Đề thi hsg lớp 12 môn hóa tỉnh Hải Phòng năm 2016 bảng A
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HẢI PHÒNG
ĐỀ CHÍNH THỨC
(Đề thi gồm 02 trang)
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
CẤP THPT NĂM HỌC 2015 – 2016
ĐỀ THI MÔN: HÓA HỌC – BẢNG A
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 10/10/2015
Bài 1 (1,0 điểm)
Cho ba nguyên tố X, Y, Z (ZX < ZY < ZZ). Trong bảng tuần hoàn, X và Y thuộc cùng một nhóm A và ở hai chu kì liên tiếp. Y và Z là hai nguyên tố liên tiếp trong một chu kì. Tổng số proton trong hạt nhân của X và Y là 24. Xác định vị trí của các nguyên tố X, Y, Z trong bảng tuần hoàn và so sánh bán kính nguyên tử của các nguyên tố đó.
Bài 2 (1,0 điểm)
A là hợp chất thơm có công thức phân tử C7H8O2. A phản ứng hết với Na dư sinh ra số mol H2bằng số mol A. Biết A tác dụng được với NaOH. Khi A tác dụng với HCl (có xúc tác) tạo hợp chất có công thức C7H7OCl, còn tác dụng với dung dịch Br2 tạo ra dẫn xuất tribrom.
a/ Xác định công thức cấu tạo và gọi tên của A.
b/ Viết các phương trình phản ứng xảy ra.
Photgen được dùng làm chất clo hoá rất tốt cho tổng hợp hữu cơ và được điều chế theo phương trình: CO(k) + Cl2 (k) COCl2 (k) ; H0 = -111,3 kJ/mol
Magie điều chế theo phương trình:
MgO(r) +C( r)Mg ( r )+ CO (k) ; H0 = 491,0 kJ/mol
Cần tác động vào hệ yếu tố nhiệt độ và áp suất như thế nào để mỗi phản ứng trên thu được nhiều sản phẩm hơn? Giải thích?
Bài 3 (1,0 điểm)
Một dung dịch A chứa các ion: , , , , . Bằng các phản ứng hóa học, chứng minh sự có mặt của từng ion trong dung dịch.
Bài 4 (1,0 điểm)
Cho biết A, B, D, G là các đồng phân của C6H9O4Cl thỏa mãn các điều kiện sau:
B + NaOH dư → muối B1 + hai ancol E1, E2 (có số cacbon bằng nhau) + NaCl
D + NaOH dư → muối D1 + axeton + NaCl + H2O
G + NaOH dư → muối G1 + một ancol + NaCl
Tìm công thức cấu tạo của A, A1, B, B1, E1, E2, D, D1, G, G1. Biết D làm đỏ quỳ tím.
Bài 5 (1,0 điểm)
Trộn V lít dung dịch CH3COOH 0,1M vào 100 ml dung dịch CH3COONa 0,1M thu được dung dịch có pH=4,74. Tính V. Biết CH3COOH có Ka = 1,8.10-5.
Bài 6 (1,0 điểm)
Hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon mạch hở là đồng đẳng liên tiếp, có tỉ khối hơi so với H2 bằng 15,8. Dẫn m gam X vào 200 gam nước (có xúc tácthích hợp) thu được dung dịch Zvà thoát ra 2,688 lít khíkhô Y ở điều kiện tiêu chuẩn có tỉ khối hơi so với H2 bằng 16,5. Biết rằng dung dịch Z chứa anđehit với nồng độ phần trăm bằng 1,305%. Tính nồng độ phần trăm của chất còn lại trong dung dịch Z. Giả sử các phản ứng của hỗn hợp X với nước chỉ tạo sản phẩm chính.
Bài 7 (1,5 điểm)
Hòa tan hoàn toàn 7,1 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Zn cần vừa đủ 200 ml dung dịch hỗn hợp H2SO4 1,2 M và NaNO3 0,375M. Sau phản ứng thu được m gam muối và hỗn hợp khí Z gồm N2, 0,02 mol N2O và 0,005 mol H2.
Tính m và phần trăm thể tích khí N2 trong Z.
Tính thể tích hỗn hợp khí A gồm O2 và Cl2 ở điều kiện tiêu chuẩn để oxi hóa hoàn toàn 7,1 gam hỗn hợp X trên. Biết tỉ khối của A so với H2 bằng 161/6.
Bài 8 (1,5 điểm)
Este A tạo bởi hai axit cacboxylic X, Y đều đơn chức, mạch hở, không phân nhánh và ancol Z. Xà phòng hóa hoàn toàn a gam A bằng 200 ml dung dịch NaOH. Để trung hòa NaOH dư sau phản ứng cần dùng 80ml dung dịch HCl 0,25M thu được dung dịch B. Cô cạn dung dịch B thu được b gam hỗn hợp muối khan M. Nung M trong NaOH khan, dư có xúc tác CaO, thu được chất rắn R và hỗn hợp khí T gồm hai hidrocacbon có tỉ khối so với O2 là 0,625. Dẫn khí T qua dung dịch Br2 dư thấy có 5,376 lít một chất khí thoát ra. Cho toàn bộ lượng chất rắn R thu được ở trên tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, dư, có 8,064 lít khí CO2 thoát ra.
(Giả thiết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn, các khí đều đo ở điều kiện tiêu chuẩn)
Xác định công thức cấu tạo của X, Y, Z, A. Biết rằng để đốt cháy hoàn toàn 2,76 gam ancol Z cần dùng 2,352 lít O2 (đktc), sau phản ứng thu được khí CO2 và hơi nước có tỉ lệ khối lượng tương ứng là 11/6.
Tính giá trị a, b và nồng độ mol của dung dịch NaOH đã dùng trong phản ứng xà phòng hóa ban đầu.
Bài 9 (1,0 điểm)
Tối ngày 12/8/2015 đã xảy ra một vụ nổ lớn tại một số kho chứa hóa chất tại thành phố cảng Thiên Tân – Trung Quốc. Khi các lính cứu hỏa đến và cố gắng dập tắt đám cháy bằng nước thì lại xảy ra thêm các vụ nổ lớn nữa làm hơn 21 lính cứu hỏa và 83 dân thường thiệt mạng. Nguyên nhân được xác định là trong các kho có chứa canxi cacbua, kali nitrat và natri xianua… Bằng kiến thức hóa học hãy giải thích tại sao lại xảy ra thêm các vụ nổ và nêu phương án chữa cháy hiệu quả hơn?
Cho nguyên tử khối: H=1; C=12; N=14; O=16; Na=23; Mg=24; Al=27; Zn=65; S=32; Cl=35,5.
—————-Hết—————
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Họ và tên thí sinh: Số báo danh:
Cán bộ coi thi 1: Cán bộ coi thi 2:
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HẢI PHÒNG
ĐỀ CHÍNH THỨC
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI THÀNH PHỐ
CẤP THPT NĂM HỌC 2015 – 2016
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI MÔN: HÓA HỌC – BẢNG A
Ngày thi: 10/10/2015
(Hướng dẫn chấm gồm 06 trang)
Chú ý: – Thí sinh làm theo cách khác nếu đúng thì vẫn cho điểm tối đa phần đó.
– Điểm bài thi làm tròn tới 2 chữ số sau dấu phẩy.
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1
1,0 điểm
Ta có : ZX + ZY = 24 (1) ⇒⇒ ZX < < ZY
0,25
Do X và Y thuộc cùng nhóm A và ở 2 chu kì liên tiếp
⇒ X, Y thuộc chu kì 2 và 3 nên ZY – ZX = 8 (2)
Từ (1) và (2) ⇒ZX = 8 (X là O), ZY = 16 (Y là S).
Y và Z là 2 nguyên tố liên tiếp trong 1 chu kì nên ⇒ ZZ = 17 (Z là Cl)
0,25
Cấu hình electron nguyên tử của X, Y, Z
X: 1s22s22p4 (ô số 8, chu kì 2, nhóm VIA )
Y: 1s22s22p63s23p4 (ô số 16, chu kì 3, nhóm VIA )
Z: 1s22s22p63s23p5 (ô số 17, chu kì 3, nhóm VIIA )
0,25
Theo quy luật biến đổi trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học:
Trong một chu kì, bán kính nguyên tử giảm dần theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần nên RCl < RS.
Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử tăng dần theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần nên RO < RS
0,25
Câu 2
1,0 điểm
C7H8O2 có = 4 ⇒ A có chứa một nhân thơm.
A phản ứng hết với Na dư sinh ra H2 có số mol bằng số mol của A ⇒ A có hai nhóm chức chứa H linh động (hai nhóm –OH).
A tác dụng được với NaOH ⇒ A có nhóm –OH phenol.
A tác dụng với HCl ⇒ A chứa 1 nhóm –OH ancol.
Khi tác dụng với Br2, A tạo được dẫn xuất tribrom, như vậy hai nhóm thế trên nhân thơm ở vị trí meta-.
* Hỗn hợp khí Z gồm: N2; N2O và H2⇒ trong muối không có NO3–.
2H+ + 2e → H2
0,01 0,01 0,005 mol
0,125
0,125
* Bảo toàn nguyên tố O:
⇒
0,25
* Bảo toàn nguyên tố H:
⇒ trong dung dịch sau phản ứng có muối NH4+
⇒
⇒
* Bảo toàn nguyên tố N:
⇒
Vậy trong hỗn hợp Z:
0,125
0,125
0,25
Do lượng X tác dụng ở trên và lượng X tác dụng với hỗn hợp A là như nhau nên số mol electron trao đổi bằng nhau
0,25
* Trong hỗn hợp A, gọi
và 32a + 71b = (a+b).2.161/6
⇒a= 0,06 mol; b = 0,075 mol.
⇒VA = (0,06+0,075).22,4 = 3,024 (lít).
0,25
Câu 8
1,5 điểm
* Xác định công thức phân tử của ancol Z
Khi đốt cháy Z cho .
Vậy => Z là ancol no, mạch hở: CnH2n+2Ok (k≤n)
0,125
CnH2n+2Ok + O2 nCO2 + (n+1)H2O
x ().x n.x (n+1).x (mol)
Ta có
Theo đề ra: mZ = (14n + 2 + 16k).x = 2,76 gam
phản ứng = 0,105 mol.
= ().x = 0,105 ⇒ (3n + 1 – k).x = 0,21
Thay n = 3 vào ta có .
Vậy Z là C3H8O3 : HOCH2CH(OH)CH2OH Glixerol
0,125
0,125
* Xác định 2 axit X, Y:
Vì 32.0,625 = 20 ⇒ trong T có CH4, khí còn lại là R’H
Hai axit tương ứng là CH3COOH (X) và R’COOH (Y).
– Cho T qua dung dịch Br2 dư có 1 khí bay ra ⇒ khí đó là CH4
– Chất rắn R có chứa Na2CO3 do đó phản ứng với dung dịch H2SO4 loãng dư có phản ứng:
Na2CO3 + H2SO4 → Na2SO4 + CO2 + H2O
0,36 ← 0,36 (mol)
0,25
CH3COONa + NaOH Na2CO3 + CH4
0,24 0,24 0,24 (mol)
Muối còn lại: R’COONa
R’COONa + NaOH Na2CO3 + R’H
0,12 ← 0,12 → 0,12 (mol)
Ta có:
⇒ R’H là C2H4 , axit Y là CH2=CH-COOH
0,25
Do nên A là: C3H5(OCOCH3)2(OCOC2H3)
Công thức cấu tạo A là:
0,25
2. Trung hòa NaOH dư sau phản ứng xà phòng hóa
NaOH + HCl → NaCl + H2O
0,02 0,02 0,02 (mol)
Vậy muối M gồm: CH3COONa (0,24 mol)
C2H3COONa (0,12 mol)
NaCl (0,02 mol)
+) mM = b = 82.0,24 + 94.0,12 + 58,5.0,02 = 32,13 (gam)
+) nA = 0,12 mol ⇒ mA = a = 230.0,12 = 27,6 (gam)
+) ∑nNaOH ban đầu = 3.nA + nHCl = 0,38 (mol) ⇒ CM (NaOH) = 0,38/0,2 = 1,9 (M)
0,125
0,125
0,125
Câu 9
1,0 điểm
Trong kho hóa chất có canxicacbua CaC2 nên khi dùng nước để chữa cháy sẽ xảy ra phản ứng: CaC2 + 2H2O → Ca(OH)2 + C2H2↑
Khí C2H2 là chất rất dễ gây cháy nổ: C2H2 + 5/2O2 2CO2 + H2O
0,125
0,125
và kali nitrat dễ bị nhiệt phân: KNO3 KNO2 + 1/2O2↑.
Khí oxi tạo ra càng làm đám cháy xảy ra mạnh hơn
0,25
ngoài ra hợp chất natri xianua có thể bị thủy phân
NaCN + H2O ⇄ NaOH + HCN
natri xianua và hiđro xianua là chất rất độc nếu hít phải hơi hoặc bụi của nó sẽ gây tử vong cao.
0,25
Khi xảy ra đám cháy cần tìm hiểu nhanh nguyên nhân gây ra đám cháy, nếu là các đám cháy có mặt hóa chất dễ tác dụng với nước thì tuyệt đối không dùng nước mà phải dùng các bọt hoặc bột hóa chất không duy trì sự cháy, hấp thụ nhiệt làm giảm nhiệt đám cháy và không phản ứng với các hóa chất gây cháy như bột, bọt (tuyết) CO2…
0,25
——————HẾT—————–
O2 Education gửi các thầy cô và các em link download đề thi