Subscribe
The Latest

dàn âm thanh hội trường, âm thanh lớp học, âm thanh phòng họp, loa trợ giảng

SKKN Ứng dụng sáng tạo CNTT trong tổ chức dạy học dự án Dự án CACBONĐIOXIT

Polime

SKKN Ứng dụng sáng tạo CNTT trong tổ chức dạy học dự án Dự án CACBONĐIOXIT

 

MỤC LỤC

 

I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN

I.1. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới giáo dục

I.2. Thực trạng dạy học ở trường THPT

I.3. Chương trình môn Hoá học

I.4. Phương pháp dạy học dự án và ứng dụng công nghệ thông tin

II. MÔ TẢ SÁNG KIẾN

II.1. Mô tả giải pháp trước khi có sáng kiến

II.2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến

II.2.1. Mục tiêu dự án

1. Kiến thức:

2. Kĩ năng:

II.2.2. Phương pháp dạy học dự án

1. Khái niệm

2. Các dạng của dạy học theo dự án

3. Tiến trình thực hiện dạy học dự án

4. Ưu nhược điểm của dạy học dự án

II.2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học dự án

1. Excel survey: Ứng dụng vào khâu lập kế hoạch và Đánh giá sau dự án

2. OneNote – ứng dụng trong khâu giao nhiệm vụ, quản lý tiến độ

3. OneDrive: Ứng dụng cho khâu lưu trữ, sửa tài liệu giữa giáo viên và học sinh mà không cần copy hay gửi mail qua lại

4. Facebook: Không gian trao đổi kín/mở tiện lợi, áp dụng khi mới lập dự án (Tạo group kín), và khi kết thúc dự án (lập Page để lan tỏa thông tin)

5. Công cụ trình chiếu Sway: Áp dụng khi học sinh báo cáo kết quả dự án của nhóm

6. Phần mềm làm video “Windows Live Movie Maker”: Ứng dụng khi muốn tạo video từ ảnh với hiệu ứng dễ làm

II.2.3. Các bước tiến hành Dự án CACBONĐIOXIT

+ Thời gian:

+ Tiến trình dự án

+  Nhiệm vụ cụ thể của từng nhóm:

+ Kiểm tra đánh giá

III. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN

III.1.Trong nhà trường

III.2. Đối với thực tiễn

III.3. Kết quả đạt được:

III.4. Sức lan tỏa của dự  án

IV. CAM KẾT KHÔNG SAO CHÉP HOẶC VI PHẠM BẢN QUYỀN

V. Đề xuất, kiến nghị:

TÀI LIỆU THAM KHẢO

 

1

1

2

3

5

7

7

10

10

10

11

13

13

13

14

17

18

18

21

23

 

24

 

 

25

 

28

 

29

29

29

33

36

50

50

52

53

55

80

 

80

81

 

  1. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN

I.1. Xuất phát từ yêu cầu đổi mới giáo dục

Thế kỷ XXI là thế kỷ bùng nổ tri thức, khoa học, công nghệ.
Xã hội trong thế kỷ XXI là một xã hội dựa vào tri thức, dựa vào tư duy sáng tạo, tài năng sáng chế của con người. Chính vì vậy, xã hội Việt Nam cũngcầnphải phải đổi mới mạnh mẽ sâu sắc, toàn diện trong đó có đổi mới giáo dục để có thể đào tạo cho đất nước những con người hoạt động có hiệu quả trong hoàn cảnh mới. Vì vậy mục đích giáo dục ngày nay không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ kiến thức mà còn phải bồi dưỡng cho con người nănglựcsángtạoranhữngkiếnthứcmới,phương tiện mới, cách giải quyết mới chưa từng có.

Giáo dục thế kỉ XXI dựa trên cơ sở xây dựng xã hội học tập với 4 trụ cột :

– Học để biết (cốt lõi là hiểu)

– Học để làm (trên cơ sở hiểu)

– Học để cùng sống với nhau (trên cơ sở hiểu nhau)

– Học để làm người (trên cơ sở hiểu bản thân)

Như vậy dạy học là dạy cả tri thức, kĩ năng và thái độ để khi ra đời có thể học tập suốt đời, có thể thích nghi và tham gia một cách chủ động, sáng tạo vào thế giới phong phú, luôn biến đổi và phụ thuộc lẫn nhau.

Hơn nữa chiến lược phát triển về giáo dục đào tạo trong thời kì công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước đã được ghi rõ trong báo cáo chính trị Đại hộiđại biểu Toàn quốc lần thứ XI của Đảng nêu rõ: “Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa; đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy học; đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đào tạo. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành”

Luật Giáo dục, điều 24.2 (2005) đã ghi: “Phương pháp giáo dục phổ thông
phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học,rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm,đemlạiniềmvui, hứng thú học tập cho học sinh”. Có thể nói cốt lõi của đổi mới dạy và học là hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động.

Đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượngdạyvàhọclàvấn đề trọng tâm, then chốt hiện nay của ngành giáo dục.

Phương pháp dạy học theo quan điểm phát triển năng lực không chỉ chú ý tích cực hóa học sinh về hoạt động trí tuệ mà còn chú ý rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề gắn với những tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp, đồng thời gắn hoạt động trí tuệ với hoạt động thực hành, thực tiễn. Tăng cường việc học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ giữa giáo viên và học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội.  Để hiện thực hóa định hướng đổi mới này, các nhà nghiên cứu đã đề xuất nhiều biện pháp đổi mới khác nhau: từ việc cải tiến các  phương pháp dạy học truyền thống như thuyết trình, đàm thoại… đến các phương pháp mới như phương pháp dạy học nêu và giải quyết vấn đề, phương pháp dự án, phương pháp đàm thoại gợi mở, phương pháp dạy học nhóm, và các kỹ thuật dạy học hiện đại… nhằm phát huy tính tích cực, năng động, sáng tạo của người học, hình thành những năng lực chung (Năng lực  làm chủ và phát triển bản thân: tự học, giải quyết vấn đề, sáng tạo và quản lý bản thân; Năng lực xã hội : năng lực giao tiếp, hợp tác; năng lực công cụ: năng lực tính toán, sử dụng ngôn ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin) và năng lực đặc thù môn Hóa học (năng lực giải quyết vấn đề; năng lực tư duy sáng tạo; năng lực hợp tác; năng lực tự quản bản thân; năng lực thực hành thí nghiệm; năng lực tính toán) cho người học. Dạy cho người học cách học, cách suy nghĩ, cách giải quyết các vấn đề một cách thông minh, độc lập và sáng tạo. Do đó, đổi mới cách dạy và cách học là một tất yếu. Người thầy trong thời đại mới chỉ là người hướng dẫn, giúp đỡ học trò khám phá, chiếm lĩnh tri thức trong niềm vui và sự hứng thú của cả hai.

I.2. Thực trạng dạy học ở trường THPT

– Đối với giáo viên:

Giáo viên THPT nói chung và giáo viên trường THPT chuyên nói riêng được đào tạo một cách khá bài bản, có nền tảng kiến thức vững trắc, hiểu biết sâu rộng, nghiệp vụ sư phạm tốt, luôn có tinh thần cầu thị.Được tham gia vào các khóa tập huấn đổi mới phương pháp dạy học và ứng dụng CNTT trong dạy học. Giáo viên cũng đã áp dụng một số phương pháp dạy học tích cực: hoạt động nhóm, đàm thoại gợi mở, kĩ thuật mảnh ghép,…sử dụng các phương tiện:thí nghiệm, hình ảnh, âm thanh, thí nghiệm ảo để minh họa, bước đầu đã tạo hứng thú học tập cho học sinh. Tuy nhiên việc dạy và học vẫn chưa đạt hiệu quả cao. Việc dạy và học vẫn gò bó trong không gian lớp học, các phương pháp dạy học tích cực nếu không sử dụng linh hoạt sẽ gây nhàm chán cho học sinh và không kích thích các năng lực tiềm ẩn của học sinh.

– Đối với học sinh:

Học sinh THPT đang trong giai đoạn phát triển mạnh về trí tuệ, thể lực, muốn khám phá, chinh phục các đỉnh cao tri thức, khẳng định bản thân. Nếu kích thích được sự phát triển năng lực trong giai đoạn này, sẽ mang lại hiệu quả cao.

Các em học sinh THPT có đủ khả năng để thực hiện các dự án từ đơn giản đến phức tạp. Đặc biệt, từ đó có thể giúp các em chuẩn bị cho định hướng nghề nghiệp trongtương lai. Việc tham gia thực hiện các dự án giúp học sinh không chỉ có thêm kiến thức mà còn giúp học sinh phát hiện năng lực, thế mạnh của mình để lựa chọn nghề nghiệp phù hợp.

I.3. Chương trình môn Hoá học

Hoá học là môn khoa học nghiên cứu các chất và sự biến đổi của chúng. Các chất tạo nên mọi vật thể của thế giới vô sinh và hữu sinh, chính chúng tạo nên cả cơ thể chúng ta.

Hoá học có thể tạo ra những chất rắn hơn kim cương, bền hơn sắt thép, trong hơn pha lê, đẹp hơn nhung lụa…

Như vậy Bộ môn Hoá học là môn học gắn liền với thực tiễn. Để có hiểu biết sâu sắc về các hiện tượng hoá học thì học sinh cần được quan sát, được trải nghiệm thực tiễn. Mặt khác trước sự bùng nổ thông tin và sự lão hoá nhanh của kiến thức con người muốn tồn tại và phát triển đều phải học thường xuyên, học suốt đời. Vì vậy lựa chọn phương pháp dạy học dự án và ứng dụng sáng tạo công nghệ thông tin trong dạy học dự án trong một số bài học, chuyên đề sẽ mang lại hiệu quả cao.

Bài 16 SGK Hoá học lớp 11 “Hợp chất của cacbon” phần kiến thức “cacbonđioxit’’ có một số ứng dụng gắn liền với thực tiễn và cũng có những nhược điểm lớn như  gây ra hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng trực tiếp đến biến đổi khí hậu (liên quan đến bài 3 “Một số vấn đề mang tính toàn cầu” SGK môn Địa lí, lớp 11, có phần (II.1Biến đổi khí hậu toàn cầu và suy giảm tầng ôzôn) cho biết lượng CO2 dư thừa sẽ làm cho trái đất nóng lên,…). Để giúp các em vận dụng kiến thức học được vào trong  thực tiễn cuộc sống, chúng tôi đã mở rộng bài học thành dự án“CACBONĐIOXIT”

Trong dự án, ngoài phần kiến thức chung về “cacbonđioxit” đã được giới thiệu trong bài, các em có điều kiện tìm hiểu cụ thể hơn về những công dụng của cacbonđioxit như: đá khô, bình CO2 chữa cháy,…

Đặc biệtvấn đề “Biến đổi khí hậu” đang là vấn đề nóng khiến cả thế giới quan tâm. Trên cơ sở bài 3 “Một số vấn đề mang tính toàn cầu” SGK môn Địa lí, lớp 11, phần (II.1Biến đổi khí hậu toàn cầu và suy giảm tầng ôzôn) các em đã tìm hiểu được biến đổi khí hậu là gì, hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu như thế nào, nguyên nhân gây ra hiệu ứng nhà kính? Đó chính là sự dư thừa lượng khí CO2 trong bầu khí quyển. Nhiệm vụ của các em sẽ phải tìm hiểu về các nguồn phát thải khí CO2 để đưa ra biện pháp hạn chế sự gia tăng nhiệt độ của trái đất. Bên cạnh đó các em sẽ thu thập tư liệu trên các kênh thông tin, trong thực tế (đi phỏng vấn, quan sát môi trường xung quanh) về sự biến đổi khí hậu, hậu quả của nó làm cơ sở truyền thông rộng rãi tới cộng đồng.Để mọi người thấy rõ tác hại của việc gia tăng lượng khí thải CO2, góp những hành động nhỏ để mang lại lợi ích to. Cùng chung tay cứu lấy trái đất cũng là cứu chính bản thân chúng ta.

Xuất phát từ thực tiễn dạy học và giáo dục ở trên, chúng tôi đã tổ chức cho các em tham gia dự án này.

I.4. Phương pháp dạy học dự án và ứng dụng công nghệ thông tin:

Thuật ngữ dự án trong tiếng Anh là “Project”, có nguồn gốc từ tiếng La tinh và ngày nay được hiểu theo nghĩa phổ thông là một đề án, một dự thảo hay một kế hoạch. Khái niệm dự án được sử dụng phổ biến trong hầu hết các lĩnh vực kinh tếxã hội: trong sản xuất, doanh nghiệp, trong nghiên cứu khoa học cũng như trong quản lý xã hội…
Dự án là một dự định, một kế hoạch cần được thực hiện trong điều kiện thời gian, phương tiện tài chính, nhân lực, vật lực xác định nhằm đạt được mục đích đã đề ra. Dự án có tính phức hợp, tổng thể, được thực hiện trong hình thức tổ chức dự án chuyên biệt.

Một dự án nói chung có những đặc điểm cơ bản sau:
– Có mục tiêu được xác định rõ ràng.
– Có thời gian qui định cụ thể.
– Có nguồn tài chính, vật chất, nhân lực giới hạn.
– Mang tính duy nhất (phân biệt với các dự án khác).
– Mang tính phức hợp, tổng thể.
– Được thực hiện trong hình thức tổ chức dự án chuyên biệt.
Dạy học theo dự án
Có nhiều quan niệm và định nghĩa khác nhau về dạy học theo dự án. Ngày
nay DHTDA được nhiều tác giả coi là một hình thức dạy học vì khi thực hiện một dự án, có nhiều PPDH cụ thể được sử dụng. Tuy nhiên khi không phân biệt giữa hình thức và PPDH, người ta cũng gọi là PP dự án, khi đó cần hiểu đó là PPDH theo nghĩa rộng, một PPDH phức hợp.
Theo K.Frey, học giả hàng đầu về dạy học dự án của Cộng hòa Liên bang
Đức thì: Dạy học theo dự án (Project Based Learning) là một hình thức của hoạt động học tập trong đó, nhóm người học xác định một chủ đề làm việc, thống nhất về một nội dung làm việc, tự lập kế hoạch và tiến hành công việc để dẫn đến một sự kết thúc có ý nghĩa, thường xuất hiện một sản phẩm có thể trình ra được [58]. Mergendoller hay Michaelson thì “Dạy học theo dự án là một mô hình tổ chức học tập xung quanh dự án. Các dự án có nhiệm vụ phức tạp, dựa trên các câu hỏi hay vấn đề đầy thử thách, đòi hỏi học sinh phải thiết kế, giải quyết vấn đề, hoặc tiến hành các hoạt động điều tra; nó cung cấp cho học cơ hội để làm việc tương đối tự động trong một khoảng thời gian mở và kết quả cuối cùng là tạo ra các sản phẩm thực tế hoặc các bài thuyết trình trước lớp học”
Học theo dự án nhấn mạnh vai trò của người học, theo định nghĩa của Bộ
Giáo dục Singapore “Học theo dự án (Project work) là hoạt động học tập nhằm tạo cơ hội cho học sinh tổng hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực học tập, và áp dụng một cách sáng tạo vào thực tế cuộc sống”
Từ các khái niệm trên, có thể hiểu dạy học theo dự án (DHTDA) là một hình thức dạy học, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, tạo ra các sản phẩm có thể giới thiệu. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự lực cao trong toàn bộ quá trình học tập. Giáo viên chỉ đóng vai trò định hướng. Làm việc nhóm là hình thức làm việc cơ bản của DHTDA.

Như vậy dạy học theo dự án là một trong những phương pháp dạy học tích cực mang lại hiệu quả cao, phù hợp với các vấn đề có tính thực tiễn giúp phát triển toàn diện năng lực của học sinh, đưa học sinh ra khỏi không gian lớp học, phát huy óc sáng tạo, khám phá và thể hiện năng lực bản thân.

Hiện nay, công nghệ thông tin ngày càng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục. Ngày càng nhiều các phần mềm, ứng dụng mới ra đời có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, cơ sở vật chất tương đối hoàn thiện của trường: hệ thống máy tính, máy chiếu, bảng tương tác, mạng internet… tạo nhiều thuận lợi cho việc ứng dụng vào dạy học. Một số phần mềm, ứng dụng được sử dụng phổ biến như: Powerpoint, Word… và nhiều ứng dụng, phần mềm mới hiệu quả: One Drive, Sway, One Note, …

=> “Ứng dụng sáng tạo CNTT trong tổ chức dạy học dự án. Dự án CACBONĐIOXIT” là sáng kiến dạy học đáp ứng được các yêu cầu cấp thiết của giáo dục hiện nay, mang lại hiệu quả học tập cao, phát huy được các năng lực của học sinh.

Kết hợp với vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết một vấn đề, với phương pháp này, người học được phát triển năng lực tư duy, năng lực sáng tạo. Đặc biệt giúp học sinh biết vận dụng lí thuyết với thực hành, tư duy với hành động, nhà trường và xã hội để giải quyết những vấn đề phức tạp trong đời sống

  1. MÔ TẢ SÁNG KIẾN

II.1. Mô tả giải pháp trước khi có sáng kiến

Trước khi có sáng kiến, giáo viên đã vận dụng một số phương pháp dạy học tích cực, đổi mới hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá, ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, tuy nhiên hiệu quả mang lại chưa cao. Cần thiết phải lựa chọn phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức dạy học, phù hợp, hiệu quả cao hơn để phát huy tối đa năng lực của học sinh.

– Nhận thức đúng về mục tiêu dạy học

– Phương pháp dạy học

Giáo viên sử dụng các phương pháp dạy học truyền thống, đồng thời kết hợp một số phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực nhưng việc vận dụng chưa mang lại hiệu quả cao.

Khi dạy Bài 16 SGK Hoá học lớp 11 “Hợp chất của cacbon” phần kiến thức “cacbonđioxit’’ giáo viên đã vận dụng một số phương pháp dạy học tích cực: dạy học theo nhóm nhỏ, sử dụng kĩ thuật mảnh ghép, phương pháp đàm thoại gợi mở, kĩ thuật phòng tranh… Các phương pháp này, bước đầu đã tạo hứng thú cho học sinh và phát triển một số năng lực của học sinh. Tuy nhiên còn nhiều năng lực của học sinh chưa được kích thích phát triển. Đặc biệt, trong các giờ học, giáo viên vẫn đóng vai trò là người truyền thụ kiến thức, là trung tâm của quá trình dạy học; học sinh chủ yếu lắng nghe, tiếp thu các kiến thức một cách thụ động được quy định sẵn, ít được thể hiện các năng lực của bản thân.

Vì vậy, cần thiết phải lựa chọn những phương pháp hiệu quả hơn để phát huy đầy đủ năng lực của học sinh.

– Phương tiện dạy học

Trong quá trình dạy học, giáo viên đã biết khai thác tốt kênh hình và kênh chữ sách giáo khoa kết hợp với các thí nghiệm minh hoạ. Đồng thời sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin, chủ yếu là Powerpoint, sử dụng các video minh họa… để tăng tính trực quan, kích thích tư duy học sinh. Tuy nhiên, học sinh mới chỉ dừng lại ở quan sát và tư duy. Việc dạy học sẽ hiệu quả hơn nếu học sinh được trực tiếp trải nghiệm các ứng dụng công nghệ thông tin. Trang bị về công nghệ thông tin là một hành trang quan trọng cho sự phát triển sau này của học sinh.

– Hình thức tổ chức dạy học

Các bài học chủ yếu được tổ chức thành các bài dạy lí thuyết trên lớp, được tiến hành trong phòng học. Vị trí chỗ ngồi của học sinh hầu như không thay đổi, ngồi cố định theo các dãy bàn và hướng lên trên bảng.  Giáo viên là trung tâm thu hút sự chú ý của học sinh. Giáo viên cung cấp các kiến thức, học sinh lĩnh hội.  Hình thức này không tạo được hứng thú cho phần đông học sinh trong lớp. Việc thay đổi không gian tổ chức hoạt động dạy học phù hợp sẽ góp phần tăng hứng thú và hiệu quả học tập.

– Kiểm tra đánh giá

Giáo viên mới chỉ chú trọng kiểm tra kiến thức lý thuyết của học sinh bằng hình thức kiểm tra viết (tự luận, trắc nghiệm hoặc cả tự luận và trắc nghiệm) với các câu hỏi yêu cầu học sinh tái hiện kiến thức, vận dụng kiến thức. Các câu hỏi, bài tậpthường ít gắn với thực tiễn. Việc kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức dạy học và đánh giá các kĩ năng mà học sinh đạt được trong quá trình học tập chưa được quan tâm. Giáo viên đánh giá kết quả học sinh thông qua điểm số. Điều này đã dẫn tới tình trạng học thụ động trong học sinh. Học sinh chỉ quan tâm, học thuộc lòng lý thuyết mà giáo viên cung cấp để đạt điểm số cao trong khi bản thân có thể không hiểu, và vận dụng nội dung đó như thế nào. Từ đó, kết quả kiểm tra đánh giá sẽ thiếu tính chính xác.

 

Hoặc xem bản đầy đủ trên google drive: TẠI ĐÂY

 

Các thầy cô cần file word liên hệ với chúng tôi tại fanpage facebook O2 Education

Hoặc xem nhiều SKKN hơn tại:  Tổng hợp SKKN môn hóa học cấp THPT

 

Hoặc xem thêm các tài liệu khác của môn hóa

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Related Posts
Tư Vấn App Học Ngoại Ngữ
Phần Mềm Bản Quyền
Chat Ngay