sau 4 giờ ngừng đun, thu được dung dịch có màu đen, sau đó cho từ từ than hoạt tính vào để tẩy màu đen, vừa cho vừa khuấy đến khi hết màu. Sau đó lọc nóng kết tinh ở nhiệt độ thấp (trong 12 giờ) lọc rửa bằng ethanol 96^o sấy khô glucosamine hydrochloride tinh thể màu trắng

Hình 2c: Glucosamine hydrochloride kêt tinh, chưa được rửa (a) và khi đã rửa sạch, sấy khô (b)

* Tóm tắt quy trình điều chế:

XZ
*

* Phần mở rộng kiến thức: Hiệu suất quá trình điều chế từ chitin được tính theo công thức:

Trong đó: m₅là khối lượng chitin ban đầu (g) m₆ là khối lượng glucosamine hydrochloride kết tinh lần 1 (g) m₇ là khối lượng glucosamine hydrochloride kết tinh lần 2 (g)

H₃ (%): Hiệu suất của quá trình %)

* Phần kiến thức thực tiễn:

Tìm hiểu về dược lực học và dược động học của glucosamine.

+ Dược lực học:

– Glucosamine là chất chủ yếu tạo nên sụn khớp, có đặc tính kích thích tạo sụn khớp, ức chế các enzym phá hủy sụn khớp và làm tăng sản xuất chất nhày bôi trơn khớp giúp cử động được đễ dàng.

– Glucosamine được dung nạp rất tốt và các nghiên cứu cho thấy lợi ích của sử dụng thuốc trong điều trị thoái hóa khớp giảm được mức sử dụng liều thuốc chống viêm non-steroid và thuốc có tác dụng kéo dài sau vài tháng.

+ Dược động học:

– Hấp thu: Glucosamine được hấp thu rất tốt sau khi uống. Trong một nghiên cứu dược động học, glucosamine được hấp thu 88,7% qua đường tiêu hóa. Sinh khả dụng tuyệt đối qua đường uống là 44%, có thể do hiệu ứng vượt qua lần đầu ở gan.

– Phân bố: Glucosamine được hấp thu chủ động ở các sụn khớp và một số mô khác, thuốc có thể qua được hàng rào máu – hoạt dịch. Dữ liệu dược động học của con người đối với glucosamine còn hạn chế trong tài liệu, tuy nhiên, một nghiên cứu trên mô hình ngựa cho thấy thể tích phân bố biểu kiến trung bình là 15,4 L/kg.

– Chuyển hóa: Glucosamine trải qua quá trình chuyển hóa ở gan.

– Thải trừ: Sự bài tiết glucosamine qua phân trong một nghiên cứu dược động học là 11,3% trong vòng 120 giờ sau khi dùng. Thải trừ qua nước tiểu là 1,19% trong vòng 8 giờ đầu sau khi dùng thuốc.

Thời gian bán thải ước tính của glucosamine là 15 giờ sau khi uống.

B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ: BIẾT

Câu 1. Glucosamine là một hoạt chất quý được sản xuất từ

A. thịt. B. vỏ tôm. C. thực vật. D. động vật.

Câu 2. Công thức phân tử củaglucosamine hydrochloride là

A. C₆H₁₃O₄N.HCl. B. C₆H₁₂O₅N.HCl. C. C₆H₁₃O₅N. KCl. D. C₆H₁₃O₅N.HCl.

Câu 3. Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về glucosamine hydrochloride

A. Chất rắn dạng tinh thể không màu, không mùi, vị hơi ngọt.

B. Chất rắn dạng tinh thể màu trắng, không mùi, không vị.

C. Chất rắn dạng tinh thể màu trắng, không mùi, vị hơi ngọt.

D. Chất rắn dạng tinh thể màu trắng, mùi hắc, vị hơi ngọt.

Câu 4. Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Khi thay thế nhóm –OH ở nguyên tử carbon số 3 trong phân tử glucose bằng nhóm –NH₂ ta được glucosamine.

B. Khi thay thế nhóm –OH ở nguyên tử carbon số 1 trong phân tử glucose bằng nhóm –NH₂ ta được glucosamine.

C. Khi thay thế nhóm –NH₂ ở nguyên tử carbon số 2 trong phân tử glucose bằng nhóm –OH ta được glucosamine.

D. Khi thay thế nhóm –OH ở nguyên tử carbon số 2 trong phân tử glucose bằng nhóm –NH₂ ta được glucosamine.

Câu 5. Glucosamine chủ yếu được sử dụng trong

A. công nghiệp. B. y học. C. giáo dục. D. khoa học.

Câu 6. Khối lượng phân tử củaglucosamine hydrochloride là

A. 215,5 amu. B. 215,0 amu. C. 225,5 amu. D. 205,5 amu.

Câu 7. Phát biểu nào sau đây sai khi nói về glucosamine?

A. Không tan trong nước. B. Tan được trong nước, tạo dung dịch không màu.

C. Không tan trong các dung môi hữu cơ. D. Tan rất ít trong methanol.

Câu 8. Để điều chế glucosamine hydrochloride từ chitin, người ta sửng dụng acid nào?

A. HCl 36%. B. HCl 26%. C. H₂SO₄ đặc. D. HNO₃.

Câu 9: Để khử protein trong vỏ tôm đã thu được, người ta phải ngâm trong

A. ozone 1%. B. oxi già 1%. C. NaOH 5%. D. HCl 36%.

Câu 10: Khi điều chế glucosamine hydrochloride từ chitin, sau khi ngừng đun, thu được dung dịch có màu đen, để tẩy màu đen này người ta sử dụng chất nào?

A. HCl 36%. B. oxi già 1%. C. NaOH 5%. D. Than hoạt tính

Câu 11. Glucosamine là một hoạt chất quý được sản xuất từ vỏ tôm thông qua nguyên liệu trung gian là

A. chetin. B. chiti. C. chitin. D. chitosin.

Câu 12: Glucosamine hydrochloride là A. chất rắn. B. chất lỏng. C. chất khí. D. axit.

Câu 13: Khi hòa tan glucosamine hydrochloride vào nước thì thu được dung dịch có màu gì? A. Màu trắng. B. Màu vàng. C. Không màu. D. Màu hồng.

Câu 14: Khác với cấu tạo của glucose thì glucosamine có nhóm chức nào đặc biệt? A. –NH₂. B. –OH. C. –CH₂OH. D. –CH₂.

Câu 15: Glucosamine phản ứng được với dung dịch nào? A. Acid HCl. B. propanol. C. Muối NaCl. D. Muối KNO₃.

MỨC ĐỘ: HIỂU

Câu 1. Vì saoglucosamine hydrochloride có tác dụng ngăn ngừa thoái hóa khớp?

Vì glucosamine làm tăng sản xuất chất nhầy dịch khớp nên tăng độ nhớt, khả năng bôi trơn của dịch khớp.
Vì glucosamine làm giảm sản xuất chất nhầy dịch khớp nên tăng độ nhớt, khả năng bôi trơn của dịch khớp.
Vì glucosamine làm tăng sản xuất chất nhầy dịch khớp nên tăng độ nhớt, làm giảm khả năng bôi trơn của dịch khớp.
Vì glucosamine làm tăng sản xuất calcium nên tăng độ nhớt, khả năng bôi trơn của dịch khớp.

Câu 2: Cho vỏ tôm vào cốc, sau đó rót rất từ từ HCl 10% vào và ngâm vỏ tôm trong 8 giờ ở nhiệt độ phòng. Sau đó lọc bỏ dung dịch, rửa vỏ tôm nhiều lần đến khi nước rửa có môi trường trung tính (thử bằng quỳ tím). Mục đích của việc làm này có tác dụng gì?

A. Khử khoáng trong vỏ tôm. B. Khử protein trong vỏ tôm. C. Tẩy màu. D. Diệt khuẩn.

Câu 3. Để tẩy màu và thu chitin sạch, người ta ngâm chitin trong

A. ozone 1%. B. oxi già 1%. C. NaOH. D. HCl.

Câu 4: Người ta ngâm chitin trong H₂O₂ 1% ở nhiệt độ phòng khoảng 12 giờ. Lọc thu chất rắn, rửa sạch, sấy khô ở 60 . Mục đích của việc làm này là để

A. Khử khoáng trong vỏ tôm. B. Khử protein trong vỏ tôm. C. Tẩy màu và thu chitin sạch. D. Diệt khuẩn.

Câu 5. Có thể thu được glucosamine hydrochloride bằng cách

A. Tách nhóm acetyl của chitin bằng NaOH, thu được chitosan.Thủy phân chitosan trong dung dịch HCl, thu được glucosamine hydrochloride.

B. Tách nhóm etyl của chitin bằng NaOH, thu được chitosan.Thủy phân chitosan trong dung dịch HCl, thu được glucosamine hydrochloride.

C. Tách nhóm acetyl của chitin bằng HCl, thu được chitosan.Thủy phân chitosan trong dung dịch HCl, thu được glucosamine hydrochloride.

D. Tách nhóm acetyl của chitin bằng HCl, thu được chitosan.Thủy phân chitosan trong dung dịch NaOH, thu được glucosamine hydrochloride.

Câu 6: Ngâm vỏ tôm trong NaOH 5%, ở 90 , trong 4 giờ. Lọc lấy vỏ tôm và rửa nhiều lần đến khi nước rửa có môi trường trung tính (thử bằng quỳ tím). Mục đích của việc làm này là để

A. Khử khoáng trong vỏ tôm. B. Khử protein trong vỏ tôm. C. Tẩy màu. D. Diệt khuẩn.

Câu 7. Glucosamine được điều chế từ

A. động vật có vú. B. động vật giáp xác. C. thực vật. D. động vật trên cạn.

Câu 8. Glucosamine chủ yếu được sử dụng để chữa bệnh

A. thoái hóa khớp. B. tim mạch. C. tiểu đường. D. viêm gan.

Câu 9. Glucosamine hydrochloride sau khi lọc nóng và kết tinh ở nhiệt độ thấp (trong 12 giờ), tiếp tục lọc và rửa bằng dung dịch

A. ethanol 46^o. B. ethanol 96^o. C. propanol 96^o . D. propanol 46^o .

Câu 10. Khoảng nhiệt độ và thời gian tối ưu để điều chế glucosamine hydrochloride là

A. Khoảng 70 , trong 4 giờ. B. Khoảng 40 , trong 4 giờ. C. Khoảng 70 , trong 2 giờ. D. Khoảng 40 , trong 2 giờ.

MỨC ĐỘ 1: VẬN DỤNG – VẬN DUNG CAO

Câu 1. Đối tượng nào không nên sử dụng thuốc có chứa glucosamine?

A. Phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú, trẻ em, trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi.

B. Những người có bệnh lý mãn tính về tim mạch, tăng huyết áp hoặc cảm cúm.

C. Bệnh nhân bị tiểu đường hoặc người bị hạ đường huyết.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Hướng dẫn giải

– Những người có bệnh lý tim mạch, tăng huyết áp… nên thận trọng khi dùng glucosamine.

– Glucosamine làm giảm tiết insulin hoặc có tác động đối với đường huyết nhưng glucosamine là một đường amino nên bệnh nhân đái tháo đường cần thận trọng và kiểm tra đường huyết thường xuyên khi sử dụng.

– Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, trẻ em, trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi không nên dùng glucosamin do chưa có đủ dữ liệu về an toàn và hiệu quả.

Câu 2: Glucosamine hydrochloride (C₆H₁₃NO_5.HCl) là

A. đường amin (đơn vị nhỏ hơn của protein) và một tiền chất trong quá trình tổng hợp sinh hóa của các protein và lipid glycosyl hóa.

B. đường amin (đơn vị nhỏ hơn của protein) và một tiền chất trong quá trình tổng hợp sinh hóa của các tế bào.

C. đường amin (đơn vị nhỏ hơn của protein).

D. đường amin (đơn vị nhỏ hơn của protein) và một tiền chất trong sụn khớp.

Câu 3: Chitin là gì?

A. Là một polymer chuỗi dài của một N-Acetylglucosamine, một dẫn xuất của glucose. Nó tồn tại ở dạng chất rắn, có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, dạng vẩy hoặc dạng bột, không có mùi và không vị. B. Chitin một polymer chuỗi dài của một N-Acetylglucosamine, một dẫn xuất của saccharose. Nó tồn tại ở dạng chất rắn, có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, dạng vẩy hoặc dạng bột, không có mùi và không vị. C. Chitin một polymer chuỗi dài của một N-Acetylglucosamine, một dẫn xuất của glucose. Nó tồn tại ở dạng chất lỏng, có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, dạng vẩy hoặc dạng bột, không có mùi và không vị. D. Chitin là một polymer chuỗi dài của một N-Acetylgluconate, một dẫn xuất của glucose. Nó tồn tại ở dạng chất rắn, có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt, dạng vẩy hoặc dạng bột, không có mùi và không vị.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng: A

Ý B sai vì chitin là dẫn xuất của glucse.

Ý C sai vì chitin tồn tại ở dạng chat rắn.

Ý D sai vì chitin một polymer chuỗi dài của một N-Acetylglucosamine.

Câu 4: Bệnh nào sau đây cần phải sử dụng thuốc có chứa glucosamine hydrochloride?

A. Tim mạch. B. Viêm gan. C. Viêm cột sống dính khớp. D. Đau lưng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng: C à Bệnh viêm cột sống dính khớp gây đau nhức và các khớp dính lại với nhau. Do đó phải bổ sung glucosamine để giúp tạo dịch khớp, chống viêm và bảo vệ sụn khớp.

Câu 5: Công thức phân tử của chitin là

A. (C₈H₁₃O₅N)_n. B. (C₈H₁₀O₅N)_n. C. (C₆H₁₃O₅N)_n. D. (C₈H₁₃O₆N)_n.

O2 Education gửi các thầy cô link download

59.-Bai-6-Dieu-che-glucosamine-hydrochloride-tu-vo-tom-Pham-Nhut.ok_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 5 chuyển hóa chất béo thành xà phòng chuyên đề CTST

BÀI 5: CHUYỂN HÓA CHẤT BÉO THÀNH XÀ PHÒNG

(Chân trời sáng tạo)

1. Khái niệm về xà phòng: Xà phòng là muối sodium hoặc potassium của các acid béo.

Phân tử xà phòng có đầu ưa nước hoặc – COONa hoặc – COOK và gốc hydrocacbon R kỵ nước.

2. Tìm hiểu phản ứng xà phòng hóa: Phản ứng xà phòng hoá là phản ứng phản ứng của chất béo với dung dịch kiềm.

Chỉ số xà phòng hóa: là số mg KOH cần dùng để xà phòng hóa hoàn toàn 1 gam chất béo ( bao gồm cả trung hòa acid béo tự do có trong chất béo).

3. Các nguồn chất béo có trong tự nhiên:

– Trong tự nhiên, chất béo là dầu, mỡ động thực vật.

4. Thí nghiệm điều chế xà phòng từ chất béo:

– Thực hành thí nghiệm điều chế xà phòng từ chất béo:

Nguyên liệu: NaOH khan,dầu dừa nước.

Các tiến hành : 5 bước

Bước 1: cân khoảng 55 g NaOH vào cốc đã chứa 100 ml nước khuấy đều lên để ở nhiệt độ khoảng 40° C.

Bước 2: cân khoảng 300 mg dầu dừa cho vào cốc chịu nhiệt, đun nóng và để ở nhiệt độ là 50° C.

Bước 3: Rót dung dịch NaOH đã chuẩn bị ở bước 1 vào cốc dầu dừa và khuấy nhanh khoảng 30 phút.

Khi hỗn hợp chuyển sang màu kem, mịn, sệt thì ngưng khuấy.

Bước 4: Đổ hỗn hợp vào khuôn, vỗ nhẹ vào khuôn và để ngoai không khí, khô ráo.Sau khoảng 24h, lấy xà phòng ra khỏi khuôn.

Bước 5: phơi xà phòng ở nơi thóang mát, lật các mặt của xà phòng mỗi ngày. Sau khoảng 4-5 ngày,sử dụng xà phòng.

Chú ý khi tiến hành thí nghiệm:

+ Để xà phòng có mùi thơm, có thể thêm chất tạo màu và tinh dầu sả, chanh vào hỗn hợp khi kết thúc bước 3 và khuấy đều.

+ Do khả năng an mòn mạnh của kiềm nên cần tính tóan lượng NaOH hoặc KOH vừa đủ để xà phòng không dư kiềm.

Báo cáo kết quả, vận dụng tính tóan để điều chế xà phòng trong các trường hợp khác.

B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ 1: BIẾT

Câu 1. Xà phòng hóa CH₃COOC₂H₅ trong dung dịch NaOH đun nóng, thu được muối có công thức là

A. C₂H₅ONa. B. C₂H₅COONa. C. CH₃COONa. D. HCOONa.

Câu 2. Chất béo là trieste của axit béo với

A. ancol metylic. B. etylen glicol. C. ancol etylic. D. glixerol.

Câu 4. Chất nào sau đây không phải là nguyên liệu để sản xuất xà phòng?

A. dầu thực vật. B. mỡ động vật. C. dung dịch NaCl. D. chất phụ gia.

Câu 5. Ứng dụng nào sau đây không phải ứng dụng của xà phòng:

A. dùng để diệt khuẩn. B. mỡ động vật. C. tẩy rửa. D. phòng trừ sâu bệnh.

Câu 6. Xà phòng được điều chế từ các chất nào sau?

A. Thủy phân saccarozo. B. Phản ứng của Axit béo và NaOH.

C. Phản ứng của axit với kim loại. D. Phản ứng của axit axetic và glixerol.

Câu 7. Chất nào sau đây không là xà phòng?

A.(CH₃COO)₃C₃H₅. B. C₁₇H₃₃COONa. C. C₁₅H₃₁COOK. D. C₁₇H₃₅COONa.

Câu 3. Khi gia nhiệt, khoảng nhiệt độ phù hợp trong suốt quá trình khuấy để điều chế xà phòng là

A. 85 – 90⁰C. B. 75 – 80⁰C. C. 70 – 75⁰C. D. 80 – 85⁰C.

Câu 8. Các nguồn chất béo có trong đâu?

A. Quả nho . B. Chanh. C. Mỡ động vật. D. Dầu chuối.

Câu 9. Chất nào sau đây tác dụng với dung dịch NaOH sinh ra glixerol?

A. Glucozơ. B. Metyl axetat. C. Triolein. D. Saccarozơ

Câu 10. Xà phòng được dùng để tẩy giặt là do

A. vải chỉ được sạch bằng xà phòng.

B. xà phòng thấm được vải, làm cho sợi vải trương phòng.

C. xà phòng có tính chất hoạt động bề mặt, chúng có tác dụng giảm sức căng bề mặt của các vết bẩn dầu mỡ bám trên da, vải.

D. Tất cả đều đúng.

Câu 11. Hỗn hợp các muối sodium của acid béo sinh ra ở trạng thái keo. Để tách muối này ra khỏi hỗn hợp, người ta thêm chất gì vào hỗn hợp?

A. tinh bột. B. muối ăn. C. nước. D. acid.

Câu 12. Chỉ số xà phòng hóa là

A. chỉ số acid của chất béo.

B. số mol NaOH cần dùng để xà phòng hóa hoàn toàn 1 gam chất béo

C. số mol KOH cần dùng để xà phòng hóa hoàn toàn 1 gam chất béo.

D. tổng số mg KOH cần để trung hòa hết lượng acid béo tự do và xà phòng hóa hết lượng ester trong 1 gam chất béo.

Câu 13. Đâu không phải là tiêu chí quan trọng để đánh giá sản phẩm bánh xà phòng?

A. Nguồn gốc nguyên liệu. B. Màu sắc và mùi của bánh xà phòng.

C. Giá trị pH. D. Kết cấu bánh xà phòng.

Câu 14. Công thức nào sau đây có thể là công thức của chất béo?

A. CH₃COOCH₂C₆H₅. B. C₁₅H₃₁COOCH₃.

C. (C₁₇H₃₃COO)₂C₂H₄. D. (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅.

Câu 15. Tiến hành thí nghiệm theo các bước sau:

Bước 1: Cho vào cốc thủy tinh chịu nhiệt khoảng 5 gam dầu dừa và 10 ml dung dịch NaOH 40%.

Bước 2: Đun sôi nhẹ hỗn hợp, liên tục khuấy đều bằng đũa thủy tinh khoảng 30 phút và thỉnh thoảng thêm nước cất để giữ cho thể tích hỗn hợp không đổi. Để nguội hỗn hợp.

Bước 3: Rót vào hỗn hợp 15 – 20 ml dung dịch NaCl bão hòa, nóng, khuấy nhẹ rồi để yên.

Phát biểu nào sau đây về thí nghiệm trên sai?

A. Sau bước 3, thấy có lớp chất rắn màu trắng nổi lên là glixerol.

B. Ở bước 3, thêm dung dịch NaCl bão hòa là để tách muối của axit béo ra khỏi hỗn hợp.

C. Ở bước 2, việc thêm nước cất để đảm bảo phản ứng thủy phân xảy ra.

D. Trong thí nghiệm trên, có xảy ra phản ứng xà phòng hóa chất béo.

MỨC ĐỘ 2 : HIỂU

Câu 16. Nguyên nhân nào làm cho bồ kết có khả năng giặt rửa:

A. Vì bồ kết có những chất có cấu tạo kiểu đầu phân cực gắn với đuôi không phân cực.

B. Vì bồ kết có thành phần là este của glixerol.

C. Vì trong bồ kết có những chất oxi hóa mạnh.

D. Vì trong bồ kết có chất khử mạnh.

Câu 17. Không nên dùng xà phòng khi giặt rửa với nước cứng vì

A. xuất hiện kết tủa làm giảm tác dụng giặt rửa và ảnh hưởng đến chất lượng sợi vải.

B. gây ô nhiễm môi trường.

C. tạo ra kết tủa CaCO₃, MgCO₃ bám lên sợi vải.

D. gây hại cho da tay.

Câu 18. Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Tripanmitin có khả năng tham gia phản ứng cộng hiđro khi đun nóng có xúc tác Ni.

B. Các chất béo thường không tan trong nước và nhẹ hơn nước.

C. Chất béo bị thủy phân trong môi trường axit, không bị thủy phân trong môi trường kiềm.

D. Chất béo là trieste của etylen glicol với các axit béo.

Câu 19. Dầu mỡ để lâu bị ôi, thiu là do

A. chất béo bị rữa ra.

B. chất béo bị oxi hoá chậm bởi oxi không khí.

C. chất béo bị oxi hóa chậm bởi oxi không khí rồi phân hủy thành các anđehit có mùi khó chịu.

D. chất béo bị thủy phân với nước trong không khí.

Câu 20. Hợp chất nào dưới đây được sử dụng làm xà phòng?

A. CH₃COONa. B. CH₃(CH₂)₁₂COONa.

C. CH₃(CH₂)₁₂COOCH₃. D. CH₃(CH₂)₅O(CH₂)₅CH₃.

Câu 21. Chất nào sau đây là thành phần chủ yếu của xà phòng?

A. CH₃COONa. B. CH₃(CH₂)₃COONa. C. CH₂=CH-COONa. D. C₁₇H₃₅COONa.

Câu 22. Khi xà phòng hoá tristearin ta thu được sản phẩm là

A. C₁₇H₃₅COONa và glixerol. B. C₁₅H₃₁COOH và glixerol.

C. C₁₇H₃₅COOH và glixerol. D. C₁₅H₃₁COONa và glixerol

Câu 23. Dầu mỡ để lâu bị ôi, thiu là do

A. chất béo bị rữa ra.

B. chất béo bị oxi hoá chậm bởi oxi không khí.

C. chất béo bị oxi hóa chậm bởi oxi không khí rồi phân hủy thành các anđehit có mùi khó chịu.

D. chất béo bị thủy phân với nước trong không khí.

Câu 24. Phát biểu nào sau đây không đúng về xà phòng và chất tẩy rửa tổng hợp?

A. Đều được sản xuất bằng cách đun nóng chất béo với dung dịch kiềm.

B. Đều có khả năng hoạt động bề mặt cao, có tác dụng làm giảm sức căng bề nặt chất bẩn.

C. Xà phòng là hỗn hợp muối sodium (potassium) của acid béo, không nên dùng xà phòng trong nước cứng vì tạo ra muối kết tủa.

D. Chất tẩy rửa tổng hợp không phải là muối sodium của acid carboxylic nên không bị kết tủa trong nước cứng

Câu 25. Chất giặt rửa tổng hợp có ưu điểm hơn so với xà phòng vì

A. dễ kiếm. B. rẻ tiền hơn xà phòng.

C. có thể dùng để giặt rửa cả trong nước cứng. D. có khả năng hoà tan tốt trong nước.

MỨC ĐỘ 3, 4: VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 26. Xà phòng hóa hoàn toàn 17,6 gam CH₃COOC₂H₅ trong dung dịch NaOH (vừa đủ), thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là

A. 19,2. B. 16,4. C. 9,6. D. 8,2.

Hướng dẫn giải:

Số mol CH₃COOC₂H₅ là :

Sơ đồ phản ứng :

Câu 27. Xà phòng hóa 8,8 gam etyl axetat bằng 200ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là

A. 8,56g. B. 3,28g. C. 10,4g. D. 8,2g.

Hướng dẫn giải:

Số mol các chất là :

Phương trình phản ứng :

Đáp án B

Câu 28. Đốt cháy hoàn toàn a gam triglixerit X cần vừa đủ 3,26 mol O₂, thu được 2,28 mol CO₂ và 39,6 gam H₂O. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn a gam X trong dung dịch NaOH, đun nóng, thu được dung dịch chứa b gam muối. Giá trị của b là

A. 40,40. B. 36,72. C. 31,92. D. 35,60.

Hướng dẫn giải

BTKL ⇒ a = 35,6 gam; BTNT (O) ⇒ n_X = 0,04 mol ⇒ m_muối = b = 35,6 + 28.0,04 = 36,72 gam.

Câu 29. Đốt cháy hoàn toàn m gam triglixerit X, thu được CO₂ có số mol nhiều hơn H₂O là 0,32 mol. Xà phòng hóa hoàn toàn m gam X cần dùng 240 ml dung dịch NaOH 1M, thu được glixerol và hỗn hợp gồm hai muối của axit oleic và panmitic. Giá trị m là

A. 66,56. B. 51,48. C. 68,64. D. 70,72.

Hướng dẫn giải

n_NaOH = 0,24 mol ⇒ n_X = 0,08 ⇒ 0,08(k – 1) = 0,32 ⇒ k = 5 ⇒

Câu 30. Xà phòng hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm các triglixerit bằng dung dịch NaOH, thu được glixerol và hỗn hợp X gồm ba muối C₁₇H_xCOONa, C₁₅H₃₁COONa, C₁₇H_yCOONa với tỉ lệ mol tương ứng là 3: 4: 5. Mặt khác, hiđro hóa hoàn toàn m gam E thu được 68,96 gam hỗn hợp Y. Nếu đốt cháy hoàn toàn m gam E cần vừa đủ 6,09 mol O₂. Giá trị của m là

A. 60,32. B. 60,84. C. 68,20. D. 68,36.

Hướng dẫn giải

Gọi công thức chung của cả 3 muối là

⇒ n_E = n_Y = 0,08 mol

PƯ đốt cháy: C₅₅H_zO₆ + O₂ → 55CO₂ + 0,5zH₂O

0,08 6,09 4,4 (mol)

Cách 1: BTNT (O) ⇒

Cách 2: Bte: (4.55 + z – 2.6).0,08 = 4.6,09 ⇒ z = 96,5 ⇒ m_E = 0,08 (55.12 + 96,5 + 16.6) = 68,2 gam.

O2 Education gửi các thầy cô link download

58.Bai-5.-Chuyen-doi-hoa-chat-beo-thanh-xa-phong.Dtt-Dung.ok_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 4 tách tinh dầu từ các nguồn thảo mộc tự nhiên chuyên đề CTST

BÀI 4: TÁCH TINH DẦU TỪ CÁC NGUỒN THẢO MỘC TỰ NHIÊN

1. Tinh dầu là hỗn hợp nhiều chất hữu cơ dễ bay hơi, có mùi đặc trưng. Tinh dầu có nguồn gốc từ thực vật, một số ít có trong động vật.

Vd: tinh dầu sả, tinh dầu bưởi, tinh dầu tràm

2. Ứng dụng: tinh dầu dùng để sản xuất các sản phẩm chăm sóc sức khoẻ, sắc đẹp và trong chế biến dược phẩm,…

3. Các phương pháp tách tinh dầu

a) Phương pháp chiết

– Nguyên tắc: dùng dung môi thích hợp để hoà tan tinh dầu trong nguyên liệu, sau đó tách dung môi để thu tinh dầu.

– Cách tiến hành:

+ Nghiền nhỏ nguyên liệu.

+ Ngâm nguyên liệu ngập trong dung môi.

+ Thu dịch chiết (thực hiện ngâm-chiết nhiều lần) đem chưng cất dưới áp suất thấp hoặc để bay hơi.

+ Đem làm lạnh hỗn hợp sản phẩm (gồm tinh dầu và một số ít nhựa, chất béo) ở 10-15⁰C thì nhựa, chất béo sẽ đông đặc. Còn lại là hỗn hợp tinh dầu trong dung môi, loại bỏ dung môi thu được tinh dầu.

b) Chưng cất lôi cuốn hơi nước

– Nguyên tắc: tách tinh dầu dựa trên tính dễ bay hơi cùng với hơi nước và tính không tan trong nước của tinh dầu.

– Cách tiến hành:

+ Nghiền nhỏ nguyên liệu.

+ Cho nguyên liệu vào hệ thống chưng cất lôi cuốn hơi nước.

+ Chưng cất thu được hỗn hợp gồm tinh dầu và nước tách thành 2 lớp. Dùng phễu chiết để tách lấy tinh dầu. (có thể cho thêm NaCl vào hỗn hợp để tách lớp dễ dàng hơn).

4. Thực hành

a) Tách tinh dầu tỏi bằng phương pháp chiết

b) Tách tinh dầu bưởi bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước

B. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

MỨC ĐỘ 1: BIẾT

Câu 1. Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Tinh dầu là hỗn hợp chứa chất hữu cơ dễ bay hơi.

B. Tinh dầu là hỗn hợp chứa chất hữu cơ khó bay hơi.

C. Tinh dầu chỉ chứa một chất hữu cơ khó bay hơi.

D. Tinh dầu chỉ chứa một chất hữu cơ dễ bay hơi.

Câu 2. Đặc điểm của phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước là

A. dựa trên tính dễ bay hơi cùng với hơi nước và tính không tan trong nước của tinh dầu.

B. dựa trên tính dễ bay hơi cùng với hơi nước và tính tan trong nước của tinh dầu.

C. dựa trên tính khó bay hơi cùng với hơi nước và tính không tan trong nước của tinh dầu.

D. dựa trên tính dễ khó hơi cùng với hơi nước và tính tan trong nước của tinh dầu.

Câu 3. Đặc điểm của phương pháp chiết là

A. dựa dùng dung môi thích hợp để hoà tan tinh dầu trong nguyên liệu, sau đó tách dung môi để thu tinh dầu

B. dựa trên tính dễ bay hơi cùng với hơi nước và tính tan trong nước của tinh dầu.

C. dựa trên tính khó bay hơi cùng với hơi nước và tính không tan trong nước của tinh dầu.

D. dựa trên tính dễ khó hơi cùng với hơi nước và tính tan trong nước của tinh dầu.

Câu 4. Một học sinh đang tách CHCl₃ (t⁰_s= 61⁰C) khỏi CHCl₂CHCl₂ (t⁰_s = 146 ⁰C) bằng cách được mô tả như hình bên dưới:

Muốn thu CHCl₃ ở nhiệt độ 61⁰C thì đo nhiệt độ ở vị trí nào trong hình?

A. Điểm A.

B. Điểm B.

C. Điểm C.

D. Điểm D.

Câu 5. Cách làm nào làm tăng hiệu suất thu tinh dầu bằng phương pháp chiết?

A. Khi xử lý mẫu nguyên liệu cần xay thành bột.

B. Ngâm mẫu nguyên liệu và chiết lặp lại nhiều lần.

C. Dùng bất kì dung môi để ngâm mẫu nguyên liệu.

D. A và B đúng.

Câu 6. Khi chưng cất thu được hỗn hợp gồm tinh dầu và nước tách thành 2 lớp. Dùng phễu chiết để tách lấy tinh dầu. Để chiết lấy tinh dầu hiệu quả hơn, nguời ta thường dùng cách nào sau đây?

A. Cho thêm NaCl vào hỗn hợp để tách lớp dễ dàng hơn.

B. Cho thêm nước.

C. Cho thêm etanol.

D. Cho thêm bất kì dung môi nào.

Câu 7. Đặc điểm tinh dầu là

A. chất lỏng không có nhiệt độ sôi nhất định.

B. có nhiệt độ sôi nhất định.

C. có nhiệt độ sôi cao hơn nước.

D. cả A,B,C đều sai.

Câu 8. Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Tinh dầu có nguồn gốc từ thực vật và động vật.

B. Tinh dầu chỉ có nguồn gốc từ thực vật.

C. Tinh dầu chủ yếu có nguồn gốc từ động vật.

D. Tinh dầu chỉ chứa nguyên tố carbon và hydrogen.

Câu 9. Cho hình vẽ minh hoạ chiết tách tinh dầu bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước. Vị trí nào trong hình cung cấp nguồn nước vào ống sinh hàn?

A. Điểm A. B. Điểm B.

C. Điểm A và B. D. Không có điểm nào đúng.

A

B

Câu 10. Theo quy trình chiết tinh dầu tỏi cho bên dưới, người ta sử dụng dung môi nào để ngâm nguyên liệu?

A. Ethanol. B. Hexane. C. Methanol. D. Acetone.

Câu 11. Các tiêu chí đánh giá chất lượng tinh dầu TCVN 189:1993 là

A. Màu sắc, mùi, tỉ trọng, độ tan trong cồn.

B. Màu sắc, mùi, độ tan trong nước, nguồn gốc sản xuất.

C. Màu sắc, mùi, độ tan trong nước.

D. Màu sắc, mùi, thành phần.

Câu 12. Phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước phù hợp với tinh dầu nào?

A. Chất kém bền nhiệt.

B. Không bị thay đổi chất lượng khi gặp nhiệt độ cao.

C. Mọi tinh dầu đều được.

D. Chất khó bay theo hơi nước.

Câu 13. Mô hình vận hành sản xuất tinh dầu húng quế, mình hình này sử dụng phương pháp nào?

A. Chiết.

B. Chưng cất lôi cuốn hơi nước.

C. Lọc

D. Chưng cất phân đoạn.

Câu 14. Phương pháp thông dụng để tách tinh dầu là

A. chưng cất thường.

B. phương pháp chiết và chưng cất lôi cuốn hơi nước.

C. ngâm dầm.

D. đun cách thuỷ.

Câu 15. Cách bảo quản tinh dầu là

A. chứa trong các chai lọ không màu, để ngoài không khí.

B. chứa trong các chai lọ có màu, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng, không khí.

C. ngâm trong nước nóng hoặc cồn.

D. để ngoài nắng.

MỨC ĐỘ 2 : HIỂU

Sử dụng dữ liệu để trả lời câu 16, 17: Quy trình chưng cất tinh dầu cam, bưởi được trích từ bài báo khoa học “Kết quả bước đầu nghiên cứu xây dựng mô hình chưng cất tinh dầu cam, bưởi phục vụ xử lý rác thải xốp” (Tạp chí Khoa học & Công nghệ, 122(08): 117 – 121, 2014).

B1: Chuẩn bị nguyên liệu: Nguyên liệu dùng để chưng cất là vỏ cam, bưởi. Mỗi mẻ chưng cất cần khoảng 10kg nguyên liệu và được nghiền nhỏ nhằm mục đích giải phóng tinh dầu ra khỏi mô để khi chưng cất tinh dầu dễ thoát ra, từ đó rút ngắn thời gian chưng cất và đạt hiệu quả cao.

B2: Ngâm nguyên liệu: Nguyên liệu sau khi nghiền nhỏ được ngâm vào dung dịch NaCl (10%) trong 3 giờ đồng hồ.

B3: Nạp liệu: Nguyên liệu nạp vào thiết bị được chứa bởi hệ thống vỉ đỡ để ngăn cách với lớp nước bên dưới đáy nồi. Nguyên liệu chứa trong thiết bị không vượt quá 85% dung tích thiết bị. Không được nạp nguyên liệu chặt quá làm cho hơi khó phân phối đều trong toàn bộ khối nguyên liệu và không được quá lỏng, quá xốp sẽ làm cho hơi dễ dàng theo những chỗ rỗng đi ra mà không tiếp xúc với toàn khối nguyên liệu.

B4: Chưng cất: Khi bắt đầu chưng cất cần cung cấp nhiệt lượng lớn để làm sôi nước chưng cất. Sau đó hạ nhiệt độ, duy trì nước ở nhiệt độ sôi vì khi ở nhiệt độ cao tinh dầu dễ dàng bị phân hủy. Vì vậy, cần theo dõi đồng hồ đo nhiệt độ nồi hơi và duy trì ở mức 95-100⁰C. Khi sôi, hơi nước kéo theo tinh dầu, hỗn hợp hơi này được dẫn vào hệ thống làm lạnh, ta sẽ thu được hỗn hợp nước, tinh dầu vào một bình thủy tinh. Cần điều chỉnh nhiệt độ dịch ngưng nằm trong khoảng 30 – 40⁰C vì nếu dịch ngưng quá nóng sẽ làm bay hơi tinh dầu.

B5: Tháo bả: Sau khi chưng cất xong cần tắt lửa, để nguội 15 – 30 phút, mở nắp và tháo bã, sau đó dùng nước sạch vệ sinh thiết bị.

B6: Tách tinh dầu: Sau chưng cất ta sẽ thu được một hỗn hợp nước và tinh dầu. Tinh dầu nổi nên trên. Vì vậy có thể hút tinh dầu một cách dễ dàng. Tinh dầu cam, bưởi cần bảo quản trong các chai lọ có màu, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng, không khí.

Câu 16. Ở B2, mục đích của việc ngâm nguyên liệu trong NaCl 10% là

A. để tinh dầu tách lớp với nước.

B. làm cho tinh dầu thẩm thấu đi từ túi tiết ra bên ngoài, giúp cho quá trình chưng cất tinh dầu được triệt để hơn.

C. để rửa sạch nguyên liệu.

D. để giúp nguyên liệu không bị oxi hoá.

Câu 17. Ở B6, tinh dầu nổi lên trên chứng tỏ tỉ trọng của tinh dầu sao với nước là

A. lớn hơn nước.

B. nhỏ hơn nước

C. bằng nước.

D. tan tốt trong nước.

Câu 18. Chưng cất thu được hỗn hợp gồm tinh dầu và nước tách thành 2 lớp. Dùng phễu chiết để tách lấy tinh dầu. Khi chiết có thể cho thêm NaCl khan vào hỗn hợp để tách lớp dễ dàng hơn. Có thể thay NaCl bằng chất nào sau đây?

A. Na₂SO₄. B. H₂SO₄

C. HCl. D. Ethanol.

Câu 19. Trong nhãn tinh dầu xanh thảo mộc có ghi thành phần, với chai 24 ml thì tinh dầu chứa bao nhiêu mg?

A. 11678,4. B. 11304.

C. 374,4. D. 6840.

Câu 20. Từ biểu đồ thể hiện sự ảnh hưởng của thời gian chưng cất trích “chưng cất tinh dầu Hương thảo bằng phương pháp lôi cuốn hơi nước” (2020, Journal of Science and Technology – NTTU ). Kết luận nào sau đây phù hợp với biểu đồ?

A. Thời gian tăng sẽ làm giảm năng suất.

B. Tăng thời gian sẽ làm tăng năng suất đến mức nào đó sẽ không tăng được nữa.

C. Thời gian tăng năng suất sẽ đạt 100%.

D. Thời gian đun quá lâu không ảnh hưởng đến chất lượng tinh dầu.

Câu 21. Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Tinh dầu luôn nhẹ hơn nước.

B. Tuỳ theo loài thực vật mà tinh dầu của nó nặng hoặc nhẹ hơn nước.

C. Tinh dầu nặng hơn nước.

D. Tinh dầu luôn tan tốt trong nước.

Câu 22. Khi tách tinh dầu bằng cách sử dụng phương pháp chiết, ở bước “đem làm lạnh hỗn hợp sản phẩm (gồm tinh dầu và một số ít nhựa, chất béo) ở 10-15⁰C thì nhựa, chất béo sẽ đông đặc. Còn lại là hỗn hợp tinh dầu trong dung môi, loại bỏ dung môi thu được tinh dầu”. Người ta loại bỏ dung môi bằng phiễu chiết ở nhiệt độ nào?

A. Đun nóng nhiệt độ cao.

B. Nhiệt độ phòng.

C. Ngâm trong nước nóng.

D. Thực hiện bất kì nhiệt độ nào.

Câu 23. Khi tách tinh dầu bằng cách sử dụng phương pháp chiết, ở bước “đem làm lạnh hỗn hợp sản phẩm (gồm tinh dầu và một số ít nhựa, chất béo) ở 10-15⁰C” mục đích là

A. hoà tan tinh dầu.

B. nhựa, chất béo sẽ đông đặc.

C. kết tinh tinh dầu.

D. bay hơi tinh dầu.

Câu 24. Một trong những nhược điểm của phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước là

A. chỉ áp dụng cho quy mô nhỏ.

B. nhiệt độ quá cao thì các chất trong tinh dầu có thể bị biến đổi.

C. chỉ áp dụng cho số ít loại tinh dầu.

D. chỉ sử dụng trong phòng thí nghiệm.

Câu 25. Phát biểu nào sau đây là đúng?

A. Dung môi dùng để chiết tinh dầu luôn là nước.

B. Tuỳ theo mỗi loại tinh dầu mà người ta lựa chọn phương pháp tách.

C. Tinh dầu luôn nhẹ hơn nước.

D. Tinh dầu luôn tan tốt trong nước.

MỨC ĐỘ 3, 4: VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 26. Metyl eugenol (khối phổ cho biết m/z = 178) được sử dụng làm hương liệu cho bánh kẹo, kẹo cao su, đồ uống không cồn, nước hoa; dẫn dụ côn trùng; thành phần của một số loại tinh dầu làm hương thơm trị liệu, dầu xoa bóp,…Kết quả phân tích nguyên tố của metyl eugenol cho thấy: %C = 74,16%; %H = 7,86%, còn lại là oxygen. Công thức phân tử của metyl eugenol là

A. C₁₂H₁₈O. B. C₁₁H₁₄O₂. C. C₁₁H₁₆O₂. D. C₁₁H₁₄O.

Giải:

x=11; y=14; z=2

Câu 27. Hiệu suất thu hồi tinh dầu được tính theo công thức

.100% , trong đó m₀ là khối lượng tinh dầu thu được (g)

m là khối lượng nguyên liệu (g)

Giả sử với khối lượng nguyên liệu 300g sau qua trình chiết tách thu được 9,12 gam tinh dầu. Hiệu suất thu hồi tinh dầu là

A. 10%. B. 3,04%. C. 20%. D. 5%.

Giải:

Câu 28. Dựa vào phổ IR của menthol, dự đoán methol chứa nhóm chức nào?

A. -CHO. B. -OH.

C. COOH. D. -COOCH₃.

Câu 29. Dựa vào phổ IR của geraniol, dự đoán geraniol chứa nhóm chức nào?

A. -CHO. B. -OH.

C. COOH. D. -COOCH₃.

Câu 30. Dựa vào phổ IR của eugenol, cho biết eugenol chứa nhóm chức nào?

A. -CHO. B. -OH.

C. COOH. D. -COOCH₃.

O2 Education gửi các thầy cô link download

57.-Bai-4-Tach-tinh-dau-tu-cac-nguon-thao-moc-tu-nhien-CDHT-CTST-Nguyen-Long-Hai.ok_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Câu hỏi trắc nghiệm bài 3 phân bón hữu cơ chuyên đề CTST

BÀI 3: PHÂN BÓN HỮU CƠ

CHUYÊN ĐỀ HÓA HỌC 11 – CTST

1. Phân bón hữu cơ

– Phân bón hữu cơ có thành phần là chất hữu cơ tự nhiên, có các chỉ tiêu chất lượng đạt quy định theo quy chuẩn kĩ thuật quốc gia.

– Phân bón hữu cơ gồm 3 loại chính: phân hữu cơ truyền thống, phân hữu cơ sinh học, phân hữu cơ khoáng

	Phân hữu cơ truyền thống	Phân hữu cơ sinh học	Phân hữu cơ khoáng
Nguyên liệu – phương pháp chế biến	Từ chất thải của người, động vật hoặc từ các chế phẩm của trồng trọt, chăn nuôi, chế biến nông, lâm, thủy sản, rác thải hữu cơ, các loại than bùn…được chế biến theo phương pháp ủ truyền thống	-Nguyên liệu: than bùn, mùn rác thải, phụ phẩm nông nghiệp, công nghiệp…bằng cách phơi khô, nghiền nhỏ, ủ lên men với vi sinh vật có tuyển chọn.	-Nguyên liệu hữu cơ phối trộn them nhiều thành phần dinh dưỡng khoáng, trong đó có ít nhất một dinh dưỡng khoáng đa lượng -Phương pháp: nguyên liệu (than bùn, mùn rác thải, phụ phẩm nông nghiệp, công nghiệp..) phơi khô, nghiền nhỏ, ủ tự nhiên.
Ưu điểm	phân hữu cơ truyền thống gồm: -Phân chuồng: cung cấp các chất dinh dưỡng khoáng đa lượng, trung và vi lượng cho cây trồng, cung cấp chất mùn giúp cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu, độ tơi xốp và ổn định kết cấu đất -Phân rác: giúp tăng độ tơi xốp, ổn định kết cấu đất, hạn chế xói mòn, chống hạn cho cây trồng -Phân xanh: bảo vệ, cải tạo đất, hạn chế xói mòn	– Cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây, giúp cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất, chất lượng nông sản, bổ sung lượng lớn chất mùn, humic acid, humin… giúp cải tạo các đặc tính hóa-sinh-lý của đất, hạn chế xói mòn, rửa trôi chất dinh dưỡng, phân giải các độc tố. -Thúc đẩy hệ vi sinh vật trong đất phát triển nên có thể khống chế được mầm bệnh, cung cấp chất kháng sinh tự nhiên giúp tăng sức đề kháng, sức chống chịu của cây trồng với sâu bệnh và bất lợi của thời tiết. -Tăng hiệu lực hấp thu các chất dinh dưỡng từ đất	Hàm lượng các chất dinh dưỡng khoáng cao
Nhược điểm	-Phân chuồng có hàm lượng các dưỡng chất thấp nên cần bón với khối lượng lớn, tốn chi phí vận chuyển -Phân rác: hàm lượng dinh dưỡng thấp, cách xử lý phức tạp, mất nhiều thời gian, có thể mang đến cho cây trồng mầm bênh hoặc hạt cỏ dại có sẵn trong nguyên liệu. -Phân xanh: hàm lượng dinh dưỡng thấp, có thể sinh ra các chất gây ngộ độc cho cây trồng		Bón dài ngày sẽ không tốt cho đất và hệ vi sinh vật trong đất.
Cách sử dụng	Bón lót hoặc bón thúc	Bón lót, bón thúc hoặc bón qua lá	Bón thúc là chính
Cách bảo quản	Ít ánh nắng chiếu trực tiếp, khô ráo, thoáng mát

2.Quy trình sản xuất phân bón hữu cơ

2.1. Ủ phân truyền thống bằng phương pháp ủ nóng

Bước 1: Chuẩn bị vị trí ủ phân

Bước 2: Tập kết nguyên liệu

Bước 3: tạo đống ủ

Bước 4: tưới nước cho đống ủ

Bước 5: che phủ đống ủ

Bước 6: kiểm tra đống ủ

2.2. Phương pháp ủ theo công nghệ sinh học

3. Ảnh hưởng của phân bón đến môi trường

-Nếu phân bón cân đối, hợp lí sẽ giúp môi trường tốt hơn, giúp cải tạo đất.

– Nếu bón phân quá nhiều, cây sẽ chết và môi trường bị ô nhiễm. Nếu phân bón quá ít, cây sẽ sinh trưởng kém và đất silver màu.

CÂU HỎI BÀI TẬP

BIẾT

Câu 1. Khái niệm phân bón hữu cơ:

A. Là loại phân bón được sản xuất theo quy trình công nghiệp.

B. Là các chất hữu cơ được vùi vào đất, dùng trong nông nghiệp nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng và cải tạo đất.

C. Là loại phân bón có chứa một hoặc nhiều chủng vi sinh vật sống.

D. Cả 3 đáp án trên

Câu 2: Nhóm phân nào sau đây thuộc nhóm phân hữu cơ?

A. Đạm, potassium, vôi B. Phân xanh, phân chuồng, phân rác

C. Phân xanh, phân potassium D. Phân chuồng, potassium

Câu 3: Loại phân bón nào sau đây không phải là phân bón hữu cơ?

A. Than bùn B. Than đá C. Phân chuồng D. Phân xanh

Câu 4. Phân bón hữu cơ thường được chia thành mấy loại?

A.1 B.2 C.3 D.4

Câu 5: Đặc điểm nào không có ở phân hữu cơ?

A. Hiệu quả chậm, không làm hại đất.

B. Chậm phân giải, cần ủ cho hoai mục.

C. Bón liên tục nhiều năm làm cho đất hóa chua.

D. Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ dinh dưỡng thấp.

Câu 6: Câu nào sau đây không đúng khi nói về phân hữu cơ?

A. Bón liên tục nhiều năm không làm hại đất.

B. Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ chất dinh dưỡng không cao.

C. Có thành phần và tỉ lệ chất dinh dưỡng không ổn định.

D. Bón liên tục nhiều năm làm hại đất. Có hiệu quả nhanh.
Câu 7: Phân hữu cơ có những đặc điểm nào dưới đây?

A. Chứa ít nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ các chất dinh dưỡng cao và ổn định.

B. Chứa ít nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ các chất dinh dưỡng thấp và ổn định.

C. Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ các chất dinh dưỡng thấp và không ổn định.

D. Chứa nhiều nguyên tố dinh dưỡng nhưng tỉ lệ các chất dinh dưỡng cao và không ổn định.

Câu 8: Phân hữu cơ là loại phân chứa hầu hết …

A. các chất dinh dưỡng nhưng tỷ lệ thấp và không ổn định, bón liên tục có hại cho đất.

B. các chất dinh dưỡng nhưng tỷ lệ thấp và không ổn định, bón liên tục có tác dụng cải tạo đất.

C. các chất dinh dưỡng có tỷ lệ cân đối và ổn định, bón liên tục có tác dụng cải tạo đất.

D. các nguyên tố khoáng đa lượng cần thiết cho cây trồng bón liên tục có lợi cho đất.

Câu 9: Trong các loại phân sau đây phân nào có tỉ lệ dinh dưỡng không ổn định:

A. phân VSV chuyển hóa lân.

B. phân urê.

C. phân VSV cố định đạm.

D. phân chuồng.

Câu 10. Phân bón hữu cơ không ổn định về:

A. Thành phần B. Tỉ lệ chất dinh dưỡng C. Cả A và B đều đúng D. Cả A và B đều sai

Câu 11: Loại phân nào sau đây là phân đơn nguyên tố?

A. Phân chuồng. B. Phân đầu trâu. C. Phân NPK. D. Phân lân.

Câu 12: Thành phần dinh dưỡng trong phân hữu cơ là

A. Có các vi sinh vật sống. B. Đạm, Lân, Potassium.

C. Rác thải, phân chuồng, phân bắc. D. Nguyên tố đa lượng, trung lượng, vi lương.

Câu 13: Ủ rác thải sinh hoạt thành phân bón. Loại phân bón này được xếp vào:

A. Phân hóa học. B. Phân hữu cơ.

C. Phân đạm. D. Phân VSV.

Câu 14: Phân hữu cơ có đặc điểm:

A. Khó hoà tan, tỉ lệ chất dinh dưỡng cao. B. Dễ hoà tan, tỉ lệ dinh dưỡng thấp.

C. Khó hoà tan, có chứa nhiều chất dinh dưỡng. D. Dễ hoà tan, có nhiều chất dinh dưỡng.

Câu 15: Trong các loại phân sau đây phân nào trước khi bón cần ủ cho hoai mục?

A. Phân đạm. B. Phân hóa học.

C. Phân VSV. D. Phân hữu cơ.

HIỂU

Câu 16: Vì sao phân hữu cơ dùng để bón lót là chính?

A. Thành phần chứa nhiều chất khó tiêu. B. Gây ô nhiễm môi trường.

C. Cần ủ trước khi bón. D. Thành phần chứa vi sinh vật gây hại.

Câu 17: Tại sao chỉ sử dụng phân hữu cơ để bón lót?

A. Phân hữu cơ cần bón nhiều. B. Phân hữu cơ dễ hòa tan.

C. Phân hữu cơ khó hòa tan. D. Cây dễ hấp thụ phân hữu cơ.

Câu 18: Bón phân hữu cơ xong vùi ngay vào đất có tác dụng gì?

A. Tránh bay hơi đạm trong phân bón. B. Tiêu diệt vi sinh vật trong phân bón.

C. Bổ sung vi sinh vật vào đất. D. Khử chua cho đất.

Câu 19: Phân hữu cơ trước khi sử dụng phải ủ cho hoai mục nhằm:

A. Thúc đẩy nhanh quá trình phân giải và tiêu diệt mầm bệnh.

B. Cây hấp thụ được.

C. Thúc đẩy nhanh quá trình phân giải.

D. Tiêu diệt mầm bệnh.

Câu 20. Ý nào nói về phân bón hữu cơ?

A. Phân bón được sản xuất theo quy trình công nghiệp. Trong quá trinh sản xuất có sử dụng một số nguyên liệu tự nhiên hoặc tổng hợp

B. Là các chất hữu cơ được vùi vào đất, dùng trong nông nghiệp nhằm cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng và cải tạo đất

C. Phân bón có chứa một hoặc nhiều chủng vi sinh vật sống như vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật chuyển hoá lần hoặc vi sinh vật phân giải chất hữu cơ.

D. Đáp án khác

Câu 21. Vai trò của phân bón hữu cơ

A.Cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng. B. Cải tạo và nâng cao độ phì nhiêu của đất.

C. Nâng cao chất lượng nông sản. D. Cả 3 đáp án trên.

Câu 22. Giai đoạn chủ yếu của quá trình sản xuất phân bón hữu cơ là

A.Ủ các nguyên liệu B. Tập kết nguyên liệu. C. Kiểm tra đống ủ D. Che phủ đống ủ.

Câu 23. Phân bón hữu cơ được vùi sâu là do phục thuộc vào:

A. Điều kiện khí hậu B. Mùa vụ

C. Thành phần cơ giới của đất D.Cả 3 đáp án trên

Câu 24. Quê A thuộc vùng đấy nhiễm phèn. A muốn cải tạo đất để trồng rau màu nhằm tăng thu nhập cho gia đình. A có thể sử dụng loại phân bón nào vừa tiết kiệm chi phí vừa tận dụng nguồn nguyên liệu có sẵn ở gia đình và địa phương?

A.Phân hóa học B. Phân hữu cơ. C. Phân vi sinh vật. D. Phân tổng hợp.

Câu 25. Để rút ngắn thời gian hoai mục trong quá trình ủ phân xanh người nông dân thường bổ sung vào mẻ ủ thành phần nào?

A.Phân vi sinh vật cố định đạm.

B. Phân vi sinh vật chuyển hóa lân khó tan thành dễ tan.

C. Phân vi sinh vật phân giải chất hữu cơ.

D. Phân vi sinh vật chuyển hóa lân hữu cơ thành vô cơ.

VẬN DỤNG – VẬN DỤNG CAO

Câu 26. Chị D là một nông dân. Trong 1 lần tình cờ đọc báo nông nghiệp nói vai trò của phân hữu cơ rất tốt ngoài cung cấp chất dinh dưỡng cho cây còn có tác dụng cải tạo đất trồng. Dựa vào kiến thức đã học em hãy tư vấn giúp chị D về cách sử dụng phân hữu cơ cho phù hợp và đạt hiệu quả?

Hướng dẫn giải

Phân hữu cơ là loại phân bón chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình sinh trưởng, phát triển của cây trồng, đồng thời cải tạo môi trường đất rất tốt và nguồn phân này rất phong phú và đa dạng…TUy nhiên, phân hữu cơ phân giải chậm trong môi trường, chứa nhiều chất độc hại, chứa nhiều VSV gây hại cho cây trồng, moou trường và con người. Vì vậy trước khi sử dụng cần phải ủ loại phân này cho hoai mục và dùng để bón lót là chính.

Câu 27: Sử dụng phân bón hữu cơ để cung cấp dinh dưỡng cho đất và cây trồng thường mất nhiều thời gian hơn và có tác dụng chậm hơn các loại phân bón vô cơ. Tại sao ngày nay phân bón hữu cơ được khuyến khích sử dụng nhiều hơn trong nông nghiệp?

Hướng dẫn giải

Phân bón hữu cơ thân thiện với môi trường, an toàn với sức khỏe của con người khi sử dụng những thực phẩm dùng phân bón hữu cơ.

Trong khi đó phân bón vô cơ có thể chứa một số chất gây độc hại cho cây trồng và cho con người như các kim loại nặng, các chất kích thích sinh trưởng khi vượt quá mức quy định.

Câu 28: Các loại phân bón: phân gà, lợn, trâu, bò bảo quản như thế nào là có lợi nhất? Vì sao?

Hướng dẫn giải

Cách bảo quản phân gà, lợn, trâu, bò có lợi nhất là ủ cho hoai mục, cụ thể là cho phân gà, lợn, trâu, bò trộn đều với rơm, rạ, cỏ khô, cỏ tươi; tưới ẩm; đắp thành đống, lấy bùn trát kín; sau 3,4 tháng vi sinh vật phân hủy, đem bón có hiệu quả cao. Vì khi ủ, vi sinh vật hoạt động sinh nhiệt, làm cho các vi khuẩn và ấu trùng sâu bọ gây hại cây trồng bị diệt, đồng thời xác hữu cơ khó tiêu biến thành dễ tiêu làm cho chất lượng phân bón được nâng cao.

Câu 29: Em thấy các loại rau (rau cải, xà lách…) được bón phân đạm đầy đủ hoặc không bón, chúng khác nhau như thế nào? Nước tiểu của người, vật nuôi được pha loãng tưới cho rau, rau tốt tươi, nhưng nếu để nguyên (không pha loãng) đem tưới vào gốc cây rau thường làm cho cây héo hoặc có thể chết, em hãy giải thích vì sao. Nước tiểu của người và vật nuôi thuộc loại phân nào?

Hướng dẫn giải

các loại rau (rau cải, xà lách…) được bón phân đạm đầy đủ sẽ sinh trưởng nhanh (cao, to, xanh, non); nếu không được bón phân đạm, các loại rau sẽ sinh trưởng chậm (thấp, nhỏ, gold, già)

Dùng nước tiểu của người, vật nuôi được pha loãng tưới cho cây, cây sẽ phát triển tốt, nhưng nếu để đậm đặc dùng để tưới cây, cây sẽ chết vì tỉ lệ đạm quá cao.

Nước tiểu của người và vật nuôi thuộc loại phân hữu cơ

Câu 30: Vì sao phân bón hữu cơ thường dùng để bón lót?

Hướng dẫn giải

Phân hữu cơ dùng để bón lót vì các chất dinh dưỡng trong phân thường ở dạng khó tiêu (không hòa tan) cây không sử dụng được ngay, phải có thời gian để phân bón phân hủy thành các chất hòa tan cây mới sử dụng được. Do đó phải bón vào đất trước khi gieo trồng

Câu 31: Em hãy làm phân bón từ rác thải hữu cơ ở gia đình.

Hướng dẫn giải

Bước 1: Chọn thùng chứa phân bón hữu cơ

Đầu tiên, cần chuẩn bị thùng chứa như thùng nhựa, thùng gỗ,… có thể tích khoảng 20 -120 lít. Chú ý nên khoan vào lỗ nhỏ ở thân thùng để có chỗ thoát nước. (các hợp chất hữu cơ phân hủy tạo thành nước nên cần các lỗ để thoát nước)

Bước 2: Xác định vị trí đặt thùng thích hợp

Do thùng chứa phân hữu cơ nên sẽ gây mùi. Nên việc đầu tiên cần làm là đặt thùng ở nơi xa chỗ sinh hoạt. Có thể có nhiều ánh nắng để thúc đẩy quá trình phân hủy rác nhanh hơn. Đặt nơi có chỗ thoát nước.

Bước 3: Phân loại rác, chọn những rác thải hữu cơ làm phân bón hữu cơ tại nhà

Trong rác hữu cơ có chứa hàm lượng carbon và đạm nitrogen giúp cung cấp dưỡng chất cho cây. Chú ý không nên sử dụng đồ nhựa, các loại xương, thị của gia súc, gia cầm,… Vì khi ủ thì nhựa không phân hủy được, còn xương, thịt sẽ có mầm bệnh và hôi thối. Cũng không nên dùng các sản phẩm từ sữa, gỗ đã qua chế biến, cỏ dại, than gỗ,.. Đặc biệt, không nên dùng các loại rác như vỏ quýt, cam, lá bạch đàn, lá sả,… Vì những loại rác này có chứa tinh dầu, làm hại đến sự phát triển của vi sinh vật có lợi.

Bước 4: Cách trộn các loại rác hữu cơ

Trộn đều hỗn hợp rác hữu cơ rồi ủ 2 tuần thì bắt đầu tưới nước lên hỗn hợp đã ủ.

Chú ý kiểm tra độ ẩm cho thùng chứa. Dùng tay nắm hỗn hợp rác sao cho nếu thấy nước rủ qua kẽ tay thì thêm rơm rạ. Nếu nắm lại thấy rác tơi, rời rạc thì thêm nước. Còn nếu thấy hỗn hợp kết dính với nhau thì chứng tỏ độ ẩm đạt yêu cầu.

Sau đó, chỉ cần đợi tầm khoảng 30 ngày thì phân đã phân hủy thành phân compost. Phân hữu cơ tự ủ sẽ có các đặc điểm như sau:

Phân hữu cơ sẽ chuyển sang có màu nâu đất
Phân sẽ có mùi của đất
Phân hữu cơ vụn ra giống như mùn có nghĩa là phân đã phân hủy hoàn toàn. Và có thể đem ra sử dụng để bón cho cây trồng.

Đặc biệt là có thể ép phân hữu cơ thành dạng viên. Viên phân hữu cơ có tính chậm tan, giúp cây hấp thu dưỡng chất tốt hơn. Tránh bị rửa trôi và có hiệu quả tốt hơn phân bón thường.

O2 Education gửi các thầy cô link download

56.-Bai-3-phan-bon-huu-co-LyNguyen.OK_Download

Mời các thầy cô và các em xem thêm

Câu hỏi trắc nghiệm và phân dạng bài tập theo từng bài hóa 11 cả năm

23/08/2023

Category: HÓA HỌC