Tag: phương pháp giải bài tập

Phương pháp bảo toàn điện tích

CHUYÊN ĐỀ 4: PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH

I. Phương pháp bảo toàn điện tích

1. Nội dung phương pháp bảo toàn điện tích

– Cơ sở của phương pháp bảo toàn điện tích là định luật bảo toàn điện tích : Trong một hệ cô lập điện tích được bảo toàn.

Suy ra trong phân tử hợp chất ion hoặc dung dịch chất điện li, tổng giá trị điện tích dương bằng tổng giá trị điện tích âm.

– Hệ quả của của định luật bảo toàn điện tích :

● Hệ quả 1 :

Trong dung dịch : Tổng giá trị điện tích dương số mol ion dương = Tổng giá trị điện tích âm số mol ion âm.

Ví dụ : Dung dịch X có a mol Mg²⁺, b mol Na⁺, c mol , d mol , e mol . Tìm mối quan hệ về số mol của các ion trong X.

Theo hệ quả 1 của định luật bảo toàn điện tích, ta có :

● Hệ quả 2 :

Trong phản ứng trao đổi : Tổng giá trị điện tích dương số mol ion dương phản ứng = Tổng giá trị điện tích âm số mol ion âm phản ứng.

Ví dụ : Cho từ từ V lít dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch chứa Na₂CO₃ 1M và KHCO₃ 0,5M đến khi không còn khí thoát ra thì dừng lại. Tính V.

Theo giả thiết, ta có :

Bản chất phản ứng là ion H⁺ tác dụng hoàn toàn với các ion và , giải phóng khí CO₂.

Áp dụng hệ quả 2 của định luật bảo toàn điện tích, ta có :

● Hệ quả 3 :

Khi thay thế ion này bằng ion khác : Số mol ion ban đầu giá trị điện tích của nó = Số mol ion thay thế giá trị điện tích của nó.

Ví dụ : Cho 0,075 mol Fe₂O₃ phản ứng hoàn toàn với 150 ml dung dịch HCl aM. Tính a.

Theo bảo toàn nguyên tố O, ta có :

Fe₂O₃ phản ứng với HCl tạo ra FeCl₃. Như vậy, ion trong Fe₂O₃ đã được thay thế bằng ion nên

Suy ra :

Phương pháp bảo toàn điện tích là phương pháp giải bài tập hóa học sử dụng các hệ quả của định luật bảo toàn điện tích.

2. Ưu điểm của phương pháp bảo toàn điện tích

a. Xét các hướng giải bài tập sau :

Câu 30 – Mã đề 384: Cho hỗn hợp K₂CO₃ và NaHCO₃ (tỉ lệ mol 1 : 1) vào bình dung dịch Ba(HCO₃)₂ thu được kết tủa X và dung dịch Y. Thêm từ từ dung dịch HCl 0,5M vào bình đến khi không còn khí thoát ra thì hết 560 ml. Biết toàn bộ Y phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 1M. Khối lượng kết tủa X là

A. 3,94 gam. B. 7,88 gam. C. 11,28 gam. D. 9,85 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Hướng dẫn giải

● Cách 1 : Phương pháp thông thường – Tính toán theo phương trình phản ứng

Đặt

Theo giả thiết :

Kết tủa X là BaCO₃, dung dịch Y chứa các ion K⁺, Na⁺, , ngoài ra còn có thể có Ba²⁺ hoặc .

Phản ứng xảy ra khi cho hỗn hợp NaHCO₃ và K₂CO₃ vào bình chứa Ba(HCO₃)₂ :

+ Ba²⁺ BaCO₃ (1)

Phản ứng xảy ra khi tiếp tục cho HCl vào bình đến khi không còn khí thoát ra :

H⁺ + H₂O + CO₂ (2)

2H⁺ + H₂O + CO₂ (3)

2H⁺ + BaCO₃ Ba²⁺ + H₂O + CO₂ (4)

Phản ứng xảy ra khi cho NaOH vào dung dịch Y :

+ + H₂O (5)

Từ giả thiết và các phản ứng (2), (3), (4) ta thấy :

Từ giả thiết và (5) ta thấy số mol phản ứng là :

Từ (*) và (**) suy ra : x = 0,04; y = 0,08.

● Cách 2 : Phương pháp bảo toàn điện tích (vẫn sử dụng cách gọi số mol như trên) :

Sơ đồ phản ứng :

Để lập được phương trình như ở trên, ta có thể đi theo 1 trong 2 hướng như sau:

* Hướng 1 : Áp dụng bảo toàn điện tích trong dung dịch sau phản ứng

Theo sơ đồ phản ứng ta thấy : Sau khi cho HCl phản ứng vừa hết với các chất trong bình thì dung dịch thu được chứa các ion K⁺, Na⁺, Ba²⁺ và

Áp dụng bảo toàn điện tích trong dung dịch sau phản ứng, ta có :

* Hướng 2 : Áp dụng bảo toàn điện tích trong phản ứng

Bản chất của phản ứng giữa các cặp ion trái dấu là tạo ra những chất kết tủa, bay hơi, điện li yếu trung hòa về điện. Phản ứng của HCl với các chất ở trong bình là phản ứng của H⁺ với các ion (nằm trong kết tủa và có thể cả trong dung dịch) và trong dung dịch nên ta có :

Khi cho dung dịch Y phản ứng với dung dịch NaOH thì chỉ có ion phản ứng với ion tạo ra .

+ + H₂O

Suy ra :

Vậy ta có :

b. Nhận xét :

Với cách 1 : Viết nhiều phản ứng (mặc dù đã sử dụng phản ứng ở dạng ion rút gọn – phản ứng thể hiện rõ nét nhất bản chất phản ứng), mối liên quan về số mol các chất được tính toán dựa trên phản ứng. Tuy dễ hiểu nhưng phải trình bày dài dòng, mất nhiều thời gian, chỉ phù hợp với hình thức thi tự luận trước đây.

Với cách 2 : Mối liên quan về số mol các chất được tính toán trực tiếp dựa vào sự bảo toàn điện tích nên không phải viết phương trình phản ứng.

Ở cách 1, (*) được thiết lập dựa vào phản ứng ion rút gọn. Ở cách 2, (*) được thiết lập dựa vào bảo toàn điện tích. Từ đó suy ra : Sử dụng phương trình ion rút gọn là đã gián tiếp sử dụng bảo toàn điện tích.

c. Kết luận :

So sánh 2 cách giải ở trên, ta thấy : Phương pháp bảo toàn điện tích có ưu điểm là trong quá trình làm bài tập thay vì phải viết phương trình phản ứng, học sinh chỉ cần lập sơ đồ phản ứng, tính toán đơn giản dựa vào sự bảo toàn điện tích và cho kết quả nhanh.

Như vậy : Nếu sử dụng phương pháp bảo toàn điện tích một cách hiệu quả thì có thể tăng đáng kể tốc độ làm bài so với việc sử dụng phương pháp thông thường là viết phương trình phản ứng ở dạng phân tử hoặc bản chất hơn là viết phương trình ion rút gọn.

3. Phạm vi áp dụng :

Phương pháp bảo toàn điện tích có thể giải quyết được nhiều dạng bài tập liên quan đến phản ứng trong hóa vô cơ, có thể là phản ứng oxi hóa – khử hoặc phản ứng không oxi – hóa khử.

Một số dạng bài tập thường dùng bảo toàn điện tích là :

+ Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện ly.

+ Khí CO₂ tác dụng với dung dịch chứa hỗn hợp các bazơ.

+ Cho từ từ dung dịch axit vào dung dịch chứa ion hoặc chứa đồng thời các ion .

+ Dung dịch axit tác dụng với dung dịch chứa ion .

+ Phản ứng của kim loại, oxit, muối,… với dung dịch axit có tính oxi hóa hoặc không có tính oxi hóa.

Để sử dụng thành thạo bảo toàn điện tích trong phản ứng, cần phải hiểu được bản chất của phản ứng. Dưới đây là bảng tổng kết các phản ứng trao đổi ion thường gặp và biểu thức bảo toàn điện tích trong phản ứng.

Phản ứng trao đổi (không cần quan tâm đến hệ số cân bằng)	Bảo toàn điện tích trong phản ứng
Ba²⁺ + BaCO₃ (Có thể thay ion Ba²⁺ bằng Ca²⁺, Mg²⁺; thay ion bằng )
Ba²⁺ + BaSO₄
Ag⁺ + AgCl (Có thể thay ion bằng ion )
Ag⁺ + CuS (Có thể thay ion Ag⁺ bằng ion Pb²⁺, Cu²⁺)
Ag⁺ + Ag₃PO₄ (Có thể thay ion Ag⁺ bằng ion Ca²⁺, Mg²⁺, Ba²⁺)
Al³⁺ + + H₂O CO₂ + Al(OH)₃ (Có thể thay ion Al³⁺ bằng ion Fe³⁺)
H⁺ + H₂O
NH₄⁺ + NH₃ + H₂O
Mⁿ⁺ + M(OH)_n (M là kim loại từ Mg đến Cu)
+ + H₂O (Đối với các ion , phản ứng cũng xảy ra tương tự)
+ 2H⁺ dư CO₂ + H₂O
+ H⁺ CO₂ + H₂O

O2 Education gửi các thầy cô link download file pdf đầy đủ

PP4 – BẢO TOÀN ĐIỆN TÍCH

Xem thêm

Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học

Tổng hợp đề thi THPT QG 2021 file word có lời giải chi tiết

07/02/2021

Tổng hợp 23 phương pháp giải bài tập môn hoá học
Tổng hợp 23 phương pháp giải bài tập môn hoá học

Mời các thầy cô truy cập vào các link sau để xem chi tiết và download file các phương pháp giải bài tập môn hoá học

PP1 – Bảo toàn nguyên tố

PP2 – Bảo toàn khối lượng

PP3 – Tăng giảm khối lượng

PP4 – Bảo toàn điện tích

PP5 – Bảo toàn electron

PP6 – Đồ thị

PP7 – Quy đổi

PP8 – Khai thác độ bất bão hoà

PP9 – Đường chéo

PP10 – Sử dụng hỗn hợp ảo

PP11 – Phương pháp trung bình

PP12 – Tự chọn lượng chất

PP13 – Tìm khoảng giới hạn

PP14 – Vận dụng linh hoạt các định luật bảo toàn

PP15 – Phân tích đánh giá

PP16 – Bài tập kim loại tác dụng với dung dịch muối

PP17 – Quy đổi peptit

PP18 – Bài tập phản ứng tạo muối amoni

PP19 – Bài tập điện phân

PP20 – Quy đổi oxit nitơ

PP21 – Quy đổi gốc axit

PP22 – Quy đổi este

PP23 – Đồng đẳng hoá

PP 24 – Phương pháp tư duy dồn chất xếp hình giải bài tập hóa học hữu cơ

PP25 – Tổng hợp kĩ thuật phương pháp giải bài tập peptit đầy đủ chi tiết

Giải bài tập chất béo theo phương pháp dồn chất

Tổng hợp 50+ bài tập chất béo có lời giải chi tiết
Phương pháp giải bài tập cho HS lớp 10
Các thầy cô và các em có thể xem thêm các tài liệu khác của môn hóa
07/02/2021

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

CHUYÊN ĐỀ 1: PHƯƠNG PHÁP BẢO TOÀN NGUYÊN TỐ

I. Phương pháp bảo toàn nguyên tố

1. Nội dung phương pháp bảo toàn nguyên tố

– Cơ sở của phương pháp bảo toàn nguyên tố là định luật bảo toàn nguyên tố : Trong phản ứng hóa học, các nguyên tố được bảo toàn.

– Hệ quả của của định luật bảo toàn nguyên tố : Trong phản ứng hóa học, tổng số mol của một nguyên tố tham gia phản ứng bằng tổng số mol nguyên tố đó tạo thành sau phản ứng.

Ví dụ : Đốt cháy hoàn toàn 6 gam axit axetic cần vừa đủ V lít O₂ (đktc). Sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng NaOH dư, thấy khối lượng bình tăng m gam. Tính V và m ?

Các hướng tư duy để tính V và m :

* Hướng 1 : Dựa vào số mol của axit axetic (CH₃COOH) và phương trình phản ứng để tính số mol của O₂ cần dùng, số mol CO₂ và số mol H₂O tạo thành. Từ đó suy ra thể tích O₂ và khối lượng bình NaOH tăng.

Theo giả thiết :

Phương trình phản ứng :

CH₃COOH + 2O₂ 2CO₂ + 2H₂O

mol: 0,1 0,2 0,2 0,2

Theo phương trình và giả thiết, ta có :

* Hướng 2 : Dựa vào hệ quả của định luật bảo toàn nguyên tố và số mol axit CH₃COOH (0,1 mol) để tính số mol CO₂ và số mol H₂O tạo thành; số mol O₂ tham gia phản ứng. Từ đó suy ra thể tích O₂ và khối lượng bình NaOH tăng.

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với C và H, ta có :

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O, ta có :

Suy ra :

– Phương pháp bảo toàn nguyên tố là phương pháp giải bài tập hóa học sử dụng hệ quả của định luật bảo toàn nguyên tố.

2. Ưu điểm của phương pháp bảo toàn nguyên tố

a. Xét các hướng giải bài tập sau :

Câu 25 – Mã đề 231: Dẫn V lít (đktc) hỗn hợp X gồm axetilen và hiđro có khối lượng là m gam đi qua ống sứ đựng bột niken nung nóng, thu được khí Y. Dẫn Y vào lượng dư AgNO₃ trong dung dịch NH₃ thu được 12 gam kết tủa. Khí đi ra khỏi dung dịch phản ứng vừa đủ với 16 gam brom và còn lại khí Z. Đốt cháy hoàn toàn khí Z được 2,24 lít khí CO₂ (đktc) và 4,5 gam H₂O. Giá trị của V là:

A. 11,2. B. 13,44. C. 5,60. D. 8,96.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng khối A năm 2007)

Hướng dẫn giải

● Cách 1 : Phương pháp thông thường – Tính toán theo phương trình phản ứng

Theo giả thiết ta suy ra Y gồm H₂ dư, C₂H₂ dư, C₂H₄ và C₂H₆.

Số mol của các chất :

Phương trình phản ứng :

C₂H₂ + H₂ C₂H₄ (1)

mol: 0,1 0,1 0,1

C₂H₂ + 2H₂ C₂H₆(2)

mol: 0,05 0,1 0,05

C₂H₂ + 2AgNO₃ + 2NH₃ C₂Ag₂ + 2NH₄NO₃(3)

mol: 0,05 0,05

C₂H₆ + O₂ 2CO₂ + 3H₂O (4)

mol: 0,05 0,1 0,15

2H₂ + O₂ 2H₂O (5)

mol: 0,1 (0,25 – 0,15) = 0,1

Theo các phản ứng ta thấy :

● Cách 2 : Sử dụng phương pháp bảo toàn nguyên tố

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với H, ta có :

b. Nhận xét :

Với cách 1 : Viết nhiều phản ứng, mối liên quan về số mol của các chất được tính toán dựa trên phản ứng. Tuy dễ hiểu nhưng phải trình bày dài dòng, mất nhiều thời gian, chỉ phù hợp với hình thức thi tự luận trước đây.

Với cách 2 : Mối liên quan về số mol của các chất được tính toán trực tiếp dựa vào sự bảo toàn các nguyên tố nên không phải viết phương trình phản ứng.

c. Kết luận :

So sánh 2 cách giải ở trên, ta thấy : Phương pháp bảo toàn nguyên tố có ưu điểm là trong quá trình làm bài tập học sinh không phải viết phương trình phản ứng, tính toán đơn giản dựa vào sự bảo toàn nguyên tố và cho kết quả nhanh hơn so với việc tính toán theo phương trình phản ứng.

Như vậy : Nếu sử dụng phương pháp bảo toàn nguyên tố một cách hiệu quả thì có thể tăng đáng kể tốc độ làm bài so với việc sử dụng phương pháp thông thường.

3. Phạm vi áp dụng :

Phương pháp bảo toàn nguyên tố có thể giải quyết được nhiều dạng bài tập liên quan đến phản ứng trong hóa vô cơ cũng như trong hóa hữu cơ.

Một số dạng bài tập thường dùng bảo toàn nguyên tố là :

+Ion Al³⁺, Zn²⁺ tác dụng với dung dịch kiềm (NaOH, Ba(OH)₂,…).

+ Khí CO₂ tác dụng với dung dịch kiềm.

+ Tính số mol HNO₃, H₂SO₄ tham gia phản ứng.

+ Đốt cháy hợp chất, thường là hợp chất hữu cơ.

+ Thủy phân không hoàn toàn peptit.

4. Bảng tính nhanh số mol nguyên tố, nhóm nguyên tố trong phản ứng

Từ ví dụ ở trên ta thấy : Có thể tính nhanh số mol nguyên tố, nhóm nguyên tố như sau :

Số mol nguyên tố X hoặc nhóm nguyên tố X = số nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử X trong đơn chất, hợp chất số mol chất đó.

Bảng tính nhanh số mol nguyên tố, nhóm nguyên tố

Chất	Số mol chất	Số mol nguyên tố, nhóm nguyên tố
Ba(OH)₂
H₂SO₄
Fe₂(SO₄)₃
Al₂O₃
C_xH_yO_zN_t
Ala-Ala-Ala
Ala-Gly-Ala-Val-Gly-Val

Đối với các chất khác ta tính tương tự.

II. Phân dạng bài tập và các ví dụ minh họa

1. Dạng 1: Tính lượng chất trong phản ứng

Phương pháp giải

– Bước 1 : Lập sơ đồ phản ứng biểu diễn quá trình chuyển hóa giữa các chất, để thấy rõ bản chất hóa học của bài toán.

– Bước 2 : Nhận dạng nhanh phương pháp giải bài tập : Khi gặp bài tập mà giữa lượng chất cần tính và lượng chất đề bài cho đều có chứa cùng 1 nguyên tố hay một nhóm nguyên tố thì ta nên dùng phương pháp bảo toàn nguyên tố.

– Bước 3 : Xác định áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với nguyên tố, nhóm nguyên tố nào.

– Bước 4 : Thiết lập phương trình bảo toàn nguyên tố. Ngoài ra, kết hợp với các giả thiết khác để lập các phương trình toán học có liên quan. Từ đó suy ra lượng chất cần tính.

PS :

– Trong phương pháp bảo toàn nguyên tố, nếu xác định sai hoặc thiếu các chất chứa nguyên tố mà ta sử dụng để tính lượng chất thì bảo toàn nguyên tố không còn đúng nữa.

► Các ví dụ minh họa ◄

a. Phản ứng một giai đoạn

Ví dụ 1: Điện phân nóng chảy Al₂O₃ với các điện cực bằng than chì, thu được m kilogam Al ở catot và 89,6 m³ (đktc) hỗn hợp khí X ở anot. Tỉ khối của X so với H₂ bằng 16,7. Cho 1,12 lít X (đktc) phản ứng với dung dịch Ca(OH)₂ dư, thu được 1,5 gam kết tủa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là

A. 115,2. B. 82,8 . C. 144,0. D. 104,4.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2013)

Hướng dẫn giải

● Bước 1 : Lập sơ đồ phản ứng :

Trong phản ứng điện phân nóng chảy Al₂O₃ với các điện cực làm bằng than chì (C), Al sinh ra ở catot, O₂ sinh ra ở anot và như vậy anot sẽ bị O₂ oxi hóa thành CO, CO₂, ngoài ra vẫn có thể còn O₂dư.

Sơ đồ phản ứng :

CO₂ + CaCO₃ CaCO₃ + H₂O

● Bước 2 : Nhận dạng nhanh phương pháp giải bài tập

Bài tập yêu cầu tính khối lượng của Al khi điện phân nóng chảy oxit Al₂O₃, trong khi lại cho thông qua thông tin về số mol của CO₂, CO, O₂. Nhận thấy : Giữa hỗn hợp (CO, CO₂, O₂) và Al₂O₃ đều có chứa nguyên tố O; Giữa Al và Al₂O₃ đều có nguyên tố Al. Đây là dấu hiệu chứng tỏ bài tập này sẽ sử dụng phương pháp bảo toàn nguyên tố.

● Bước 3 : Xác định áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với nguyên tố, nhóm nguyên tố nào

Dựa vào giả thiết tính được số mol của CO₂, CO, O₂. Từ đó tính được số mol của Al₂O₃ dựa vào bảo toàn nguyên tố O. Biết được số mol của Al₂O₃ sẽ tính được số mol của Al dựa vào bảo toàn nguyên tố Al.

● Bước 4 : Thiết lập phương trình bảo toàn nguyên tố. Từ đó suy ra lượng chất cần tính.

Theo giả thiết, ta có :

Thay (3) vào (1), (2), ta được hệ hai phương trình hai ẩn. Giải hệ phương trình ta có :

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với O và Al, ta có :

Ví dụ 2: Đốt 5,6 gam Fe trong không khí, thu được hỗn hợp chất rắn X. Cho toàn bộ X tác dụng với dung dịch HNO₃ loãng (dư), thu được khí NO (sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m là:

A. 18,0. B. 22,4. C. 15,6. D. 24,2.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)

Hướng dẫn giải

Vì dung dịch HNO₃ dư nên Fe phản ứng hết, muối sắt tạo thành là Fe(NO₃)₃.

Giữa lượng chất cần tính là khối lượng Fe(NO₃)₃ và lượng chất đã biết là Fe đều có nguyên tố Fe, nên áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với Fe, ta có :

● Xét bài tập sau : Sục hoàn toàn khí CO₂ vào dung dịch Ba(OH)₂, tạo ra cả hai muối Ba(HCO₃)₂ và BaCO₃. Tìm mối quan hệ về số mol của CO₂, Ba(OH)₂ và BaCO₃.

Hướng dẫn giải

Theo bảo toàn nguyên tố đối với C và Ba, ta có :

Nếu thay bằng Ca(OH)₂ thì ta có :

● Bây giờ ta sẽ sử dụng kết quả trên để giải bài tập ở ví dụ 3 :

Ví dụ 3: Hấp thụ hoàn toàn 2,688 lít khí CO₂ (ở đktc) vào 2,5 lít dung dịch Ba(OH)₂ nồng độ a mol/l, thu được 15,76 gam kết tủa. Giá trị của a là:

A. 0,032. B. 0,048. C. 0,06. D. 0,04.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2007)

Hướng dẫn giải

Vì nên phản ứng còn tạo ra cả muối Ba(HCO₃)₂ và BaCO₃.

Từ kết quả trên, ta có :

Ví dụ 4: Hấp thụ hoàn toàn V lít CO₂(đktc) vào bình đựng 200 ml dung dịch X gồm NaOH 1M và Na₂CO₃0,5M, thu được dung dịch Y. Kết tinh dung dịch Y (chỉ làm bay hơi nước) thu được 19,9 gam chất rắn khan. Giá trị V là:

A. 2,24. B. 3,36. C. 5,6. D. 1,12.

(Đề thi thử đại học lần 5 – THPT Chuyên – Đại học SPHN, năm học 2011 – 2012)

Hướng dẫn giải

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với Na ta thấy :

Nếu trong dung dịch Y chỉ có Na₂CO₃ thì số mol Na₂CO₃là 0,2 mol, khi đó khối lượng chất rắn là 21,2 gam; nếu Y chỉ chứa NaHCO₃thì số mol NaHCO₃là 0,4 mol, khi đó khối lượng chất rắn là 33,6; còn nếu Y chứa cả hai muối thì khối lượng chất rắn thuộc khoảng (21,2 ; 33,6). Trên thực tế khối lượng chất rắn chỉ là 19,9 gam nên xảy ra trường hợp NaOH dư. Như vậy chất rắn gồm NaOH dư và Na₂CO₃.

Theo giả thiết và bảo toàn nguyên tố Na, ta có :

Áp dụng bảo toàn nguyên tố C, ta có :

● Xét bài tập sau : Cho dung dịch chứa ion vào dung dịch chứa ion Al³⁺, sau phản ứng thấy kết tủa Al(OH)₃ đã bị tan một phần. Tìm mối liên hệ về số mol giữa các ion , Al³⁺ và kết tủa Al(OH)₃.

Hướng dẫn giải

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với Al và bảo toàn nhóm , ta có :

Nếu thay ion Al³⁺ bằng ion Zn²⁺, ta có :

● Bây giờ ta sẽ vận dụng kết quả trên để giải bài tập ở các ví dụ 5, 6 :

Ví dụ 5: Cho 200 ml dung dịch AlCl₃ 1,5M tác dụng với V lít dung dịch NaOH 0,5M, lượng kết tủa thu được là 15,6 gam. Giá trị lớn nhất của V là:

A. 1,2. B. 1,8. C. 2,4. D. 2.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2007)

Hướng dẫn giải

Vì nên còn một phần ion nhôm nằm trong dung dịch sau phản ứng.

Phản ứng có thể xảy ra theo hai hướng khác nhau :

Theo hướng (1) : AlCl₃ dư, nên lượng NaOH dùng trong trường hợp này là ít nhất.

Theo hướng (2) : AlCl₃ chuyển hết vào kết tủa Al(OH)₃, sau đó kết tủa bị hòa tan một phần. Trường hợp này lượng NaOH dùng nhiều nhất. Vậy ta phải tính lượng NaOH theo hướng (2).

Từ kết quả trên, ta có :

PS : Ở bài này, nếu đề chỉ nói “Giá trị của V là : …” thì phản ứng có thể xảy ra theo hướng (1) hoặc (2). Khi đó sẽ có hai giá trị của V thỏa mãn là V_(min) ứng với hướng (1) và V_(max) ứng với hướng (2).

Ví dụ 6: Hoà tan hoàn toàn m gam ZnSO₄ vào nước được dung dịch X. Nếu cho 110 ml dung dịch KOH 2M vào X thì thu được 3a gam kết tủa. Mặt khác, nếu cho 140 ml dung dịch KOH 2M vào X thì thu được 2a gam kết tủa. Giá trị của m là:

A. 32,20. B. 24,15. C. 17,71. D. 16,10.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2010)

Hướng dẫn giải

Bản chất phản ứng :

Cho 110 ml KOH 2M (0,22 mol) vào dung dịch X (TN1), thu được 3a gam Zn(OH)₂. Cho 140 ml dung dịch KOH 2M (0,28 mol) vào dung dịch X (TN2), thu được 2a gam kết tủa. Chứng tỏ ở trường hợp (TN2) kết tủa đã bị hòa tan một phần. Ở TN1 kết tủa có thể bị hòa tan một phần hoặc chưa bị hòa tan.

Nếu ở TN1 kết tủa chưa bị hòa tan, áp dụng bảo toàn nhóm ở TN1 và sử dụng kết quả ở trên cho TN2, ta có :

Trường hợp này không thỏa mãn vì ở TN1 : nên kết tủa đã bị hòa tan.

Vậy ở TN1 kết tủa đã bị hòa tan một phần, vận dụng kết quả ở trên, ta có :

Ví dụ 7: Hòa tan hết hỗn hợp chứa 10 gam CaCO₃ và 17,4 gam FeCO₃ bằng dung dịch HNO₃ loãng, nóng. Số mol HNO₃ đã tham gia phản ứng là:

A. 0,8 mol. B. 0,5 mol. C. 0,7 mol. D. 0,2 mol.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2011 – 2012)

Hướng dẫn giải

Sơ đồ phản ứng :

FeCO₃ + CaCO₃ + HNO₃ Fe(NO₃)₃ + Ca(NO₃)₂ + NO + CO₂ + H₂O

Áp dụng bảo toàn nguyên tố Ca, Fe và bảo toàn electron, ta tính được số mol của Ca(NO₃)₂, Fe(NO₃)₃ và NO. Sau đó áp dụng bảo toàn nguyên tố N, ta tính được số mol của HNO₃ :

Ví dụ 8: Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,18 mol FeS₂ và a mol Cu₂S bằng dung dịch HNO₃ vừa đủ thu được dung dịch X chỉ chứa muối sunfat và V lít NO (đktc) là sản phẩm khử duy nhất. Giá trị của V là:

A. 44,8 lít. B. 22,4 lít. C. 26,88 lít. D. 33,6 lít.

(Đề thi thử đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2010 – 2011)

Hướng dẫn giải

Vì phản ứng chỉ tạo ra muối sunfat nên suy ra trong X có hai muối là CuSO₄ và Fe₂(SO₄)₃.

Sơ đồ phản ứng :

Áp dụng bảo toàn nguyên tố đối với Cu, Fe, S, ta có :

Cu₂S + 2FeS₂ 2CuSO₄ + Fe₂(SO₄)₃

mol: 0,09 0,18 0,18 0,09

Áp dụng bảo toàn electron cho phản ứng của FeS₂ và Cu₂S với HNO₃, ta có :

Ví dụ 9: X là hỗn hợp 2 hiđrocacbon mạch hở, cùng dãy đồng đẳng. Để đốt cháy hết 2,8 gam X cần 6,72 lít O₂ (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong dư được m gam kết tủa. Giá trị m là:

A. 30 gam. B. 20 gam. C. 25 gam. D. 15 gam.

Hướng dẫn giải

Sơ đồ phản ứng đốt cháy hai hiđrocacbon trong X :

Áp dụng bảo toàn khối lượng và bảo toàn nguyên tố O cho phản ứng (1), ta có :

Áp dụng bảo toàn nguyên tố C, ta có :

Ví dụ 10: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một axit cacboxylic đơn chức, cần vừa đủ V lít O₂ (ở đktc), thu được 0,3 mol CO₂và 0,2 mol H₂O. Giá trị của V là:

A. 8,96. B. 11,2. C. 6,72. D. 4,48.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2007)

Hướng dẫn giải

Công thức phân tử của axit cacboxylic đơn chức có dạng là C_xH_yO₂.

Sơ đồ phản ứng :

C_xH_yO₂ + O₂ CO₂ + H₂O (1)

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O cho phản ứng (1), ta có :

O2 Education gửi các thầy cô link download file pdf đầy đủ

PP1 – BẢO TOÀN NGUYÊN TỐ

Xem thêm

Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học

Tổng hợp đề thi THPT QG 2021 file word có lời giải chi tiết

07/02/2021

Phương pháp tăng giảm khối lượng
Phương pháp tăng giảm khối lượng

I. Lý thuyết phương pháp tăng giảm khối lượng
- Trong phản ứng hóa học khi chuyển từ chất này thành chất khác, khối lượng các chất có thể tăng hoặc giảm do khối lượng mol phân tử của các chất đó khác nhau. Dựa vào sự tăng giảm khối lượng của các chất ta có thể tìm được số mol các chất đó.
- Sự tăng hoặc giảm khối lượng của các chất có mối quan hệ với số mol các chất đó.
- Có thể dùng phương pháp tăng giảm khối lượng thay cho phương pháp bảo toàn khối lượng để giải bài tập nhanh hơn (tuy nhiên khó hiểu hơn đối với một số HS).
- Dấu hiệu: Đề bài cho khối lượng, mối quan hệ khối lượng giữa các chất trong phản ứng hóa học.
- Các phản ứng thường áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng
  - Phản ứng kim loại tác dụng với dd axit HCl, H₂SO₄ loãng
R + HX – muối + H₂

∆m tăng = m_{gốc axit} = m_muối – m_KL (n_{gốc axit}= n_axit)
- - Phản ứng kim loại A tác dụng với muối của kim loại B
A + muối B – muối A + B
- - M_A > M_B sau phản ứng khối lượng thanh KL A tăng (VD:…)
    
    M_A < M_B sau phản ứng khối lượng thanh KL A giảm (VD:…)
  - Phản ứng muối cacbonat (hiđro cacbonat) tác dụng với dd axit HCl, H₂SO₄ loãng
∆m tăng = m_{muối clorua} – m_{muối cacbonat} = 11n_CO2 (VD: …)

∆m tăng = m_{muối sunfat} – m_{muối cacbonat} = 36n_CO2(VD: …)
- - Phản ứng oxit kiam loại tác dụng với dd axit HCl, H₂SO₄ loãng
  - Phản ứng CO₂ tác dụng với dung dịch Ca(OH)₂
    
    m_{kết tủa}> m_CO2 khối lượng dung dịch giảm so với ban đầu m_{dd giảm} = m_{kết tủa}– m_CO2
    
    m_{kết tủa}< m_CO2 khối lượng dung dịch giảm so với ban đầu m_{dd giảm} = m_CO2 – m_{kết tủa}
  - Phản ứng CO/H₂ tác dụng với oxit kim loại
    
    m _{hỗn hợp khí tăng} = m_{chất rắn giảm} = m_{oxi trong oxit phản ứng}
II. Vận dụng phương pháp tăng giảm khối lượng

VD1: Ngâm một thanh magie vào 200ml dung dịch CuSO₄ 1M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toànthì khối lượng thanh magie tăng hay giảm bao nhiêu gam? (ĐS: 0,2(64-24)=8g)

Tính nhanh n = Δm/ΔM thay số 0,2 = Δm/(64-24) => Δm = 0,2.(64-24) = 8 gam

VD2: Ngâm một lá kẽm vào 300ml dung dịch FeSO₄ 0,05M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toànthì khối lượng lá kẽm tăng hay giảm bao nhiêu gam? (ĐS: 0,3.0,05(65-56)=0,135g)

Tính nhanh n = Δm/ΔM thay số 0,2 = Δm/(65-56) => Δm = 0,2.(65-56) = 0,135 gam

VD3: Ngâm một lá nhôm trong 150 ml CuSO₄1M. Sau khi phản ứng hoàn toàn khối lượng lá nhôm tăng hay giảm bao nhiêu gam. (ĐS: 6,9 gam)

Tính nhanh n(CuSO₄):3 = Δm/ΔM (vì hệ số của CuSO₄ trong phương trình là 3)

thay số 0,15:3 = Δm/(3.64-2.27)

=> Δm = 0,05.(3.64-2.27) = 6,9 gam

VD4: Ngâm một lá sắt trong dung dịch CuSO₄. Tính khối lượng đồng bám trên lá sắt biết khối lượng lá sắt tăng 1,2 gam. (ĐS: 9,6 gam)

Tính nhanh n(Cu) = Δm/ΔM thay số n(Cu) = 1,2/(64-56) = 0,15 => m (Cu) = 0,15.64 = 9,6 gam

VD5: Ngâm một thanh magie trong dung dịch AgNO₃. Tính khối lượng bạc bám trên thanh magie biết khối lượng thanh magie tăng 15,36 gam. (ĐS: 17,28 gam)

Tính nhanh n(Ag):2 = Δm/ΔM (Vì hệ số của Ag trong phương trình là 2)

thay số n(Ag) = 2.(15,36/(2.108-24) = 0,16

=> m (Cu) = 0,16.108 = 17,28 gam

VD6: Nhúng thanh Zn vào dung dịch chứa 5,64 gam Cu(NO₃)₂ và 3,4 gam AgNO₃. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn khối lượng thanh Zn tăng hay giảm bao nhiêu gam biết tất cả kim loại thoát ra đều bám vào thanh Zn. (ĐS: 1,48 gam)

Nhúng thanh Zn vào dd AgNO₃ thì khối lượng tăng Δm1 gam

n(AgNO₃) : 2 = Δm1/ΔM => Δm1 = (0,02:2).(2.108-65) = 1,51 gam

Nhúng thanh Zn vào dd Cu(NO₃)₂ thì khối lượng giảm Δm2 gam

n(Cu(NO₃)₂) = Δm2/ΔM => Δm2 = 0,03.(65-64) = 0,03 gam

Δm1 > Δm2 => Khối lượng thanh Zn tăng 1,51 – 0,03 = 1,48 gam

III. Bài tập áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 10

Câu 1: Hòa tan hoàn toàn 2,43 gam hỗn hợp gồm Mg và Zn vào một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄ loãng, sau phản ứng thu được 1,12 lít H₂ (đktc) và dung dịch X. Khối lượng muối trong dung dịch X là

A. 7,23 gam. B. 7,33 gam. C. 4,83 gam. D. 5,83 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 2: Hòa tan hoàn toàn 20,6 gam hỗn hợp gồm Na₂CO₃ và CaCO₃ bằng dung dịch HCl dư, thu được V lít khí CO₂ (đktc) và dung dịch chứa 22,8 gam hỗn hợp muối. Giá trị của V là

A. 1,79. B. 5,60. C. 2,24. D. 4,48.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2013)

Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml axit HCl 0,2M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối clorua khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là :

A. 6,81 gam. B. 4,76 gam. C. 3,81 gam. D. 5,56 gam.

Câu 4: Cho dung dịch AgNO₃ dư tác dụng với dung dịch hỗn hợp có hòa tan 6,25 gam hai muối KCl và KBr thu được 10,39 gam hỗn hợp AgCl và AgBr. Số mol các chất trong hỗn hợp đầu là :

A. 0,08 mol. B. 0,06 mol. C. 0,03 mol. D. 0,055 mol.

Câu 5*: Có hỗn hợp gồm NaI và NaBr. Hòa tan hỗn hợp vào nước. Cho brom dư vào dung dịch. Sau khi phản ứng thực hiện xong, làm bay hơi dung dịch, làm khô sản phẩm, thì thấy khối lượng của sản phẩm nhỏ hơn khối lượng hỗn hợp 2 muối ban đầu là m gam. Lại hòa tan sản phẩm vào nước và cho clo lội qua cho đến dư. Làm bay hơi dung dịch và làm khô chất còn lại người thấy khối lượng chất thu được lại nhỏ hơn khối lượng muối phản ứng là m gam. Thành phần phần trăm về khối lượng của NaBr trong hỗn hợp đầu là :

A. 3,7%. B. 4,5%. C. 7,3%. D. 6,7%.

Câu 6: Một bình cầu dung tích 448 ml được nạp đầy oxi rồi cân. Phóng điện để ozon hoá, sau đó nạp thêm cho đầy oxi rồi cân. Khối lượng trong hai trường hợp chênh lệch nhau 0,03 gam. Biết các thể tích nạp đều ở đktc. Thành phần % về thể tích của ozon trong hỗn hợp sau phản ứng là :

A. 9,375%. B. 10,375%. C. 8,375%. D.11,375%.

Câu 7: Cho một lượng bột Zn vào dung dịch X gồm FeCl₂ và CuCl₂. Khối lượng chất rắn sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn nhỏ hơn khối lượng bột Zn ban đầu là 0,5 gam. Cô cạn phần dung dịch sau phản ứng thu được 13,6 gam muối khan. Tổng khối lượng các muối trong X là :

A. 17,0 gam. B. 13,1 gam. C. 19,5 gam. D. 14,1 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2008)

Câu 8: Cho m gam hỗn hợp bột Zn và Fe vào lượng dư dung dịch CuSO₄. Sau khi kết thúc các phản ứng, lọc bỏ phần dung dịch thu được m gam bột rắn. Thành phần phần trăm theo khối lượng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu là :

A. 90,27%. B. 85,30%. C. 82,20%. D. 12,67%.

(Đề thi tuyển sinh đại học khối B năm 2007)

Câu 9: Lấy 2 thanh kim loại M hoá trị II. Thanh 1 nhúng vào 250 ml dung dịch FeSO₄; thanh 2 nhúng vào 250 ml dung dịch CuSO₄. Sau khi phản ứng kết thúc, thanh 1 tăng 16 gam, thanh 2 tăng 20 gam. Biết nồng độ mol/l của 2 dung dịch ban đầu bằng nhau. Vậy M là :

A. Mg. B. Ni. C. Zn. D. Be.

Câu 10*: Cho 3,78 gam bột Al phản ứng vừa đủ với dung dịch muối XCl_a tạo thành dung dịch Y. Khối lượng chất tan trong dung dịch Y giảm 4,06 gam so với dung dịch XCl_a. Công thức của muối XCl_a là :

A. FeCl₃. B. CuCl₃. C. CrCl₃. D. ZnCl₂.

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 11

Câu 11: Có 1 lít dung dịch hỗn hợp Na₂CO₃ 0,1 mol/l và (NH₄)₂CO₃ 0,25 mol/l. Cho 43 gam hỗn hợp BaCl₂ và CaCl₂ vào dung dịch đó. Sau khi các phản ứng kết thúc ta thu được 39,7 gam kết tủa A và dung dịch B. Phần trăm khối lượng các chất trong A là :

A. = 75%, = 25%. B. = 50,38%, = 49,62%.

C. = 49,62%, = 50,38%. D. = 25%, = 75%.

Câu 12: Hòa tan 5,94 gam hỗn hợp 2 muối clorua của 2 kim loại R và M vào nước được dung dịch X. Để làm kết tủa hết ion có trong dung dịch X, người ta cho dung dịch X tác dụng với dung dịch AgNO₃ dư, thu được 17,22 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y được m gam hỗn hợp muối khan. Giá trị m là :

A. 6,36 gam. B. 6,15 gam. C. 9,12 gam. D. 12,3 gam.

Câu 13*: Có một cốc đựng m gam dung dịch HNO₃ và H₂SO₄. Hoà tan hết 3,64 gam kim loại M (có hoá trị không đổi) vào dung dịch trong cốc thì thu được 2,1504 lít (đktc) hỗn hợp 2 khí NO₂ và X. Sau phản ứng, khối lượng các chất trong cốc giảm 1,064 gam. Kim loại M là :

A. Fe. B. Cu. C. Al. D. Zn.

Câu 14: Nung 6,58 gam Cu(NO₃)₂ trong bình kín không chứa không khí, sau một thời gian thu được 4,96 gam chất rắn và hỗn hợp khí X. Hấp thụ hoàn toàn X vào nước để được 300 ml dung dịch Y. Dung dịch Y có pH bằng

A. 2. B. 3. C. 4. D. 1.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2009)

Câu 15: Nhiệt phân hoàn toàn 29,6 gam một muối nitrat kim loại, sau phản ứng thu được 8 gam oxit kim loại. Công thức của muối nitrat là

A. Cu(NO₃)₂. B. Fe(NO₃)₃. C. Pb(NO₃)₂. D. Mg(NO₃)₂.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2010 – 2011)

Câu 16*: Đốt cháy hoàn toàn 4,64 gam một hiđrocacbon X (chất khí ở điều kiện thường) rồi đem toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)₂. Sau các phản ứng thu được 39,4 gam kết tủa và khối lượng phần dung dịch giảm bớt 19,912 gam. Công thức phân tử của X là

A. C₃H₄. B. CH₄. C. C₂H₄. D. C₄H₁₀.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 17: Cho 13,8 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử C₇H₈ tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃, thu được 45,9 gam kết tủa. X có bao nhiêu đồng phân cấu tạo thỏa mãn tính chất trên ?

A. 5. B. 4. C. 6. D. 2.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Câu 18: Cho 5,76 gam axit hữu cơ X đơn chức, mạch hở tác dụng hết với CaCO₃ thu được 7,28 gam muối của axit hữu cơ. Công thức cấu tạo thu gọn của X là :

A. CH₂=CHCOOH. B. CH₃COOH.

C. HCCCOOH. D. CH₃CH₂COOH.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2007)

Câu 19: Cho 24,4 gam hỗn hợp gồm axit axetic, axit fomic, glixerol, ancol etylic tác dụng với Na dư. Sau khi phản ứng hoàn toàn thu được 6,72 lít khí H₂ (đktc) và m gam muối. Giá trị của m là:

A. 31 gam. B. 37,6 gam. C. 23,8 gam. D. 25 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 20*: Cho m gam hỗn hợp axit axetic, axit benzoic, axit ađipic, axit oxalic tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH thu được a gam muối. Nếu cũng cho m gam hỗn hợp X nói trên tác dụng với Ca(OH)₂ vừa đủ thì thu được b gam muối. Biểu thức liên hệ m, a, b là:

A. 9m = 20a – 11b. B. 3m = 22b – 19a. C. 8m = 19a – 11b. D. m = 11b – 10a.

(Đề thi thử đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2011 – 2012)

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 12

Câu 21: Để tác dụng hết với 100 gam lipit có chỉ số axit bằng 7 phải dùng 17,92 gam KOH. Khối lượng muối thu được là:

A. 110,324 gam. B. 108,107 gam. C. 103,178 gam. D. 108,265 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 22: Cho 8,9 gam một hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C₃H₇O₂N phản ứng với 100 ml dung dịch NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 11,7 gam chất rắn. Công thức cấu tạo thu gọn của X là :

A. HCOOH₃NCH=CH₂. B. H₂NCH₂CH₂COOH.

C. CH₂=CHCOONH₄. D. H₂NCH₂COOCH₃.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2008)

Câu 23: Cho 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch HCl (dư), thu được m₁ gam muối Y. Cũng 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch NaOH (dư), thu được m₂ gam muối Z. Biết m₂ – m₁ = 7,5. Công thức phân tử của X là:

A. C₄H₁₀O₂N₂. B. C₄H₈O₄N₂. C. C₅H₉O₄N. D. C₅H₁₁O₂N.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2009)

Câu 24*: Cho 0,16 mol axit A phản ứng vừa đủ với 160 ml dung dịch HCl 1M, thu được 22,32 gam muối. Mặt khác, cho 1,03 gam A phản ứng vừa với dung dịch KOH, thu được 1,41 gam muối khan. Số CTCT của A là:

A. 7. B. 5. C. 4. D. 6.

Câu 25: Nhúng một thanh sắt nặng 100 gam vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO₃)₂ 0,2M và AgNO₃ 0,2M. Sau một thời gian lấy thanh kim loại ra, rửa sạch làm khô cân được 101,72 gam (giả thiết các kim loại tạo thành đều bám hết vào thanh sắt). Khối lượng sắt đã phản ứng là

A. 2,16 gam. B. 0,84 gam. C. 1,72 gam. D. 1,40 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2009)

Câu 26: Cho 8 gam hỗn hợp A gồm Mg và Fe tác dụng với dung dịch CuSO₄ đến khi phản ứng kết thúc, thu được 12,4 gam chất rắn B và dung dịch D. Cho dung dịch D tác dụng với dung dịch NaOH dư, lọc và nung kết tủa ngoài không khí đến khối lượng không đổi thu được 8 gam oxit. Phần trăm khối lượng của Fe trong hỗn hợp A là :

A. 35%. B. 30%. C. 70%. D. 65%.

Câu 27: Cho 50 gam hỗn hợp MgCO₃ và BaCO₃ tác dụng với dung dịch H₂SO₄, thu được m gam chất rắn A, dung dịch B chứa 12 gam muối và 4,48 lít khí CO₂ (đktc). Giá trị của m là :

A. 45,2. B. 57,2. C. 64. D. 66,2.

Câu 28: Cho 19,2 gam hỗn hợp Fe₃O₄, Fe_xO_y tác dụng với vừa hết 180 ml dung dịch H₂SO₄ 2M (loãng), thu được dung dịch X. Khối lượng muối có trong X là :

A. 30,4. B. 24. C. 48. D. 52.

(Đề thi thử Đại học – THPT Chuyên Lê Hồng Phong – Nam Định, năm học 2012 – 2013)

Câu 29*: Hòa tan hết 26,43 gam hỗn hợp bột A gồm Mg, Al, Al₂O₃ và MgO bằng 795 ml dung dịch hỗn hợp gồm HCl 0,5M và H₂SO₄ 0,75M (vừa đủ). Sau phản ứng thu được dung dịch X và 4,368 lít khí H₂ (ở đktc). Cô cạn dung dịch X thu được khối lượng muối khan là

A. 95,92 gam. B. 86,58 gam. C. 100,52 gam. D. 88,18 gam.

Câu 30*: Chia 9,6 gam hỗn hợp gồm CuO và Fe₂O₃ thành 2 phần bằng nhau : Phần 1 phản ứng với 100 ml dung dịch HCl x (mol/l), cô cạn hỗn hợp thu được 8,1 gam chất rắn. Phần 2 phản ứng với 200 ml dung dịch HCl x (mol/l), cô cạn hỗn hợp thu được 9,2 gam chất rắn. Giá trị của x và phần trăm về khối lượng CuO tương ứng là

A. 1,2 và 33,33%. B. 0,5 và 33,33%. C. 0,5 và 66,66%. D. 1,2 và 66,66%.

(Đề thi dự bị tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)

Câu 31: Hòa tan 14 gam hỗn hợp 2 muối M₂CO₃ và RCO₃ bằng dung dịch HCl dư, thu được dung dịch A và 0,672 lít khí (đktc). Cô cạn dung dịch A thì thu được m gam muối khan. m có giá trị là :

A. 16,33 gam. B. 14,33 gam. C. 9,265 gam. D. 12,65 gam.

Câu 32: Hòa tan hết 23,2 gam hỗn hợp rắn X gồm FeO, Fe₂O₃, Fe₃O₄ trong dung dịch HCl loãng, dư. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 45,2 gam muối khan. Nếu khử hoàn toàn lượng X trên sẽ thu được bao nhiêu gam sắt?

A. 11,6. B. 11,2. C. 16,8. D. 12,8.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2011 – 2012)

Câu 33: Hỗn hợp X gồm NaBr và NaI. Cho hỗn hợp X tan trong nước thu được dung dịch A. Nếu cho brom dư vào dung dịch A, sau phản ứng hoàn toàn, cô cạn thấy khối lượng muối khan thu được giảm 7,05 gam. Nếu sục khí clo dư vào dung dịch A, phản ứng hoàn toàn, cô cạn dung dịch thấy khối lượng muối khan giảm 22,625 gam. Thành phần % khối lượng của một chất trong hỗn hợp X là

A. 47,8%. B. 64,3%. C. 35,9%. D. 39,1%.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Bắc Ninh, năm học 2009 – 2010)

Câu 34: Cho dung dịch chứa 6,03 gam hỗn hợp gồm hai muối NaX và NaY (X, Y là hai nguyên tố có trong tự nhiên, ở hai chu kì liên tiếp thuộc nhóm VIIA, số hiệu nguyên tử Z_X < Z_Y) vào dung dịch AgNO₃ (dư), thu được 8,61 gam kết tủa. Phần trăm khối lượng của NaX trong hỗn hợp ban đầu là

A. 58,2%. B. 52,8%. C. 41,8%. D. 47,2%.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2009)

Câu 35: Sau khi chuyển một thể tích khí oxi thành ozon thì thấy thể tích giảm đi 5 ml (biết các thể tích đo ở cùng điều kiện). Thể tích oxi đã tham gia phản ứng là bao nhiêu ?

A. 14 ml. B. 16 ml. C. 17 ml. D. 15 ml.

Câu 36*: Hỗn hợp X gồm SO₂ và O₂ có tỉ khối so với H₂ bằng 28. Nung nóng hỗn hợp X một thời gian (có xúc tác V₂O₅) thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với X bằng 16/13. Hiệu suất của phản ứng tổng hợp SO₃ là

A. 62,5%. B. 75,0%. C. 50,0%. D. 60,0%.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2012 – 2013)

Câu 37: Ngâm một lá Mg kim loại trong dung dịch Cu(NO₃)₂, sau một thời gian người ta nhận thấy khối lượng của lá kim loại đó tăng 1 gam so với ban đầu. Khối lượng của Cu kim loại đã bám lên bề mặt của lá kim loại đó là (giả thiết rằng toàn bộ Cu bị đẩy ra khỏi muối đã bám hết vào lá Mg kim loại)

A. 1,60 gam. B. 1,28 gam. C. 1,20 gam. D. 2,40 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Bắc Ninh, năm học 2008 – 2009)

Câu 38: Cho m gam bột Zn vào 500 ml dung dịch Fe₂(SO₄)₃ 0,24M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng dung dịch tăng thêm 9,6 gam so với khối lượng dung dịch ban đầu. Giá trị của m là :

A. 32,50. B. 20,80. C. 29,25. D. 48,75.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Câu 39: Nhúng một thanh kẽm và một thanh sắt vào cùng một dung dịch CuSO₄. Sau một thời gian lấy hai thanh kim loại ra thấy trong dung dịch còn lại có nồng độ mol ZnSO₄ bằng 2,5 lần nồng độ mol FeSO₄. Mặt khác, khối lượng dung dịch giảm 2,2 gam. Khối lượng đồng bám lên thanh kẽm và bám lên thanh sắt lần lượt là :

A. 12,8 gam; 32 gam. B. 64 gam; 25,6 gam.

C. 32 gam; 12,8 gam. D. 25,6 gam; 64 gam.

Câu 40: Cho 2,7 gam hỗn hợp bột X gồm Fe và Zn tác dụng với dung dịch CuSO₄. Sau một thời gian, thu được dung dịch Y và 2,84 gam chất rắn Z. Cho toàn bộ Z vào dung dịch H₂SO₄ (loãng, dư). sau khi các phản ứng kết thúc thì khối lượng chất rắn giảm 0,28 gam và dung dịch thu được chỉ chứa một muối duy nhất. Phần trăm khối lượng của Fe trong X là :

A. 58,52%. B. 51,85%. C. 48,15%. D. 41,48%.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Mời các thầy cô và các em download file word tại đây pp3 – tăng giảm khối lượng

Website còn có bài tập trắc nghiệm cho tất cả các chương – chủ đề của cả 3 khối, các thầy cô và các em có thể xem cụ thể từng khối lớp tại các link sau
Các phương pháp bảo toàn khác
Hoặc các thầy cô có thể xem các tài liệu khác của website
31/07/2020

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Xem thêm

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp tăng giảm khối lượng

CHUYÊN ĐỀ 2: PHƯƠNG PHÁP B ẢO TOÀN KHỐI LƯỢNG

I. Lí thuyết

– Nội dung định luật: Trong phản ứng hóa học, tổng khối lượng các chất tham gia phản ứng luôn bằng tổng khối lượng các sản phẩm tạo thành.

– Hq1: Khi phản ứng xảy ra không hoàn toàn hoặc có chất hết chất dư, tổng khối lượng các chất trước phản ứng luôn bằng tổng khối lượng các chất sau phản ứng.

– Hq2: Tổng khối lượng của một nguyên tố trước phản ứng bằng tổng khối lượng nguyên tố đó sau phản ứng.

– Hq3: m_{dd sau pư} = m_{dd trước pư} + m_ct – m_{khí, kết tủa} (VD: Cho Ba vào dd BaSO₄)

– Hq4: Trong phản ứng của kim loại với dung dịch axit, khối lượng muối thu được bằng tổng khối lượng của kim loại và anion gốc axit tạo muối.

– Hq5: Có thể dùng phương pháp tăng giảm khối lượng thay cho bảo toàn khối lượng.

* Chú ý

– Dấu hiệu: Đề bài cho nhiều dữ kiện về khối lượng không quy được thành số mol.

– Một số công thức liên quan Axit HCl

Axit H₂SO₄ loãng

VD1: Trộn 5,4 gam Al với 6,0 gam Fe₂O₃ rồi nung nóng để thực hiện phản ứng nhiệt nhôm. Sau phản ứng ta thu được m gam hỗn hợp chất rắn. Giá trị của m là :

A. 2,24 gam. B. 9,40 gam. C. 10,20 gam. D. 11,40 gam.

VD1: Nhiệt phân 100g CaCO₃ sau một thời gian thu được 93,4 gam chất rắn và thoát ra V lít khí ở đktc. Giá trị của V là:

A. 2,24. B. 3,36. C. 4,48. D. 1,12.

VD2: Nhiệt phân 20 gam CaCO₃ sau một thời gian thấy còn lại a gam chất rắn và thấy thoát ra 0,615 lít khí khí ở 27⁰C, 2atm. Tính a.

A. 17,8. B. 18,7. C. 17,7. D. 18,8.

VD3: Nhiệt phân a gam CaCO₃ sau một thời gian thấy còn lại 79 gam chất rắn và thấy thoát ra 3,08 lít khí ở 27,3⁰C, 2 atm. Giá trị của a là?

A. 90. B. 80. C. 100. D. 95.

VD4: Hòa tan hoàn toàn 5 gam hỗn hợp 2 kim loại bằng dung dịch HCl thu được dung dịch chứa 5,71 gam muối và V lít khí X ở đktc. Giá trị của V là : A. 2,24. B. 0,224. C. 4,48. D. 0,448.

VD5: Hòa tan hoàn toàn 4,5 gam hỗn hợp 2 kim loại bằng dung dịch HCl thu được dung dịch chứa 5,21 gam muối và V lít khí X ở 0⁰C 1,6atm . Giá trị của V là

A. 1,14. B. 0,14. C. 1,4. D. 0,224.

VD6: Cho 14,5 gam hỗn hợp Mg, Zn và Fe tác dụng hết với dung dịch HCl thu được 6,72 lít khí ở đktc. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam muối khan. Tính m

A. 58,3 gam. B. 53,8 gam. C. 35,8 gam. D. 38,5 gam.

VD7: Cho 12,1 gam hỗn hợp Zn, Fe, Mg tác dụng vừa đủ với m gam dung dịch HCl 10%. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 26,3 gam muối khan. Giá trị của m là?

A. 116 gam. B. 126 gam. C. 146 gam. D. 156 gam.

VD8: Hòa tan hoàn toàn 12,4 gam hỗn hợp 2 kim loại bằng V₁ lít dung dịch HCl 1M vừa đủ thu được dung dịch chứa 13,82 gam muối và V₂ lít khí H₂ ở đktc. Giá trị V₁, V₂ lần lượt là?

A. 0,2 & 2,24. B. 0,02 & 0,224. C. 0,4 & 4,48. D. 0,04 & 0,448.

VD9: Cho 8 gam hỗn hợp bột gồm 2 kim loại Mg và Fe tác dụng hết với dung dịch HCl thấy thoát ra 5,6 lít khí H₂ ở đktc. Khối lượng muối tạo thành trong dung dịch là

A. 22,25 gam. B. 22,75 gam. C. 24,45 gam. D. 25,75 gam.

VD10: Hòa tan m gam hỗn hợp Zn và Fe cần vừa đủ 1 lít dung dịch HCl 3,65M (d=1,19g/ml) thấy thoát ra một chất khí và thu được 1250 gam dung dịch A. Giá trị của m là

A. 60,1 gam. B. 65,63 gam. C. 63,65 gam. D. Kết quả khác.

VD11: Cho 24,4 gam h ỗn hợp Na₂CO₃, K₂CO₃ tác dụng vừa đủ với dung dịch BaCl₂. Sau phản ứng thu được 39,4 gam kết tủa. Lọc tách kết tủa, cô cạn dung dịch thu được m gam muối clorua. Vậy m có giá trị là :

A. 2,66 gam. B. 22,6 gam. C. 26,6 gam. D. 6,26 gam.

VD12: Hoà tan hoàn toàn 23,8 gam hỗn hợp một muối cacbonat của các kim loại hoá trị (I) và muối cacbonat của kim loại hoá trị (II) trong dung dịch HCl. Sau phản ứng thu được 4,48 lít khí (đktc). Đem cô cạn dung dịch thu được bao nhiêu gam muối khan ?

A. 13 gam. B. 15 gam. C. 26 gam. D. 30 gam.

VD13: Cho 2,81 gam hỗn hợp A gồm 3 oxit Fe ₂O₃, MgO, ZnO tan vừa đủ trong 300 ml dung dịch ^H₂^S^O₄ ⁰^,¹^M^. ^C^ô ^c^ạⁿ ^duⁿ^g ^dị^c^h ^s^a^u ^p^h^ảⁿ ^ứn^g^, ^kh^ốⁱ ^l^ư^ợng ^hỗn ^hợp ^c^á^c ^m^u^ốⁱ ^suⁿ^f^a^t ^kh^aⁿ ^t^ạ^o ^r^a ^l ^à ^:

A. 3,81 gam. B. 4,81 gam. C. 5,21 gam. D. 4,8 gam.

VD14: Hoà tan hết 38,60 gam hỗn hợp gồm Fe và kim loại M trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra 14,56 lít H₂ (đktc). Khối lượng hỗn hợp muối clorua khan thu được là :

A. 48,75 gam. B. 84,75 gam. C. 74,85 gam. D. 78,45 gam.

VD15: Cho 0,52 gam hỗn hợp 2 kim loại Mg v à Fe tan hoàn toàn trong dung d ịch H₂SO₄ loãng, dư thấy có 0,336 lít khí thoát ra (đktc). Khối lượng hỗn hợp muối sunfat khan thu được là :

A. 2 gam. B. 2,4 gam. C. 3,92 gam. D. 1,96 gam.

VD16: Hòa tan 10,14 gam hợp kim Cu, Mg, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch HCl thu được 7,84 lít khí A (đktc) và 1,54 gam chất rắn B và dung dịch C. Cô cạn dung dịch C thu được m gam muối, m có giá trị là :

A. 33,45. B. 33,25. C. 32,99. D. 35,58.

VD17: Cho 12 gam hỗn hợp kim loại Fe và Cu tác dụng hoàn toàn với dung dịch HNO₃ 63% sau phản ứng thu được dung dịch A và 11,2 lít khí NO₂ (sản phẩm khử duy nhất – đktc). Biết axit HNO₃ dùng dư 11% so với lượng cần thiết. Nồng độ % các chất có trong dung dịch A là:

A. 24,20%, 18,80%, 6,93% B. 22,40%, 18,08%, 6,39%

C. 24,40%, 18,80%, 9,36% D. 22,20%, 18,08%, 9,63%

4. Bài tập áp dụng

4.1. Bài tập dành cho học sinh lớp 10

Câu 1: Khử hoàn toàn 6,64 gam h ỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe ₃O₄, Fe₂O₃cần dùng 2,24 lít CO (đktc).

Khối lượng Fe thu được là :

A. 5,04 gam. B. 5,40 gam. C. 5,05 gam. D. 5,06 gam.

Câu 2: Cho 3,45 gam hỗn hợp muối natri cacbonat và kali cacbonat tác dụng hết với dung dịch HCl thu được V lít CO₂ (đktc) và 3,78 gam muối clorua. Giá trị của V l à :

A. 6,72 lít. B. 3,36 lít. C. 0,224 lít. D. 0,672 lít.

Câu 3: Cho 9,125 gam muối hiđrocacbonat phản ứng hết với dung dịch H₂SO₄ (dư), thu được dung dịch chứa 7,5 gam muối sunfat trung hoà. Công thức của muối hiđrocacbonat là :

A. NaHCO₃. B. Mg(HCO₃)₂. C. Ba(HCO₃)₂. D. Ca(HCO₃)₂.

Câu 4: Hòa tan hoàn toàn 3,22 gam hỗn hợp X gồm Fe, Mg v à Zn bằng một dịch H₂SO₄ loãng, thu được 1,344 lít hiđro (ở đktc) v à dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m l à :

A. 9,52. B. 10,27. C. 8,98. D. 7,25.

Câu 5: Hoà tan hoàn toàn 2,81 gam h ỗn hợp gồm Fe ₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml axit H ₂SO₄ 0,1M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là :

A. 6,81 gam. B. 4,81 gam. C. 3,81 gam. D. 5,81 gam.

Câu 6: Cho 3,68 gam h ỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lượng vừa đủ dung dịch H ₂SO₄ 10%,

^thu ^đ^ư^ợ^c ²^,²⁴ ^lít ^k^h^í ^H ₂ ^(đkt^c^). ^K^h^ối ^l^ư^ợng ^dung ^d^ị^c^h ^thu ^đ ^ư^ợ^c ^s^a^u ^p^h^ảⁿ ^ứⁿ^g ^l ^à ^:

A. 97,80 gam. B. 101,48 gam. C. 88,20 gam. D. 101,68 gam.

Câu 7: Hòa tan hoàn toàn m gam h ỗn hợp X gồm Al, Fe, Zn bằng dung dịch HCl dư. Dung dịch thu được sau phản ứng tăng l ên so với ban đầu (m – 2) gam. Khối lượng (gam) muối clorua tạo thàmh trong dung dịch là :

A. m+71. B. m + 36,5. C. m + 35,5. D. m+ 73.

Câu 8: Nung một hỗn hợp X gồm SO ₂ và O₂ có tỉ khối so với O ₂ là 1,6 với xúc tác V₂O₅ thu được

^h^ỗn ^hợp ^Y^. ^Bⁱ^ế^t ^t^ỉ ^khối ^c^ủa ^X ^so ^v^ới ^Y ^l ^à ⁰^,⁸^. ^Tíⁿ^h ^hⁱ^ệ^u ^su^ấ^t ^c^ủ^a ^ph^ảⁿ ^ứng ^tổng ^hợp ^S^O ₃ ^?

A. 66,7%. B. 50%. C. 75%. D. 80%.

Câu 9: Hòa tan 5,94 gam h ỗn hợp 2 muối clorua của 2 kim loại A, B (đều có hoá trị II) v ào nước được dung dịch X. Để làm kết tủa hết ion Cl ^–có trong dung dịch X người ta cho dung dịch X tác dụng với dung dịch AgNO ₃ thu được 17,22 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y được m gam hỗn hợp muối khan. Giá trị m l à :

A. 6,36 gam. B. 6,15 gam. C. 9,12 gam. D. 12,3 gam.

III. Bài tập áp dụng

1. Bài tập có lời giải

● Bài tập dành cho học sinh lớp 10

Câu 1: Cho V lít Cl₂ tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ ở điều kiện thường, cô cạn dung dịch thu được m₁ gam muối khan. Cũng lấy V lít Cl₂ cho tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ, đun nóng ở 80^oC, cô cạn dung dịch thu được m₂ gam muối. Thể tích khí Cl₂ đo ở cùng điều kiện. Tỉ lệ m₁: m₂ là

A. 1 : 2. B. 1 : 1,5. C. 1 : 1. D. 2 : 1.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2011 – 2012)

Câu 2: Hoà tan hoàn toàn 23,8 gam hỗn hợp một muối cacbonat của các kim loại hoá trị I và muối cacbonat của kim loại hoá trị II trong dung dịch HCl. Sau phản ứng thu được 4,48 lít khí (đktc). Đem cô cạn dung dịch thu được bao nhiêu gam muối khan ?

A. 13 gam. B. 15 gam. C. 26 gam. D. 30 gam.

Câu 3: Hoà tan hoàn toàn 7,8 gam hỗn hợp Mg và Al bằng dung dịch HCl dư. Sau phản ứng thấy khối lượng dung dịch tăng thêm 7,0 gam so với ban đầu. Số mol axit đã tham gia phản ứng là :

A. 0,8 mol. B. 0,08 mol. C. 0,04 mol. D. 0,4 mol.

Câu 4: Hoà tan hoàn toàn 2,81 gam hỗn hợp gồm Fe₂O₃, MgO, ZnO trong 500 ml axit H₂SO₄ 0,1M (vừa đủ). Sau phản ứng, hỗn hợp muối sunfat khan thu được khi cô cạn dung dịch có khối lượng là :

A. 6,81 gam. B. 4,81 gam. C. 3,81 gam. D. 5,81 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2007)

Câu 5: Cho 3,68 gam hỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄ 10%, thu được 2,24 lít khí H₂ (ở đktc). Khối lượng dung dịch thu được sau phản ứng là:

A. 101,48 gam. B. 101,68 gam. C. 97,80 gam. D. 88,20 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2009)

Câu 6: Cho m gam hỗn hợp kim loại gồm Al, Mg, Zn phản ứng hết với dung dịch H₂SO₄ loãng, dư thì thu được dung dịch X chứa 61,4 gam muối sunfat và 5m/67 gam khí H₂. Giá trị của m là

A. 10,72. B. 17,42. C. 20,10. D. 13,40.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2012 – 2013)

Câu 7: Hỗn hợp A gồm CuSO₄, FeSO₄, Fe₂(SO₄)₃, trong đó phần trăm khối lượng của S là 22%. Lấy 50 gam hỗn hợp A hoà tan trong nước, thêm dung dịch NaOH dư, kết tủa thu được đem nung ngoài không khí tới khối lượng không đổi. Lượng oxit sinh ra đem khử hoàn toàn bằng CO thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là:

A. 17 gam. B. 19 gam. C. 20 gam. D. 18 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 8*: Đốt cháy hoàn toàn 8,96 lít H₂S (đktc) trong oxi dư, rồi dẫn tất cả sản phẩm vào 50 ml dung dịch NaOH 25% (d = 1,28). Nồng độ phần trăm của muối trong dung dịch là :

A. 47,92%. B. 42,98%. C. 42,69%. D. 46,43%.

Câu 9*: Trộn lẫn 500 ml dung dịch H₂SO₄ 0,3M với 200 ml dung dịch hỗn hợp NaOH aM, sau phản ứng thu được dung dịch X chỉ chứa 19,1 gam muối. Giá trị của a là :

A. 0,5. B. 1. C. 1,5. D. 2.

Câu 10*: Khi hoà tan b gam oxit kim loại hóa trị II bằng một lượng vừa đủ axit dung dịch H₂SO₄ 15,8% người ta thu được dung dịch muối có nồng độ 18,21%. Vậy kim loại hoá trị II là :

A. Ca. B. Ba. C. Be. D. Mg.

● Bài tập dành cho học sinh lớp 11

Câu 11: Hoà tan 17 gam hỗn hợp NaOH, KOH, Ca(OH)₂ vào nước được 500 gam dung dịch X. Để trung hoà 50 gam dung dịch X cần dùng 40 gam dung dịch HCl 3,65%. Cô cạn dung dịch sau khi trung hoà thu được khối lượng muối khan là :

A. 3,16 gam. B. 2,44 gam. C. 1,58 gam. D. 1,22 gam.

Câu 12: A là hỗn hợp khí gồm SO₂ và CO₂ có tỷ khối hơi so với H₂ là 27. Dẫn a mol hỗn hợp khí A qua bình đựng 1 lít dung dịch KOH 1,5a M, sau phản ứng cô cạn dung dịch thu được m gam muối. Biểu thức liên hệ giữa m và a là:

A. m=203a. B. m=193,5a. C. m=129a. D. m=184a.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2010 – 2011)

Câu 13: Cho m gam hỗn hợp Al, Al₂O₃, Al(OH)₃ tác dụng với dung dịch H₂SO₄ 19,6% vừa đủ thu được dung dịch X có nồng độ là 21,302% và 3,36 lít H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch X thu được 80,37 gam muối khan. m có giá trị là :

A. 24,18 gam. B. 28,98 gam. C. 18,78 gam. D. 25,09 gam.

Câu 14: Cho 50 gam dung dịch BaCl₂ 20,8% vào 100 gam dung dịch Na₂CO₃, lọc bỏ kết tủa được dung dịch X. Tiếp tục thêm 50 gam dung dịch H₂SO₄ 9,8% vào dung dịch X thấy thoát ra 0,448 lít khí (đktc). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lượng dung dịch sau cùng thu được là :

A. 198,27. B. 189,27. C. 212,5. D. 286,72.

Câu 15: Cho 7,68 gam Cu vào 200 ml dung dịch gồm HNO₃ 0,6M và H₂SO₄ 0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn (sản phẩm khử duy nhất là NO), cô cạn cẩn thận toàn bộ dung dịch sau phản ứng thì khối lượng muối khan thu được là :

A. 20,16 gam. B. 19,76 gam. C. 19,20 gam. D. 22,56 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Câu 16: Đun nóng hỗn hợp khí X gồm 0,02 mol C₂H₂ và 0,03 mol H₂ trong một bình kín (xúc tác Ni), thu được hỗn hợp khí Y. Cho Y lội từ từ vào bình nước brom (dư), sau khi kết thúc các phản ứng, khối lượng bình tăng m gam và có 280 ml hỗn hợp khí Z (đktc) thoát ra. Tỉ khối của Z so với H₂ là 10,08. Giá trị của m là

A. 0,328. B. 0,205. C. 0,585. D. 0,620.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2010)

Câu 17: Hỗn hợp X gồm 0,15 mol vinylaxetilen và 0,6 mol H₂. Nung nóng hỗn hợp X (xúc tác Ni) một thời gian, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H₂ bằng 10. Dẫn hỗn hợp Y qua dung dịch brom dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, khối lượng brom tham gia phản ứng là

A. 0 gam. B. 24 gam. C. 8 gam. D. 16 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)

Câu 18: Hỗn hợp X gồm hai ancol đơn chức, đồng đẳng kế tiếp. Đun nóng 16,6 gam X với H₂SO₄ đặc ở 140^oC, thu được 13,9 gam hỗn hợp ete (không có sản phẩm hữu cơ nào khác). Biết với phản ứng xảy ra hoàn toàn. Công thức của hai ancol trong X là

A. C₃H₇OH và C₄H₉OH. B. C₂H₅OH và C₃H₇OH.

C. CH₃OH và C₂H₅OH. D. C₃H₅OH và C₄H₇OH.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng khối A và khối B năm 2013)

Câu 19: Cho m gam ancol đơn chức X qua ống đựng CuO dư, nung nóng. Sau khi phản ứng hoàn toàn, khối lượng chất rắn trong bình giảm 3,2 gam. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ khối đối với hiđro là 19. Giá trị của m là

A. 12. B. 6. C. 4,4. D. 8,8.

Câu 20: Cho 2,16 gam axit cacboxylic đơn chức X tác dụng hoàn toàn với dung dịch chứa 0,02 mol KOH và 0,03 mol NaOH. Cô cạn dung dịch thu được sau khi phản ứng kết thúc còn lại 3,94 gam chất rắn khan. Công thức của X là

A. CH₃-CH₂-COOH. B. CH₂=CH-COOH. C. CHC-COOH. D. CH₃-COOH.

(Đề thi thử đại học lần 1 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2012 – 2013)

● Bài tập dành cho học sinh lớp 12

Câu 21: Cho 4,48 gam hỗn hợp gồm CH₃COOC₂H₅ và CH₃COOC₆H₅ (có tỉ lệ mol 1:1) tác dụng với 800 ml dung dịch NaOH 0,1M thu được dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thì khối lượng chất rắn thu được là :

A. 4,88 gam. B. 5,6 gam. C. 6,40 gam. D. 3,28 gam.

(Đề thi thử đại học lần 5 – THPT Chuyên – Đại học SPHN, năm học 2011 – 2012)

Câu 22*: X là este đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với dung dịch KOH 11,666%. Sau phản ứng thu được dung dịch Y. Cô cạn Y thì phần hơi chỉ có H₂O với khối lượng 86,6 gam, còn lại chất rắn Z có khối lượng là 23 gam. Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo của X thoả mãn tính chất trên ?

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2009 – 2010)

Câu 23: Xà phòng hoá hoàn toàn 13,44 kg chất béo có chỉ số axit bằng 7 cần 120,064 kg dung dịch NaOH 15%. Khối lượng xà phòng thu được là :

A. 17,66 kg. B. 31,41 kg. C. 17,69 kg. D. 31,45 kg.

Câu 24: Khi thủy phân hoàn toàn 0,1 mol peptit X mạch hở (X tạo bởi từ các amino axit có một nhóm amino và một nhóm cacboxylic) bằng lượng dung dịch NaOH gấp đôi lượng cần phản ứng, cô cạn dung dịch thu được hỗn hợp chất rắn tăng so với khối lượng X là 78,2 gam. Số liên kết peptit trong X là :

A. 9. B. 10. C. 18. D. 20.

(Đề thi thử đại học lần 5 – THPT Chuyên – Đại học SPHN, năm học 2011 – 2012)

Câu 25*: Dung dịch X chứa 0,01 mol ClH₃NCH₂COOH, 0,02 mol CH₃CH(NH₂)COOH; 0,05 mol HCOOC₆H₅. Cho dung dịch X tác dụng với 160 ml dung dịch KOH 1M đun nóng để phản ứng xảy ra hoàn toàn. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là:

A. 16,335 gam. B. 8,615 gam. C. 12,535 gam. D. 14,515 gam.

(Đề thi thử đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2010 – 2011)

Câu 26: Hỗn hợp X gồm Ca và 2 kim loại kiềm ở 2 chu kì liên tiếp. Lấy 9,1 gam hỗn hợp X tác dụng hết với H₂O thu được dung dịch Y và 7,84 lít khí H₂ (ở đktc). Đem dung dịch Y tác dụng với dung dịch HCl dư thu được dung dịch Z, cô cạn dung dịch Z thì thu được m gam chất rắn khan. Giá trị m là

A. 21. B. 21,525. C. 27,17. D. 33,95.

Câu 27: Hoà tan hoàn toàn 2,9 gam hỗn hợp gồm kim loại M và oxit của nó vào nước, thu được 500 ml dung dịch chứa một chất tan có nồng độ 0,04M và 0,224 lít khí H₂ (ở đktc). Kim loại M là

A. Ca. B. Ba. C. K. D. Na.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2009)

Câu 28: Cho 5,35 gam hỗn hợp X gồm Mg, Fe, Al vào 250 ml dung dịch Y gồm H₂SO₄ 0,5M và HCl 1M thu được 3,92 lít khí (đktc) và dung dịch A. Cô cạn dung dịch A trong điều kiện không có không khí, thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là :

A. 20,900. B. 26,225. C. 26,375. D. 28,600.

Câu 29*: Hỗn hợp X gồm Na₂O, Na₂O₂, Na₂CO₃, K₂O, K₂O₂, K₂CO₃. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HCl dư thu được dung dịch Y chứa 50,85 gam chất tan gồm các chất tan có cùng nồng độ mol; 3,024 lít hỗn hợp khí Z (đktc) có tỉ khối so với hiđro là 20,889. Giá trị của m là :

A. 30,492. B. 22,689. C. 21,780. D. 29,040.

Câu 30*: Cho 250 gam dung dịch FeCl₃ 6,5% vào 150 gam dung dịch Na₂CO₃ 10,6% thu được khí A, kết tủa B và dung dịch X, Thêm m gam dung dịch AgNO₃ 21,25% vào dung dịch X thu được dung dịch Y có nồng độ phần của NaCl là 1,138%. Giá trị của m là ?

A. 200 gam. B. 120 gam. C. 140 gam. D. 160 gam.

(Đề thi thử đại học lần 1 – THPT Chuyên Bến Tre, năm học 2012 – 2013)

2. Bài tập chỉ có đáp án

Câu 31: Cho 24,4 gam hỗn hợp Na₂CO₃, K₂CO₃ tác dụng vừa đủ với dung dịch BaCl₂. Sau phản ứng thu được 39,4 gam kết tủa. Lọc tách kết tủa, cô cạn dung dịch thu được m gam muối clorua. Vậy m có giá trị là :

A. 2,66 gam. B. 22,6 gam. C. 26,6 gam. D. 6,26 gam.

Câu 32: Cho 3,45 gam hỗn hợp muối natri cacbonat và kali cacbonat tác dụng hết với dung dịch HCl thu được V lít CO₂(đktc) và 3,78 gam muối clorua. Giá trị của V là :

A. 6,72 lít. B. 3,36 lít. C. 0,224 lít. D. 0,672 lít.

Câu 33: Hoà tan hết 38,60 gam hỗn hợp gồm Fe và kim loại M trong dung dịch HCl dư thấy thoát ra 14,56 lít H₂ (đktc). Khối lượng hỗn hợp muối clorua khan thu được là :

A. 48,75 gam. B. 84,75 gam. C. 74,85 gam. D. 78,45 gam.

Câu 34: Hòa tan 28,1 gam hỗn hợp X gồm Ag, Zn, Al bằng một lượng vừa đủ dung dịch HCl thu được 8,96 lít khí H₂ (đktc); 16,2 gam chất rắn Y và dung dịch Z. Lọc bỏ chất rắn Y, cô cạn cẩn thận dung dịch Z thu được lượng muối khan là

A. 39,5 gam. B. 40,3 gam. C. 33,9 gam. D. 56,3 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2012 – 2013)

Câu 35: Hòa tan hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm Al, Fe, Zn bằng dung dịch HCl dư. Dung dịch thu được sau phản ứng tăng lên so với ban đầu (m – 2) gam. Khối lượng (gam) muối clorua tạo thàmh trong dung dịch là :

A. m +71. B. m + 36,5. C. m + 35,5. D. m + 73.

Câu 36: Hỗn hợp khí X gồm N₂ và H₂ có tỉ khối so với He bằng 1,8. Đun nóng X một thời gian trong bình kín (có bột Fe làm xúc tác), thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với He bằng 2. Hiệu suất của phản ứng tổng hợp NH₃ là

A. 50%. B. 36%. C. 40%. D. 25%.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2010)

Câu 37: Hòa tan 5,94 gam hỗn hợp 2 muối clorua của 2 kim loại A, B (đều có hoá trị II) vào nước được dung dịch X. Để làm kết tủa hết ion có trong dung dịch X, người ta cho dung dịch X tác dụng với dung dịch AgNO₃ dư, thu được 17,22 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y được m gam hỗn hợp muối khan. Giá trị m là :

A. 6,36 gam. B. 6,15 gam. C. 9,12 gam. D. 12,3 gam.

Câu 38: Hoà tan a gam M₂(CO₃)_nbằng một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄ 10% thu được dung dịch muối có nồng độ 15,09%. Công thức của muối cacbonat là :

A. CuCO₃. B. FeCO₃. C. SrCO₃. D. K₂CO₃.

Câu 39: Cho 115,3 gam hỗn hợp hai muối MgCO₃ và RCO₃ vào 500 ml dung dịch H₂SO₄ loãng thấy có 4,48 lít CO₂(đktc) thoát ra, dung dịch A và chất rắn B. Cô cạn dung dịch A thu được 12 gam muối khan. Nung chất rắn B đến khối lượng không đổi thì thu được rắn B₁ và 11,2 lít CO₂(đktc). Khối lượng chất rắn B và B₁ là :

A. 110,5 gam và 88,5 gam. B. 110,5 gam và 88 gam.

C. 110,5 gam và 87 gam. D. 110,5 gam và 86,5 gam.

Phân tích và hướng dẫn giải

1C	2C	3A	4A	5A	6D	7A	8B	9B	10D
11B	12C	13D	14B	15B	16A	17B	18B	19A	20B
21C	22D	23A	24A	25A	26D	27B	28A	29D	30D
31C	32B	33B	34B	35A	36D	37C	38A	39A	40B
41D	42A	43B	44D	45B	46D	47D	48C	49C	50B
51A	52A	53C	54A	55A	56C	57C	58D	59D	60A
61C	62C	63A	64C	65C	66D	67B	68A	69A	70C

Mời các thầy cô và các em download file word tại đây

pp2-bao toan khoi luong

Xem thêm

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 10

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 11

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 12

Tổng hợp đề thi học kì 2 lớp 12 môn hóa học

Tổng hợp đề thi học kì 2 lớp 10 môn hoá học

Tổng hợp đề thi giữa học kì 2 cả ba khối 10 11 12

Tổng hợp đề thi THPT QG 2021 file word có lời giải chi tiết

Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học

Tổng hợp đề thi HSG lớp 12 môn hoá học

Phương pháp bảo toàn khối lượng đầy đủ

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Phương pháp quy đổi este

Phương pháp giải bài tập điện phân

Phương pháp đồng đẳng hoá

31/07/2020

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Xem thêm

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Phương pháp tăng giảm khối lượng

CHUYÊN ĐỀ 1: PHƯƠNG PHÁP B ẢO TOÀN NGUYÊN TỐ

I. Lí thuyết

– Nội dung định luật: Trong phản ứng hóa học, tổng số mol của một nguyên tố trước phản ứng bằng tổng số mol nguyên tố đó sau phản ứng.

VD: Viết biểu thức định luật BTNT cho pt Mg + HCl; Cu + HNO₃ loãng.

– Trong phản ứng hóa học, tổng số khối lượng của một nguyên tố trước phản ứng bằng tổng số khối lượng nguyên tố đó sau phản ứng.

– Đối với bài toán hỗn hợp bao gồm nhiều chất xảy ra theo nhiều quá trình khác nhau mà đề bài chỉ cho các dữ kiện liên quan đến chất đầu tiên và chất cuối cùng ta lập sơ đồ sau đó tính toán theo sơ đồ (bỏ qua các phản ứng trung gian).

– Khi áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố ta chỉ cần viết sơ đồ phản ứng, không cần cân bằng phương trình hóa học.

* Chú ý

– Dấu hiệu: Cho – hỏi nhiều dữ kiện về số mol của các chất liên quan đến một nguyên tố.

– Khi nhiệt phân các hiđroxit không tạn (kết tủa) sản phẩm thu được là oxit tương ứng và nước (trừ trường hợp đặc biệt Fe(OH)₂ khi nhiệt phân trong không khí – pthh minh họa)

– Oxit kim loại + axit muối + H₂O n_{H trong axit}= 2n_{O trong oxit}

II. Vận dụng

VD1: Cho a gam CuO tác dụng với dd H₂SO₄ loãng dư thu được 200 gam dd CuSO₄ 16%. Tính a (16g)

VD2: Đốt cháy hoàn toàn m gam FeS trong oxi dư thu được a gam khí SO₂. Oxi hóa hoàn toàn a gam SO₂ thu được b gam SO₃. Hấp thụ hết b gam SO₃ vào nước thu được 50 gam dd H₂SO₄ 12,25%. Tính m (5,5gam)

VD3: Đốt cháy hoàn toàn 6 gam FeS₂ trong oxi dư thu được a gam khí SO₂. Oxi hóa hoàn toàn a gam SO₂ thu được b gam SO₃. Cho b gam SO₃ tác dụng hết với dd NaOH dư thu được c gam Na₂SO₄. Cho c gam Na₂SO₄ tác dụng hết với dd Ba(OH)₂ thu được d gam kết tủa. Tính d (23,3g)

VD4: Cho hỗn hợp A gồm các chất rắn Fe, FeO, Fe₃O₄, Fe₂O₃ tan hoàn toàn vào dung dịch HCl dư thu được dung dịch B. Cho dung dịch B tác dụng với dung dịch NaOH dư, lọc kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Tính m nếu số mol mỗi chất là 0,05 mol (28g)

VD5: Cho hỗn hợp 5,6 gam Fe, 6,5 gam Zn, 4,8 gam Mg tác dụng hết với dung dịch HCl thu được dung dịch A. Nhỏ dung dịch NaOH vào dung dịch A đến khi thu được kết tủa lớn nhất B, nung kết tủa B trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Tính m.

VD6: Cho 11,2 gam Fe và 2,4 gam Mg tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng dư thu được dung dịch A. Cho dung dịch NaOH dư vào dung dịch A thu được kết tủa B. Nung B trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn C. (20g)

VD7: Hoàn tan hoàn toàn 0,2 mol Fe, 0,1 mol Fe₂O₃ và 0,2 mol Al₂O₃ vào dung dịch HCl dư thu được dung dịch A. Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH đến khi thu được lượng kết tủa lớn nhất B. Nung B trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn C. Tính m. (52,4g)

VD8: Đem đốt cháy hết x gam Fe ở dạng bột thu được hỗn hợp gồm 3 oxit của sắt. Đem hoàn tan hết lượng oxit này bằng dd HCl dư, sau đó cô cạn dd thu được 162,5 gam FeCl₃ và 38,1 gam FeCl₂. Tính x (72,8 g)

VD9: Hấp thụ hết V lít CO₂(đktc) vào 300 ml dung dịch NaOH x mol/l được 10,6 gam Na₂CO₃ và 8,4 gam NaHCO₃. Tính giá trị của V, x là? (4,48lít và 1M)

VD10: Cho hỗn hợp Fe và FeS tác dụng với dung dịch HCl (dư), thu được 2,464 lít hỗn hợp khí ở điều kiện tiêu chuẩn. Dẫn hỗn hợp khí này qua dung dịch Pb(NO₃)₂ dư, sinh ra 23,9 gam kết tủa đen. Phần trăm khối lượng của Fe và FeS trong hỗn hợp lần lượt là :

A. 5,98% và 94,02%. B. 94,02% và 5,98%. C. 25% và 75%. D. 75% và 25%.

VD11: Cho hỗn hợp gồm 0,3 mol Fe, 0,15 mol Fe₂O₃ và 0,1 mol Fe₃O₄ tác dụng hết với dung dịch H₂SO₄ loãng thu được dung dịch A. Cho dung dịch A tác dụng với dung dịch NaOH dư, lọc kết tủa đem nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu đ ược m gam chất rắn C. Tính m

A. 70. B. 72. C. 65. D. 75.

VD12: Hòa tan hoàn toàn a gam 1 oxit sắt Fe_xO_ybằng dd H₂SO₄ đặc, nóng, vừa đủ có chứa 0,075 mol H₂SO₄ thu được b gam muối và 168 ml khí không màu mùi hắc (khí SO₂) (đktc). CTPT của oxit là?

Bài tập dành cho học sinh lớp 10

Câu 1: Cho hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe, 0,075 mol Fe ₂O₃ và 0,05 mol Fe₃O₄tác dụng hết với dung dịch H₂SO₄ loãng thu được dung dịch A. Cho dung dịch A tác dụng hết với dung dịch NaOH dư, lọc kết tủa đem nung trong không khí đến khối lượng không đổi th u được m gam chất rắn C. Giá trị của m là :

A. 36. B. 72. C. 65. D. 75.

Câu 2: Khử 16 gam Fe₂O₃ bằng H₂ thu được hỗn hợp A gồm Fe, Fe₂O₃_, FeO, Fe₃O₄. Cho A tác dụng hết với ^dung ^d^ị^c^h^H₂^S^O₄ ^đặc^, ⁿ^óⁿ^g^. ^K^h^ối ^l^ư^ợng ^m^uối ^suⁿ^f^a^t ^t^ạ^o ^r ^a ^trong ^dung ^d^ị^c^h ^l^à ^:

A. 48 gam. B. 50 gam. C. 32 gam. D. 40 gam.

Câu 3: Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,1 mol Fe ₂O₃ và 0,2 mol FeO vào dung dịch HCl dư thu được dung dịch A. Cho NaOH dư vào dung dịch A thu được kết tủa B. Lọc lấy kết tủa B rồi đem nung trong không khí đ ến khối lượng không đổi được m gam chất rắn, m có giá trị l à:

A. 16 gam. B. 32 gam. C. 48 gam. D. 52 gam.

Câu 4: Cho hỗn hợp X gồm SO ₂ và O₂ theo tỷ lệ số mol 1:1 đi qua V ₂O₅ xúc tác, đun nóng thu đư ợc hỗn hợp Y có khối lượng 19,2 gam. Hoà tan Y vào nư ớc sau đó thêm Ba(NO₃)₂ dư thu được 37,28 gam kết tủa. Hiệu suất phản ứng SO ₂ + O₂ là :

A. 40%. B. 75%. C. 80%. D. 60%.

III. Bài tập áp dụng

1. Bài tập có lời giải

● Bài tập dành cho học sinh lớp 10

Câu 1: Cho hỗn hợp X gồm 0,15 mol Fe, 0,075 mol Fe₂O₃và 0,05 mol Fe₃O₄ tác dụng hết với dung dịch HCl loãng, thu được dung dịch Y. Cho dung dịch Y tác dụng hết với dung dịch KOH dư, lọc kết tủa đem nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn Z. Giá trị của m là :

A. 36. B. 72. C. 65. D. 75.

Câu 2: Cho 1,56 gam hỗn hợp gồm Al và Al₂O₃ phản ứng hết với dung dịch HCl (dư), thu được V lít khí H₂ (đktc) và dung dịch X. Nhỏ từ từ dung dịch NH₃ đến dư vào dung dịch X thu được kết tủa, lọc hết lượng kết tủa, nung đến khối lượng không đổi thu được 2,04 gam chất rắn. Giá trị của V là :

A. 0,672. B. 0,224. C. 0,448. D. 1,344.

(Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2010)

Câu 3: Cho V lít hỗn hợp khí gồm H₂S và SO₂tác dụng với dung dịch brom dư. Thêm dung dịch BaCl₂ dư vào hỗn hợp trên thì thu được 2,33 gam kết tủa. Giá trị của V là :

A. 0,112 lít. B. 2,24 lít. C. 1,12 lít. D. 0,224 lít.

Câu 4: Cho hỗn hợp Fe và FeS tác dụng với dung dịch HCl (dư), thu được 2,464 lít hỗn hợp khí (đktc). Dẫn hỗn hợp khí này qua dung dịch Pb(NO₃)₂ dư, sinh ra 23,9 gam kết tủa đen. Phần trăm khối lượng của Fe và FeS trong hỗn hợp lần lượt là :

A. 94,02% và 5,98%. B. 5,98% và 94,02%.

C. 25% và 75%. D. 75% và 25%.

Câu 5: Cho hỗn hợp X gồm SO₂ và O₂ theo tỷ lệ số mol 1:1 đi qua V₂O₅ xúc tác, đun nóng thu được hỗn hợp Y có khối lượng 19,2 gam. Hoà tan Y vào nước sau đó thêm Ba(NO₃)₂ dư thu được 37,28 gam kết tủa. Hiệu suất phản ứng giữa SO₂ và O₂ là :

A. 40%. B. 75%. C. 80%. D. 60%.

Câu 6: Hòa tan hỗn hợp X gồm 11,2 gam Fe và 2,4 gam Mg bằng dung dịch H₂SO₄ loãng (dư), thu được dung dịch Y. Cho dung dịch NaOH dư vào Y thu được kết tủa Z. Nung Z trong không khí đến khối lượng không đổi, thu được m gam chất rắn. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là

A. 24. B. 20. C. 36. D. 18.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2013)

Câu 7: Đem 11,2 gam Fe để ngoài không khí, sau một thời gian thu được một hỗn hợp gồm Fe và các oxit. Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp đó trong dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng dư thu được 3,36 lít khí SO₂ (đktc). Số mol H₂SO₄ đã tham gia phản ứng là :

A. 0,4 mol. B. 0,3 mol. C. 0,5 mol. D. 0,45 mol.

Câu 8: Cho 6 lít hỗn hợp CO₂ và N₂ (đktc) đi qua dung dịch KOH tạo ra 2,07 gam K₂CO₃ và 6 gam KHCO₃. Thành phần phần trăm về thể tích của CO₂ trong hỗn hợp là :

A. 42%. B. 56%. C. 28%. D. 50%.

Câu 9: Dùng khí CO để khử hoàn toàn 2,88 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe₂O₃ thu được 2,24 gam chất rắn. Mặt khác, để hòa tan hết 2,88 gam X cần vừa đủ 100 ml dung dịch HCl, kết thúc thí nghiệm thu được 224 ml khí (đktc). Nồng độ mol/lít của dung dịch HCl là :

A. 1. B. 0,5. C. 1,6. D. 0,8.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên – Đại học SPHN, năm học 2011 – 2012)

Câu 10: Hỗn hợp X gồm Fe₃O₄, FeO, Fe₂O₃, CuO. Lấy 46,7 gam X khử hóa hoàn toàn bằng H₂ thì thu được 9 gam H₂O. Cũng lấy 46,7 gam X tác dụng với dung dịch HCl dư, rồi cô cạn dung dịch sau phản ứng thì thu được khối lượng muối khan thu được là

A. 64,95 gam. B. 82,2 gam. C. 74,2 gam. D. 96,8 gam.

(Đề thi thử đại học lần 1 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2011 – 2012)

● Bài tập dành cho học sinh lớp 11

Câu 11: Cho m gam hỗn hợp Mg, Al vào 250 ml dung dịch X chứa hỗn hợp axit HCl 1M và axit H₂SO₄ 0,5M, thu được 5,32 lít H₂ (ở đktc) và dung dịch Y (coi thể tích dung dịch không đổi). Dung dịch Y có pH là :

A. 1. B. 6. C. 7. D. 2.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2007)

Câu 12: Cho 150 ml dung dịch KOH 1,2M tác dụng với 100 ml dung dịch AlCl₃ nồng độ x mol/l, thu được dung dịch Y và 4,68 gam kết tủa. Loại bỏ kết tủa, thêm tiếp 175 ml dung dịch KOH 1,2M vào Y, thu được 2,34 gam kết tủa. Giá trị của x là

A. 1,2. B. 0,8. C. 0,9. D. 1,0.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2010)

Câu 13: Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp m gam hỗn hợp gồm FeS₂ và Cu₂S vào axit HNO₃ (vừa đủ), thu được dung dịch X (chỉ chứa hai muối sunfat) với tổng khối lượng là 72 gam. Giá trị của m là :

A. 80. B. 20. C. 60. D. 40.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2010 – 2011)

Câu 14: Đun nóng m gam hỗn hợp Cu và Fe có tỉ lệ khối lượng tương ứng 7 : 3 với một lượng dung dịch HNO₃. Khi các phản ứng kết thúc, thu được 0,75m gam chất rắn, dung dịch X và 5,6 lít hỗn hợp khí (đktc) gồm NO và NO₂ (không có sản phẩm khử khác của N⁺⁵). Biết lượng HNO₃ đã phản ứng là 44,1 gam. Giá trị của m là :

A. 44,8. B. 40,5. C. 33,6. D. 50,4.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Câu 15*: ^H^ấ^p ^t^hụ ^h^ế^t ^V ^l^í^t ^k^hí ^CO₂ ^v^à^o ^dung ^d^ịc^h ^c^h^ứ^a ^0,⁴² ^m^ol ^C^a(^OH⁾₂^t^hu ^đ^ượ^c ^a ^g^a^m ^k^ế^t ^t^ủ^a^. ^T^á^c^h ^l^ấ^y ^k^ế^t ^t^ủ^a^, ^sa^u ^đ^ó ^t^h^ê^m ^tiế^p ^0,⁶^V ^l^í^t ^k^hí ^CO₂ ⁿ^ữa^,^t^hu^t^h^ê^m ^0,2a ^g^a^m ^k^ế^t^t^ủ^a^. ^T^h^ể ^t^íc^h ^cá^c ^k^hí ^đ^{o ở} ^đk^tc^.^Gⁱ^á ^t^r^ị ^c^ủa ^V^l^à^:

A. 7,84 lít. B. 5,60 lít. C. 6,72 lít. D. 8,40 lít.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2011 – 2012)

Câu 16: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm C₂H₂, C₃H₆, C₆H₆ cần vừa đúng V lít không khí (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong dư thu được a gam kết tủa. Biết không khí gồm có 20% oxi và 80% nitơ theo thể tích. Biểu thức liên hệ giữa m với V và a là

A. B. C. D.

Đề thi thử đại học lần 1 – THPT Đô Lương 1 – Nghệ An, năm học 2012 – 2013)

Câu 17: Cho 0,5 lít hỗn hợp gồm hiđrocacbon và khí cacbonic vào 2,5 lít oxi (lấy dư) rồi đốt. Thể tích của hỗn hợp thu được sau khi đốt là 3,4 lít. Cho hỗn hợp qua thiết bị làm lạnh, thể tích hỗn hợp khí còn lại 1,8 lít và cho lội qua dung dịch KOH chỉ còn 0,5 lít khí. Thể tích các khí được đo trong cùng điều kiện. Tên gọi của hiđrocacbon là :

A. propan. B. xiclobutan. C. propen. D. xiclopropan.

Câu 18: Cho 224,00 lít metan (đktc) qua hồ quang được V lít hỗn hợp A (đktc) chứa 12% C₂H₂; 10% CH₄; 78% H₂ (về thể tích). Giả sử chỉ xảy ra 2 phản ứng :

2CH₄ ® C₂H₂ + 3H₂ (1)

CH₄ ® C + 2H₂ (2)

Giá trị của V là :

A. 407,27. B. 448,00. C. 520,18. D. 472,64.

Câu 19: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm hai ancol, thu được 13,44 lít khí CO₂ (đktc) và 15,3 gam H₂O. Mặt khác, cho m gam X tác dụng với Na (dư), thu được 4,48 lít khí H₂ (đktc). Giá trị của m là

A. 12,9 . B. 15,3. C. 12,3. D. 16,9.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)

Câu 20*: Hỗn hợp X gồm 0,01 mol HCOONa và a mol muối natri của hai axit no, đơn chức, mạch hở là đồng đẳng liên tiếp. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X, cho sản phẩm khí và hơi lần lượt qua bình 1 đựng H₂SO₄ đặc, bình 2 đựng KOH thấy khối lượng bình 2 tăng nhiều hơn bình một là 3,51 gam. Phần chất rắn còn lại sau khi đốt cháy X có khối lượng là 2,65 gam. Công thức phân tử của hai muối natri là :

A. C₂H₅COONa và C₃H₇COONa. B. C₃H₇COONa và C₄H₉COONa.

C. CH₃COONa và C₂H₅COONa. D. CH₃COONa và C₃H₇COONa.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2009 – 2010)

● Bài tập dành cho học sinh lớp 12

Câu 21: Cho 0,1 mol CH₃COOH vào cốc chứa 30 ml dung dịch ROH 20% (d =1,2 g/ml, R là một kim loại kiềm). Cô cạn dung dịch sau phản ứng, rồi đốt cháy hoàn toàn chất rắn khan còn lại. Sau khi đốt cháy thì còn lại 9,54 gam chất rắn và có m gam hỗn hợp gồm CO₂, hơi nước bay ra. Giá trị của m là :

A. 10,02. B. 9,3. C. 7,54. D. 8,26.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN, năm học 2011 – 2012)

Câu 22*: Cho 2,76 gam chất hữu cơ X gồm C, H, O tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ sau đó chưng khô thì phần bay hơi chỉ có nước và còn lại 2 muối của Na có khối lượng 4,44 gam. Nung nóng 2 muối này trong oxi dư, phản ứng hoàn toàn thu được 2,464 lít CO₂ (đktc); 3,18 gam Na₂CO₃ và 0,9 gam H₂O. Biết công thức phân tử của X trùng với công thức đơn giản nhất. Cho 2,76 gam X tác dụng với 80 ml dung dịch KOH 1M, cô cạn dung dịch thu được m gam chất rắn. m có giá trị là :

A. 6,88. B. 6,52. C. 7,24. D. 6,16.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2009 – 2010)

Câu 23: Đun nóng m gam hỗn hợp X gồm các chất có cùng một loại nhóm chức với 600 ml dung dịch NaOH 1,15M, thu được dung dịch Y chứa muối của một axit cacboxylic đơn chức và 15,4 gam hơi Z gồm các ancol. Cho toàn bộ Z tác dụng với Na dư, thu được 5,04 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch Y, nung nóng chất rắn thu được với CaO cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 7,2 gam một chất khí. Giá trị của m là

A. 40,60. B. 22,60. C. 34,30. D. 34,51.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012)

Câu 24: Cho X là hexapeptit Ala-Gly-Ala-Val-Gly-Val và Y là tetrapeptit Gly-Ala-Gly-Glu. Thủy phân hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm X và Y thu được 4 amino axit, trong đó có 30 gam glyxin và 28,48 gam alanin. Giá trị của m là

A. 77,6. B. 83,2. C. 87,4. D. 73,4.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2013)

Câu 25*: Cho V lít CO₂ (đktc) hấp thụ hết trong dung dịch chứa 0,2 mol Ba(OH)₂ và 0,1 mol NaOH. Sau phản ứng hoàn toàn thu kết tủa và dung dịch chứa 21,35 gam muối. Giá trị của V là :

A. 7,84. B. 8,96. C. 6,72. D. 7,84 hoặc 6,72.

Câu 26: Hòa tan hết m gam ZnSO₄ vào nước được dung dịch X. Cho 110 ml dung dịch KOH 2M vào X, thu được a gam kết tủa. Mặt khác, nếu cho 140 ml dung dịch KOH 2M vào X thì cũng thu được a gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 20,125. B. 12,375. C. 22,540. D. 17,710.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2009)

Câu 27*: Cho 500 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,1M vào V ml dung dịch Al₂(SO₄)₃ 0,1M; sau khi các phản ứng kết thúc thu được 12,045 gam kết tủa. Giá trị của V là

A. 75. B. 150. C. 300. D. 200.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 28: Hòa tan 14 gam hỗn hợp Cu, Fe₃O₄ vào dung dịch HCl, sau phản ứng còn dư 2,16 gam hỗn hợp chất rắn và dung dịch X. Cho X tác dụng với AgNO₃ dư thu được bao nhiêu gam kết tủa ?

A. 45,92. B. 12,96. C. 58,88. D. 47,4.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2011 – 2012)

Câu 29: Cho 8,96 lít hỗn hợp 2 khí H₂ và CO (đktc) đi qua ống sứ đựng 0,2 mol Al₂O₃ và 0,3 mol CuO nung nóng đến phản ứng hoàn toàn thu được chất rắn X. X phản ứng vừa đủ trong 0,5 lít dung dịch HNO₃ có nồng độ aM (sản phẩm khử là khí NO duy nhất). Giá trị của a là

A. 2,00. B. 2,80. C. 3,67. D. 4,00.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2010 – 2011)

Câu 30: Hòa tan hết 10,24 gam Cu bằng 200 ml dung dịch HNO₃ 3M được dung dịch A. Thêm 400 ml dung dịch NaOH 1M vào dung dịch A. Lọc bỏ kết tủa, cô cạn dung dịch rồi nung chất rắn đến khối lượng không đổi thu được 26,44 gam chất rắn. Số mol HNO₃ đã phản ứng với Cu là :

A. 0,48 mol. B. 0,58 mol. C. 0,56 mol. D. 0,4 mol.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2010 – 2011)

2. Bài tập chỉ có đáp án

Câu 31: Điện phân nóng chảy Al₂O₃ khi đó tại anot thoát ra một hỗn hợp khí gồm O₂ 10%; CO 20% và CO₂ 70%. Tổng thể tích khí là 6,72 m³ (tại nhiệt độ 819^oC và áp suất 2,0 atm). Tính khối lượng Al thu được tại catot?

A. 2,16 kg. B. 5,40 kg. C. 4,86 kg. D. 4,32 kg.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 32: Cho m gam hỗn hợp Al, Fe vào 300 ml dung dịch HCl 1M và H₂SO₄ 0,5M, thu được dung dịch X và 5,6 lít H₂ (đktc). Tính thể tích dung dịch NaOH 1M cần cho vào dung dịch X để thu được kết tủa có khối lượng lớn nhất ?

A. 300 ml. B. 500 ml. C. 400 ml. D. 600 ml.

Câu 33: Cho 2,13 gam hỗn hợp X gồm ba kim loại Mg, Cu và Al ở dạng bột tác dụng hoàn toàn với oxi thu được hỗn hợp Y gồm các oxit có khối lượng 3,33 gam. Thể tích dung dịch HCl 2M vừa đủ để phản ứng hết với Y là :

A. 90 ml. B. 57 ml. C. 75 ml. D. 50 ml.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2008)

Câu 34: Cho 20 gam hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe₃O₄, Fe₂O₃ tan vừa hết trong 700 ml dung dịch HCl 1M thu được 3,36 lít H₂ (đktc) và dung dịch D. Cho dung dịch D tác dụng với NaOH dư, lọc kết tủa và nung trong không khí đến khối lượng không đổi thu được chất rắn Y. Khối lượng Y là :

A. 16 gam. B. 32 gam. C. 8 gam. D. 24 gam.

Câu 35: Cho V lít dung dịch NaOH 2M vào dung dịch chứa 0,1 mol Al₂(SO₄)₃ và 0,1 mol H₂SO₄ đến khi phản ứng hoàn toàn, thu được 7,8 gam kết tủa. Giá trị lớn nhất của V để thu được lượng kết tủa trên là :

A. 0,35. B. 0,25. C. 0,45. D. 0,05.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2008)

Câu 36: Hỗn hợp Z gồm có Al và Al₄C₃. Nếu cho hỗn hợp Z tác dụng với H₂O thu được 31,2 gam Al(OH)₃. Nếu cho hỗn hợp Z tác dụng với dung dịch HCl, người ta thu được một muối duy nhất và 20,16 lít hỗn hợp khí (đktc). Khối lượng của Al và Al₄C₃ trong Z là :

A. 14,4 gam và 10,8 gam. B. 10,8 gam và 14,0 gam.

C. 10,8 gam và 14,4 gam. D. 5,4 gam và 7,2 gam.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2012 – 2013)

Câu 37: Hòa tan hết một lượng Na vào dung dịch HCl 10% thu được 46,88 gam dung dịch gồm NaCl và NaOH và 1,568 lít H₂(đktc). Nồng độ % NaCl trong dung dịch thu được là :

A. 14,97. B. 12,48. C. 12,68. D. 15,38.

Câu 38: Hòa tan m gam hỗn hợp gồm K và Ca vào nước thu được dung dịch A và 5,6 lít H₂ (đktc). Hấp thụ 8,96 lít khí CO₂ (đktc) vào dung dịch A thu được 10 gam kết tủa và dung dịch B. Cô cạn dung dịch B thu được 22,5 gam chất rắn khan gồm hai chất có cùng khối lượng mol. Giá trị của m là :

A. 12,85 gam. B. 16,75 gam. C. 10,85 gam. D. 14,80 gam.

Câu 39: Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO₂ (đktc) vào 100 ml dung dịch gồm K₂CO₃ 0,2M và KOH x mol/lít , sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch BaCl₂ (dư), thu được 11,82 gam kết tủa. Giá trị của x là :

A. 1,0. B. 1,2. C. 1,4. D. 1,6.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2011)

Câu 40: Cho 3,36 lít khí CO₂ vào 200,0 ml dung dịch chứa NaOH xM và Na₂CO₃ 0,4M thu được dung dịch X chứa 19,98 gam chất tan. Xác định nồng độ mol/l của NaOH trong dung dịch ?

A. 0,70M. B. 0,75M. C. 0,60M. D. 0,50M.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 41: Hấp thụ hết V lít khí CO₂ (đktc) vào 300 ml dung dịch hỗn hợp chứa đồng thời Ba(OH)₂ 1M và KOH 1M, thu được 19,7 gam kết tủa và dung dịch X. Cho KOH dư vào dung dịch X lại thấy xuất hiện thêm m gam kết tủa nữa. Giá trị của V và m lần lượt là :

A. 17,92 và 39,4. B. 17,92 và 19,7. C. 17,92 và 137,9. D. 15,58 và 39,4.

(Đề thi thử đại học lần 1 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2011 – 2012)

Câu 42*: Cho m gam hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Ba(OH)₂ có cùng số mol vào nước thu được 500 ml dung dịch Y và V lít H₂ (đktc). Hấp thụ 3,6V lít CO₂ (đktc) vào 500 ml dung dịch Y thu được 37,824 gam kết tủa. Giá trị của m là :

A. 41,49 gam. B. 36,88 gam. C. 32,27 gam. D. 46,10 gam.

Câu 43*: Trong một cốc nước có hoà tan a mol Ca(HCO₃)₂ và b mol Mg(HCO₃)₂. Để làm mềm nước trong cốc cần dùng V lít nước vôi trong, nồng độ pM. Biểu thức liên hệ giữa V với a, b, p là :

A. V = (a +2b)/p. B. V = (a + b)/2p. C. V = (a + b)/p. D. V = (a + b)p.

Câu 44: Cho m gam Al₄C₃ phản ứng vừa hết với lượng dung dịch có 0,03 mol HCl, được dung dịch X. Mặt khác cho m’ gam Al₄C₃ kể trên phản ứng vừa hết với dung dịch có 0,04 mol KOH được dung dịch Y. Trộn lẫn toàn bộ X và Y kể trên với nhau được hỗn hợp Z chứa bao nhiêu mol muối nhôm ?

A. 0,025 mol. B. 0,01 mol. C. 0,04 mol. D. 0,08 mol.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2011 – 2012)

Câu 45*: Hoà tan hết m gam Al₂(SO₄)₃ vào nước được dung dịch X. Cho 360 ml dung dịch NaOH 1M vào X, thu được 2a gam kết tủa. Mặc khác, nếu cho 400 ml dung dịch NaOH 1M vào X, cũng thu được a gam kết tủa. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, giá trị của m là:

A. 18,81. B. 15,39. C. 20,52. D. 19,665.

(Đề thi thử đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2011 – 2012)

Câu 46*: Cho 240 ml dung dịch Ba(OH)₂ 1M vào 200 ml dung dịch hỗn hợp AlCl₃ a mol/l và Al₂(SO₄)₃ 2a mol/l thu được 51,3 gam kết tủa. Giá trị của a là :

A. 0,12 . B. 0,16 . C. 0,15 . D. 0,2.

Câu 47*: Hòa tan 30 gam hỗn hợp gồm Al, Zn, Mg trong dung dịch HNO₃ dư. Sau phản ứng thu được hỗn hợp khí gồm 0,1 mol NO, 0,1 mol N₂O và dung dịch X. Cô cạn dung dịch X thu được 127 gam chất rắn. Số mol HNO₃ đã tham gia phản ứng là bao nhiêu ?

A. 1,7. B. 1,4. C. 1,9. D. 1,8.

Câu 48: Đốt nóng một hỗn hợp gồm Al và 16 gam Fe₂O₃ (trong điều kiện không có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp rắn X. Cho X tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch NaOH 1M sinh ra 3,36 lít H₂ (đktc). Giá trị của V là :

A. 150. B. 100. C. 200. D. 300.

Câu 49: Hỗn hợp X gồm Fe, FeO, Fe₂O₃ và Fe₃O₄. Hoà tan hoàn toàn X trong 400 ml dung dịch HCl 2M thấy thoát ra 2,24 lít H₂ và còn lại 2,8 gam sắt (duy nhất) chưa tan. Hãy cho biết nếu cho toàn bộ hỗn hợp X vào dung dịch HNO₃ đặc, nóng dư thu được bao nhiêu lít khí NO₂?

A. 4,48 lít. B. 10,08 lít. C. 16,8 lít. D. 20,16 lít.

Câu 50*: Hoà tan hoàn toàn một lượng hỗn hợp X gồm Fe₃O₄ và FeS₂ trong 63 gam HNO₃, thu được 1,568 lít NO₂(đktc). Dung dịch thu được cho tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 2M, lọc kết tủa đem nung đến khối lượng không đổi thu được 9,76 gam chất rắn. Nồng độ % của dung dịch HNO₃ có giá trị là :

A. 47,2%. B. 46,2%. C. 46,6%. D. 44,2%.

(Đề thi HSG Tỉnh Thái Bình, năm học 2011 – 2012)

Câu 51: Khử hoàn toàn m gam Fe_xO_y bằng CO thu được 8,4 gam kim loại Fe và khí CO₂. Hấp thụ hoàn toàn khí CO₂ và 500 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,35M thì thu được kết tủa. Lọc kết tủa, cho dung dịch Na₂SO₄ dư vào dung dịch sau phản ứng thu được 5,825 gam kết tủa trắng. Công thức của oxit là :

A. FeO hoặc Fe₂O₃. B. Fe₂O₃ hoặc Fe₃O₄.

C. Fe₃O₄. D. FeO hoặc Fe₃O₄.

Câu 52: Cho 2,56 gam Cu vào bình chứa 25,2 gam dung dịch HNO₃ 60% đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Thêm tiếp 210 ml dung dịch KOH 1M vào bình. Phản ứng xong, cô cạn bình phản ứng, nung chất rắn thu được tới khối lượng không đổi được 20,76 gam chất rắn. Tính số mol HNO₃ tham gia phản ứng hòa tan đồng.

A. 0,12 mol. B. 0,1 mol. C. 0,15 mol. D. 0,08 mol.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2011 – 2012)

Câu 53: Đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ X (C, H, N) bằng lượng không khí vừa đủ (gồm 1/5 thể tích O₂, còn lại là N₂) được khí CO₂ , H₂O và N₂. Cho toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ba(OH)₂ dư thấy có 39,4 gam kết tủa, khối lượng dung dịch giảm đi 24,3 gam. Khí thoát ra khỏi bình có thể tích 34,72 lít (đktc). Biết < 2. CTPT của X là :

A. C₂H₇N. B. C₂H₈N. C. C₂H₇N₂. D. C₂H₄N₂.

Câu 54: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon A. Sản phẩm thu được hấp thụ hoàn toàn vào 200 ml dung dịch Ca(OH)₂ 0,2M thấy thu được 3 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, cân lại phần dung dịch thấy khối lượng tăng lên so với ban đầu là 0,28 gam. Hiđrocacbon trên có CTPT là :

A. C₅H₁₂. B. C₂H₆. C. C₃H₈. D. C₄H₁₀.

Câu 55: Cho 400 ml một hỗn hợp gồm nitơ và một hiđrocacbon vào 900 ml oxi (dư) rồi đốt. Thể tích hỗn hợp thu được sau khi đốt là 1,4 lít. Sau khi cho nước ngưng tụ còn 800 ml hỗn hợp, người ta cho lội qua dung dịch KOH thấy còn 400 ml khí. Các thể tích khí đều đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất. Công thức phân tử của chất hữu cơ là :

A. C₃H₈. B. C₂H₄. C. C₂H₂. D. C₂H₆.

Câu 56: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiên gồm metan, etan, propan bằng oxi không khí (trong không khí, oxi chiếm 20% thể tích), thu được 7,84 lít khí CO₂ (ở đktc) và 9,9 gam nước. Thể tích không khí (ở đktc) nhỏ nhất cần dùng để đốt cháy hoàn toàn lượng khí thiên nhiên trên là :

A. 70,0 lít. B. 78,4 lít. C. 84,0 lít. D. 56,0 lít.

Câu 57: Đốt cháy 2 gam hiđrocacbon A (khí trong điều kiện thường) được CO₂ và 2 gam H₂O. Mặt khác 2,7 gam A tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư được m gam kết tủa. Giá trị m là :

A. 8,05 gam. B. 7,35 gam. C. 16,1 gam. D. 24 gam.

Câu 58: Đun nóng m gam hỗn hợp X gồm C₂H₂, C₂H₄ và H₂ với xúc tác Ni đến phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 8,96 lít (đktc) hỗn hợp Y (có tỉ khối so với hiđro bằng 8). Đốt cháy hoàn toàn cùng lượng hỗn hợp X trên, rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn trong dung dịch nước vôi trong dư thì khối lượng kết tủa thu được là

A. 20 gam. B. 40 gam. C. 30 gam. D. 50 gam.

(Đề thi HSG Tỉnh Thái Bình, năm học 2009 – 2010)

Câu 59: Đốt cháy hoàn toàn 3 lít hỗn hợp X gồm 2 anken kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng cần vừa đủ 10,5 lít O₂ (các thể tích khí đo trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Hiđrat hóa hoàn toàn X trong điều kiện thích hợp thu được hỗn hợp ancol Y, trong đó khối lượng ancol bậc hai bằng 6/13 lần tổng khối lượng các ancol bậc một. Phần trăm khối lượng của ancol bậc một (có số nguyên tử cacbon lớn hơn) trong Y là

A. 46,43%. B. 31,58%. C. 10,88%. D. 7,89%.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 60: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol anken X thu được CO₂ và hơi nước. Hấp thụ hoàn toàn sản phẩm bằng 100 gam dung dịch NaOH 21,62% thu được dung dịch mới trong đó nồng độ của NaOH chỉ còn 5%. Công thức phân tử đúng của X là :

A. C₂H₄. B. C₃H₆. C. C₄H₈. D. C₅H₁₀.

Câu 61: Cho hỗn hợp A gồm 1 anken và 2 ankan là đồng đẳng liên tiếp vào một bình có dung tích 5,6 lít chứa O₂ ở 0^oC và 2 atm. Bật tia lửa điện để đốt cháy hết hiđrocacbon, sau đó đưa bình về 273^oC thì áp suất trong bình là p. Nếu cho khí trong bình sau phản ứng lần lượt đi qua bình 1 đựng dung dịch H₂SO₄ đặc và bình 2 đựng dung dịch NaOH thấy khối lượng bình 1 tăng 3,6 gam, bình 2 tăng 7,92 gam. Tính p biết dung tích bình thay đổi không đáng kể.

A. 3,04. B. 4,8. C. 5,0. D. 5,2.

Câu 62: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm 0,1 mol etilenglicol và 0,2 mol ancol X cần dùng 0,95 mol khí oxi. Sau phản ứng thu được 0,8 mol khí CO₂và 1,1 mol H₂O. Công thức phân tử của X là:

A. C₃H₆(OH)₂. B. C₃H₅(OH)₃. C. C₃H₅OH. D. C₃H₇OH.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011)

Câu 63: Cho hỗn hợp khí X gồm HCHO và H₂ đi qua ống sứ đựng bột Ni nung nóng. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y gồm hai chất hữu cơ. Đốt cháy hết Y thì thu được 11,7 gam H₂O và 7,84 lít khí CO₂ (ở đktc). Phần trăm theo thể tích của H₂ trong X là:

A. 65,00%. B. 46,15%. C. 35,00%. D. 53,85%.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2009)

Câu 64: Cho a mol hỗn hợp X gồm HCHO, OHC – CHO và H₂ đi qua ống đựng bột Ni nung nóng, sau một thời gian thu được hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y, sinh ra 8,1 gam nước. Giá trị của a là :

A. 0,3. B. 0,25. C. 0,45. D. 0,5.

(Đề thi thử đại học lần 3 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2011 – 2012)

Câu 65: Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hỗn hợp X gồm 1 ancol đơn chức và một anđehit đơn chức cần 76,16 lít O₂ (đktc) tạo ra 54 gam H₂O. Tỉ khối hơi của X đối với H₂ là :

A. 32,4. B. 36,5. C. 28,9. D. 25,4.

Câu 66: Hỗn hợp X gồm axit fomic, axit acrylic, axit oxalic và axit axetic. Cho m gam X phản ứng hết với dung dịch NaHCO₃ thu được 1,344 lít CO₂ (đktc). Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần 2,016 lít O₂ (đktc), thu được 4,84 gam CO₂ và a gam H₂O. Giá trị của a là

A. 1,62. B. 1,80. C. 3,60. D. 1,44.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 67: Đốt cháy hoàn toàn 3,42 gam hỗn hợp gồm axit acrylic, vinyl axetat, metyl acrylat và axit oleic, rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào dung dịch Ca(OH)₂ (dư). Sau phản ứng thu được 18 gam kết tủa và dung dịch X. Khối lượng X so với khối lượng dung dịch Ca(OH)₂ ban đầu đã thay đổi như thế nào ?

A. Tăng 2,70 gam. B. Giảm 7,74 gam. C. Tăng 7,92 gam. D. Giảm 7,38 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011)

Câu 68: Hỗn hợp X gồm 1 mol aminoaxit no, mạch hở và 1 mol amin no, mạch hở. X có khả năng phản ứng tối đa với 2 mol HCl hoặc 2 mol NaOH. Đốt cháy hoàn toàn X thu được 6 mol CO₂, x mol H₂O và y mol N₂. Các giá trị x, y tương ứng là

A. 8 và 1,0. B. 8 và 1,5. C. 7 và 1,0. D. 7 và 1,5.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2010)

Câu 69*: Hỗn hợp X gồm 2 amino axit no (chỉ có nhóm chức –COOH và –NH₂ trong phân tử), trong đó tỉ lệ Để tác dụng vừa đủ với 3,83 gam hỗn hợp X cần 30 ml dung dịch HCl 1M. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 3,83 gam hỗn hợp X cần 3,192 lít O₂ (đktc). Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy (CO₂, H₂O và N₂) vào nước vôi trong dư thì khối lượng kết tủa thu được là

A. 20 gam. B. 13 gam. C. 10 gam. D. 15 gam.

(Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012)

Câu 70*: Tripeptit M và tetrapeptit Q đều được tạo ra từ một amino axit X mạch hở, phân tử có một nhóm -NH₂. Phần trăm khối lượng của N trong X là 18,667%. Thuỷ phân không hoàn toàn m gam hỗn hợp M, Q (tỉ lệ mol 1 : 1) trong môi trường axit thu được 0,945 gam M; 4,62 gam đipeptit và 3,75 gam X. Giá trị của m là

A. 8,389. B. 58,725. C. 5,580. D. 9,315.

(Đề thi thử đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2010 – 2011)

Phân tích và hướng dẫn giải

1A	2A	3D	4B	5C	6A	7D	8C	9A	10C
11A	12A	13D	14D	15C	16D	17A	18A	19B	20A
21D	22B	23A	24A	25A	26A	27B	28C	29D	30C
31C	32D	33C	34D	35C	36C	37A	38A	39C	40D
41A	42B	43A	44B	45A	46C	47C	48D	49C	50B
51D	52A	53A	54A	55D	56A	57A	58B	59D	60A
61B	62B	63B	64C	65D	66D	67D	68C	69B	70A

Mời các thầy cô và các em download file word tại đây

pp1-bao toan nguyen to

Xem thêm

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 10

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 11

Tổng hợp các chuyên đề hóa học lớp 12

Tổng hợp đề thi học kì 2 lớp 12 môn hóa học

Tổng hợp đề thi học kì 2 lớp 10 môn hoá học

Tổng hợp đề thi giữa học kì 2 cả ba khối 10 11 12

Tổng hợp đề thi THPT QG 2021 file word có lời giải chi tiết

Tổng hợp các phương pháp giải bài tập môn hoá học

Tổng hợp đề thi HSG lớp 12 môn hoá học

Phương pháp bảo toàn khối lượng đầy đủ

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Phương pháp quy đổi este

Phương pháp giải bài tập điện phân

Phương pháp đồng đẳng hoá

31/07/2020

1C	2C	3A	4A	5A	6D	7A	8B	9B	10D
11B	12C	13D	14B	15B	16A	17B	18B	19A	20B
21C	22D	23A	24A	25A	26D	27B	28A	29D	30D
31C	32B	33B	34B	35A	36D	37C	38A	39A	40B
41D	42A	43B	44D	45B	46D	47D	48C	49C	50B
51A	52A	53C	54A	55A	56C	57C	58D	59D	60A
61C	62C	63A	64C	65C	66D	67B	68A	69A	70C

1A	2A	3D	4B	5C	6A	7D	8C	9A	10C
11A	12A	13D	14D	15C	16D	17A	18A	19B	20A
21D	22B	23A	24A	25A	26A	27B	28C	29D	30C
31C	32D	33C	34D	35C	36C	37A	38A	39C	40D
41A	42B	43A	44B	45A	46C	47C	48D	49C	50B
51D	52A	53A	54A	55D	56A	57A	58B	59D	60A
61B	62B	63B	64C	65D	66D	67D	68C	69B	70A

1C	2C	3A	4A	5A	6D	7A	8B	9B	10D
11B	12C	13D	14B	15B	16A	17B	18B	19A	20B
21C	22D	23A	24A	25A	26D	27B	28A	29D	30D
31C	32B	33B	34B	35A	36D	37C	38A	39A	40B
41D	42A	43B	44D	45B	46D	47D	48C	49C	50B
51A	52A	53C	54A	55A	56C	57C	58D	59D	60A
61C	62C	63A	64C	65C	66D	67B	68A	69A	70C

1A	2A	3D	4B	5C	6A	7D	8C	9A	10C
11A	12A	13D	14D	15C	16D	17A	18A	19B	20A
21D	22B	23A	24A	25A	26A	27B	28C	29D	30C
31C	32D	33C	34D	35C	36C	37A	38A	39C	40D
41A	42B	43A	44B	45A	46C	47C	48D	49C	50B
51D	52A	53A	54A	55D	56A	57A	58B	59D	60A
61B	62B	63B	64C	65D	66D	67D	68C	69B	70A

Tag: phương pháp giải bài tập

Phương pháp bảo toàn điện tích

Phương pháp bảo toàn điện tích

Tổng hợp 23 phương pháp giải bài tập môn hoá học

Tổng hợp 23 phương pháp giải bài tập môn hoá học

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp tăng giảm khối lượng

Phương pháp tăng giảm khối lượng

I. Lý thuyết phương pháp tăng giảm khối lượng

II. Vận dụng phương pháp tăng giảm khối lượng

III. Bài tập áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 10

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 11

● Bài tập phương pháp tăng giảm khối lượng dành cho học sinh lớp 12

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Phương pháp bảo toàn khối lượng

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

Phương pháp bảo toàn nguyên tố

1C	2C	3A	4A	5A	6D	7A	8B	9B	10D
11B	12C	13D	14B	15B	16A	17B	18B	19A	20B
21C	22D	23A	24A	25A	26D	27B	28A	29D	30D
31C	32B	33B	34B	35A	36D	37C	38A	39A	40B
41D	42A	43B	44D	45B	46D	47D	48C	49C	50B
51A	52A	53C	54A	55A	56C	57C	58D	59D	60A
61C	62C	63A	64C	65C	66D	67B	68A	69A	70C

1A	2A	3D	4B	5C	6A	7D	8C	9A	10C
11A	12A	13D	14D	15C	16D	17A	18A	19B	20A
21D	22B	23A	24A	25A	26A	27B	28C	29D	30C
31C	32D	33C	34D	35C	36C	37A	38A	39C	40D
41A	42B	43A	44B	45A	46C	47C	48D	49C	50B
51D	52A	53A	54A	55D	56A	57A	58B	59D	60A
61B	62B	63B	64C	65D	66D	67D	68C	69B	70A